Categorie: Film

Categorieën
Film Filmrecensie Mike's notities

Een kunstminnend weekend in Arnhem

L. en ik besloten dat een weekendje Arnhem in een rustiek hotel precies was wat we nodig hadden. Dus togen we op vrijdagavond, net na de spits, met de auto naar de hoofdstad van Gelderland.We kwamen ’s avonds laat in het centrum van Arnhem aan. We parkeerden bij Hotel Molendal, gelegen aan de rand van het Sonsbeekpark, op een steenworp afstand van de binnenstad. Er stond een prettige tweepersoonskamer op ons te wachten op de derde verdieping. Hotel Molendal is het voormalige woonhuis van André de la Porte. Deze villa in Jugendstilstijl werd in 1904 als eerste in de omgeving gebouwd.

Uitzicht vanuit de hotelkamer.

Zaterdag brachten we een paar uur door in het Sonsbeekpark, waar veel beelden geëxposeerd staan, een hertenkamp is en twee watervallen. Het viel me hier op hoe heuvelachtig Arnhem en omgeving eigenlijk zijn. Heel anders dan de platte randstad. Stadspark
Het Sonsbeekpark is ’s lands eerste monumentale stadspark. Een belangrijk onderdeel van het park is de St Jansbeek. Vroeger stonden hier zeven molens langs de St Jansbeek. Tegenwoordig staat er daarvan nog één. De Witte molen heet ie. L. en ik bezochten ook even het bezoekerscentrum dat naast de molen staat. Het was die dag open monumentendag. In het park en bezoekerscentrum waren dan ook een hoop bezoekende bejaarden te vinden.

De Witte Molen.

L. en ik zochten weer snel de buitenlucht op en vonden rust bij de waterval.Door het gehele park hingen allerlei installaties en kunstwerken als onderdeel van een expositie van het Museum voor Moderne Kunst. Het was erg verrassend om dergelijke beelden tussen de bomen te ontdekken.Processies
Later die middag bezochten we het Museum voor Moderne Kunst Arnhem (MMKA) waar de tentoonstelling Carried Away/Procession Art werd gehouden. De tentoonstelling bestaat uit het werk van internationale en Nederlandse kunstenaars die processies organiseerden, of zich hebben laten inspireren door processies, politieke parades, carnavalsoptochten, marsen of begrafenisstoeten. Sommige moderne sculpturen konden mij wel bekoren, zoals het werk van Stephen Wilks die levensgrote varkens naar George Orwells boek Animal Farm maakte.Magisch realisme
Het meest onder de indruk was ik echter van de tentoonstelling over het magisch realisme, waar werk hing van de oude meesters Pyke Koch, Edgar Fernhout, Carel Willink, Dick Ket, Wim Schumacher en Charley Toorop.

Detail van het zelfportret van Edgar Fernhout (1912-1974).

Mocht je ooit een bezoekje brengen aan het MMKA, dan raad ik je bij deze de aspergequiche in het restaurant af. Die had dezelfde nare smaak als de olieverf schilderijen die in het museum hingen.

De beeldentuin rondom het museum kan ik je echter wel aanraden. Daar is onder andere deze prachtige deur te aanschouwen.

Een – wat mij betreft – grappig uithangbord in het centrum van Arnhem.

