Categorieën
Film Media

Vlijmscherpe meningen

De laatste film die ik in 2015 zag, op oudejaarsavond namelijk, was Avengers: Age of Ultron. Die zag ik eerder al bij de persvoorstelling maanden geleden en ik schreef er een recensie over, waar ik het nu nog steeds mee eens ben. Goede superheldenfilm die zeker een tweede kijkbeurt waard is.

Fijn om deze nu eens in 2D te kunnen kijken, bij de persvoorstelling zag ik de 3D versie, maar zoals je weet, ben ik geen fan van deze techniek.

hulk-and-blackwidow-age-ultronHet viel me weer eens op hoe emotioneel betrokken ik me voel bij deze personages. Als Banner een innerlijke strijd voert met zichzelf nadat de Hulk een halve stad kort en klein heeft geslagen, voel ik met hem mee. Ook de scènes tussen Banner en Black Widow raken een gevoelige snaar. Ik lees die comics dan ook zo lang, ik ken de meeste helden van Marvel beter dan familieleden en met sommige van hen voel ik een innige band.

avengers-2-banner-widowIk kan me herinneren dat er na het uitkomen van Avengers: Age of Ultron ophef was over die scène tussen Hulk en Black Widow. Omdat Black Widow aan Banner vertelt dat ze door de KGB gesteriliseerd is en dus geen kinderen kan krijgen, noemt ze zichzelf een monster, net als hij. Dat was tegen het zere been van een paar feministen die online flink tegen de film begonnen te trappen. Onzinnig, want het is niet alsof de filmmakers hiermee willen zeggen dat vrouwen die geen kinderen kunnen krijgen monsters zijn noch dat Black Widow dit zo bedoelde. Dit werd echter wel zo opgevat. In dit tijdperk van politieke correctheid staat één personage meteen voor een hele groep personages, en slaat een uitspraak over een personage meteen voor iedereen die op dat personage lijkt.

Ik citeer even Gavia Baker-Whitelaw, maar had ook menig ander stuk kunnen aanhalen en hetzelfde kunnen zeggen:

It makes sense for her to be traumatized by the abuse she experienced during her training, but to compare sterility with inhumanity? WHAT THE HELL. If taken at face value, Black Widow’s statement isn’t just offensive, it’s damaging. She is the most prominent female character in the Avengers franchise, and the only major female character who isn’t a love interest. And now, in a movie that will be watched by millions of impressionable kids (and no doubt many adults with fertility issues), Black Widow says that she feels like a monster because she can’t have biological children. Do I really need to explain why this is was a terrible idea?

Ook anderen vielen Joss Whedon aan omdat hij nu opeens niet meer geëmancipeerd blijkt te zijn.

Vanwege sociale media kan een kleine groep schreeuwers zichzelf heel goed laten horen. Daardoor wordt er wellicht te veel naar deze mensen geluisterd. (Dit verschijnsel kan natuurlijk ook als positief gezien worden natuurlijk: dat een kleine groep onderdrukten eindelijk van zich kan laten horen.)

batgirl coverSowieso vermoeit die feministische lobby mij erg als ze weer een cover willen verbieden omdat de afbeelding erop volgens hen niet politiekcorrect genoeg is. (Denk aan de Batgirl-cover met het Killing Joke tintje.) Of als een outfit van een heldin weer eens als te seksistisch wordt bestempeld. Prima als je mensen wijst op gender rollen en hoe de verbeelding beter kan, want dat is ook vaak nodig. Maar besef ook dat seksisme een onderdeel van het genre is en voor sommige mensen de superhelden juist zo leuk maakt. (Denk aan de kostuums die heldinnen en schurkinnen aan hebben in superheldencomics). Vind je het niks, dan ben je misschien niet de doelgroep van de film of de betreffende comic. Ga dan gewoon lekker Ms. Marvel lezen.

Bashing Star Wars
Opeens worden bepaalde meningen online ook ontzettend mode. Dat zie ik deze week bij The Force Awakens gebeuren. Eerst zien we allerlei vlogs van mensen die naar de film gaan kijken en superenthousiast de zaal uitkomen. Sommige konden bijna niet praten van emoties, zó blij waren ze dat ze nu eindelijk de nieuwe Star Wars hadden gezien. Ik vond dat mooi om te zien, omdat je getuige bent van iemands passie voor deze filmreeks.

Een week of wat later duiken er allemaal vlogs online op waarin mensen ons gaan vertellen wat er allemaal niet goed is aan de film. Als een film voor de release verschrikkelijk gehypet wordt, kan hij ook bijna niet anders dan tegenvallen. En de promotiecampagne voor The Force Awakens was overweldigend en duurde ontzettend lang. (Zoals Hollywood bijna alle films doodhypet tegenwoordig.)

Daarbij denk ik dat de ene vlogger de andere aansteekt wat de kritische toon betreft. Of dat ze wellicht in de voetsporen van George Lucas willen treden die ook kritiek had op The Force Awakens. Al valt het allemaal wel mee wat ome George zegt en worden dit soort dingen erg opgeblazen. Sites willen nu eenmaal clicks scoren om de adverteerders tevreden te houden. Een grapje van Lucas over Disney viel fout en dus nuanceerde hij zijn uitspraken later. Dit is wat George zei over de nieuwe Star Wars-film: ‘They wanted to do a retro movie. I don’t like that. Every movie I work very hard to make them completely different, with different planets, with different spaceships, make it new.’ (Zie hier het hele Lucas-interview met Charlie Rose.)

Ik wil niet zeggen dat de meningen van de vloggers niet legitiem zijn en dat sommige vloggers niet met goede argumenten komen. In tegendeel. Deze vlogger vond ik een aantal goede punten aanstippen bijvoorbeeld:

Neemt niet weg dat ik niet altijd van anderen hoef te horen wat ze van iets vinden. I can make up my own mind. Online wordt veel gezocht maar vooral heel veel gevonden. Soms worden al die meninkjes mij allemaal wat te veel. Soms biedt het web mij te veel mening en te weinig feiten. (Het is een van de redenen waarom ik veel minder op Facebook aanwezig ben tegenwoordig.) Dat is uiteraard mijn probleem. Je kunt namelijk ook zeggen dat het juist heel interessant is om al die verschillende meningen te horen en de argumenten te wegen.

Dus ik neem mijn eigen raad even voor lief: Vind je het niks, dan ben je misschien niet de doelgroep van deze vlogs.

Bashing Fisher? Nee toch?!
Nou ja, sommige meningen gaan mij echt te ver en sommige fans moeten zich schamen. Ik bedoel die Star Wars-fans die Carrie Fisher (1956) de hele tijd bashen omdat ze oud geworden is. Of beter gezegd: minder mooi oud geworden is dan Harrison Ford of Mark Hamill. Gelukkig bijt Fisher van zich af. Als mensen als Fisher aangevallen worden op hun uiterlijk, tja, daar word ik zelfs een beetje feministisch van!

Categorieën
Film Filmrecensie Mike's notities Strips

Kerstvakantie 3

Arjen Lubach vroeg aan het begin van de repetitie van 2015 met Lubach of het publiek niets wilde twitteren of facebooken over het programma voordat deze op 27 december was uitgezonden. Daar heb ik mij natuurlijk aangehouden, want de Farao van Nederland neem je serieus.

