Junker: een Pruisische Blues van Simon Spruyt wint de Willy Vandersteenprijs 2014. De auteur ontvangt een geldbedrag van 5.000 euro en een opdrachttekening van de vorige winnaar, Typex.
Junker vertelt de gecompliceerde coming of age van twee broers in een (fictief) adellijk Pruisisch geslacht Von Schlitt, dat op zijn retour is in het begin van de 20ste eeuw. Omdat de vader een been verloor voor het vaderland mogen zijn twee zonen op kosten van de koning naar de kadettenschool. De ziekelijke moeder kwijnt weg in een sanatorium in Zwitserland, waar ze eenmaal per jaar bezoek krijgt van man en kinderen. De twee broers vinden een oude brief van hun moeder aan hun oudtante waarin ze schrijft dat ze enkel kinderen wil om haar uitgebluste huwelijk te redden. De jongens, die erg van karakter verschillen, reageren heel uiteenlopend op de brief. De eerzuchtige Oswald volgt het eerder stereotype pad via rebellie naar modelkadet. De introverte Ludwig, de verteller van het verhaal, blijft er schijnbaar onbewogen onder, maar is veel minder voorspelbaar.
Na enkele bijdragen in bloemlezingen debuteerde Simon Spruyt in albumvorm met De Bamburgers, een kinderstrip over koningskinderen op scenario van Fritz Van den Heuvel, en De Furox, een eigen verhaal over de vlucht van de laatste draak uit Europa. Hij breekt helemaal door met SGF, een satire op de uitgeverswereld en het lot van de stripauteur, waarmee hij in 2007 de Knack Focus Stripstrijd wint en een jaar lang de strip mag publiceren in het magazine. Met de albumeditie wint hij in 2011 vervolgens de Stripvos voor het beste Nederlandstalige album.
Nu wint hij met Junker de Willy Vandersteenprijs 2014.
Uit het juryrapport:
‘De jury beloont met Junker – Een Pruisische Blues van Simon Spruyt een pareltje.
Het spannende verhaal over Ludwig Von Schlitt, een jongen uit een adellijke Pruisische familie, opent krachtig en grijpt langzaam naar de keel. De sterke vertelling maakt de coming-of-age van het
hoofdpersonage binnen de context van het begin van de Eerste Wereldoorlog voelbaar. Daarbij moet historische accuraatheid plaats ruimen voor de eigen interpretatie in het gelaagde verhaal van Spruyt waardoor de auteur meesterlijk paradoxaal ruimte creëert voor andere interpretaties. De lezer wordt hier heerlijk op het verkeerde been gezet.
De tekenaar slaagt erin zijn vormentaal heruit te vinden en blaast zo stilistisch de lezer van zijn stoel. Met slechts enkele, weldoordachte lijnen schept Spruyt een explosie aan expressie en sfeer. Nevenpersonages met vormeloze gezichten – met glimlach! – roepen de strenge, anonieme klassenmaatschappij van de vergane Pruisische natie in herinnering, waar geen ruimte is voor het individu. De geelblauwe monochromie in het album maakt de schrille sfeer af.
Een groots boek.’De jury bestond uit Helena Vandersteen (niet stem-gerechtigd voorzitter), Sabien Clement (illustratrice), Maartje de Haan (voorzitter stripmuseum Dordrecht), Luc Morjaeu (stripauteur), Tim Roels (eigenaar stripwinkel Tse Tse) en Natasja van Loon (stripexperte).
De jury maakte ook een eervolle vermelding voor Hubert van Ben Gijsemans: ‘Gijsemans’ debuutalbum steekt esthetisch nadrukkelijk boven andere kandidaten uit. De stripmaker weet zijn lezers emotioneel mee te voeren naar de leefwereld van een introverte Brusselaar die zijn toevlucht zoekt in het museum van Oude en Moderne kunsten. Via die context brengt hij tegelijkertijd een les kunstgeschiedenis. Zo demonstreert Gijsemans hoe het ook met weinig woorden kan.’
Junker verscheen bij uitgeverij Blloan (Ballon Media), Hubert bij uitgeverij Oogachtend.
De Willy Vandersteenprijs is een initiatief van de erven Vandersteen, Stripgids, SABAM-ARTES en Stripdagen Haarlem / Stichting Beeldverhaal Nederland. Tot 2013 werd de Vandersteenprijs
ondersteund door co-initiatiefnemer deBuren en was het een tweejaarlijkse prijs. De nieuwe partner is SABAM-ARTES, waarmee de prijs vanaf heden jaarlijks wordt uitgereikt.