Factory Girl
In de avond besloten we deze kunstgerichte dag af te sluiten met een voorstelling van Factory Girl. Deze film uit 2006 van George Hickenlooper vertelt over het leven van Edie Sedgwick. Deze schoonheid verliet de kunstacademie om het te gaan maken in New York en raakte verstrikt in het web van de wereld van Andy Warhol. Het is een film die vooral de negatieve kanten van haar leven belicht en waarin alle personages heel zielig worden voorgesteld. Op het moment dat acteur Hayden Christensen (Skywalker in de nieuwe Star Wars-trilogie) in de film verscheen en een belabberde poging deed om Bob Dylan te imiteren, had Factory Girl voor mij volledig afgedaan. Hoe een regisseur deze non-acteur kon casten om iemand met de statuur van Dylan neer te zetten, was mij een compleet raadsel. In I Am Not There waren daar nog zes acteurs voor nodig. Allemaal met meer ervaring en veel meer talent dan Anakin Skywalker. Christensen probeert op krampachtige wijze de stem van Bob Dylan na te doen, maar lijkt eerder een monotone voice-over van een derderangs film noir detective op te roepen. Nee, Factory Girl zou wat mij betreft nooit op de lijst van beste film verschijnen. Mocht je de flick toch per se willen zien: ga de bioscoop dan niet in zonder wat prozac-pilletjes.
Een pluspunt aan de voorstelling was dat ik ter promotie van de film een blik Campbell Tomato Soup kreeg van de caissière. De Warhol-fan in mij maakte een klein huppeltje bij de aanblik van dit soepblik.Veluwe
De zondag stond vooral in het teken van de Nederlandse prairie: de veluwe. We pakten twee Witte Fietsen waarmee we het gebied doorkruisten. Bij het Kröller-Müller Museum parkeerden we de stalen rossen om daar een paar uurtjes heerlijk te dwalen door de beeldentuin.
‘Kijk uit attention’ van Krijn Giezen (1939) is sinds een ongeval helaas afgesloten voor het publiek.
Paviljoen voor de 5de Internationale Beeldententoonstelling in het Park Sonsbeek te Arnhem, 1966; herbouwd in de beeldentuin van het museum, 2005-2006.Net als ET
Toen het museum ging sluiten, liepen we naar de fietsenrekken waar normaliter de Witte Fietsen staan. Die waren echter allemaal al meegenomen, of hadden een lekke band. Er zat niets anders op dan de 2,5 kilometer terug te lopen naar de auto. Toen we echter stuitten op een hek en een bordje met ‘verboden toegang’ moesten we van het aangewezen pad afwijken. Al snel liepen we niet meer in de goede richting. Een aardige man en een kaart bood uitkomst. We waren inderdaad een stukje verkeerd gelopen. De avond viel en het zou weldra donker worden. Heel toevallig stonden er twee witte kinderfietsen op ons te wachten in de berm. Niet veel later raceten we door het Veluwse landschap op veel te kleine fietsjes. In mijn hoofd hoorde ik de melodie van de film ET, want het deed me denken aan de fietstocht van Elliot en co. Goed, Elliot had een crossfiets en een alien in het mandje aan het stuur die de fietsen door de lucht liet vliegen, maar voor de rest voelde het precies hetzelfde. 🙂 Een aardige melige afsluiter van een weekend vol kunst – in Arnhem.
Lees ook:

Categorieën
Film Filmrecensie Media

Column: BNN, Bikkel en domme politici

De Muppets in Den Haag hebben bedacht dat omroepen meer zendtijd krijgen als ze meer leden hebben. BNN is daarom een originele wervingsactie begonnen: ze verkopen van alles voor het bedrag van een lidmaatschap. Tot mijn verbazing vond ik een Veronicagids in mijn postvakje deze week. Ik ben al jaren geen lid meer van het leukste televisietijdschrift van Nederland en dacht dat de postbode het exemplaar van de buren bezorgd had. Nee, hoor, gewoon een actie van BNN. De Veronicagids bleek ‘gekaapt’ door BNN. Binnen in het blad zat een dvd van de film Bikkel: Je gaat dood, dus kies je voor het leven van regisseur Leo de Boer, over het leven van BNN-oprichter Bart de Graaff. Daarbij gingen veel artikelen over de jonge omroep. Niet alleen bestaat BNN op 6 september tien jaar, de omroep heeft ook weer nieuwe leden nodig. Terug naar de Verzuiling?
BNN zoekt naar nieuwe leden omdat ze in Den Haag (dat sinds het laatste Balkenende-kabinet optreedt als een seniele en ouderwetse christelijke vader) hebben besloten dat omroepen meer zendtijd krijgen als ze meer leden hebben. (Gezellig terug naar de Verzuiling….) Dus zet BNN alles in de verkoop voor 5,73 om nieuwe leden te vergaren. (Zie: www.bnntekoop.nl)
Ik draag BNN een warm hart toe. Het is een van de weinige omroepen in Nederland die nog een beetje kloten heeft en opvalt in de brij van grijze voorzichtigheid en commercie. Het team van BNN maakt mooie programma’s als Over mijn lijk en luchtige comedy als de Lama’s. BNN schopt geregeld tegen de vele christelijke heilige huisjes die dit Neder Land telt. Neuken doe je zo! en De Grote Donorshow leverden Kamervragen op. (Nee, daar hebben we die twee rapnichten die niet van ijsklontjes houden echt niet voor nodig.) In dat opzicht heeft BNN de taak overgenomen van de VPRO, de tegenwoordig veel te makke omroep die we voor het gemak maar de Voormalige Progressieve Radio Omroep noemen.Kritische noot
Goed, ik kijk lang niet alles wat de omroep uitzendt en soms is de toon van de presentatoren wat puberaal, net als De Graaff zelf eigenlijk. Maar ze weten wel iedere keer aandacht voor gevoelige zaken te genereren. Zoals bijvoorbeeld met bovengenoemde Donorshow. En je kunt beter openlijk over seks en drugs praten dan dat je je kinderen probeert wijs te maken dat seksuele geheelonthouding tot het huwelijk ze een plekje in de hemel zal opleveren en verder je kop in het zand steken.

Katja en Sophie van BNN.

