Zondag ben ik met een nieuw projectje begonnen: een tumblr met de naam Comic Book Cities.
Hierin zal ik stripplaatjes publiceren waarop steden op een interessante manier verbeeld zijn. Natuurlijk zit daar veel New York tussen, want die stad kom ik in de comics van Marvel het meeste tegen. Maar vandaag plaatste ik ook wat afbeeldingen van Amsterdam uit de strip Gasten van Guido van Driel. En eentje van Wasco.
Uit: Gasten van Guido van Driel.
Oorspronkelijk wilde ik een tumblr beginnen met de titel New York State of Mind, en het alleen bij afbeelding van de Big Apple houden. Maar die titel was al vergeven. Toen kwam ik op Comic Book Cities.
Eigenlijk vind ik dit concept beter, want daar kun je meer kanten mee op. Stripsteden kunnen namelijk bestaande steden zijn, maar ook het fantasierijke werk van Moebius komt nu in aanmerking.
Ik vind het starten van dit soort projecten erg leuk. Het biedt me de kans om weer op een andere manier met beeldverhalen bezig te zijn. En met bloggen.
In ShowCase aflevering #2915 vertelt Frits Jonker over het handletteren van In the Pines.
Mocht je je afvragen waarom ik de laatste tijd zoveel aandacht besteed aan het blog van Frits, dan kan ik je daar een simpel antwoord op geven. Allereerst vind ik Frits’ papieren en digitale blogs zo tof, dat ik vind dat zoveel mogelijk mensen van ze op de hoogte gebracht moeten worden. De papieren strookjes publiceert Frits niet online, dus wie ze wil ontvangen zal met de blogger zelf contact moeten opnemen. Ten tweede is dit een mooi verhaal dat in het verlegde ligt van mijn interview met Jonker dat recent in de VPRO Gids is gepubliceerd. Wordt de stripwereld weer eens wakker en gaan uitgevers Frits weer massaal inhuren om het beeldverhaal te letteren? Ik kan het alleen maar hopen.
Uiteraard heb ik toestemming van Frits om zijn werk hier ook te publiceren. We zijn nog meer samenwerking van plan voor de nabije toekomst, maar daarover later meer.
Soms moet je jezelf weer even helpen herinneren waarom je bepaalde dingen doet en dat je die dingen ook kunt laten.
Laatst had ik kort contact met de blogger die achter de tumblr Megatrip zit. Een DJ ergens in de wereld die mix tapes maakt. Hij plaatst vaak tof grafisch werk uit strips, maar zet daar dan nooit de bron bij. Jammer, want veel van die stripplaatjes prikkelen de nieuwsgierigheid en nodigen uit om de strip te gaan lezen. Op die manier kun je op een heel toegankelijke wijze strips onder de aandacht brengen bij je publiek.
Ik raakte met hem via tumblr chat aan de praat omdat ik benieuwd was waar dit panel vandaan kwam:
Uit Deadpool #13 (2016).
Dat bleek een Deadpool comic te zijn, maar welke wist hij niet meer.
Toen ik hem vroeg waarom hij geen bronvermelding doet, antwoordde hij: ‘Because it’s already too time consuming without making notes on every picture I post.’
Het kost hem te veel tijd.
Ik krab dan altijd een beetje achter mijn oor, want als je vindt dat bloggen te veel tijd gaat kosten, waarom blijf je er dan mee doorgaan? Niemand verplicht je immers om een blog bij te houden. Je moet het doen omdat je het leuk vindt.
Maar goed, misschien blogt King Megatrip, zoals hij zichzelf noemt, vooral om zijn eigen producties en kunst onder de aandacht te brengen. Dan is bloggen vooral werk en je hebt niet altijd zin om te werken.
Bloggen voelt voor mij ook vaak als werk… Tenminste, het hangt er een beetje af met wat voor stuk ik bezig ben. Schrijf ik vanuit mezelf omdat ik iets kwijt wil, dan kost bloggen mij geen moeite. Voel ik mij verplicht om ergens over te bloggen, een recensie, persbericht of een verslag, dan is het andere koek.
Bijvoorbeeld als er een signeersessie in de buurt is. Dan ga ik vaak toch weer heen, terwijl ik eigenlijk op mijn spaarzame vrije dag ook wel eens wat anders wil doen dan in een stripwinkel rondhangen en een video schieten. Bovendien vraag ik me wel eens af om men dat wel waardeert, want het levert uiteindelijk geen stuiver op en kost me een hoop tijd.
