Ergens op Tumblr kwam ik deze pin-up tegen van Madelyne Pryor, in het Marvel Universum ook bekend als the Goblin Queen.
De sexy illustratie van Jon Hughes deed me meteen aan de cover van Inferno #1 (2015) denken die vorig jaar uitkwam, getekend door Javier Garron. Daar was wel iets geks mee. Op de preview-versie van de cover heeft Goblin Queen nog haar oude vertrouwde outfit aan, maar in de uiteindelijke cover was dit aangepast naar een ontwerp dat iets meer politiek correct genoemd kan worden.
De site Hitfix merkte daar het volgende over op:
‘As part of the overall push to make comic books more inclusive to women, this makes sense. Nothing says “outdated comic book costume” like wondering how much double-sided tape a heroine or villainess must buy in bulk to keep all her bits in place. What makes this particular case interesting is the change was made quietly, without any fan backlash to spur it.’
Nu heb ik me nooit gestoord aan de outfit van Madelyne, noch aan die van Emma Frost overigens. Goed, ze lopen er bij alsof ze niet zouden misstaan in de Penthouse of Playboy. Zeker de houding waarin Hughes the Goblin Queen heeft getekend zou goed op de cover van Playboy staan. Toch vind ik dat juist een van de grappige dingen aan superhelden comics.
Begrijp me niet verkeerd: ik ben een geëmancipeerd mens. Dat wil zeggen: ik geloof dat man en vrouw, en transgenders ook trouwens, volledig gelijkwaardig zijn. Vrouwen horen voor hetzelfde werk net zo veel te verdienen als mannen, de opvoeding van de kids moet gelijk verdeeld worden over pa en ma en er mogen wat mij betreft meer vrouwen in functies treden die traditioneel gezien als een typische mannenbaan worden beschouwd. Zonder dat de vrouw trouwens als een soort man-wijf te werk hoeft te gaan. Volgens mij zouden ’typische vrouwelijke eigenschappen’ het bedrijfs- zaken- en politieke leven juist ten goede komen.
Dat gezegd hebbende, kan ik ook genieten van vrouwelijk schoon, en wat we objectificatie van de vrouw noemen. Noem me een geëmancipeerde seksist. Ik hou van vrouwen en ik kijk graag naar ze. 
Wie van strips houdt, hoeft vaak niet ver te zoeken om aan zijn euh, trekken te komen. Zo begint het nieuwe avontuur van Roodhaar ook behoorlijk seksistisch: ze staat onder een waterval te douchen. Ze mag dan een stoere, zelfstandige vrouw zijn, Roodhaar is ook goed gevormde dame. Zeker als ze getekend wordt door vakman Romano Molenaar. Ze loopt in de reeks ook behoorlijk luchtig gekleed rond voor een vechter die een groot zwaard hanteert. Niet erg praktisch, soms ook behoorlijk koud, lijkt me.
Schrijver Rob van Bavel speelt overigens wel met het gegeven van objectificatie in bovengenoemde douchescène, want de jonge prins die Roodhaar gadeslaat wordt betrapt door Kiley. En die maakt duidelijk dat de jonge heer beter niet naar de naakte Roodhaar kan kijken. De lezer wordt echter zelden op zijn vingers getikt en kan naar hartelust blijven lezen, zolang als stripmakers met een male gaze blijven tekenen.
12 reacties op “Objectificatie van the Goblin Queen en Roodhaar”
Ik wordt er tegenwoordig een beetje moe van dat alles beoordeeld en veroordeeld moet worden, met actie en/of verbieden als resultaat. Ik vind dit ook leuk om naar te kijken, maar iedereen met een beetje verstand weet dat dit een fantasievrouw is. Vind je het te bloot of te sexy, vooral wegkijken, maar hou eens op met voor een ander te bepalen of dit wel of niet mag…
@Jooper: Ja, het gaat tegenwoordig behoorlijk ver inderdaad. Mensen die dingen zien die hen niet aanstaat, omdat hun Godje bijvoorbeeld vindt dat dat niet mag, en dan meteen stennis gaan lopen schoppen. Ik vind de discussie over beeldvorming van vrouwelijke personages wel interessant overigens en er mogen best nieuwe en positieve rolmodellen bijkomen. Ook wat superheldinnen betreft. Maar dat hoeft niet te betekenen dat oude, meer seksistische modellen meteen in de ban moeten.
Vooral zouden we eens moeten horen hoe vrouwen/meisjes erover denken. Ben benieuwd.. Denk dat dat reuze meevalt. Wij maken ons tenslotte ook niet druk om het omgekeerde.. Ik als jongen heb er tenslotte ook geen moeite mee dat figuren als Tarzan en Superman of Conan de barbaar een verwachting van hoe een echte man is en eruit ziet creeëren waar ik niet aan kan voldoen. En het heeft me altijd al (aangenaam) verrast hoeveel meisjes fan zijn van het werk van Milo Manara. Wat ons dan weer bij Spiderwoman brengt en hoe haar iconische kostuum sneuvelde door Manara’s pinup cover. Denk vooral dat dames het irritant vinden als de vrouwelijke stripfiguren geen verstand en geen rol in het verhaal hebben. Een reeks als “rat queens” kun je als voorbeeld van hoe het moet kunnen zien ‘kicking ass and looking good while doing it!”