Dat in tegenstelling tot Prins Willem, die ik op geen enkele manier serieus wens te nemen. Nu de uitzending geweest is, kan ik deze onscherpe foto die ik van Lubachs introductie maakte, wel online plaatsen:

lubach-2015Onscherpe foto’s maken zijn mijn specialiteit geworden sinds ik een iPhone 5c heb, maar dat terzijde.

Best leuk om zo’n repetitie eens mee te maken, hoewel ik toch een voorkeur heb voor de echte opname. Tijdens een repetitie valt de boel namelijk geregeld stil omdat er overlegd moet worden of omdat een camera het verkeerde standpunt inneemt. Daar is het een repetitie voor natuurlijk, maar haalt wel de flow uit het geheel voor het publiek. Nu hebben ze normaliter ook geen publiek bij de repetities van Zondag met Lubach, maar omdat de opname in de Stadschouwburg in Amsterdam binnen vijftien minuten was uitverkocht, wilden ze de fans een soort troostprijs aanbieden. (En wellicht ook extra inkomsten genereren door ook hiervoor kaartjes te verkopen. De NPO heeft het ook moeilijk, nietwaar?)

salamander-lubachDe uitzending heb ik niet meer helemaal teruggekeken, wel het interview met Lilianne Ploumen, de minister van buitenlandse handel. Zij was tijdens de repetitie natuurlijk niet aanwezig en haar rol werd gespeeld door Jonathan van het Reve, een van de schrijvers van de show. Ploumen heeft vooral haar best gedaan om onze ongerustheid over TTIP te sussen. Ik weet nog niet of dat haar helemaal gelukt is overigens.

Ze lijkt me een aardige dame, maar politici – ik vertrouw ze nie. En daarbij had ik wel wat meer tegengas van Lubach verwacht. Het gesprek was nogal lam. Wel vond ik dat de programmamakers goed bezig waren wat het portretteren van Mark Rutte en Prins Pins betreft: ze komen over als twee nutteloze lamlullen.

Dan liever stripfiguren. Daar kun je bijna altijd op rekenen. (Sorry, beetje stom bruggetje, maar je moet wat…)

Donderdagmiddag was ik in stripwinkel het Beeldverhaal. Ik wilde deel drie en vier van de serie Soda kopen. Een leuke stripserie die ik nog uit mijn jeugd ken en waar ik nu langzaamaan de deeltjes van verzamel. De reeks draait om de New Yorkse politieagent David Ellioth Hanneth Solomon, bijgenaamd Soda. Zijn vader was sheriff in Arizona en kwam om het leven. Omdat Soda’s moeder lijdt aan een zwak hart, heeft hij haar vertelt dat hij priester is in plaats van agent. Een leugentje om bestwil die lastig vol te houden is sinds ma bij Soda in huis woont. Soda draagt een handschoen aan zijn linkerhand, waar hij ook maar drie vingers heeft.

Illustratie op de cover van het vierde Soda-album.
Illustratie op de cover van het vierde Soda-album.

De reeks wordt geschreven door Tome (Philippe Vandevelde) en het tekenwerk in de eerste twee albums is gemaakt door Luc Warnant. Ik hou erg van zijn energieke tekenstijl; er zit veel leven in. Vanaf album drie neemt Bruno Gazzotti het over. Hij weet de stijl van Warnant aardig na te doen, maar zijn lijnvoering is wel wat strakker. Later worden de verhalen ook nog door anderen getekend, maar zover met lezen ben ik nog niet. Saillant detail: van dit derde verhaal, Gij zult niet schieten, heeft Warnant wel nog de eerste elf pagina’s getekend, daarna neemt Gazzotti het over. Volgens Lambiek.net wilde Warnant zich toeleggen op het maken van reclamewerk, maar het is vreemd dat hij halverwege een album opstapte. Ik vermoed dat er meer speelde indertijd. Misschien konden Tome en Warnant het niet met elkaar eens worden over het verhaal.

Vrijdag was er weinig tijd om strips te lezen, want eerste kerstdag bezochten Linda en ik haar broer en schoonzusje. Daarvoor moesten we in een propvolle trein richting Anna Paulowna. Onderweg las ik op mijn smartphone oude blogposts van mezelf terug die ik in de voorgaande December-edities heb geschreven. Ik was benieuwd naar hoe ik toentertijd de maand ben doorgekomen en vooral waarmee. Een blog kan immers prima dienstdoen als dagboek. Ik werd blij verrast dat het proza me niet tegenviel en werd een beetje nostalgisch naar de frisheid waarmee ik vroeger het online publiceerde benaderde. Ik sprong met twee voeten in het diepe en had enorme lol in iedere post die ik online zette. Mooie tijden waren dat. Ook leuk om dan opeens weer een foto van Linda tegen te komen: het uitzicht vanaf ons huis op het Westerpark waar het duidelijker kouder was dan nu.

sneeuw_linda1Ook las ik onderweg een boekje over Striplettering dat ik bij Frits Jonker had gekocht op de Beurs voor bijzondere uitgevers laatst in Paradiso. Het is een zine van zo’n dertig jaar oud waar interessante interviews met letteraars van Marvel en DC Comics in staan.

Het was leuk om mijn schoonfamilie weer te zien. Ik had nog nooit een dobbelspelletje met kerstcadeautjes gedaan maar maakte daar nu dus kennis mee. Ook vond ik het leuk om te horen hoe de neefjes en nichtje zich aan het ontwikkelen zijn op school. Omdat we zelf – heel bewust – geen kinderen hebben, is het des te leuker om met Linda’s neefjes en nichtje te praten over wat ze bezighoudt.

Zondag waren we in het Van Gogh Museum om de expositie Munch: Van Gogh te bekijken. We waren bewust vroeg gegaan, maar toch konden we de drukte niet voorkomen. Het was weer een hele kunst om niet tegen andere bezoekers aan te stoten. Toch heb ik genoten van de schilderijen van beide heren. De combinatie van hun oeuvres is als een zwaarmoedige symfonie waar ik een melancholisch gevoel bij kreeg. is een Het viel me vooral op hoe strak die schilderijen van Van Gogh eigenlijk zijn. Vooral doordat ze hingen naast het lossere werk van Munch.

Madonna. Edvard Munch. Bron: Google Art Project
Madonna. Edvard Munch. Bron: Google Art Project

Deze twee schilders naast elkaar plaatsen is niet heel ver gezocht, want ze leefden in dezelfde tijd en er zijn wel overeenkomsten, maar ze hadden ook een andere kunstenaar uit die tijd naast Van Gogh kunnen hangen, want er waren er wel meer die met dezelfde technieken en thema’s experimenteerden. Daarbij: Van Gogh en Munch hebben elkaar nooit ontmoet.
Ik snap wel dat al als museum gewijd aan een kunstenaar soms goed moet nadenken over hoe je zijn werk nu weer in de belangstelling kan brengen en dat je daardoor sommige invalshoeken er met de haren bijsleept.

Het promofilmpje maakt nieuwsgierig naar de expositie:

Het nieuwe Van Gogh gebouw is imposant maar de commercie straalt er wel vanaf. Bij de ingang word je meteen de winkel ingeloodst. Da’s nog niet het ergste. Veel vervelender vond ik de namen van de sponsors die bij de schilderijen staan. Deze partijen hebben weliswaar de aanschaf van de werken mogelijk gemaakt, maar door dit bij ieder schilderij te zetten krijgt het museum wel een erg commerciële, en dus goedkope uitstraling. VVD-cultuurbeleid in de praktijk?

