De oorsprong van The Fantastic Four

Marvels eerste superheldenteamMet de komst van de Fantastic Four (FF) in 1961 kreeg de stripwereld een nieuwe impuls. Sterker nog: zonder de FF hadden Spiderman, de Hulk en de X-Men waarschijnlijk nooit bestaan.In de jaren vijftig was het superheldengenre namelijk op sterven na dood. Dit genre kende zijn hoogtijdagen tijdens de Tweede Wereldoorlog. De comics werden zelfs verspreid onder de Amerikaanse soldaten om de strijdlust en het moraal op te peppen. Na 1945 nam de interesse beduidend af. Alleen klassiekers als Superman en Batman werden nog gelezen.Justice League of America
DC Comics begon begin jaren zestig met de serie Justice League of America, waarin een paar oude helden van stal werden gehaald en in een team werden gezet. Deze serie bleek populair – de tijd was weer rijp voor superheldenverhalen. Martin Goodman, uitgever van Marvel Comics, gaf Stan Lee de opdracht een groep superhelden te bedenken om zo mee te dingen in het commerciële succes.Lee en Kirby bedachten een viertal astronauten die tijdens een ruimtereis hun speciale krachten kregen door een kosmische storm. De straling van de storm had hun DNA voorgoed veranderd. Reed Richards (Mr. Fantastic), de intelligente allesweter, had nu een elastisch lichaam dat hij ver kon uitrekken. Sue Storm (The Invisible Girl, later Woman) kan na het stralingsongeluk een onzichtbaar krachtveld vormen en zich volledig onzichtbaar maken. Johnny Storm (The Human Torch), een heethoofd vol bravoure, was een menselijke toorts geworden. Ook kon hij vuurballen afschieten en vliegen. Het ergste was Ben Grimm (The Thing) eraan toe. Hij was in een stenen monster veranderd met een opvallend oranje kleur die goed paste bij zijn blauwe kijkers.

Pseudowetenschap
Zoals zo vaak in Marvel comics, was er in de oorsprong van The Fantastic Four sprake van magische wetenschap: een pseudowetenschappelijke verklaring voor de speciale gave van de helden. In de jaren zestig was angst voor de atoombom en straling alom aanwezig. Radioactieve straling werd vaak gebruikt als middel om de superhelden en – schurken hun krachten te geven.
Met het bedenken van de Fantastic Four initieerden Stan Lee en Jack Kirby het Marvel Universum. Dit is het universum vol superhelden die leven in bestaande delen van de wereld – zoals New York – in mythologische plekken en nog te ontdekken dimensies. Zo leeft de Submariner in Atlantis en regeert Dr. Doom in het fictieve land Latveria. Mede dankzij de Fantastic Four werden superhelden weer populair en hiermee begon een golf van striphelden die we nog steeds kennen, zoals Spiderman, de Hulk, X-Men en Daredevil.Superhelden zijn net mensen
Het basisidee achter alle Marvelverhalen is Stan Lee’s uitgangspunt van de superheld in de echte wereld. Lee vroeg zich af hoe het dagelijks leven van de helden eruit zou zien, hoe de wereld op de superhelden zou reageren en wat de motieven van de helden zou zijn om de wereld te redden. Iedere goede schrijver die een levensecht personage wil bedenken moet zich vragen over de motivatie en de acties van het personage stellen. Tot dan toe was dit echter een zeldzaamheid in het superheldengenre. (Batman liep bijvoorbeeld de eerste strips rond in Gotham City zonder ook maar enige verklaring waarom. Pas later is zijn trauma uit de doeken gedaan.) Hierdoor waren de helden van Lee iets nieuws.
Roddelbladen
De Fantastic Four is om meerdere redenen een bijzonder team. Om te beginnen hebben deze superhelden geen geheime identiteit: ze dragen weliswaar uniformen om zich te onderscheiden van gewone stervelingen, maar dragen geen maskers om anoniem te blijven. Iedereen weet dus wie ze zijn. Het zijn supercelebs: beroemdheden wier foto’s verschijnen in de roddelbladen.Familiewaarden
Verder is de FF een superheldenteam dat uit familieleden bestaat. Reed Richards en Sue zijn getrouwd, Johnny Storm is Sue’s broertje terwijl Ben Grimm een goede vriend is van Reed. In superheldenverhalen zijn alternatieve familiebanden belangrijk. Zo is Peter Parker (Spiderman) een wees opgevoed door zijn oom en tante, zijn de X-Men een groep van rebelse mutanten die als familie beschouwd mogen worden en is Bruce Wayne Batman geworden omdat hij zijn familie op gewelddadige wijze heeft verloren.De familiestructuur nodigt uit tot soapachtige ontwikkelingen. Dit is een van de belangrijkste kenmerken van Marvel-comics: het privé-leven van de helden is vaak spannender en ingewikkelder dan de strijd tegen de misdaad. De lezers willen niet alleen actie en spektakel: het is vooral de meeslepende menselijke kant van het verhaal die ons telkens de bladzijde doet omslaan.