De sleutel hier zit hem natuurlijk in het ‘verplicht voelen’.
Het wordt weer tijd dat ik mij realiseer dat ik die verplichting mezelf ooit heb opgelegd en dat ik hem dus ook weer kan afleggen. Laat een jonge blogger vanaf nu maar dat soort sessies verslaan. De laatste jaren zijn er genoeg nieuwe blogs bijgekomen en de meeste runnen advertenties en dat soort dingen.
Dit soort gedachten heb ik overigens wel vaker gehad zonder er over te schrijven. Maar nu leek het me goed om het eens op papier te zetten. Als is het maar om mezelf duidelijk te maken hoe ik er nu in sta.
Spider-Man No More. Frame uit Spider-Man 2 (Sam Raimi, 2004)
Misschien ga ik wel gewoon een tijdje over heel andere dingen schrijven. Interesses genoeg. Of misschien plaats ik wel alleen mooi artwork als ik het ergens tegenkom. Net zoals ze altijd op tumblr doen. Maar dan wel zoveel mogelijk met bronvermelding natuurlijk.
Ik heb op dit moment geen zin om me aan een bepaalde koers vast te houden, behalve dan dat ik het juk der verplichting vanaf nu van me afwerp.
Tof hoe stripmakers steeds meer bloggen tegenwoordig. Wie Jim Lee bijvoorbeeld volgt op Instagram, wordt getrakteerd op mooie schetsen, tekeningen en boeiende achtergrondinformatie.
Recent trof ik daar dit verhaal aan over Jim Lee’s sexy interpretatie van Barbie.
Lee schrijft:
I drew this when I was 30. Mattel had invited many different kinds of artists to draw their interpretation of Barbie for a 35th anniversary Art book. I asked if I could do whatever I wanted. They said yes it was ok to do whatever. “You sure?” Yes, we are sure. I submit this piece of Barbie and Skipper. It didn’t make the cut. Obviously, I still had issues.
En ach, als we nu toch bezig zijn, deze Iron Man van Lee kon mij ook bekoren:
Lee:
‘My favorite versions of ol’ shellhead was drawn by JRJR with Bob Layton and Moebius of all artists. This very quick sketch on the back of an old Punisher War Journal page from back in the late 80’s attempts to combine the two takes.’
(Overigens kwam ik erachter dat Lee op Instagram zat door het Tumblr-blog Comic Book Women.)
Er zijn veel van dit soort initiatieven. Bijvoorbeeld een maand lang elke dag een geïnkte illustratie maken tijdens Inktober. Sommige mensen nemen zichzelf voor een maand lang elke dag te bloggen of weet ik veel wat. Het is vaak makkelijk beginnen, maar soms moeilijk vol te houden.
Eigenlijk is het ook niet zo erg als je je voornemen niet haalt. Het gaat er meer om wat je er onderweg van opsteekt. In het geval van tekenen word je immers met iedere illustratie iets beter en leer je wellicht wat nieuws. Iedere tekening die je maakt is dus al winst.
Als iets ook niet meer leuk is om te doen, moet je ermee stoppen, wat je jezelf ook hebt voorgenomen. Hetzelfde geldt voor bloggen vind ik. Als je een tijdje leeg bent en niets meer hebt te zeggen, ga dan lekker even iets anders doen. Of niets. Maar ga niet tegen je zin in verder bloggen. Nergens voor nodig. Daar zit niemand op te wachten en je wordt er zelf ook niet gelukkig van.
Vooralsnog gaat Menno lekker en kijk ik elke dag even met nieuwsgierige ogen naar wat hij nu weer voor moois heeft gemaakt. Ik vind de tekeningen die geïnspireerd zijn door films het leukste tot nu toe, maar wie weet welke kant dit project nog opgaat.
Draw-a-day #5 (5/1/2017). I have a little theory. Every film with Donald Sutherland with a mustache is great. Prove me wrong! Here’s one: Invasion of the Body Snatchers by Philip Kaufman from 1978.Draw-a-day #6 (6/1/2017) The key moment in the incredible 2013 film Under The Skin by Jonathan Glazer. For me the best role Scarlett Johansson ever played and she never looked prettier. Indian ink with nib pen, colored with PhotoshopDraw-a-day #7 (7/1/2017) Tomorrow my big hero David Bowie would have celebrated his 70th birthday. To celebrate his incredible legacy and influence on my life, here’s my little tribute in ink. Indian ink, nib pen on paper, colored with photoshop.