De erfenis van Bart
Het feit dat Bart de Graaff indertijd het omroepbestel en de politiek wist te trotseren en een originele omroep mogelijk maakte, is natuurlijk erg bijzonder. Daarvoor ook postuum hulde voor toenmalig staatsecretaris Aad Nuis, die de humor en het potentieel wel van BNN inzag. BNN, inmiddels Barts Neverending Network gedoopt, viert zijn tienjarig bestaan met de film Bikkel: Je gaat dood, dus kies je voor het leven over oprichter en televisierebel Bart de Graaff. Bikkel
Bikkel is, tegen mijn verwachting in overigens, een interessante docu over het leven en ziekte van De Graaff geworden. Ik had vooral een overzicht van zijn carrière verwacht. Dat is Bikkel ook, maar vooral het familieleven van Bart neemt in de film een centrale plaats in. De rol die de vrouwen in zijn leven hebben gespeeld wordt in het bijzonder benadrukt: zijn moeder die jarenlang naast hem in bed sliep, zijn zus Mirjam die tevens zijn zuster was en vriendin Valerie met wie Bart een knipperlichtrelatie had. Intrigerend is de visuele link die regisseur De Boer legt tussen Barts zus en zijn vriendin Valerie. In twee verschillende scènes zingt Bart in de camera een liefdesliedje met een van de dames. ‘Ik kijk hier zelfs een beetje verliefd naar Bart,’ zegt Mirjam als ze de scène terugziet. Dit is overigens niet de enige visuele link die De Boer legt. Hij vergelijkt Bart ook herhaaldelijk met stripheld Kluifje, zijn grote voorbeeld. Duidelijk uit de film komt naar voren dat De Graaff ondanks zijn nierziekte een doorzetter was die al het mogelijke uit zijn leven haalde. De film eindigt dan ook heldhaftig met een opgewekte Mirjam die in de Porsche van Bart over de snelweg scheurt. Net als haar broer vroeger. Het is bijna een Amerikaanse successtory.
Martijn Kerkmeijer, een van de redactieleden van EeuwigWeekend.nl, schreef een pakkende recensie over de film.Geen idee wat BNN de komende tien jaar in petto heeft, maar ik ben benieuwd. Het is goed dat deze omroep bestaat. Al is het alleen maar om die duffe christenen in Den Haag zo nu en dan eens flink te doen schrikken. Blijven ze een beetje wakker tenminste. Dus om een lang verhaal kort te maken: word lid van BNN!
Amen.

