AVRO Close Up presenteert zondag 25 april de documentaire The Art of Spiegelman, waarin een beeld wordt gegeven van striptekenaar Art Spiegelman. Een film van Clara Kuperberg en Joëlle Oosterlinck.
Spiegelman werd wereldberoemd met zijn schepping MAUS, een stripverhaal waarin hij vertelt hoe zijn ouders de Holocaust overleefden. Spiegelman zet in dit stripverhaal de nazi’s neer als katten en de joden als muizen. Daarmee maakte hij een boeiende parabel. Hij won er de Pullitzer Prize mee. Spiegelman (1948) is een striptekenaar die pas aan het werk gaat als er iets naars gebeurt: ‘Als ik aan de slag ga, dan is dat omdat ik het niet kan vermijden, (…) omdat ik iets moet verwerken door het concreet te maken in een stripverhaal.’
Maar al lang voor MAUS was Spiegelman een voorvechter van de strip als medium om mensen wakker te schudden. Zijn hartstochtelijke liefde voor de strip begon toen hij als jongetje een nummer van het alternatieve stripblad MAD in handen kreeg: ‘MAD’ leerde me te lezen, te kijken, en stimuleerde me om ook zo’n rebelse striptekenaar te willen worden.’
Spiegelman gaf zelf ook stripbladen uit waarin hij een podium bood aan striptekenaars die vernieuwend werk maakten. In 1980 begon hij samen met zijn vrouw Françoise Mouly het magazine RAW. In de jaren negentig deed hij de redactie van Little Lit, een stripanthologie in drie delen gericht op kinderen. Daarnaast tekende hij covers voor The New Yorker. Zijn covers waren vaak spraakmakend, zoals de cover waarmee hij reageerde op de vernietiging van de Twin Towers in New York, soms ook controversieel, zoals de tekeningen waarmee hij commentaar gaf op het Monica Lewinsky schandaal.
In de documentaire laat Spiegelman weten het moeilijk te vinden aan het werk te gaan: ‘Ik ben iedere ochtend bang dat ik niks heb om aan te werken. (…) Maar zo is mijn creatieve proces nou eenmaal: ik moet sterven en opnieuw geboren worden voor iedere pagina die ik teken.’
Zet in je agenda, blackberry, telefoon of schrijf het op je hand: AVRO Close Up ‘The Art of Spiegelman: zondag 25 april om 18.15 uur bij de AVRO op Nederland 2.
Meer over Art Spiegelman, zie Lambiek.net en deze biografie.
10 reacties op “Close-up van Art Spiegelman”
Die laatste zin vind ik heel erg mooi. Ik denk dat het voor veel creatievelingen geldt. Iemand maakte me ooit attent op de overeenkomsten tussen een creatief proces en een zwangerschapsproces. Je zou het creatieve idee kunnen zien als de conceptie. Een creatief idee is er zomaar ineens, dat is vaak niet zo’n probleem. Maar om er dan ook echt wat mee te gaan doen, het te dragen en te voeden en het geboren laten worden, dat is een heel ander verhaal. Ik heb in het boek Linchpin van Seth Godin al veel gelezen over the lizzard brain en kan me nu goed voorstellen, en het ook herkennen, dat dit deel van onze hersenen flink z’n best doet de boel te saboteren als het eng en bedreigend wordt. Voor the lizzard brain zijn creatieve processen vaak zeer bedreigend omdat ze je naar nieuw en onbekend terrein voeren.
Ik kan me wel vinden in je vergelijking: soms is het uitwerken van een idee een hele bevalling. Een plotidee schiet soms zo in je hoofd, maar om het verhaal uit te schrijven in de juiste vorm is een heel proces. Er zijn tijdens dat proces genoeg momenten dat de moed je in de schoenen kan zakken, en dat een klein stemmetje de voortgang blokkeert. Eigenlijk dus precies zoals jij het omschrijft.
Ik heb het boek van Godin wel zien liggen. In een Nederlandse vertaling volgens mij. Ik twijfel nog of ik het zal kopen. Vind tot nu toe je blog al behoorlijk verhelderend wat dat betreft.
Dank je wel Michael. Op de blog van Seth staat een podcast, die vat het hele boek echt prima samen. Ik heb hem beluisterd en ben ervan onder de indruk. Hier en daar krachtiger nog dan het boek. Je vind de podcast hier: http://sethgodin.typepad.com/seths_blog/2010/04/aprillinchpin.html
Bedankt voor de link Peter. Ik hoop zondag even een uurtje vrij te maken om naar Seth te luisteren. Met een kopje koffie erbij moet dat lukken.
heb dit gezien zondag, was coole docu!
Vond het ook fijn kijkvoer. Wist overigens niet dat Spiegelman zo’n kettingroker was – bijna ieder shot heeft hij wel een peuk in zijn mond of in zijn hand.
viel mij ook op. grappig, moet denken aan mijn vader. die neemt heel vaak youtubefilmpjes op waar hij gitaar speelt en op heel veel van die filmpjes ligt er ook ergens een peuk te roken, of hij heeft er zelf eentje in zijn mond haha. check deze bijvoorbeeld: http://www.youtube.com/watch?v=pLZ8TXqFT7Q&feature=channel
Ha!Ha! Prachtig dat je vader dat soort video’s maakt. Daar word ik vrolijk van, bedankt! Jammer dat we z’n hoofd niet kunnen zien terwijl hij speelt.
hij wil niet met zn hoofd op youtube zegt ie altijd (is misschien maar goed ook, hij is rector van een vmbo… ). ik zie nu pas dat er daaronder een hele discussie is ontstaan over de schade van sigarettenrook aan de gitaar haha
Dat lijkt me in zijn geval dan beter, anders verliest hij wellicht overwicht op de kids.
Grappig waar reaguurders zich allemaal zorgen over kunnen maken. Zich wel druk maken over het effect van de rook op de gitaar en niet over z’n longen.