Een paar weken geleden werd ik gebeld door Ger Apeldoorn, schrijver, blogger en redacteur van Eppo. Hieronder het resultaat van ons gezellige gesprekje dat is gepubliceerd in Eppo #1 (2017):
Een nieuw jaar, dus een nieuwe Eppo kalender op de wc. Hoewel ik al ruim een jaar niets meer voor Eppo geschreven heb, beschouwen ze mij nog steeds als medewerker aan dit stripblad. Dat vind ik een leuk idee.
Een strakke Roodhaar op de cover van de nieuwe Eppo-kalender. Getekend door Romano Molenaar natuurlijk.
Ik vind het bijzonder dat de Eppo alweer zoveel jaar bestaat na de herstart en ook vind ik het stripjournalist natuurlijk erg leuk als er stukken van mij in het blad staan. We zijn op dit moment voorzichtig aan het kijken wat ik voor het blad zou kunnen schrijven. Het probleem met Eppo is dat de smaak van de doelgroep van het magazine maar deels overeenkomt met de mijne. Dat betekent dat veel waar ik over zou willen schrijven niet bij die doelgroep aansluit.
Dat komt overigens wel vaker voor, hoor, dat ik over onderwerpen wil schrijven maar dat ik geen opdrachtgever kan vinden die daar zin in heeft. Daarom ben ik ooit begonnen met bloggen, zodat ik toch een podium voor die stukken had. Uiteindelijk is het blog een project op zichzelf geworden waar ik veel tijd en energie in steek.
In mijn achterhoofd ben ik altijd plannetjes voor dit medium aan het bedenken en vaak hoop ik het helemaal eens anders aan te gaan pakken. Een frisse wind, zoals het begin van een nieuw jaar ook zal zijn.
Een terugkerend idee is om geen recensies meer te schrijven. Daar beleef ik namelijk weinig lol in en ik vraag me steeds vaker af of er voor recensies in het huidige medialandschap nog wel plaats is.
Filmmaatschappijen maken het voor recensenten namelijk steeds moeilijker om goed hun werk te doen door persvoorstellingen vlak voor de release van blockbusters te programmeren. En als we de films eerder kunnen zien, wordt er vaak een embargo opgelegd. Je mag dan pas vlak voordat de film uitkomt, soms maar een dag van de tevoren, je recensie publiceren. Filmmaatschappijen vinden het veel leuker als je over trailers schrijft, speculeert over casting en plotpunten of andere triviale dingen. Alles wat het product onder de aandacht brengt, behalve gegronde kritiek die de potentiele bioscoopbezoeker vertelt dat de film eigenlijk misschien helemaal niet zo goed is.
Wat striprecensie betreft denk ik vaak: wie ben ik eigenlijk om te zeggen of deze strip wel of niet goed is. Ja, een stripjournalist die heel veel gelezen heeft en veel strips kent. Dat is mijn culturele bagage waarmee ik tot een evenwichtig oordeel zou moeten komen. Maar zelfs dan zie ik grote verschillen tussen de verschillende beoordelingen van professionals. Een boek kan in de Volkskrant twee sterren krijgen en elders vier of vijf. Ik zie soms heel positieve recensies van een strip die ik als veel minder beoordeel. En ongetwijfeld gebeurt dat ook andersom. Recensies zijn deels dus erg arbitrair.
Maar ik weet ook dat iedereen die een creatief product maakt, het beste wil maken wat binnen zijn of haar mogelijkheden ligt. Niemand wordt ’s ochtends wakker en denkt: ‘Laat ik eens een paar maanden van mijn leven opgegeven om een kutstrip te maken. Hetzelfde geldt voor films ook natuurlijk.
Dat veel films, boeken, strips of andere producties tegenvallen ligt dus niet aan de intentie van de maker, maar aan allerlei andere factoren zoals tijd, geld en andere dingen die de boel beperken. Om na al die moeite die een maker gestoken heeft in zijn verhaal dan te zeggen, ik vind het ruk, tja… Daar heb ik dus niet veel zin meer in.
Maar wat ik dan wel van plan ben, vertel ik je binnenkort.
Ik heb alvast onwijs zin in dit nieuwe jaar. Jij hopelijk ook.
De laatste twee weken word ik twee keer per dag gebeld door een anoniem nummer. Waarschijnlijk weer het bedrijf MKB collectief dat me iets proberen aan te smeren wat ik niet nodig heb of wil. Of een ander commercieel bedrijf dat hetzelfde beoogt.