De drukte is op deze foto eigenlijk nog niet zo goed te zien, maar het is het enige plaatje dat ik kon schieten want fotograferen was eigenlijk niet toegestaan.
De drukte is op deze foto eigenlijk nog niet zo goed te zien, maar het is het enige plaatje dat ik kon schieten want fotograferen was niet toegestaan.

Om een beetje in de sfeer van de negentiende eeuw te blijven, gingen we ’s middags naar het Ketelhuis om Publieke werken te zien. Het acteerwerk in de film van Joram Lürsen is erg goed. Vooral dat van Gijs Scholten van Aschat, Jacob Derwig en Rifka Lodeizen. Heeft Lodeizen al eens een Gouden Kalf of iets dergelijks gewonnen, want van de Nederlandse actrices op dit moment is zij toch een van de beste. Ook vond ik dat de filmmakers er goed in zijn geslaagd de negentiende eeuw te visualiseren. Daar kwam nogal wat digitaal schilderwerk aan te pas.

Publieke Werken Rifka LodeizenProblemen heb ik wel met het scenario en de oppervlakkige personages waarvan de motivaties niet altijd goed duidelijk worden gemaakt. De zoon van Vedder is al helemaal niet uitgewerkt en zijn rol in het geheel roept vragen op die niet beantwoord worden. En de turfstekers zijn allemaal verschrikkelijk passieve personages. Scenarist Frank Ketelaar is ook verantwoordelijk voor de televisieserie Overspel, maar dat zit op dramatisch vlak toch een stuk beter in elkaar. Om nog maar te zwijgen over de nerveuze montage van Publieke werken. Je zou verwachten dat bij een verhaal uit die tijd het tempo van de shotwisselingen iets lager ligt om een beetje in de buurt te komen van hoe men toen vertelde om dichter bij de sfeer van die tijd te komen. Maar nee, een videoclip-achtige esthetiek voert de boventoon. Storend modern. Uiteindelijk geef ik Publieke werken daarom maar twee sterren.

Ondertussen vliegen de vakantiedagen voorbij. Deze week is mijn agenda nog geheel leeg. Er staat nog geen koffieafspraak in, al zullen die er nog wel komen vermoed ik. Hoop ik ook, want op dit moment vind ik niets leukers dan ergens met een vriend(in) koffie te leuten en het leven te bespreken.

Categorieën
Film Frames

Star Wars kijk je niet alleen

Er zouden in deze tekst spoilers kunnen zitten, dus als je Star Wars Episode VII: The Force Awakings nog wilt gaan kijken, zou ik deze blogposts pas later gaan lezen. Niet dat ik een recensie van deze film zal geven, want na de enorme mediahype van de afgelopen drie jaar, heb je allang beslist of je wel of niet naar deze film zal gaan. Recensies zijn dus vooral leuk om achteraf te lezen en te kijken of je het met de recensent eens bent.

Eerlijk gezegd weet ik nog niet precies wat ik wil zeggen, behalve dan dat ik blij ben dat ik The Force Awakens in de bioscoop heb gezien met een stel vrienden.

Hmmm Lekker klassiek!
Hmmm Lekker klassiek!

Woensdag 16 december stond ik samen met drie vrienden in de rij voor de bioscoopzaal in de Hallen in Amsterdam. Jeroen was zo aardig geweest om voor ons allemaal kaartjes te kopen. Dat deed hij meteen toen ze beschikbaar kwamen, zo’n anderhalve maand geleden. Jeroen zat dan ook al vier jaar op deze film te wachten. Hij is een echte Star Wars-fan. Eentje die niet houdt van Ewoks en grote problemen heeft met de laatste drie films die zijn uitgekomen. Die zijn dan ook niet mijn favoriet. Geef mij maar The Empire Strikes Back en Return of the Jedi. De trilogie van Lucas, tja, daar kun je maar het beste grappen over maken, zoals Thijs van Domburg op hilarische wijze kan:

https://www.youtube.com/watch?v=B9mExi2qW1k

Vlak voordat we de zaal binnengingen maakte Jeroen wel een enorme spoiler aan me bekend. ‘Wist je dat niet?! Dat is al drie jaar bekend!’. Ik had geen idee. De mediahype heb ik geprobeerd zoveel mogelijk te omzeilen. Dat lukte natuurlijk niet echt, want ik leef constant online, maar dit feitje wist ik nog niet. Het kon uiteindelijk de pret niet drukken. Zodra de muziek van John Williams te horen was en de beroemde Star Wars tekstscroll voorbijkwam, zaten we er al goed in. Er klonk applaus toen Han Solo en Chewie voor het eerst in beeld kwamen. Leia kreeg wat minder de handen op elkaar, maar toch.

Dat de drie oudgedienden Leia, Solo en Skywalker in The Force Awakens zitten, maakte het voor mij al een feestje. Leia, Yoda en de muziek van John Williams zijn mijn favoriete Star Wars-personages, en twee van de drie zitten in deze episode. Verder was het ook een heel fijn bioscoopbezoek. Dat kwam door mijn drie vrienden die grote Star Wars-fans zijn. Het is heerlijk om met gelijkgestemden een film te gaan zien en voor de vertoning verwachtingsvolle pret te maken. We waren allemaal weer even kinderen of tieners. Het is fantastisch dat een film kijken dat nog steeds teweeg kan brengen.

We're kids again! Chris, Mike en Jeroen. Foto: Henk van het Nederend.
We’re kids again! Chris, Mike en Jeroen. Foto: Henk van het Nederend.

De vibe in de zaal was heel goed. Ik ga al jaren niet meer vrijwillig naar Pathébioscopen als de Munt omdat er altijd een paar hangjongeren zitten die de sfeer verneuken voor de rest. Die worden door de bewaking wel verwijderd, maar echt lekker ga je daar dus al niet zitten. De Hallen hebben de ettertjes kennelijk nog niet gevonden. Houden zo. Iedereen had woensdag zin om The Force Awakens te kijken en had daar duidelijk naar uitgekeken.

Gelukkig werden de verwachtingen door regisseur J.J. Abrams en scenaristen Lawrence Kasdan, Michael Arndt en Abrams ingelost. Zij geven genoeg voor de oude fans om lekker nostalgisch te kunnen kijken, maar voeren ook boeiende, nieuwe personages op. De film heeft een lekker tempo, goede special effects en je verveelt je in die 130 minuten geen seconde. Eindelijk weer wat kijkbaars uit Hollywood.

Finn en Rey.
Finn en Rey.

Weet je, als je wilt kniesoren valt er genoeg aan te merken op The Force Awakens. Misschien is het te veel een remake van A New Hope. De plot wordt opgang gezet door een macguffin waar ik zo mijn vraagtekens bij heb. Luke Skywalker is verdwenen en wil dus duidelijk niet gevonden worden. Maar er is wel een kaart die zijn locatie aangeeft?! Schatten en steden staan op de kaart maar iemand die niet gevonden wil worden?

Ach, wat geeft het. De dialogen zijn goed, de actie zit geramd in elkaar én er wordt goed geacteerd. Ik heb erg genoten van hoe Harrison Ford Han Solo weer gestalte gaf. De afgelopen jaren was ik vergeten wat een leuk personage dat eigenlijk is, maar Ford heeft me wat dat betreft goed de oren gewassen. Maar ook nieuwkomers Daisy Ridley (Rey) en John Boyega (Finn) vind ik erg goed. Over Oscar Isaac (Poe Dameron) hoor je mij trouwens ook niet klagen. Ik heb nog nooit een slecht optreden van die man gezien. Maar dat komt ook omdat ik Sucker Punch, die ik vorige maand zag, eigenlijk graag vergeet.

star wars ep 07 falcon
Ik kreeg meteen zin om Millennium Falcon speelgoed te kopen.
star wars ep 07 chewie han
Han shot first motherfucker!

