Zijn we nu uit gejureerd?

“I think there is too much of it,” he said. “You can’t turn on the telly without somebody being judged by four people, whether they are on ice, on the stage or in the jungle.

Dat zei Paul McCartney deze week tegen een journalist van NME.com. Hij werd ondervraagd over het programma X-Factor, maar zijn commentaar slaat op al die programma’s waarin mensen strijden om de beste te zijn. Van die programma’s waarin talentlozen en talentvollen niet van elkander te onderscheiden zijn en waarin een vierkoppige nitwit jury haar oordeel velt. En de programma’s waarin een hoofdpersoon moet kiezen uit een groep stoeipoezen die naar zijn hand dingen. That’s amore? Ik dacht van niet.

Zeitgeist
De ex-Beatle heeft natuurlijk groot gelijk. Komt er ooit nog een einde aan deze oneindig lijkende stroom van wedstrijdprogramma’s? Voorlopig nog niet, want het format past perfect in de tijdsgeest. Het hele leven lijkt wel een wedstrijd geworden.
Dit is vooral duidelijk op het gebied van werk & carrière. Wie rond z’n dertigste nog niet stevig in het carrièrezadel zit, tja, daar moet wel iets mis mee zijn, zo lijkt het. (En mensen die het op hun dertigste wel gemaakt hebben, denken wel eens: ‘Is dit alles?’) Zeker nu we vanuit economisch oogpunt barre tijden tegemoet gaan.
Nu ben ik zelf ook niet gespeend van ambitie in mijn vakgebied, want natuurlijk wil dat mijn werk gelezen en gezien wordt. En misschien zelfs gewaardeerd.
Winnaars en verliezers
Maar ik heb moeite mezelf te vereenzelvigen met de lui die koste wat het kost de top willen bereiken. (Of met topmensen die diep vallen maar dan wel met een vette bonus naar huis gaan als dank voor de puinhoop die ze achterlaten.) De Verdonkjes, Wildertjes en andere psychische bloedzuigers onder ons schreeuwen om aandacht en komen met iedere mindfart in beeld. De zucht naar macht om de macht. De behoefte naar roem om de roem. Het doel dat alle middelen heiligt. En vooral veel slachtoffers maken onderweg. Het wedstrijdelement lijkt wel alom aanwezig. Wie heeft de leukste vriendin, schoenen, baan, auto, fiets, blogpost, tweet, boek, buren? En wie zingt/danst/schaatst/neukt het beste…?
Het leven als wedstrijd, waar er maar één de winnaar kan zijn. Nee, bedankt. Tijd dat de scheidsrechter op zijn fluitje blaast. (Met dank aan de ’tweet’ van Hallie Lama, waarmee hij mij op het artikel over McCartney wees.)
Lees ook:

• Nestdrang
• Drijfveer