Film: Control

Anton Corbijns film Control draait om het leven en de dood van Ian Curtis, de zanger van de band Joy Division. Corbijn toont zich als de ultieme stilist: ieder shot is op zich een foto waard.Corbijn kende de zanger van Joy Division persoonlijk. Sterker nog: hij verhuisde naar Londen om ander andere deze band en een paar andere helden van hem te fotograferen. De film is echter gebaseerd op het boek van Ians weduwe Deborah Curtis.De titel verwijst naar Curtis’ behoefte naar controle. Deze verliest hij echter door de ziekte epilepsie en de tol die de roem van hem eist. ‘Het publiek beseft niet dat ik alles geef op het podium. En nog steeds vragen ze om meer,’ zegt Curtis. Getrouwd op jonge leeftijd leek Curtis (Sam Riley) voor eeuwig vast te zitten in het duffe plaatsje Macclesfield, een voorstad van Manchester. Hij haat het, terwijl zijn vrouw Debbie (Samantha Morton) zich er thuis voelt. De verleiding naar een beter en spannender leven wordt belichaamd door de mooie Annik Honoré (Alexandra Maria Lara) met wie Curtis een geheime relatie krijgt. Corbijn suggereert dat Curtis uiteindelijk verscheurd wordt door de keuze die hij moet maken: de keuze tussen de vrouwen en de twee werelden die ze representeren. De enige uitweg voor Curtis blijkt zelfmoord. Sfeervol zwart-wit
Corbijn is het meest bekend van zijn zwart-wit foto’s van (pop)sterren, maar hij maakte ook videoclips voor onder andere U2, Depeche Mode en Nirvana. Control is zijn debuutfilm. In een interview met Cinema.nl vertelde Corbijn dat hij bewust heeft gekozen voor zwart-wit omdat hij de wereld van Joy Division niet anders kende. Ze werden pas echt groot na de dood van Curtis (onder de naam New Order) en popblaadjes die over Joy Division schreven publiceerden allemaal in zwart-wit. Dat is natuurlijk mooi gezegd, maar los daarvan is zwart-wit ook kenmerkend voor Corbijns werk. Al heeft hij wel ook kleurenfoto’s gemaakt.Semiotiek
Corbijn gebruikt nauwgezette composities, waarbij hij via visuele metaforen zijn verhaal vertelt. Wanneer Ian en Annik voor het eerst een privégesprek voeren, zitten ze tegenover elkaar op de bank. Het is duidelijk dat ze zich tot elkaar aangetrokken voelen. Ian leunt met zijn linkerarm op de leuning van de bank waardoor de trouwring aan zijn vinger letterlijk tussen hem en Annik in hangt – zijn huwelijk zit een relatie met de mooie amateur journaliste in de weg. Ian ervaart zijn huwelijk als verstikkend, en heeft het gevoel een gevangenis binnen te stappen zodra hij thuiskomt van een tour. Dit verbeeldt Corbijn door Ian tussen de spijlen van de box te positioneren. De spijlen zetten hem gevangen. Corbijn laat verder niet zo veel los over zijn personages en de kijker is daardoor aangewezen op eigen observaties. De motieven van Curtis blijven vaag. Dat geldt helemaal voor de andere personages, waar we niet meer dan een functieomschrijving van krijgen. (Net zoals in The Doors van Oliver Stone, zijn de overige bandleden slechts achtergrondvulling.) Het is alsof de regisseur geen oordeel wilde vellen en dit aan de toeschouwer zelf wilde overlaten. Bloemlezing
Control biedt een prikkelende bloemlezing van het oeuvre van Joy Division en is een aardige introductie. Daarbij worden enkele songs van David Bowie effectief ingezet om de wereld van de jonge Ian te schetsen. De soundtrack bevat opvallend weinig filmmuziek. Op een paar momenten na wordt de score niet gebruikt om de emoties van de personages inleefbaar te maken. Misschien dat de innerlijke gedachtewereld daardoor voor het grootste deel een gesloten boek blijft.