Er is dus meer goed dan slecht aan The Force Awakens. Ik denk dat de fans vooral blij zijn dat de film niet zuigt zoals de laatste drie. Dat maakt dat deze episode sowieso al een sterretje extra krijgt in de recensies, vermoed ik.

star wars ep 07 collageNa afloop moesten we allemaal snel naar huis naar onze gezinnetjes. Het was dan ook al nacht. Toch kon ik slecht in slaap komen. I was still buzzing from Star Wars. Ook nu, twee dagen later, brengt het bioscoopbezoek nog een glimlach op mijn gezicht. Dankzij de film en mijn drie medefans was het een memorabele avond. Eentje die ik niet snel zal en wil vergeten. Daarom heb ik dit stukje geschreven.

Categorieën
Film

Colleges over opmerkelijke filmrestauraties en filmerfgoedprojecten

EYE en de Universiteit van Amsterdam presenteren van 4 februari t/m 10 maart 2016 een openbare collegereeks in EYE over opmerkelijke filmrestauraties en filmerfgoedprojecten.

Dat klinkt interessant hè? Hieronder het persbericht dat EYE vandaag stuurde.

Le dirigéable fantastique (Georges Méliès, 1906, FR)
Le dirigéable fantastique (Georges Méliès, 1906, FR)

Giovanna Fossati (hoofdconservator van EYE en hoogleraar Filmerfgoed aan de UvA) gaat in zes lezingen dieper in op verschillende restauratieprojecten en presentatievormen van filmerfgoed, variërend van pre-cinema tot recente experimentele films en Hollywoodklassiekers. Naast reguliere bioscoopprojecties komen ook filminstallaties en tentoonstellingen van film en filmapparaten aan bod. Bij elk college is een gastspreker aanwezig en wordt een film vertoond, vaak met live muziek.

This is Film! Film Heritage in Practice, elke donderdagmiddag, van 4 februari – 10 maart 2016 in EYE, IJpromenade 1, Amsterdam, eyefilm.nl/thisisfilm

This is Film! is bedoeld voor iedereen die van film houdt en biedt inzicht in het werk achter de schermen van filmarchieven en -musea. De lezingen zijn in het Engels en kunnen als serie of los gevolgd worden.

Programma
What is Film Heritage?
Inleiding door Giovanna Fossati (hoofdconservator van EYE en hoogleraar Filmerfgoed en digitale filmcultuur aan de UvA)
Films: Beyond the Rocks (Sam Wood, 1922) en een Korte Film Poule-compilatie. Met live muziek.
4 februari, 16:00-18:30u

Hollywood Studios: Twentieth Century Fox and the restoration of The King and I (1956)
Gast: Schawn Belston (vicepresident en uitvoerend directeur Film Preservation bij Twentieth Century Fox)
Film: The King and I (Walter Lang, 1956)
11 februari, 15:30-18:30u

Film or Performance: Guy Sherwin
Gasten: Anna Abrahams (programmeur EYE on Art) en Simona Monizza (curator Experimentele Film, EYE)
Films: compilatie van films van Guy Sherwin gerestaureerd door EYE
18 februari, 16:00-18:30u

Restoring and Presenting Early Cinema: Fantasia of Color
Gast: Elif Rongen-Kaynakçi (curator Stille Film, EYE)
Films: compilatie van vroege kleurenfilms uit de collectie van EYE. Met live muziek.
25 februari, 16:00-18:30u

Exposing Cinema: the Close-Up exhibition
Gast: Claartje Opdam (Projectmanager Tentoonstellingen, EYE)
Films: compilatie van korte films
3 maart, 16:00-18:30u

Exposing the Film Apparatus: from magic lanterns to smartphones
Gast: Soeluh van den Berg (curator Filmgerelateerde collecties, EYE)
Films: compilatie van korte films. Met live muziek.
10 maart, 16:00-18:30u

Categorieën
Film

De Harrie Geelen Filmcollectie op DVD

Tijdens de laatste editie van het KLIK! Amsterdam Animation Festival was er speciale aandacht voor Harrie Geelen. Van deze illustrator, schrijver en animator is nu een overzichtsdvd verschenen.

Roloff de Jeu, Jan-Willem de Vries en Harrie Geelen tijdens KLIK!
Roloff de Jeu, Jan-Willem de Vries en Harrie Geelen tijdens KLIK!
Beeld uit de anti-aidscampagnefilmpjes uit de jaren tachtig.
Beeld uit de anti-aidscampagnefilmpjes uit de jaren tachtig.

Harrie Geelen is bekend als illustrator en schrijver van kinderboeken en liedjes. Zijn werk werd meerdere keren bekroond met prijzen als een gouden penseel, een zilveren penseel en een zilveren griffel. Hij schreef ook televisieseries als Q&Q en Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen, mijnheer? En hij was animator en regisseur bij de Toonder Studio’s. In 1984 won Geelen een Gouden Kalf met zijn film Getekende mensen. Het was één van de vele opdrachtfilms die hij maakte als medewerker van de Toonder Studio’s. In deze film komen verslaafden en hun naasten aan het woord. Het is een interessante film die ook nu nog steeds relevant is. Geelen benaderde deze klussen met een grote dosis creativiteit, waardoor het eindresultaat niet alleen gezien kon worden als een ‘film met een boodschap’ maar ook als het werk van een autonoom kunstenaar. Ook na zijn vertrek bij de studio’s maakte hij animatiefilms, waaronder enkele videoclips voor de band Cloudmachine.

Wat ik erg leuk vond aan het zien van Geelens werk is dat je het meteen herkent en je herinnert. Veel van zijn commercials kwamen in de jaren tachtig op de buis en die zijn toch vaak blijven hangen. Zoals het bijtje dat van bloem tot bloem vliegt in de anti-aidscampagne uit die tijd.

Tijdens de middag werd niet alleen werk van Geelen vertoond, ook zagen we de documentaire die Hans Walther over de animator maakte en waarin in korte tijd zijn hele filmcarrière behandeld wordt. Deze documentaire en Geelens belangrijkste films en commercials zijn uitgebracht op een DVD, samengesteld door Jan-Willem de Vries. De totale speelduur is 2 uur en 43 minuten. De DVD bevat ook vele extra’s.

Dvd-cover-Harrie-GeelenDe dvd kost € 16,95 en is te koop in de winkel van EYE in Amsterdam en via e-mail te bestellen bij de samensteller: jw@janwillemdevries.nl.

Categorieën
Boeken Film

Ghostbusters: The Ultimate Visual History

The Stay Puft Marshmallow Man loopt dreigend richting The Ghostbusters. Een scène die in mijn geheugen gegrift staat en die als jonge kijker veel indruk op mijn maakte.

Ghostbusters-stay puft
Na al die jaren is Ghostbusters (Ivan Rietman, 1984) nog steeds een van mijn favoriete films. Een origineel verhaal, een supergrappige cast en bijzondere visuals, die er dertig jaar na dato nog steeds top uitzien. Maar bovenal een film met een groot warm hart en personages waar je om geeft.