Categorieën
Film Filmrecensie

Van Donnie Darko naar Southland Tales tot The Box

Is Richard Kelly slechts een one-hit wonder?Het was op een verloren maandagavond in het najaar van 2002 dat ik het plaatselijke filmhuis binnenstapte. De film van de avond was Donnie Darko. Ik had er niets over gehoord, maar de tagline van de poster sprak me erg aan: ‘Dark, Darker, Darko’.Ik kon toen nog niet vermoeden dat de film die ik ging zien een levensveranderende ervaring zou zijn. Vanaf het moment dat Donnie met zijn fiets de heuvels afreed en de soundtrack ‘The Killing Moon’ van Echo and the Bunnymen de speakers uitkwam, werd ik in de bizarre wereld van regisseur en schrijver Richard Kelly gezogen. Tijdsparadoxen, een man in een konijnenpak, jeugdige rebellie tegen bekrompen christelijke autoriteiten en ontluikende liefde. Een kleine twee uur laten liep ik vol vragen maar met prikkelende energie de zaal uit. Openbaring
Donnie Darko is zo’n film die je een paar keer moet zien en bij iedere kijkbeurt boeiender wordt omdat je steeds méér ziet. Richard Kelly moest wel een geniaal filmmaker zijn dat hij dit paradoxale verhaal kon bedenken en op deze verpletterende wijze wist te visualiseren. Een bijzonder debuut met een fantastische cast. Jake Gyllenhaal was een ware ontdekking, Patrick Swayze, die kwijlebal die door de generatie van mijn moeder was verheven tot sekssymbool, bleek wonderwel zelfspot te hebben, en veel bandjes uit de jaren tachtig bleken zo slecht nog niet te zijn. Southland Tales
Het was jaren wachten tot Richard Kelly zijn tweede film zou afleveren. Verwachtingen waren hooggespannen, het cliché schrijft voor dat een film daarom alleen maar kan tegenvallen. De recensies over Southland Tales waren dan ook niet lovend. En terecht.Wie vaak de bioscoop bezoekt heeft de wereld al een paar zien vergaan. Richard Kelly’s The Southland Tales speelt zich af in de nadagen van de Derde Wereldoorlog. Deze begon met een atoombom in Texas. Hoewel we in de film de wereld niet echt zien vergaan, verhaalt Soutland Tales de laatste drie dagen van de aarde en de rol die Boxer Santaros (een rol van de non-acteur Dwayne ‘The Rock’ Johnson) in het einde der tijden speelt. Te veel commentaar
Met Southland Tales geeft Kelly commentaar op de koers die Amerika vaart en hoe de wereld er in de nabije toekomst uit zou kunnen zien als we deze koers blijven volgen. Overconsumptie, oorlogvoering, de regering die iedere actie en gedachten van het volk in de gaten houdt, het onderdrukken van vrije wil en seksuele exploratie en de koortsachtige zoektocht naar alternatieve energiebronnen. Relevante thema’s, verpakt in een nagenoeg onnavolgbaar verhaal. De acteurs in de ‘making of’ geven zelf toe dat ze weinig snapten van de plot, maar dat de scènes los van elkaar wel logisch leken zolang Kelly het maar aan ze uitlegde. Nagenoeg onnavolgbaar was Donnie Darko natuurlijk ook, alleen had je bij die film het instinctieve gevoel dat het achterliggende verhaal wél klopte – ook al kon je het hoe en waarom niet precies uitleggen. Donnie Darko was een mysterie. Iedere keer als je de film keek, vielen er nieuwe puzzelstukjes op hun plek. De film werd bij iedere vertoning een rijkere ervaring. (In de Director’s Cut uit 2005 wordt overigens veel van de tijdparadox uitgelegd.) Wie weet wordt Southland Tales beter als je hem vaker kijkt. Maar eerlijk gezegd weet ik niet of ik überhaupt nog eens zin heb om de janboel die Southland Tales is nog eens te bekijken. IJscowagentje
Ook al zitten er elementen in de film die erg goed gevonden zijn en de lachspieren stimuleren. Sarah Michelle Gellar speelt een pornosterretje met een reality-tv talkshow. Kevin Smith heeft een kleine rol als techno-orakel, compleet met witte baard en hoofdkwartier. Christopher (Highlander) Lambert verkoopt oorlogstuig vanuit zijn ijscowagentje. En in Venice Beach, waar The Doors gevormd werden en de fitnessrage oorspronkelijk vandaan komt, schuilt de neomarxistische splintergroep die zich verzet tegen UsIdent – het Amerikaanse equivalent van Big Brother (de Orwelliaanse versie, niet dat tv-programma van John de Mol). Visueel is de film erg mooi, met prachtig geschoten plaatjes van een atoomontploffing en een kleurrijke, eclectische art-direction die lijkt te zijn samengesteld uit spullen afkomstig uit tweedehands winkeltjes die nog geopend moeten worden. Te pretentieus
Toch kan ik het gevoel niet van me afschudden dat Kelly zich flink vertild heeft aan dit project. Hij wilde vooral een comedy maken, maar mixt ook musicalelementen door de satire, en voert als hoofdingrediënt een dosis sci-fi toe. De film wordt nergens meer dan de som der delen, eerder minder. Zelfs de kortere versie die op dvd verscheen is moeilijk uit te zitten. (In 2007 moest het publiek drie uur doorbijten tijdens een vroege presentatie van Southland Tales op het festival van Cannes.)De belangrijkste vraag die na het kijken van Southland Tales rest is of Richard Kelly een one-hit wonder is. Was Donnie Darko een gelukkige samenvoeging van de juiste ingrediënten? Had Richard Kelly maar één boeiende film in zich? Het antwoord zal gegeven worden met de derde flick van deze filmmaker, een horrorfilm met de illustere titel The Box. Deze zal zijn carrière maken of breken.The Box
The Box wordt op dit moment gemonteerd en komt waarschijnlijk in maart 2009 uit. In The Box krijgt een echtpaar op zekere dag een vreemde doos aangereikt. Bij het openen ervan krijgen ze een miljoen dollar. Tegelijkertijd zal er iemand die ze niet kennen sterven. Kelly baseerde het verhaal op een kort verhaal van Richard Matheson. De hoofdrollen worden gespeeld door James Marsden en Cameron Diaz. Ik ben in ieder geval erg benieuwd naar de film en wil graag geloven dat Southland Tales een foutje was. Hollywood kan namelijk wel frisse, creatieve en afwijkende geesten gebruiken. We willen meer intrigerende films die met kop en schouders boven de brei van popcornvermaak uitsteken. En mocht Richard Kelly dan toch een eendagsvlieg zijn…. Ach, dan kunnen we ons altijd troosten met de gedachte dat Donnie Darko een heel bijzondere film is. Meer mag je misschien ook niet van een eigenzinnige filmmaker verlangen.