Geen zin in. Ik neem niet op, maar de overgaande telefoon irriteert wel en leidt af van waar ik mee bezig ben.
Ik haat dat soort bedrijven. En de Kamer van Koophandel waar ze waarschijnlijk mijn gegevens in een groot datapakketje van hebben gekocht.
Dat ze niet snappen dat anonieme nummers vaak genegeerd worden en dat het bellen dus een futiele bezigheid is, snap ik niet. Hetzelfde geldt voor spamcomments. Halloween Cult, het nevenproject waar ik graag tijd in steek, krijgt alleen maar spamcomments op dit moment.
Ja, dat betekent inderdaad dat het blog nu geen interactie met lezers prikkelt. Dat is jammer maar geen ramp. Bloggen op Halloween Cult doe ik vooral omdat ik het leuk vind. Interactie met lezers is een bonus maar niet de reden om te bloggen.
Vervelend is wel dat ik een paar keer per dag dus spamcomments moet wissen, want de spambots weten de site goed te vinden. Dat wissel voelt als dweilen met de kraan open, want morgen begint het circus weer gewoon opnieuw.
Misschien ziet de hel er ook zo uit: een kleine, hete ruimte waar je de rest van de eeuwigheid achter een computerscherm bezig bent met spam op te ruimen.
Van sommige boeken kan ik heel blij worden, simpelweg omdat ze bestaan. De kunst van Morris is zo’n boek.
De kunst van Morris is een prachtig naslagwerk waarin het werk van Maurice De Bevere (1923-2001) aandachtig en grondig wordt bestudeerd en de geschiedenis van Lucky Luke uitvoerig uit de doeken wordt gedaan. In 1946 bedacht Morris de legendarische stripheld en tot aan zijn dood in 2001 tekende de Belgische stripmaker ruim zeventig albums over de cowboy. Alles samen zo’n 3000 pagina’s.
Meesterlijke tekenaar
De kunst van Morris bevat veel mooie originele tekeningen van de meester en laat goed zien wat Morris nu zo’n geniaal stripmaker maakte. Morris leerde veel van zijn tijd in een animatiestudio en de animatie-invloeden zijn vooral in het begin van zijn stripcarrière goed terug te zien. De tekenaar verdeelde toen vaak één beweging over meerdere stripplaatjes. Iets wat toen vrijwel nog niet voorkwam in de Franco-Belgische strip. Hetzelfde geldt voor zijn gebruik van close-ups, vogelperspectief en het feit dat zijn stripplaatjes net iets hoger waren en meer van formaat varieerden dan het werk van collega’s als Franquin en Jijé. Die gebruikten namelijk veel een vast stramien van vier stroken met drie plaatjes op een pagina. Later kwam Franquin hier ook meer los van en begon vaker te experimenteren.
Morris leerde overigens veel van Jijé en zijn collega’s en liet zich ook beïnvloedden door de makers van MAD. De stripmaker woonde enkele jaren in de Verenigde Staten en pikte dus ook veel op van Amerikaanse stripmakers.
Morris combineerde vaak realistische tekeningen met meer schetsmatige weergaven. Alles stond in dienst van het verhaal wat hij zo duidelijk mogelijk wilde visualiseren. Ook kon hij meesterlijke karikaturen maken van bestaande Hollywoodacteurs. Gaandeweg verfijnde zijn stijl steeds meer en dat zie je ook aan de evolutie van Lucky Luke: die begon als een beetje bol tekenfilmachtig figuurtje vergelijkbaar met de stijl van Betty Boop, maar werd slanker en langer.
70 jaar Lucky Luke
Eigenlijk is de Kunst van Morris een aanrader voor iedereen die van strips houdt en nader wil kijken naar tekentechnieken. En natuurlijk een heel geschikt boek voor de fans van Lucky Luke. Wereldwijd gingen er driehonderd miljoen albums over de toonbank. In 2016 is het ook zeventig jaar geleden dat Morris zijn westernheld voor het eerst op papier zette, dus dat dit dikke boek nu in de winkels ligt is geen toeval. In 1946 verscheen de eerste aflevering in het Franse stripblad Spirou en de Nederlandse versie Robbedoes.
Het is wel mazzel voor ons dat uitgeverij Dargaud brood zag in een Nederlandse uitgave van dit Franse boek. (Dat trouwens heel fijn vertaald is.) Ik ben ze daar dan ook dankbaar voor en schafte het boek direct aan zodra het bij Het Beeldverhaal te koop was. Niet alleen is Lucky Luke een van mijn favoriete striphelden, ook bewonder ik Morris al heel lang. Hij is een van mijn favoriete tekenaars.