De laatste paar dagen heb ik The Ghostbusters on my mind. Niet zo gek, want ik ben het fantastische boek Ghostbusters The Ultimate Visual History aan het lezen. Een boek waarin Daniel Wallace de ontstaansgeschiedenis van twee films uit de doeken doet en van de twee animatieseries die daaruit voortkwamen: The Real Ghostbusters en Extreme Ghostbusters. Ook is er aandacht voor de Ghostbusters comics, fancultuur, videogames en merchandise.

ghostbusters_poserenWallace sprak met de makers en acteurs en heeft zijn verhaal vooral visueel aangepakt: veel ontwerpschetsen, foto’s, en dus veel nadruk op de visuele aanpak en de creatie van de visual effects. Daarnaast bevat het boek vele gekke extra’s, zoals het visitekaartje van Peter Venkman, een Stay Puft Marshmallow Man sticker en een animatiecel. Deze extra’s zitten in het boek geplakt, soms over de tekst heen, maar altijd op te tillen zodat je alles wel gewoon kunt lezen.

ghostbusters-visual-guide-slimer

Alles is bedacht
Wat het boek zonder meer duidelijk maakt, is dat alles wat je op het witte doek ziet, door iemand is bedacht. Alle spoken, protonpacks, Ghostbusters-uniformen, hoe Gozer er uitziet – alles is begonnen met een potlood en papier en zeer getalenteerde tekenaars met een eindeloze dosis fantasie. Over alles is nagedacht en alles is afgewogen. Wat dragen de personages? Op welke locaties gaan we draaien? Hoe ziet de slaapkamer van Dana eruit? Hoe brengen we Mr. Stay Puft tot leven? Dat zijn dingen waar veel mensen niet bij stil staan als ze naar een film kijken, maar die toch even gezegd moeten worden. Het is daarom bijzonder om vroege ontwerpschetsen van bijvoorbeeld Slimer te zien en te ontdekken hoe men heeft geprobeerd een verhaal over spokenvangen toch een realistisch soort logica te geven door de narratieve structuur van een start-up te kiezen. In wezen gaat Ghostbusters over wetenschappers die een eigen bedrijf beginnen.

Zonder dat ik het wist, zat deze Ghostbustersfan al jaren op dit boek te wachten. Toen ik hem in de kast bij The American Book Center zag staan, leek het even of het boek oplichtte. Het boek lonkte naar me. Het was voor mij een must have, ook al kost het werkje 50 dollar, dus zo’n zestig euro.

Nou ja, ik kan er nog veel meer over zeggen, maar in plaats daarvan embed ik deze uitgebreide recensie en ga ik weer lekker verder met lezen.

Voor de liefhebbers: er is ook een soortgelijk boek uit over Back to the Future.

Categorieën
Film Filmrecensie Video

VoorDeFilm: Licence to Kill (1989)

Waarom Licence to Kill (John Glen, 1989) de allerbeste James Bond-film ooit is, leg ik uit in deze aflevering van VoorDeFilm.

En ach, als we het nu toch over Bond hebben, hier is mijn top 5 favoriete Bond-films:

  1. License to Kill (John Glen, 1989). Timothy Dalton is Bond.
  2. The Living Daylights (John Glen, 1987) Timothy Dalton is Bond.
  3. Goldfinger (Guy Hamilton, 1964) Sean Connery is James Bond.
  4. On her Majesty’s Secret Service (Peter Hunt, 1969) George Lazenby is James Bond.
  5. For Your Eyes Only (John Glen, 1981) Roger Moore is James Bond.

Maar vertel… Wat zijn jouw favoriete vijf Bond-films en waarom deze?

Categorieën
Film Frames

Doctor Who: Jenna!

doctor who jenna coleman doctor who jenna coleman 2
Sinds the Doctor met de leuke en aantrekkelijke Jenna Coleman door tijd en ruimte mag reizen, is hij nog net even cooler geworden. Lucky bastard!

Hoeveel cooler? Nou, zoveel cooler:
doctor who capaldi
Frames afkomstig uit de aflevering The Zygon Invasion.
[hr]

Waarom de rubriek Frames?
De verhalen die we lezen en zien maken net zo goed deel uit van onze levensloop als de gebeurtenissen die we in reallife meemaken. In de rubriek Frames verzamel ik stills uit de films die ik heb gezien om zo die herinneringen te kunnen bewaren en koesteren.

Categorieën
Film

KLIK 2015!: Inspirerende masterclass van PES

PES, de stop-motion animator waar ik al eerder over schreef, gaf op het KLIK! Amsterdam Animation Filmfestival een masterclass voor vakgenoten. Ik mocht daar bij zitten en was getuige van een 90 minuten durende boeiende dialoog tussen PES en de toehoorders.

PES. Photo © Mel Melcon/Los Angeles Times
PES. Photo © Mel Melcon/Los Angeles Times

Samen met negentien anderen afkomstig uit alle windstreken luisterde ik naar PES die in zijn animaties alledaagse objecten op een atypische manier gebruikt of laat handelen. Van twee leunstoelen die heftig met elkaar neuken tot en met allerlei voorwerpen waarvan hij een sandwich bereid. Ik vind zijn films erg inspirerend om te zien. PES heeft een unieke kijk op de wereld en door zijn films ga je zelf ook anders nadenken over alledaagse voorwerpen.

Goed, tijdens de bijeenkomst moest het gesprek wel een beetje opgang komen. De animatoren keken eerst een beetje de kat uit de boom. Gelukkig had PES aan een halve vraag genoeg om uitgebreid op de materie in te gaan. Nadat Dario van Vree, de geestelijk vader van KLIK! en animator, een voorstelrondje voorstelde, en iedereen even kort had verteld wie hij was en wat hij deed, was het ijs goed gebroken en kwamen de vragen als vanzelf.

‘Als ik commercials maak, werk ik altijd met een grote crew. Iedereen doet iets anders en heeft zijn eigen taak. Bij mijn soloprojecten huur ik zo weinig mogelijk mensen in, want ik wil dat mijn films persoonlijk blijven. Ik maak solofilms om niet lui te worden en als test voor mezelf,’ legde Pes uit.

Popcorn
De animator vertelde dat hij als kind al veel tekende. In de klas was hij zo’n beetje de kunstenaar. Tijdens zijn studie aan de kunstacademie maakte hij zijn eigen boeken en prints. Eenmaal afgestudeerd solliciteerde hij bij een reclamebureau, maar zijn porfolio bevatte slechts etsen in een vijftiende-eeuwse stijl en dus geen werk in de stijl van reclames. Toch werd hij aangenomen, als assistent van een senior creative. ‘Een assistent is vooral met bonnetjes bezig en het maken van popcorn. Toch vond ik het een heel inspirerende omgeving, want er kwamen veel regisseurs over de vloer. Die inspiratie zette mij ertoe aan om storyboards te tekenen voor wat mijn eerste film zou worden.’ Voor PES zijn eerste film Dogs of War zou maken, schoot hij met een geleende 16mm camera beelden in New York, gewoon om te leren filmen. Shots van duiven en dat soort dingen. Gewoon aan de slag gaan is immers een goede manier om iets te leren doen en maken.

PES-masterclass-02De moeder van PES is een kapster en die wist wel de juiste mensen voor z’n film. ‘Gebruik de middelen uit je eigen omgeving. Dankzij mijn moeder kon ik mijn eerste film casten. En voor de film Roof Sex vroeg ik mijn moeder om mijn mannelijke kamergenoot te laten lijken op een bejaarde vrouw. Zij deed zijn make-up en kleedde hem aan. In de periode dat ik nog geen commercials maakte, maakte ik thuis veel kleine animatiefilms met de voorwerpen die ik voor handen had.’