Categorieën
Film Filmrecensie

Recensie Star Wars: The Clone Wars

Niets nieuws in The GalaxyStar Wars. Ooit was het de heilige trilogie van de cinema, tenminste, volgens de grote schare fans. De digitaal opgesmukte heruitgaven van Episodes IV, V en VI lieten het oude nostalgische Star Wars-beeld vervagen. De tweede Star Wars-trilogie, waarin wordt getoond hoe Anakin Skywalker zich langzaamaan laat verleiden tot de Duistere Kant van de Force en uiteindelijk in Darth Vader verandert, deed de oude films hun glans verliezen. En nu is er dan de 3D animatiefilm Star Wars: The Clone Wars waarmee de saga schijnbaar een nieuwe weg in slaat. Schijnbaar, want producent/geestelijk vader George Lucas en regisseur Dave Filoni bewandelen vooral de bekende paden.Het verhaal van de animatie speelt zich af tussen Episode II: Attack of the Clones en Episode III: Revenge of the Sith. In het inmiddels bekende melkwegstelsel zijn de Clone Wars in alle heftigheid aan de gang, een massale burgeroorlog waarin de kwaadaardige Separatisten en hun droid-legers tegen de Republiek en zijn Jedi-beschermers ten strijde trekken. Omdat beide partijen afhankelijk zijn van veilige doorgang door een stukje ruimte dat aan Jabba the Hutt toebehoort, krijgen Anakin Skywalker en zijn Padawan-leerling Ahsoka de opdracht om de ontvoerde zoon van The Hutt veilig thuis te brengen. Tegenstrever Count Dooku aast echter ook op de veilige doorgang en zal natuurlijk alles in werking stellen om het Skywalker en co. zo moeilijk mogelijk te maken.
© Lucasfilm Ltd. & TM. All rights reserved.Weer Skywalker
In de zes Star Wars-films wordt het verhaal van Luke Skywalker en diens vader Anakin verteld. We zien aan het einde van Episode II het begin van de Clone Wars, en aan het begin van het derde deel het einde van deze oorlog. Lucas vond dat hij nog heel wat verhalen in het verschiet had: ‘Obviously, during a war there are lots and lots of stories — very exciting action, drama, heartbreak, even humor,’ vertelt Lucas in een interview in het promotiemateriaal van de film. ‘The idea of doing an animated version of the Clone Wars was intriguing to me because it really allows us to tell other stories, show other Jedi, introduce new characters and even tell stories about the clones themselves. Some of them have very interesting stories. It allows us to broaden the canvas of what Star Wars is about.’Mooie woorden van Lucas. Hij maakt ze echter niet waar. Het verhaal van deze animatiefilm richt zich vooral op de missie van Anakin Skywalker en zijn jonge Padawan Ahsoka. Lucas koos er dus weer voor om Anakin de hoofdrol te geven. Van zijn voornemen om een keer een verhaal over andere personages te vertellen is niet veel terechtgekomen.

© Lucasfilm Ltd. & TM. All rights reserved.


Meester en leerling
De dynamiek tussen meester en leerling is een bekend gegeven in de Star Wars-films. Klassiek zijn de scènes waarin de jonge Luke Skywalker (Mark Hamill) getraind wordt door meester Yoda (Frank Oz) in het gebruik van de Force. We zien hoe Skywalker met moeite zijn ruimteschip uit het moeras weet op te tillen en zich langzaam maar zeker ontplooit tot een ware Jedi-meester. De dynamiek werd voortgezet in de tweede trilogie waarin Anakin getraind wordt door zijn meester. In The Clone Wars is het Anakin zelf die een leerling krijgt.De makers kozen ervoor om van Ahsoka een bijdehand meisje te maken dat haar mannetje staat. De veertienjarige is al zódanig bedreven in de Force dat je je kunt afvragen of ze überhaupt nog een meester nodig heeft. Misschien alleen nog om wat lessen in nederigheid te krijgen, want met haar zwaardvecht kunsten is niets mis. Echt spannend worden de actiescénes er niet door.Films voor tieners
Net als de Ewoks en Jar Jar Binks indertijd, bewijst Ahsoka’s aanwezigheid dat Lucas vooral een brede doelgroep wil aanspreken met zijn films. Hij heeft duidelijk een voorkeur voor kinderen en tieners. Dat verklaart meteen de stijl van de film, die herinneringen oproept aan zaterdagochtendcartoons. Leuk voor de kids, maar verwacht geen opzienbare animatie.Overigens heeft Star Wars: The Clone Wars zijn oorsprong in de micro-animatieserie omtrent de Clone Wars bij Cartoon Network. In deze serie, die uit een aantal korte episodes bestond, lag de nadruk vooral op de actie en minder op plotontwikkeling.
© Lucasfilm Ltd. & TM. All rights reserved.Stemmen
De animatiestijl van The Clone Wars heeft zijn invloeden in Japanse anime en de marionettenserie Thunderbirds. De karakters lijken wat betreft hun uiterlijk niet alleen veel op de Thunderbirds, ze acteren ook niet veel vloeiender dan de marionetten uit die serie.Menselijke emoties en acteerprestaties komen dan ook alleen van de ingesproken stemmen, die bijzonder goed zijn gecast. Het merendeel van de oorspronkelijke acteurs zijn vervangen voor goede imitators – al wordt Frank Oz gemist als de stem van Yoda. Samuel L. Jackson, Anthony Daniels en Christopher Lee spraken wel de stemmen in van de karakters die ze eerder speelden in de live-actionfilms.Camerawerk
Er worden zo nu en dan interessante point-of-view shots gekozen tijdens de gevechtscènes die in een vlot tempo zijn gemonteerd. Ook zijn de achtergronden mooi getekend. Deze passen in de stijl van de tweede live-action trilogie. Toch blijft deze 3D animatiefilm achter bij wat er bijvoorbeeld in de Pixarstudio wordt geproduceerd. Daarvoor zijn de karakters te vlak, het verhaal te voorspelbaar en acteren de personages te houterig.Star Wars: The Clone Wars draait vanaf donderdag 21 augustus in de Nederlandse bioscopen.Deze recensie verscheen ook op EeuwigWeekend.nl.Lees ook:

Categorieën
Film Filmrecensie Strips

Filmrecensie Hellboy II: The Golden Army

De originele Hellboy-comics van Mike Mignola zijn herkenbaar door de unieke tekenstijl, de nonchalante houding van het titelpersonage en een wereld waarin folklore, legendes en zelfverzonnen ongein naadloos in elkaar overlopen. Dat de meeste elementen goed zijn te vertalen naar het witte doek werd met de eerste Hellboy (Guillermo del Toro, 2004) bewezen.

Ook nu is Ron Perlman weer perfect gecast als de rode held met de afgezaagde hoorns. Al kost het hem schijnbaar meer moeite dan anders om zich door de dikke laag make-up uit te drukken.

Monsterlijk
Omdat bij een vervolgfilm altijd het verrassingselement van het origineel ontbreekt, biedt de sequel vaak alles in overdadige trap: actie, personages en specialeffects. Ook de droge humor, een belangrijk element van de wereld van Hellboy, is in overvloed aanwezig. Hellboy II is een echte creature feature. Allerlei vreemde wezens vullen het beeld. De Trollenmarkt waar Hellboy & co. op zoek gaan naar informatie, is een goede staalkaart van de monsterlijke creativiteit van regisseur Guillermo del Toro (Pan’s Labyrinth). Vooral zijn versie van de tandenfee (kleine afzichtelijke wezens die mensen met huid en haar opeten) mag op zijn minst origineel genoemd worden. Het overdadig gevulde beeld staat in schril contrast met de sobere tekenstijl van Mignola, die zich dikwijls beperkt tot het uitbeelden van de elementaire verhaalelementen.

De sprookjesachtige wezens en virtuele effecten zien er fantastisch uit, maar is de nieuwe Hellboy ook boeiend?

Elfjes
Del Toro schreef het filmverhaal samen met Mike Mignola. Na een bloedige oorlog sloot de mensheid een verbond met elfen, trollen en andere monsters. De mystieke wezens zouden verblijven in de bossen, de mens zou zich in de steden ophouden. Het krachtige Golden Army van de elfen werd tot slapen gebracht om niet meer ten strijde te trekken tegen de mensheid. Zul je net zien dat de zoon van de elfenkoning vindt dat de mensen zich niet aan de afspraak hebben gehouden en het Golden Army weer actief in dienst wil laten treden. Gelukkig staat Hellboy klaar om het leger een kopje kleiner te maken.

Love is in the air
Liefde is de leidraad in deze Hellboy: liefde voor de planeet en liefde voor elkaar. Het zijn de relatiestrubbelingen tussen Hellboy en zijn licht ontvlambare Liz (Selma Blair), gecombineerd met Abe Sapiens (kalver)liefde voor Princess Nuala, die het uitzitten van de film de moeite waard maken. Del Toro geeft deze menselijke emoties voldoende ruimte en maakt ze een integraal onderdeel van de plot. Het is fijn om te zien dat het personage Abe Sapien (Doug Jones) zich verder ontwikkelt, daar hij in de eerste film vooral een bijfiguur was. Een van de leukste scènes in Hellboy II is het avondje doorzakken waarin Hellboy en Abe laveloos op de trap hangen en zich beklagen over de lastige hordes die in de liefde overwonnen moeten worden. Ook mannen met een demonisch uiterlijk snappen vaak niet wat vrouwen nu precies bedoelen.

Overkill
Waar Hellboy II: The Golden Army vooral onder lijdt is de superhelden-overkill. We hebben dit jaar Iron Man, de Hulk en Batman al gehad. Gevechten in de straten van Manhattan tussen goede en kwade monsters zijn zo langzamerhand een cliché geworden. En ook al brengt de climax ons in een betoverende ruimte onder het Ierse landschap – waar het Gouden Leger van 70X70 soldaten ligt opgeslagen – de uitslag van het gevecht tussen Hellboy en Prince Nuada (Luke Goss) is pijnlijk voorspelbaar. Hetzelfde gaat op voor de muzikale score van veteraan Danny Elfman. Zo te horen is de componist toe aan en lange vakantie.Na het zien van Hellboy II: The Golden Army krijg ik vooral zin om de comics van Mike Mignola te gaan lezen. Want alle inspanningen ten spijt – de strips zijn beter.