Het toffe aan de reeks Lucky Luke is dat je de oude albums telkens weer opnieuw kunt lezen. Niet alleen zie je dan steeds meer nieuwe details in de tekeningen, ook vervelende verhalen nooit. Vooral niet de albums die door René Coscinny werden gepend. Deze albums zijn geniaal en tijdloos.
De kunst van Morris is gepubliceerd ter gelegenheid van de tentoonstelling L’Art de Morris, die werd geopend tijdens het 43ste Festival International de la bande dessinée en die van 28 januari tot 16 oktober 2016 te zien was in het Musée de la bande dessinée van Angoulême. De tentoonstelling was samengesteld door Stéphane Beaujean en Jean-Pierre Mercier. Gaëtan Akyüz en Vladimir Lecointre schreven het boek.
De komende vijf jaar wordt de originele reeks van Lucky Luke trouwens volledig heruitgegeven. De 73 originele albums verschijnen in een nieuwe, uniforme stijl: een nieuwe vertaling, nieuwe lettering, nieuwe covers en een opeenvolgende nummering.
Vorig jaar ben ik begonnen met de site HalloweenCult.com. Ik vind het altijd leuk om met Halloween bezig te zijn, dus waarom niet het hele jaar door, dacht ik.
Eigenlijk wilde ik dat blog beheren met een vast team van vrienden die van tijd tot tijd een leuke en bijzondere post zouden aanleveren.
Dat liep niet helemaal zoals gepland. Op een paar posts na ben ik toch vooral degene die zich met HalloweenCult bezighoud, wat in de praktijk betekent dat er het afgelopen jaar weinig met het blog gedaan is. Ik was erg druk met mijn boek en daarvoor met freelance opdrachten, waardoor mijn passie voor Halloween noodgedwongen op een lager pitje kwam te staan.
Dat neemt niet weg dat de site nog steeds bestaat en ik het jammer vind om die op te geven. Recent ben ik dus weer voorzichtig begonnen met updaten, al weet ik nog niet precies welke kant het allemaal op gaat.
Eigenlijk ook wel weer leuk, dat onverwachte.
Dus… Mocht je een leuke blogpost willen schrijven over wat jij nu zo tof vindt aan Halloween, of heb je gewoon prachtige illustraties en foto’s die helemaal bij HalloweenCult.com passen, wees welkom om die in te sturen.
Het blog is tweetalig, dus je mag in het Engels of Nederlands aanleveren.
Afgelopen zaterdag had ik een koffiedate met Marcel Haster, ook wel bekend onder de naam de Stripvlogger.
Stripvlogger en stripjournalist zeggen ‘Hoi’.
Marcel moest in Amsterdam zijn voor een interview met tekenaar Wauter Mannaert die in het Beeldverhaal kwam signeren en had daarom contact opgenomen om even koffie te drinken. Ik vind het altijd leuk om met collega’s af te spreken.
Er zijn niet zo veel bloggers in Nederland die op individuele basis over strips bloggen of vloggen zoals Marcel en ondergetekende. We zijn wat dat betreft een soort van brothers in arms. Mensen die uit pure passie met het beeldverhaal bezig zijn, zonder dat daar altijd iets financieels tegenover staat.
In de afgelopen jaren zijn er wel sites bijgekomen die door groepen worden beheerd zoals Geekster.be en Brainfreeze.be. Die publiceren recensies en informeren de lezers over nieuwe uitgaven of ander stripnieuws. En ze zijn goed op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen. Van Brainfreeze vind ik de rubriek Start to read een aanrader.
Het beeldverhaal heeft over aandacht in de reguliere pers ook niet echt te klagen, al is het niveau van de recensies in kranten en tijdschriften wel wisselend vind ik. Soms verbaas ik me over de feitelijke onjuistheden die in sommige kranten staan. Een tijd geleden stond er een artikel in de Volkskrant waarin Superman een Marvel-held werd genoemd bijvoorbeeld. De journalist in kwestie noemde Clark Kent ook een klerk in plaats van journalist. Allemaal feiten die je met even Googlen al kunt vinden, mocht je geen idee hebben wie Superman is.
Hoe dan ook, was leuk om met Marcel van gedachten te wisselen en te horen hoe hij tegen bepaalde strips aankijkt. Hieronder een vlog die hij opnam over WIldmill Comics:
Het visitekaartje dat ik in 2006 gebruikte om mijn blog te promoten.