PES liet er een paar van zien: een film waarin een doppinda verdrinkt in pindakaas, een pinda die huilt als een baby, en een film waarin een papierhouder rondvliegt als een mot en wordt gevangen door een rol plankband in een houder, zoals een kikker met zijn tong een vlieg zou vangen. Vingeroefeningen op DV video om het medium beter in de vingers te krijgen. Het was erg leuk om deze huis-tuin-en-keuken-films te zien, want ze maken duidelijk dat iedereen met minimale middelen aan de slag kan gaan om animaties te maken.

Toen een hoge pief van het reclamebureau Dogs of War onder ogen kwam, vroeg ze wie hiervoor betaald had. Toen een collega van PES gekscherend riep dat zij ervoor had betaald, ze de vrouw: ‘Ik zou willen dat jullie allemaal mijn geld zo gebruiken.’ Ze was zo onder de indruk van de korte film, dat ze ’s nachts een mailtje naar PES stuurde om hem te complimenteren en om te zeggen dat ze altijd bij hem terecht kon voor een goede referentie.’ Kennelijk herkende ze de unieke stem en stijl van de filmmaker in wording.

Sprong in het diepe
Inspirerend aan het verhaal van PES vind ik dat hij de durf had in het diepe te springen. Nadat hij geïnteresseerd was geraakt in stop-motion animatie door de films van de Tsjechische surrealist Jan Švankmajer, is hij gewoon zelf aan de slag gegaan. Hij nam ontslag van zijn werk en werkte een paar maanden aan Roof Sex. Dit was nog in de tijd dat internet nog in ontwikkeling was, YouTube bestond nog niet. Dus stuurde PES zijn film rond per mail. Twee weken later stond hij in een bar in New York en hoorde hij vreemden over zijn film praten. Zijn toenmalige vriendin wees hem op het bestaan van animatiefestivals en stuurde Roof Sex in bij Annecy. De film kreeg de prijs voor beste debuut. Je moet dus gewoon je kans wagen.

Gebruikte PES voor Roof Sex nog drie camera’s, tegenwoordig weet hij precies wat hij wil vastleggen. Pas na ongeveer 3,5 jaar lukte het hem om zijn eerste opdracht als commercial-regisseur binnen te slepen. Commercials doet hij erbij, maar zijn hart ligt natuurlijk bij zijn autonome werk. PES: ‘Maak iets waar je in gelooft, ook al vind je veel nee-zeggers op je pad. Je moet de sprong in het diepe wagen.’

PES heeft de gewoonte om al zijn ideeën meteen op te schrijven. ‘Als je iets interessants gedroomd hebt, midden in de nacht wakker wordt en niet meteen je droom opschrijft, heb je een grote kans dat je je er de volgende ochtend niets meer van kan herinneren en dat is erg frustrerend. Ik wil ideeën visualiseren die ik nog niet elders gezien heb. Dat is mijn manier om iets van mezelf te delen.’

Commercieel werk is nodig
Hij gaf toe dat het moeilijk is om iets eigens in opdrachtwerk te stoppen. Hoewel reclamebureaus hem inhuren vanwege zijn unieke stijl, hebben ze vaak het concept al klaar. Dat maakt PES als regisseur vooral een uitvoerder in plaats van initiator van ideeën. Maar de harde werkelijkheid is wel dat dit soort opdrachtwerk hard nodig is om brood op de plank te hebben. Door commercials te maken kan hij zijn vrije werk financieren. In de Verenigde Staten kennen ze immers geen subsidies voor filmkunst. Het is een boodschap die volgens mij, niet vaak genoeg naar voren gebracht kan worden. Veel creatieven verdienen weinig met de dingen waar ze echt goed in zijn, namelijk hun eigen projecten, en zijn genoodzaakt ander werk te doen om te kunnen leven.

PES en de deelnemers van de masterclass. Foto © KLIK!
PES en de deelnemers van de masterclass. Foto © KLIK!
Categorieën
Film

Hierbij verklaar ik KLIK! 2015 voor geopend

Dinsdagavond 27 oktober was het weer feest in EYE, want het KLIK! Amsterdam Animation Filmfestival ging van start, en wel met een parade van kartonnen figuren.

Nou ja, de avond begon met een parade bezoekers voor de deur die allemaal geduldig wachtten tot ze naar binnen konden. Het was meteen gezellig in de rij overigens, want je komt altijd wel een bekende tegen die je op een eerdere editie hebt ontmoet.

klik2015-voor-de-deurToen was het tijd voor de parade bordkartonnen figuren die het thema Rock, Paper, Scissors representeren. Kliks ode aan de DIY beweging. De Do It Yourself beweging is bezig met een sterke opmars als reactie op de digitale revolutie en een toenemende afhankelijkheid van machines. Het thema kijkt terug naar de tijd van authentieke en eenvoudige materialen en laat KLIK! de schoonheid zien van imperfecties.

klik2015-scissorhands klik2015-parade_03De openingsavond werd zoals altijd gepresenteerd door Roloff de Jeu. En als je denkt: ‘die naam heb ik eerder gehoord’, dan klopt dat. De Jeu kwam de laatste paar maanden op dit blog ter sprake omdat hij zich intensief met Star Wars heeft beziggehouden. Hij is ook al sinds jaar en dag de vaste host van KLIK! en een van de programmeurs. Daarnaast draagt hij mooie blauwe pakken en leuke stripsokken, maar dat geheel terzijde.

Here’s Frankie!

Klikbot gaat in de opslag.
Klikbot gaat in de opslag.

Overigens begon de avond met een beetje droevig nieuws. KLIK! heeft een beetje een make-over ondergaan dit jaar en dat betekent dat oude vertrouwde onderdelen van het festival zijn komen te vervallen. Er zal onder andere geen suikerspinnen meer worden uitgedeeld – misschien dat het voedingscentrum geklaagd heeft over al dat suikergoed. Droeviger is het bericht dat Klikbot, de mascotte van het festival, is uitgezet en niet meer door Eye zal lopen om met de bezoekers op de foto te gaan. Of wat een mascotte ook allemaal mag doen. Het goede nieuws is wel dat er een nieuwe mascotte is ontworpen en wel door Klaas-Harm de Boer. Frankie is zijn naam. Het kostuum van Frankie is gemaakt door Jeroen Funke – de stripmaker die onder andere onderdeel is van collectief Lamelos.

Frankie.
Frankie.

Overigens hoef je niet te vrezen dat het festival zijn charme zal verliezen. Men wilde simpelweg van het imago af dat het animatiefestival voor kinderen zou zijn, vandaar deze iets volwassener aanpak. De charme van KLIK! heb ik altijd de beetje studentikoze sfeer gevonden. Aangezien de organisatie er ook dit jaar weer in geslaagd is om EYE op z’n Kliks aan te kleden, zit dat vooralsnog wel snor. En bij de vertoning van een aflevering van We Bare Bears is dat al helemaal duidelijk. Ik heb erg gelachen om deze animatieserie van Cartoon Network.

Er werd ook een prijs uitgereikt. Bruno Felix van productiehuis Submarine en distributeur Periscoop Film kreeg de World Domination Award omdat hij ervoor zorgt dat in de Nederlandse bioscopen de beste internationale animatiefilms te zien zijn. De prijs werd voor de derde keer uitgereikt en is bedoeld om een organisatie, studio of individu te eren die de Nederlandse animatie weer een stapje dichterbij wereldoverheersing heeft gebracht.