Hellboy II: The Golden Army draait vanaf 21 augustus in de bioscoop.

Categorieën
Film

Film: Boris van der Ham spreekt stemmetje in

Typisch zo’n gevalletje van net jammer. Boris van der Ham, lid van de Tweede Kamer voor D66, spreekt de stem in van een animatiefiguurtje in de film Space Chimps. Woensdag 30 juli vinden de audio-opnames plaats.D66 heeft het de afgelopen jaren niet makkelijk gehad. Het debacle van het net alsof meeregeren met het Kabinet Balkenende II heeft het imago van de partij geen goed gedaan. Het stelletje Muppets dat tegenwoordig het land tracht te regeren (in het geval van het huidige Kabinet betekent regeren vooral betuttelen en verbieden) doet D66 natuurlijk wél goed, want als oppositiepartij in het midden van het spectrum ben je dan al snel een stemmentrekker voor iedereen die niet precies weet wat hij wilt.Chimpansees
Misschien dat de gekozen rol iets laat zien van Van der Hams politieke ambities. Het Tweede Kamerlid verzorgt namelijk de stem van de ‘Senator’. Deze senator geeft toestemming om een drietal chimpansees de ruimte in te sturen om daar een ruimtesonde terug te vinden. In de oorspronkelijke versie is de stem ingesproken door de Amerikaanse acteur Stanley Tucci.Overigens heb ik niets tegen Boris van der Ham. Lijkt me een prima politicus – al is de term politicus natuurlijk zowel postief als negatief te interpreteren. Maar dat even terzijde. Is zo’n man een goede kandidaat om stemmen in te spreken in een animatiefilm? Daar hebben we toch genoeg acteurs en soapies voor in het land? Oké, die doneren hun gage meestal niet aan KWF Kankerbestrijding, zoals Van der Ham. Overigens heeft de politicus wel op de toneelacademie gezeten en op de planken gestaan, dus enige ervaring mag hem niet worden ontzegd. Daarbij is het hele politieke spel een en al theater.
Toch riekt deze actie vooral naar een slimme publiciteitsstunt.
Zo komt Space Chimps, die pas acht oktober uitkomt, alvast een keer in het nieuws. En een beetje aandacht voor D66 kan ook geen kwaad. En nee joh, die aandacht hoeft helemaal geen betrekking te hebben op politieke zaken. Liever niet zelfs, want daar wordt je imago juist niet beter van. Sympathie, dàt scoort.

Categorieën
Film

Homo’s in de film

Het is alweer jaren geleden dat ik The Celluloid Closet voor het eerst zag. In deze documentaire wordt de geschiedenis van homoseksuelen in Hollywood verhaald: hoe homo’s in de loop der jaren werden gerepresenteerd in films.
De film van Rob Epstein en Jeffrey Friedman geeft een uitgebreid en verrassend beeld van homoseksualiteit in de Amerikaanse film. Echt een aanrader. Homo’s werden door de jaren heen in Hollywood gerepresenteerd zoals de rollen die de Ander vaak krijgt toebedeeld: als afwijking van de norm. De Ander is in de film de komische noot, de crimineel, geesteszieke of dient als spektakel (bijvoorbeeld kussende lesbiennes).
Eigenlijk kunnen we beter spreken van de geschiedenis van verborgen homoseksualiteit, want de niet-hetero geaardheid van menig acteur werd angstvallig geheimgehouden door de studiobonzen. Weten dat Rock Hudson eigenlijk van de herenliefde was zou zijn imago van heteroseksobject maar teniet doen. Tom Cruise stoeide een tijdje met hetzelfde imagoprobleem. Het officiële standpunt van zijn manager is nog steeds dat de acteur nog nooit in de buurt van de kast is geweest, laat staan dat hij er al jaren in verborgen zit.Homohuwelijk
Homo’s en Amerika – het blijft een boeiend onderwerp. Er zijn nu twee staten waarin Homo’s vrij kunnen trouwen: de staten Massachusetts & Californië hebben een wettelijke erkenning van het homohuwelijk. In een paar andere staten is geregistreerd partnerschap van mensen met dezelfde sekse mogelijk. In veel andere staten geldt een grondwettelijke beperkingen die het huwelijk definieert als een unie tussen een man en een vrouw. Daar is het homohuwelijk dus verboden. Homoseksualiteit in de Amerikaanse maatschappij blijft vooralsnog een heikel punt.
Will & Grace
Al zien we tegenwoordig wel steeds vaker homoseksuele personages in tv-series en films verschijnen. Vaak moet zo’n personage een komische noot verschaffen. Het meest aansprekende voorbeeld hiervan is natuurlijk de sitcom Will & Grace, waarin het personage Jack (Sean Hayes) een typisch verwijfde relnicht is.

