Stan Lee en Steve Ditko creëerden Spider-Man in 1962 voor een kort verhaal in Amazing Fantasy #15. Maar was dit Halloweenkostuum misschien een belangrijke inspiratiebron?
Het bedrijf Ben Cooper, Inc. verkocht sinds 1937 Halloweenkostuums voor kids. Daar zaten bijvoorbeeld kostuums bij op basis van Disneyfiguren, zoals Donald Duck en Sneeuwwitje. In de jaren vijftig verkocht Cooper een kostuum met de naam Spiderman en dat zag er zo uit:
In deze foto zien we een update van het kostuum: men had het masker aangepast zodat kinderen beter konden zien, wat handig is bij het oversteken bijvoorbeeld.
Hoewel het kostuum niet echt lijkt op het ontwerp van Steve Ditko, zijn er wel enkele overeenkomsten te noemen. Sowieso de naam Spiderman natuurlijk. Het kan heel goed dat Stan Lee dat kostuum en de naam gehoord had en deze ergens in zijn onderbewuste zijn blijven hangen toen hij de plot voor Peter Parkers origin story schreef.
De site Hero Envy schrijft uitgebreid over het Ben Cooper-kostuum. Ik had er al eerder kennis van genomen, maar recent plaatste de site Spider-Man Crawlspace een link naar dit verhaal.
Deze video vertelt ongeveer hetzelfde. Hoewel ik het een slecht gemonteerde video vind, is het vooral interessant om de overeenkomst tussen het Spider-Man-masker van Ditko en het Halloweenkostuum te zien:
Overigens bracht Cooper in 1963 een officieel Spider-Man-kostuum uit op basis van het Marvel personage.
Maar hier houdt het verhaal niet op. Er zijn namelijk nog meer bronnen te noemen waarin enkele voorlopers van Spider-Man opduiken.
Voorlopers
In het prachtige koffietafelboek Spider-Man: The Icon van Steve Saffel staat een kleine opsomming van Spider-Man prototypes. In 1954 wordt de naam ‘Spider Man’ vermeld op de cover van Uncanny Tales #26: ‘Won’t you step into the parlor, and feast your eyes on “The Spider Man”. Overigens houdt daar de overeenkomst wel op, want dit verhaal draait om een Hongaarse leraar die gigantische spinnen wil kweken de wereld tot zijn slaaf te maken. In Journey into Mystery #73 staat een verhaal van Stan Lee en Jack Kirby dat ‘The Spider Strikes heet en waarin een gewone spin bestraald wordt met radioactiviteit. Hierdoor wordt het beest gigantisch groot, machtig en zeer intelligent. Toegegeven: het heeft allemaal niet veel met Spider-Man te maken.
Overigens, en dat is wel grappig, komen een Tante May en Oom Ben voor in Strange Tales #97 in een verhaal van Stan Lee en Steve Ditko waarin het stel een nichtje opvoedt dat uiteindelijk een zeemeermin wordt. Ook komen namen als Electro en Sandman, later bekende vijanden van Spider-Man ook al eerder voor in de comics van Stan Lee & Co.
Ik denk eerlijk gezegd niet dat we op basis van deze gegevens, noch naar aanleiding van het Cooper Halloweenkostuum, Spider-Mans officiële ontstaansgeschiedenis hoeven te herschrijven.
2 reacties op “Spidey’s web: Was dit de inspiratiebron voor Spider-Man?”
Je raakt hier natuurlijk niet aan de onstaansgeschiedenis van Spiderman zoals die in de recente rechtzaak van Kriby VS Disney over zijn creaties van diverse superhelden ter sprake kwam. Kort door de bocht: Na het succes van de FF zocht Stan Lee een nieuwe superheld. Het lijkt erop alsof de eerstvolgende stap was dat Jack Kirby hem de ontwerpen liet zien of vertele over The Silver Spider, geschreven voor Ben Oleck en ontworpen door CC Beck voor Joe Simon en Jack Kirby aan het staarteindje van hun Mainline company. Verder nooit uitgewerkt, er zijn was schetsen en een pagina van. Bij het faillissement van Mainline werd niets verdeeld, ze mochten allebei dingen doorverkopen, geloof ik. In ieder geval, toen Joe Simon eind jaren vijftig door Harvey gervaargd werd om nog wat superhelden te bedenken (gezien het succes dat DC had met zijn eigen revivals), kwam hij met een nieuwe versie van The Shield en met The Fy, wat in feite The Silver Spider met een nieuw kostuum was. Maar de origin en zo was hetzelfde. Kirby inkte daar nog een paar verhalen aan mee. Dus, met The Silver Siper naar Lee gaan was een beetje dom. Die kende The Fly en vond het maar oude meuk. Maar ja, dat was een spin ipv een vlieg en dat is toch anders. Dat sluit dan weer aan bij het erhaal van Stan Lee dat hij een superheld moest bedenken en er geen ouderwetse kinderstrip