Hisko Hulsing was ook genomineerd vanwege de film Junkyard en zijn alom geprezen bijdragen aan de documentaire Cobain: Montage of Heck. Ook Studio Pedri was genomineerd. Deze studio is gespecialiseerd in poppenanimatie en won dit jaar een gouden kalf voor hun co-productie Under the Apple Tree. Daarvan staat een mooi stukje van de filmset in de lobby van Eye. Een foto volgt later.

Uiteraard werd ook de leader van het festival gepresenteerd. Die werd dit jaar gemaakt door Blend, een animatieduo uit Amsterdam. In de festivalleader heeft ouderwets handwerk een prominente rol en zo representeert deze animatie dus goed het hoofdthema van deze editie.

https://vimeo.com/143141365

Volgens mij is het de langste leader tot nu toe, maar zeker eentje die meerdere keren kunt bekijken. Dat moet ook wel, want iedere voorstelling op KLIK! begint ermee. Mocht je nieuwsgierig zijn naar hoe het BLEND-team eruit ziet, check deze foto:

klik2015-blendTijdens de openingsavond heb ik aardig wat foto’s gemaakt in een poging live verslag te doen van de avond via sociale media. Leuk om te doen, maar dat typen op een iPhone valt nog niet mee en gaat zeker nog niet foutloos. Nou ja, het blijft ook allemaal handwerk; past dus aardig bij het thema van dit jaar.

Categorieën
Film

Interview met PES: Avocado als handgranaat

Op het KLIK! Amsterdam Animatiefestival spreekt PES, grootmeester in stop-motion animatie, over zijn werk. ‘Soms zie ik mezelf als een groot kind dat niet wil opgroeien.’

pes_submarine_sandwich
PES speelt zelf een rol in zijn film Submarine Sandwich.

De Amerikaanse filmmaker PES (1973) maakt korte, eigenzinnige en humoristische stop-motion animaties en reclames waarin alledaagse objecten op een atypische manier gebruikt worden of handelen. Stop-motion is een animatietechniek waarbij de beweging van een object of mens beeldje voor beeldje gefotografeerd wordt. Zo maakte PES ook de huidige titelsequentie van het NTR programma Het klokhuis.

In zijn films toont PES een unieke visie op de werkelijkheid. In Roof Sex (2002) bedrijven twee leunstoelen hevig de liefde op het dak van een New Yorkse wolkenkrabber. Een beeld hilarisch beeld dat aansloeg: de film was een online hit en kreeg op het Annecy Animatiefestival de prijs voor beste debuut.

Zijn films draaien om een spel vam verwachtingen en associaties. In het recente Submarine Sandwich snijdt slager PES een bokshandschoen tot plakjes ham en sportsokken tot plakjes ei en belegt er een sandwich mee die lijkt op de the Yellow Submarine van the Beatles. ‘Dat is mijn gevoel voor humor. Voor mij lijkt een voorwerp vaak op iets anders of lijkt het alsof dat voorwerp handelt als iets anders. Dat had ik al als kind,’ legt PES telefonisch vanuit Los Angeles uit. ‘Objecten roepen associaties op. Als je een object vervangt voor een ander object, ga je op een heel andere manier naar een film kijken. De vervangende objecten komen namelijk met zoveel associaties, vormen en woordspelingen, dat de film daardoor bijna een puzzel wordt, een taal der objecten. Meestal begin ik met een beeld in mijn hoofd dat ik nog niet eerder heb gezien en dat ik graag in de wereld wil brengen. Kijk, iedere keer als ik in de supermarkt avocado’s zie liggen, vind ik ze op handgranaten lijken. Als ik er eentje oppak, kan ik die weggooien en de supermarkt opblazen. Dat idee bleef lang hangen totdat ik besefte dat ik een film met een avocado moest maken.’

Dat werd Fresh Guacamole (2012), de kortste film ooit genomineerd voor een Oscar Beste korte film. Fresh Guacamole begint met opensnijden van een handgranaat die van binnen inderdaad een avocado blijkt te zijn.

Kinderspel
‘Mijn werk heeft iets kinderlijks en soms zie ik mezelf als een groot kind dat niet wil opgroeien. In wezen komen mijn films neer op volwassenen die met objecten spelen!’ zegt de filmmaker lachend. Dit kinderlijke komt prachtig naar voren in KaBoom! (2004) waarin we een luchtaanval op een stad zien die gemaakt is van printplaten, lipsticks en parfumflesjes. In zand gestoken sleutels beschieten blauwe speelgoedvliegtuigjes die op hun beurt de stad bombarderen met lucifers en doppinda’s. Ontploffingen worden verbeeld met geel cadeaulint en gekleurde kerstballen. Is het gebruik van speelgoed als oorlogstuig ook een politiek statement dat de animator wil maken? ‘Oorlogvoeren als kinderspel. Het was mijn ietwat droge commentaar op hoe toenmalig president George Bush schijnbaar zonder enig gevoel bommen dropte op Afghanistan. Hoewel mijn films volgens mij niet een duidelijke boodschap uitdragen, was dat met KaBoom! wel het geval.’

Stop-motion

PES. Photo © Mel Melcon/Los Angeles Times
PES. Photo © Mel Melcon/Los Angeles Times

‘Ik beschouw mezelf in eerste instantie als een ideeënman en stop-motion is een erg geschikte techniek voor mijn ideeën. Ik vind het fijn om dingen met mijn handen te maken en hou van de directheid van stop-motion. Ik vind het magisch om dingen te manipuleren die niet perse tot leven gewekt hadden moeten worden.’ Zijn liefde voor stop-motion begon toen PES vlak na zijn afstuderen bij toeval een vertoning van Conspirators of Pleasure van de Tjechische surrealist Jan Švankmajer bijwoonde. ‘Deze speelfilm bevat stukjes stop-motion. Dit intrigeerde mij zodanig dat ik in de cultvideotheek elke bootleg vhs-band kocht die ik van het werk van Švankmajer kon vinden. Nadat ik Švankmajers films beeldje voor beeldje bekeek en op me in had laten werken, was ik er ondersteboven van en voelde ik me aangetrokken tot de stop-motion-techniek zoals ik dat nog nooit had meegemaakt. Zo begon ik mijn eigen ideeën te vormen over hoe ik objecten tot leven kon wekken en dat leidde tot Roof Sex.’

De ruige seks in deze film resulteert in beschadigde bekleding van de stoelen. De twee meubels staan weer onschuldig in de woonkamer als de bewoonster thuiskomt. Ze ziet de scheuren in de stof en verdenkt de kat ervan dat deze zijn nagels flink de kost heeft gegeven. Wie zou immers seksend meubilair vermoeden of kunnen bedenken? PES dus: ‘Toen mijn ouders gingen verhuizen vroeg mijn moeder of ik de twee gouden stoelen uit de woonkamer wilde hebben. Als kind mocht ik daar nooit op zitten, behalve als er een keer een foto gemaakt moest worden. Ze verkeerden nog in prachtige staat. De eerste avond dat deze oude stoelen in mijn appartement stonden, dacht ik: “Deze arme dingen hebben 25 jaar lang in die verschrikkelijke woonkamer opgesloten gezeten, wat zouden ze nu het allerliefste doen?” Dat leidde dus tot stoelen die seks hebben.’

