Joost Swarte krijgt Marten Toonderprijs 2012

Dit bericht kreeg ik net binnen. Gefeliciteerd, Joost!

Striptekenaar (illustrator, architect en vormgever) Joost Swarte wint de Marten Toonderprijs 2012, de belangrijkste Nederlandse stripprijs. Swarte is de derde winnaar; de eerste winnaar, in 2010, was Jan Kruis, de tweede Peter Pontiac. De Marten Toonderprijs is een oeuvreprijs die wordt uitgereikt aan een striptekenaar die een bijzondere bijdrage heeft geleverd aan het beeldverhaal.

Er is niemand in Nederland die nog nooit een tekening van Joost Swarte heeft gezien. Hij gaf vorm aan postzegels, affiches, horloges, huizen, glas-in-loodramen en telefoonkaarten, voortdurend gebruikmakend van een zeer uitgesproken stripidioom. Hij combineert een grote inhoudelijke vrijheid met een traditionele en sterk grafische tekenstijl.

Joost Swarte muntte in 1976 de term ‘klare lijn’: een definitie die van toepassing is op zijn eigen opgeruimde stijl, maar die met terugwerkende kracht ook van toepassing bleek op Kuifje. De klare lijn is een internationaal begrip met Joost Swarte als een van zijn belangrijkste vertegenwoordigers. Swarte heeft in bijna heel Europa geëxposeerd – van Barcelona tot Groningen; van Angoulême tot Boedapest – , is gelauwerd en geridderd voor zijn oeuvre. Swarte (1947) studeerde industriële vormgeving in Eindhoven en begon zijn eigen blad Modern Papier. Hij tekende strips als Jopo de Pojo, Katoen + Pinbal en Anton Makassar. In januari 2012 verscheen de lang verwachte verzamelbundel Bijna Compleet.

Voor Vrij Nederland maakte hij de serie ‘Niet zo, maar zo’: tekeningen die een bedriegelijke logica hebben. De klare lijn leent zich ook uitzonderlijk goed voor illustraties. Swarte illustreerde Nescio’s drie novellen De uitvreter, Titaantjes en Dichtertje. Hij levert, onder andere, geregeld illustraties aan het prestigieuze weekblad The New Yorker. Voor datzelfde blad maakt hij de strip ‘We’ll Make It’. Hij was ook betrokken bij de opzet en inrichting van het Musée Hergé in Louvain-la-Neuve, was de initiatiefnemer van de Stripdagen Haarlem en medeoprichter van stripuitgeverij Oog & Blik. Eind 2012 verschijnt zijn nieuwe boek Niet zo, maar zo! Een handleiding voor eigentijds leven.

De jury van de Marten Toonderprijs bestond uit Vic van de Reijt, uitgever bij Nijgh en Van Ditmar, Mieke Gerritzen, directeur van het MOTI in Breda en striptekenaar Wasco, voorzitter van de jury was Gert Jan Pos, voormalig intendant strips van het Fonds BKVB dat inmiddels is gefuseerd tot Mondriaan Fonds. De prijs van €25.000 wordt beschikbaar gesteld door het Mondriaan Fonds en wordt op zaterdag 8 september uitgereikt in Breda tijdens het Stripfestival Breda. De prijs draagt bij aan de erkenning van de strip in Nederland.