Film: Machinima op het HAFF

Eens per twee jaar is het feest voor animatieminnaars, want dan vindt het Holland Animation Film Festival (HAFF) plaats in Utrecht. In de 11e editie is er speciale aandacht voor machinima.

Toen animator Gerrit van Dijk samen met Henk Camping van ’t Hoogt in Utrecht het HAFF in 1985 initieerde was het bedoeling dat het een eenmalige aangelegenheid zou zijn. Gerben Schermer, de directeur van het festival, liep in die tijd voor de studie cultureel management stage bij ’t Hoogt. ‘Het animatiefestival was mijn stageopdracht. Als ik er na ’85 niet mee was doorgegaan, is het nog maar de vraag of het HAFF nu nog zou bestaan,’ vertelt Schermer.‘Ik ben eigenlijk met het festival opgegroeid – iedere film die ik zag was voor mij nieuw – een openbaring. Tegenwoordig ben ik een specialist (lacht).’ In de afgelopen jaren is er wel het een en ander veranderd. Behalve een forse toename van het aantal bezoekers is het aantal competities uitgebreid. In 2002 werd de internationale competitie voor korte onafhankelijke films geïntroduceerd. Door de onderverdeling tussen narratieve en niet-narratieve animatie krijgen de doorgaans ondergesneeuwde experimentele films de nodige aandacht. Dit jaar worden een machinima-competitie en jongerenjury’s aan het programma toegevoegd.Het doel van het festival is altijd hetzelfde gebleven, namelijk aandacht generen voor de animatiefilm. ‘We gebruiken competities als marketingcomponent. Korte animatiefilms krijgen zelden aandacht. Een festival biedt de juiste reuring en maakt het voor de pers interessant. Daarnaast zijn we als festival toch een beetje een curator van de animatiefilm geworden.’ Dit jaar maakte de festivalorganisatie een selectie uit ruim 1600 inzendingen. Lang niet alles wordt vertoond. Lex Veerkamp, hoofdpubliciteit van het HAFF, licht de selectieprocedure toe: ‘Animatie staat niet stil. Niet alles wat nieuw is, is ook goed. Ons voordeel is dat er heel veel bij ons binnenkomt, en wij halen echt de krenten uit de pap. Zo vertoont het festival alleen het beste van het beste.’

Engagement
Uit het festivalprogramma blijkt dat engagement, na jaren van afwezigheid, weer een belangrijk thematisch uitgangspunt is in de animatiewereld. Zo wordt in de videoclip Def Sung (Xavier Reyé, Doctor L) en films als Black Day to Freedom (Rob Chiu) en Empire, op eigenzinnige wijze kritiek geuit op de Amerikaanse buitenlandpolitiek. In bijvoorbeeld Empire (Edouard Salier, Nicolas Schmerkin) wordt in een collage van beelden Amerikanen in hun vrije tijd getoond. Door deze – in jaren vijftig-stijl getekende – beelden van gezapige gezinsactiviteiten schemeren de onheilspellende vormen van oorlogsvoertuigen. De festivalorganisatie stimuleert de betrokkenheid bij de maatschappij ook zelf door middel van de machinima-competitie. Deelnemers kregen tien dagen de tijd om een eigen machinima-film te maken. Deze moet een reactie zijn op een gebeurtenis die niet later dan september dit jaar heeft plaatsgevonden. Machinima – animaties die worden gemaakt met behulp van computergames – zijn relatief snel te produceren. Hierdoor bieden ze animators de mogelijkheid om in te springen op de actualiteit, als zijnde bewegende politieke cartoons.
Ik vroeg Schermer of machinima de grote belofte is voor animatie. Schermer:

‘Ik vind belofte wel een groot woord. Het is gewoon een nieuwe vorm om zelf dingen te doen met gemanipuleerde beelden. Machinima wordt wel steeds toegankelijker en er kunnen mooie dingen uit voortkomen. Als mensen op een jongere leeftijd iets kunnen maken, dan kunnen ze heel snel leren en dat is belangrijk voor het werk op grotere schaal. Machinima zal niet voor eeuwig zijn, maar creëert een manier van denken, een manier om snel met dingen aan de slag te gaan.’

Machinima is op het internet duidelijk in opmars en staat daarom terecht in de schijnwerpers op het HAFF. Naast de filmcompetitie worden er een workshop, lezingen en discussies rondom deze jonge animatievorm georganiseerd. (In de crossmedia week Picnic in oktober was ook ruimschoots aandacht voor machinima.) Je kunt de filmpjes bekijken op: http://video.google.nl/nl/machinima.html

Meer over machinima: Machinima, een revolutie in animatie?