DIY op KLIK
Ongetwijfeld vertelt PES deze anekdote ook als hij op het KLIK Animatiefestival zijn presentatie geeft. Andere gasten op deze editie zijn onder andere de Ierse illustrator, strip- en filmmaker Tomm Moore, de Ierse animator Johnny Kelly en de Nederlandse experimentele filmmaker Johan Rijpma. Het buitengewone werk van deze makers, hun innovatieve technieken en gebruik van materialen belichamen het thema Rock, Paper, Scissors dat de ambacht van animatie en de Do-It-Yourself beweging viert. Deze beweging is bezig is met een sterke opmars als reactie op de digitale revolutie en een toenemende afhankelijkheid van machines.

www.klik.amsterdam. Van 27 oktober tot en met 1 november.

Dit interview is geschreven voor en gepubliceerd in VPRO Gids #43 (2015).

Categorieën
Film

Back to Back to the Future

Omdat ik Claudia Wells ging interviewen bekeek ik laatst met Linda Back to the Future nog eens. Misschien zegt de naam Wells je niet direct iets: het is de actrice die het vriendinnetje Marty McFly speelt in de eerste film.

back-to-the-future
Een van de slechtste special effects shots uit de eerste film. Marty’s voeten en broek zouden toch echt in de fik moeten vliegen nu.

In de tweede en derde Back to the Future-films wordt haar rol overgenomen door Elisabeth Shue. Ik nam mezelf voor Wells zeker te vragen waarom ze vervangen was. (Ook al staat dat op de wikipagina van Back to the Future II vermeld, het is altijd goed om dat soort dingen uit de eerste hand te horen.)

Nu wilde het lot dat het telefonisch interview alleen kon plaatsvinden op het moment dat ik Marcel Ruijters in the American Book Center zou interviewen over zijn boek Jheronimus. Aangezien ik niet over een tijdmachine beschik die me in staat zou stellen op twee plaatsen tegelijk aanwezig te zijn, liet ik Wells schieten. Nu werd zij aan de tand gevoeld door collega Anton Damen. Gelukkig stelde Damen ook de vraag over Wells’ vervanging:

Maar voor deel 2 en 3 werd je vervangen door Elisabeth Shue.
‘Mijn moeder kreeg de diagnose kanker. Ik had een contract voor de sequels, maar wilde thuis blijven. Daar was alle begrip voor, er is geen druk op me uitgeoefend om het toch te doen. En zo werd Elisabeth Shue gecast. Ik heb haar nooit ontmoet, maar ben een grote fan van haar, hoor. Of ik ooit met spijt terugkijk naar het verleden? Nee, zo zit ik niet in elkaar. Ik heb een mooie kledingwinkel in L.A., Armani Wells, heb fijne vrienden, en acteer sinds een aantal jaar weer. Ik zou niets aan mijn leven willen veranderen.’

Marty komt langs
De reden voor het interview was het opnieuw uitbrengen van de Back to the Future-trilogie op Blu-Ray met allerlei extra’s. Het zal je niet ontgaan zijn dat het dertig jaar (!) geleden is dat de eerste film uitkwam. In de tweede film reizen Marty, Doctor Brown en vriendinnetje Jennifer Parker af naar Hill Valley in het jaar 2015, naar woensdag 21 oktober 4:29 PM om precies te zijn. Dat is aanstaande woensdag. En al weken lijkt het bijna alsof er online nergens anders over gesproken wordt.

back-to-the-future-2015Niet dat ik dat erg vind: Back to the Future is een van mijn favoriete films en na het zien van deel 1 moest ik natuurlijk ook deel twee en drie kijken, interview of geen interview.

Back to the Future is een van de beste scripts ooit geschreven en een van de strakste. Er zit geen enkele loze scène in. In de eerste akte, pakweg de eerste 25 minuten, krijg je alle informatie die je de rest van de film nodig hebt. Iedereen die scenario schrijven wil leren, zou het script moeten lezen om daarna de film per scène te analyseren. Daar leer je echt veel van.

Los daarvan heb ik een zwak voor de personages Marty McFly en Dr. Emmett Brown – en voor de acteurs die hen gestalte geven: Michael J. Fox en Christopher Lloyd. Al twintig jaar heeft Fox de ziekte van Parkinson, maar hij slaat zich daar heldhaftig doorheen. Hij gaat zelfs weer acteren in een nieuwe televisieserie:

Back to the Future II viel bij het herzien een beetje tegen en vind ik eigenlijk pas leuk worden als Marty en de Doc weer terugkomen in 1955. We zien de gebeurtenissen van de eerste film nog eens voorbijkomen, maar nu vanuit een ander perspectief. Wel ben ik een grote fan van verhalen over tijdsparadoxen en het idee dat één gebeurtenis veranderen grote gevolgen voor het verloop van je leven kan hebben.

Crispin Glover
Grappig is ook om te weten dat acteur Crispin Glover niet in de tweede film zit. Een andere acteur nam zijn plaats in nadat Glover het niet eens was met het honorarium dat hij zou krijgen. Dat kun je hem niet helemaal kwalijk nemen: hij zou minder dan de helft krijgen dan acteurs als Lea Thompson die ongeveer een even grote rol heeft. Volgens de producenten kreeg Glover minder omdat hij als acteur minder ervaring had.

Omdat Glover niet mee wilde doen, moesten Robert Zemeckis en Bob Gale het scenario herzien. Daarom wordt George McFly in deel 2 door Biff vermoord. Mocht je deze film binnenkort gaan kijken, let dan maar eens op hoe ver papa McFly eigenlijk telkens van de camera afstaat. De acteur die Glover vervangt heeft prothetische make-up op in de vorm van Glovers gezicht. Hierdoor zou je kunnen denken dat George McFly nog steeds door dezelfde acteur gespeeld wordt. Dat beviel Glover niet en spande een rechtzaak aan die hij won. Producenten hebben de copyrights op de personages, maar niet op het uiterlijk van de acteurs. Door deze zaak is het standaardcontract van de Screen Actors Guild intertijd aangepast zodat het geintje dat Glover is geflikt niet nog eens herhaald kan worden.

Wat Back to the Future II betreft is het vooral grappig om te constateren hoe ver ze ernaast zaten wat de toekomstvoorspellingen:

Western
Als ik me goed herinner was Back to the Future III de eerste die ik in de bioscoop zag. Ik vind dit deel leuker dan het tweede, dat iets te veel slapstick humor bevat wat mij betreft. Maar goed, twee en drie kun je eigenlijk het beste als één film zien. Ze zijn ook achter elkaar opgenomen en het scenario voor beide films is tegelijkertijd geschreven. Deel twee zit ook vol met belangrijke aanwijzingen voor het laatste deel.

Cliffhanger
Hoewel Back to the Future eindigt met een cliffhanger, hadden de filmmakers in eerste instantie geen trilogie voor ogen. Zemeckis laat in de making of documentaire weten dat bij de première al blij was als de film uit de kosten zou komen, laat staan dat ze er een vervolg op zouden maken. Als hij dat had geweten, had hij het vriendinnetje van Marty namelijk nooit in de DeLorean laten zitten en laten meereizen naar de toekomst. Nu waren ze bij het bedenken van deel twee wel verplicht haar een rolletje te geven. Ze konden niet zo maar een nieuw avontuur bedenken waarin Jennifer en de kinderen die ze met Marty heeft geen rol spelen. Had Zemeckis in de toekomst kunnen kijken of ernaar toe kunnen reizen, dan hadden de tweede en de derde films er wellicht heel anders uitgezien.