van wilde maken (zoals The Fly was, oa dankzij de oorspronkelijke inbreng van CC Beck die natuurlijk bekend was van Captai Marvel, wat ook altijd veel kinderlijker was dan andere strips). StanLee bedacht dat het een puber met problemen moest worden (hoewel sommige mensen vinden dat Stan Lee z’n hele leven nog nooit iets bedacht heeft en dat dus ook niet bedacht kan hebben) en hij gaf Kirby de opdracht om het uit te werken. Of hij gaf Kirby het idee om het uit te werken en bedacht ondertussen dat hij het eigenlijk andes wilde. Of Kirby had thuis al een eigen versie van The Silver Spider bedacht en kwam daar kant en klaar mee naar Lee (dat laatste is wat zijn advocaten het liefst willen, want dan had hij het thuis bedacht en dus recht op geld). In ieder geval keurde Lee de versie van Kirby af en stapte naar Ditko voor een niewue versie en het verhaal. Hoeveel Ditko vervolgens bedacht weet niemand. Gaf Lee een aanzet, doo te zeggen dat het net als bij de FF een held met problemen moest zijn? Deden ze dat samen in een vergadering? Of deed Ditko het allemaal zelf? In ieder geval zal de samenwerking vergelijkbaar zijn geweest met die van de andere korte verhalen die ze samen maakten voor Amazing (‘hun’ titel, vol met alleen werk van Dtko en Lee). Ditko heeft zich er wel over uitgelaten, maar dan voornamelijk over het visuele idee. Hij heeft ooit de verdwenen ontwerpschets van Kirby nagetekend en daar valt oa aan op dat Kirby ‘zijn’ Spider-Man had getekend met een webpistool (net als The Fly een pistool had). Vervolgens ontwierp Diko een nieuw kostuum, wat inderdaad zoals jij hier aangeeft heel erg op dat Halloweenpak lijkt en op eenzelfde manier aangedaan wordt in dat eerste verhaal. Boeiend.
Ha Ger, Ik heb inderdaad de kwestie Kirby buiten beschouwing gelaten in dit stuk, omdat het eigenlijk niet relevant is wat betreft dit halloweenkostuum. Ik weet dat Kirby beweerde dat Spider-Man vooral uit zijn koker kwam. Eind jaren tachtig, toen Kirby al een tijd strijid had met Marvel over het terugkrijgen van zijn originelen, beweerde hij in een geruchtmakend interview zelfs dat Lee vrijwel niets bedacht had en dat het hele Marvel Universum uit de koker van Kirby kwam. Daar geloof ik zelf weinig van, ook al was ik er zelf indertijd niet bij. Feit is volgens mij dat het idee van de Silver Spider heel andere koek was dan het concept rond Peter Parker. Of Kirby nu wel een flinke vinger had ik de ontwerp pap wat het pak van Spider-Man betreft, durf ik ook te betwijfelen. Volgens het verhaal van Lee gaf hij de opdracht eerst aan Kirby maar die kwam niet met het gewenste resultaat, daarna ging Steve Ditko ermee aan de slag. Ditko heeft altijd beweerd dat hij onder andere verantwoordelijk was voor de visuele kant van Spider-Mans ontwerp. Als je ziet hoe Kirby Spider-Man tekende dan zie je meteen dat hij weinig begreep van het ontwerp. Kirby tekende weliswaar de cover van Amazing Fantasy #15, maar Ditko inkte de tekening. Naar het schijnt verbeterde later John Romita Sr. Kirby’s tekeningen als hij weer eens Spider-Mans pak verkeerd had getekend in een strip of een promotionele tekening. Hier staat een interessante uitleg van Ditko zelf: http://io9.com/5363689/who-created-spider-man
Zoals je zelf aangeeft had het concept van de Silver Spider-Man eigenlijk weinig van doen met wat Spidey van Lee en Ditko werd. Ik vind dat Spider-Man veel meer is dan alleen een naam en een stel superkrachten. Wat het concept zo sterk maakt is Peter Parker, het buitenbeentje van de klas die door de beet van de radioactieve spin eindelijk de wereld kan laten zien wat hij in zijn mars heeft, en voor zichzelf kiest totdat de moord van Oom Ben hem erop wijst dat hij zijn krachten moet gebruiken om anderen te helpen.
Nu geloof ik wel dat Kirby heel belangrijk is geweest in de creatie van het Marvel Universum en dat hij samen met Lee veel van de superhelden heeft bedacht. Maar volgens mij is Spider-Man nu juist de held waarbij redelijk zeker vast te stellen is dat dit een creatie is van Lee en Ditko. Maar goed, het is een geval waarbij niet alle feiten eenduidig op tafel liggen. En het blijft interessant om zogenaamde voorgangers van Spider-Man te ontdekken, waarvan het halloweenkostuum van Ben Cooper Inc. er een van is.