Homo’s in de film

Het is alweer jaren geleden dat ik The Celluloid Closet voor het eerst zag. In deze documentaire wordt de geschiedenis van homoseksuelen in Hollywood verhaald: hoe homo’s in de loop der jaren werden gerepresenteerd in films.
De film van Rob Epstein en Jeffrey Friedman geeft een uitgebreid en verrassend beeld van homoseksualiteit in de Amerikaanse film. Echt een aanrader. Homo’s werden door de jaren heen in Hollywood gerepresenteerd zoals de rollen die de Ander vaak krijgt toebedeeld: als afwijking van de norm. De Ander is in de film de komische noot, de crimineel, geesteszieke of dient als spektakel (bijvoorbeeld kussende lesbiennes).
Eigenlijk kunnen we beter spreken van de geschiedenis van verborgen homoseksualiteit, want de niet-hetero geaardheid van menig acteur werd angstvallig geheimgehouden door de studiobonzen. Weten dat Rock Hudson eigenlijk van de herenliefde was zou zijn imago van heteroseksobject maar teniet doen. Tom Cruise stoeide een tijdje met hetzelfde imagoprobleem. Het officiële standpunt van zijn manager is nog steeds dat de acteur nog nooit in de buurt van de kast is geweest, laat staan dat hij er al jaren in verborgen zit.Homohuwelijk
Homo’s en Amerika – het blijft een boeiend onderwerp. Er zijn nu twee staten waarin Homo’s vrij kunnen trouwen: de staten Massachusetts & Californië hebben een wettelijke erkenning van het homohuwelijk. In een paar andere staten is geregistreerd partnerschap van mensen met dezelfde sekse mogelijk. In veel andere staten geldt een grondwettelijke beperkingen die het huwelijk definieert als een unie tussen een man en een vrouw. Daar is het homohuwelijk dus verboden. Homoseksualiteit in de Amerikaanse maatschappij blijft vooralsnog een heikel punt.
Will & Grace
Al zien we tegenwoordig wel steeds vaker homoseksuele personages in tv-series en films verschijnen. Vaak moet zo’n personage een komische noot verschaffen. Het meest aansprekende voorbeeld hiervan is natuurlijk de sitcom Will & Grace, waarin het personage Jack (Sean Hayes) een typisch verwijfde relnicht is.

Brokeback Mountain

Een meer serieus voorbeeld is de film Brokeback mountain (Ang Lee, 2005) waarin Jake Gyllenhaal en Heath Ledger er stiekem een relatie met elkaar op na houden. Het is wel weer typisch voor Hollywood dat de ‘anders denkenden’ uiteindelijk gestraft worden voor hun daden: Gyllenhaal wordt vermoord door een stelletje rednecks. Het einde deed me denken aan Easy Rider van Dennis Hopper, waarin twee motorrijders hetzelfde lot ondergaan aan het eind van de film.Wonder Boys
Wat dat betreft heb ik een voorkeur voor representaties van homoseksuelen waar niet direct een waardeoordeel aan vast zit. Zoals Terry Crabtree gespeeld door Robert Downey Jr. in de film Wonder Boys (Curtis Hanson, 2000). Crabtree is een uitgever en komt een weekendje op bezoek bij professor Grady Tripp (Michael Douglas) om diens nieuwe roman op te halen. Crabtree krijgt in de loop van het weekend iets met Tripps student James Leer (Tobey Maguire). Leer is vooral zichzelf aan het zoeken en wordt door zijn medestudenten als vreemd omschreven. In Wonder Boys zit ook een mooi voorbeeld van travistie: tijdens zijn vlucht ontmoet Crabtree Miss Antonia ‘Tony’ Sloviak – een travestiet die zijn ware aard verborgen houdt voor zijn ouders.

Antonia en Crabtree

Er wordt in de fim geen grote nadruk gelegd op de seksuele geaardheid van bovengenoemde personages. Dit wordt ter kennisgeving vermeld, op een paar uitzonderingen na. Er worden wel wat speelse grappen gemaakt over Tony Sloviak – Wonder Boys blijft een immers zwarte comedy.
Homofilmfestival in The Movies
Arthouse theater The Movies presenteert het ‘Gewoon Anders!’ filmfestival vanaf 21 augustus t/m 27 augustus. Dit festival wordt georganiseerd in het kader van het culturele programma van de ‘Gewoon Anders!’ tentoonstelling in het Cobra Museum in Amstelveen. ‘Gewoon Anders!’ legt de nadruk op andere manieren van leven, zoals homoseksualiteit en transseksualiteit.Voor een prikkelende recensie over de tentoonstelling, zie EeuwigWeekend.nl. De illustere Merel B. geeft op karakteristieke wijze haar ongekuiste mening over deze tentoonstelling, die volgens haar het beste te bestempelen is als ’tolerantieverhogend Montessori-project’.Goed, tot zover de schaamteloze plug voor EeuwigWeekend.nl. Wat kunnen we verwachten in The Movies?
The Movies heeft een filmselectie gemaakt die, volgens de programmeurs, ‘een heel brede kijk op seksuele diversiteit biedt, door tijd en ruimte.’ Zo schetsen de films High Art, Carrington en Before Night Falls intrigerende portretten van homoseksuele kunstenaars. In Transamerica en En Soap staan gender en seksuele identiteit centraal. Unveiled is representatief voor de moeilijke politieke situatie voor homoseksuelen in sommige landen.Angels in America
Ook wordt de televisieserie Angels in America (Mike Nichols, 2003) in een marathon vertoond. Deze serie werd een paar jaar geleden op Ned3 uitgezonden. Grote namen als Meryl Streep (die meerdere rollen voor haar rekening neemt, waaronder een rabbi), Al Pacino, Emma Thompson en Mary-Louise Parker. De film vertelt het verhaal van een kleine groep mensen in het New York van 1985, wanneer AIDS de homoseksuele gemeenschap treft. Deze groep mensen heeft ogenschijnlijk niets met elkaar te maken, maar hun levens komen op een bijzondere manier samen.Angels in America is een verfilming van het met een Pulitzerprijs bekroonde toneelstuk van Tony Kushner. De serie is erg theatraal en bombastisch – typisch een ‘serieus Amerikaans stuk met Grote Gebaren’ , want ja, het gaat over een serieus onderwerp, dus waarom zouden we dat dan op een realistische en bedeesde wijze aanpakken? Vooral het optreden van acteur Justin Kirk – wiens personage uiteindelijk half verteerd is door de AIDS – is mij bijgebleven. Voor de rest is het verhaal door alle surrealistische elementen (er komt letterlijk een engel uit de hemel op bezoek met nieuws van de Grote Vader) niet echt blijven hangen.Speciale filmprogramma’s over het thema homoseksualiteit zijn dikwijls prima initiatieven. Laat de kortzichtigen maar zien hoe er ook geleefd kan worden. Aan de andere kant: komen dat soort mensen wel naar het filmtheater voor een filmprogramma over homoseksualiteit of is het weer typisch een kwestie van ‘preaching to the choir?’