@Steven: Behalve Maaike heeft nog een andere vrouw gereageerd op mijn blog (wel op Facebook), maar ik ben ook benieuwd naar hun reacties. Dat laatste wat je aanstipt is ook een goed punt, het leeghoofdige personage. Daar worden wel tegenwoordig goede vorderingen in gemaak. En Roodhaar is ook geen dom blondje gelukkig, maar kleed zich niet zo slim alleen.
Ehm… ja, ik zou het ook echt eens gaan vragen. Persoonlijk word ik namelijk al jaren ONTZETTEND moe van kijken naar semi-naakte heldinnen. Sexy is prima maar als ik Roodhaar zie denk ik alleen maar aan hoe koud ze het moet hebben en vraag ik me af waarom haar borsten de verkeerde kant op gaan (op je voorbeeldplaatje).
Overigens is dit niet zomaar om te draaien naar hoe mannen naar spierbundels kijken, dat is een veel gemaakte denkfout. Al snapt Steven blijkbaar wel dat het probleem vooral zit in dat vrouwen te veel worden gepresenteerd als mooi opvulsel en geen echte personages. Maar mannen met veel spierbundels moeten een ideale versie van de mannelijke lezer zijn; je identificeert je met de held en kan je zelf sterk en stoer wanen terwijl je de strip leest.
De dames daarentegen zijn getekend om het mannelijk oog te plezieren, niet om je als vrouw mee te identificeren. En als ik zo’n comic lees, denk ik aan hoe rot die string tussen je billen moet zitten, hoe krampachtig de houdingen moeten zijn, hoe koud ze het zullen hebben, hoe pijnlijk de hakken zijn, en ook hoeveel groter het risico nu is dat ze verkracht kunnen worden (iets waar scenaristen trouwens bijna nooit rekening mee lijken te houden. Een beetje heldin zal zich zo neutraal mogelijk kleden als ze een donker bos vol trollen in moet).
Aan de andere kant denk ik dan weer ‘Goed, laat de mannen dan maar genieten van blote Roodhaar, pak ik een andere strip.’. We zijn gelukkig in een tijd beland waar er ook voor vrouwen meer aanbod is. Maar het raakt me wel een beetje omdat ik als jong meisje zo graag strips las, maar altijd weer opgescheept zat met heldinnen die in bikini moesten rondhuppelen. En het is fijn dat er nu ook meer begrip is voor het vervelende gevoel dat je dat als vrouwelijke lezer kan geven.
Vergelijk het ook hier maar eens mee, hetero mannen: Wat als in alle strips alleen maar mannen in kleine strakke broekjes liepen met enorme bobbels erin? Die ze ook nog continu naar voren schoven? Nomad loopt ook half-naakt rond in Storm, maar zijn schaamstreek komt nooit prominent in beeld, zelfs zijn billen niet. En dat maakt toch een groot verschil.
@Maaike: Fijn dat je reageert! Ik kan me goed voorstellen dat je als jonge lezeres vaak zat te balen. Roodhaar is potentieel een rolmodel, want een stoere, slimme vrouw, maar door haar uiterlijk deels weer niet. Veel strips worden inderdaad getekend met de male gaze in het achterhoofd. Maar daar zijn tegenwoordig ook goede tegenreacties op.
Ik weet alleen niet of die bobbel-opmerking hout snijdt. We zien bij Nomad inderdaad niet zijn schaamstreek, maar die zien we bij de vrouwen ook nooit in dat soort strips. Storm en Nomad lopen eigenlijk ook half naakt rond, net als Roodhaar en daarmee kunnen makers zich verschuilen onder de noemer genreconventie?
En ik snap je punt over de poses die vrouwen vaak in superheldenstrips etc. aannemen en dat die veel lijken op de poses van stoeipoezen uit zekere lectuur. Toch, is er bij mannelijke superhelden ook sprake van een ideaalbeeld waar veel mannen, deze incluis, niet aan kunnen voldoen. En zij staan dan weer in poses afgebeeld die we typische stoeremannenhoudingen kunnen noemen. Dat is eigenlijk net zo seksistisch, toch?
Een vrouwelijk alternatief voor een mannelijke actieheld zou er ook uit kunnen zien als een vrouwelijke bodybuilder: veel spieren, brede kaaklijn, geen volle bos haar, platte borsten.
http://www.awwwards.com/awards/images/2011/04/martin-schoeller-female-bodybuilders-12.jpg
Maar op de één of andere manier zien vrouwelijke superhelden er altijd uit als playmates maar mannen nooit als een jonge George Clooney.
@Tommy: Hm, ieder zijn ding natuurlijk, maar liever niet zo hoor, wat mij betreft!
Als ik de wijziging in de tekening van Inferno zie, verbaast het me dat ze Magik niet hebben aangepast. Want die is – als we de retoriek verder gebruiken – ook best schimmig.
@Axel: Maar ze is wel helemaal aangekleed! Dus mensen zullen minder moeite hebben met het zwaard als fallussymbool, vermoed ik.
Ik had het niet over het zwaard. men geeft het gele gedeelte van haar pak een vleeskleurige schijn.
@Axel: Aha. Eerlijk gezegd is daar op mijn monitor weinig van te zien. Het ziet er vooral geel uit.