De Duitse stripmaker Ralf König breekt met zijn strips een lans voor de acceptatie van homo’s.
Ralf König (Soest, Westfalen 1960) is een van de succesvolste stripmakers van Duitsland. In een paar snelle lijnen en een cartooneske stijl zet König zijn doorgaans kleine mannetjes met dikke, ronde neuzen op papier. Met humor, ironie en vlijmscherpe observaties gaat hij vooroordelen jegens homo’s te lijf.
König speelt op briljante wijze met clichés en gebruikt opgevoerde stereotypen om de lezer te confronteren met zijn eigen vooraannames. Het controversiële duo Konrad en Paul is het beste voorbeeld van hoe de stripmaker karikaturen gebruikt: terwijl Paul zijn libido botviert in darkrooms en sauna’s, luistert de introverte Konrad thuis naar klassieke muziek. Verder worden Königs relatiekomedies bevolkt door gespierde bouwvakkers met strakgespannen leren broeken en dikbesnorde queens met namen als Norbert en Walter. Ook een overbezorgde moeder die haar zoon het hemd van het lijf vraagt over zijn homoseksuele neigingen, duikt geregeld op.
In zijn strips behandelt König ook universele en filosofische thema’s zoals het neurotische leven in de stad en de invloed van religie op de maatschappij en als bron van homofobie. Zijn werk spreekt een breed, heterogeen publiek aan in binnen- en buitenland.
König kwam eind jaren zeventig uit de kast. Al snel publiceerde hij zijn eerste korte stripverhalen in underground striptijdschriften Zomix en Rosa Flieder. In de vroege jaren tachtig verwierven zijn Schwulcomix (wat letterlijk vertaald homostrip betekent) een cultstatus in de gay scene. Königs doorbraak bij het grote publiek kwam in 1987 toen een grote uitgeverij zijn boek Der bewegte Mann uitgaf, in 1994 succesvol verfilmd door Sönke Wortmann. Zijn eerste lange stripverhaal Kondom des Grauens, een parodie op het detective genre, werd ook verfilmd.
In de documentaire König des Comics: Ralf König portretteert regisseur Rosa von Praunheim (Holger Mischwitzky) de stripmaker als een bescheiden mensch, die tijdens lezingen op amusante wijze en met gekke stemmetjes uit eigen werk voorleest.
Voor Von Praunheim is het werk en leven van König een passende onderwerpkeuze: de regisseur is een van de initiators van de homobeweging in Duitsland. Veel van zijn documentaires, experimentele en fictiefilms gaan over homocultuur.
De documentaire König des Comics – Ralf König is zaterdag 2 februari te zien op Arte, 22:00-22:45. De film was vorig jaar te zien tijdens het But filmfestival te Breda.
Dit artikel is gepubliceerd in VPRO Gids #5 (2013).