Behalve bestaan, wat ik al sinds mijn geboorte doe, is bloggen het langste project waar ik toch nog toe mee bezig ben. Vandaag doe ik dat bijna een kwart van mijn leven, want mijn blog bestaat officieel tien jaar.
Ik schrijf dit overigens niet zonder enig gevoel van trots. Tien jaar is een lange tijd om aan een project te werken. Deze site is dan ook een belangrijk deel van mijn leven geworden. Ik geef toe dat het een kick geeft om mijn dit overzicht in mijn archief te zien:
En de vele video-interviews met stripmakers niet te vergeten. Ik blijf het onwijs leuk vinden om makers te spreken over hun werk en te zien hoe ze een strippagina maken of een stripplaatje tekenen.
En wat doe je op een blogverjaardag? Lekker luieren natuurlijk! (Nou ja, niet echt hoor. Zit gewoon aan mijn Spider-Man boek te tikken vandaag.) Foto: Linda Delis
Het belangrijkste van het hele blogproject is natuurlijk dat ik door bijna iedere dag wat te posten een betere schrijver ben geworden. (Tenminste, dat vind ik.) En de sociale contacten die ik in het afgelopen decennium opdeed. De mensen die ik hiermee bedoel, weten dat. Sociale media worden pas echt warm en vriendschappelijk als je offline met elkaar afspreekt.
Toegegeven: lang niet alle bezoekers van het eerste uur lezen mijn blog nog, maar daar zijn weer anderen voor in de plaats gekomen. Wie tegenwoordig geregeld mijn blog bezoekt en leest: dankjewel! Ik hoop dat je er net zoveel plezier aan beleeft als ik heb bij het maken van de posts.
Het visitekaartje dat ik in 2006 gebruikte om mijn blog te promoten.
Trollen
In de afgelopen tien jaar waren er overigens genoeg momenten dat ik er de brui aan wilde geven. Wanneer het blog aan mijn been als een zware verplichting voelde. Als er weer een dikke stapel strips op me lag te wachten om gerecenseerd te worden bijvoorbeeld. Recenseren is niet het leukste vak kan ik je vertellen. Ik heb die verplichting inmiddels achter me gelaten. Recent nam ik het besluit alleen nog maar te bloggen wanneer ik zin heb over ondewerpen waar ik het over wilde hebben. Dat klinkt heel voor de hand liggend, maar was het voor mij op een gegeven moment niet meer.
Ook heb ik gestreden met online trollen. Ik heb zelfs een vriend die zich als trol gedroeg voorgoed de deur gewezen en een reactieverbod opgelegd.
Uiteraard zal ik hem weer aanzetten op het moment dat ik mijn boek wil promoten: ik wil immers dat zoveel mogelijk mensen weten dat het uit is, en ben bereid daar alle beschikbare middelen voor in te zetten. Dus ook Fakebook. Tenzij mensen tegen die tijd Fakebook massaal verlaten hebben.
Headerontwerp: Merel Barends.
Vrijheid
Geen linkjes doorplaatsen op Fakebook betekent waarschijnlijk minder bezoekers, maar gaf me weer een beetje het oude bloggevoel terug van weleer en dat is onbetaalbaar. Het is niet alsof ik afhankelijk ben van clicks en bezoekersaantallen voor advertentie-inkomsten, dus who cares? De kick van het bloggen is vooral de vrijheid voelen om te maken wat je wilt en dat meteen online te kunnen plaatsen. Dat gevoel is er nog steeds, ook na tien jaar.
Illustratie: Paul Stellingwerf
Ik vind het belangrijk om ieder jaar even bij mijn blogverjaardag stil te staan. Het is leuk om felicitaties te ontvangen van andere bloggers en lezers. Dat vergroot het gevoel van gemeenschap – hoewel ik het idee heb dat er minder saamhorigheid is in de Nederlandstalige blogosfeer dan in de jaren ervoor. Ook iets wat volgens mij komt door Fakebook.
Toekomst
Hoe dan ook, geen voorspellingen over hoe het komende blogjaar eruit ziet. Ik weet vooral wat ik niet meer wil eigenlijk. Ik wil verder zo min mogelijk plannen en wel zien wat er op mijn pad komt en hoe ik daarmee omga.
Ik vind het starten van dit soort projecten erg leuk. Het biedt me de kans om weer op een andere manier met beeldverhalen bezig te zijn. En met bloggen.