Brokeback Mountain

Een meer serieus voorbeeld is de film Brokeback mountain (Ang Lee, 2005) waarin Jake Gyllenhaal en Heath Ledger er stiekem een relatie met elkaar op na houden. Het is wel weer typisch voor Hollywood dat de ‘anders denkenden’ uiteindelijk gestraft worden voor hun daden: Gyllenhaal wordt vermoord door een stelletje rednecks. Het einde deed me denken aan Easy Rider van Dennis Hopper, waarin twee motorrijders hetzelfde lot ondergaan aan het eind van de film.Wonder Boys
Wat dat betreft heb ik een voorkeur voor representaties van homoseksuelen waar niet direct een waardeoordeel aan vast zit. Zoals Terry Crabtree gespeeld door Robert Downey Jr. in de film Wonder Boys (Curtis Hanson, 2000). Crabtree is een uitgever en komt een weekendje op bezoek bij professor Grady Tripp (Michael Douglas) om diens nieuwe roman op te halen. Crabtree krijgt in de loop van het weekend iets met Tripps student James Leer (Tobey Maguire). Leer is vooral zichzelf aan het zoeken en wordt door zijn medestudenten als vreemd omschreven. In Wonder Boys zit ook een mooi voorbeeld van travistie: tijdens zijn vlucht ontmoet Crabtree Miss Antonia ‘Tony’ Sloviak – een travestiet die zijn ware aard verborgen houdt voor zijn ouders.

Antonia en Crabtree

Er wordt in de fim geen grote nadruk gelegd op de seksuele geaardheid van bovengenoemde personages. Dit wordt ter kennisgeving vermeld, op een paar uitzonderingen na. Er worden wel wat speelse grappen gemaakt over Tony Sloviak – Wonder Boys blijft een immers zwarte comedy.
Homofilmfestival in The Movies
Arthouse theater The Movies presenteert het ‘Gewoon Anders!’ filmfestival vanaf 21 augustus t/m 27 augustus. Dit festival wordt georganiseerd in het kader van het culturele programma van de ‘Gewoon Anders!’ tentoonstelling in het Cobra Museum in Amstelveen. ‘Gewoon Anders!’ legt de nadruk op andere manieren van leven, zoals homoseksualiteit en transseksualiteit.Voor een prikkelende recensie over de tentoonstelling, zie EeuwigWeekend.nl. De illustere Merel B. geeft op karakteristieke wijze haar ongekuiste mening over deze tentoonstelling, die volgens haar het beste te bestempelen is als ’tolerantieverhogend Montessori-project’.Goed, tot zover de schaamteloze plug voor EeuwigWeekend.nl. Wat kunnen we verwachten in The Movies?
The Movies heeft een filmselectie gemaakt die, volgens de programmeurs, ‘een heel brede kijk op seksuele diversiteit biedt, door tijd en ruimte.’ Zo schetsen de films High Art, Carrington en Before Night Falls intrigerende portretten van homoseksuele kunstenaars. In Transamerica en En Soap staan gender en seksuele identiteit centraal. Unveiled is representatief voor de moeilijke politieke situatie voor homoseksuelen in sommige landen.Angels in America
Ook wordt de televisieserie Angels in America (Mike Nichols, 2003) in een marathon vertoond. Deze serie werd een paar jaar geleden op Ned3 uitgezonden. Grote namen als Meryl Streep (die meerdere rollen voor haar rekening neemt, waaronder een rabbi), Al Pacino, Emma Thompson en Mary-Louise Parker. De film vertelt het verhaal van een kleine groep mensen in het New York van 1985, wanneer AIDS de homoseksuele gemeenschap treft. Deze groep mensen heeft ogenschijnlijk niets met elkaar te maken, maar hun levens komen op een bijzondere manier samen.Angels in America is een verfilming van het met een Pulitzerprijs bekroonde toneelstuk van Tony Kushner. De serie is erg theatraal en bombastisch – typisch een ‘serieus Amerikaans stuk met Grote Gebaren’ , want ja, het gaat over een serieus onderwerp, dus waarom zouden we dat dan op een realistische en bedeesde wijze aanpakken? Vooral het optreden van acteur Justin Kirk – wiens personage uiteindelijk half verteerd is door de AIDS – is mij bijgebleven. Voor de rest is het verhaal door alle surrealistische elementen (er komt letterlijk een engel uit de hemel op bezoek met nieuws van de Grote Vader) niet echt blijven hangen.Speciale filmprogramma’s over het thema homoseksualiteit zijn dikwijls prima initiatieven. Laat de kortzichtigen maar zien hoe er ook geleefd kan worden. Aan de andere kant: komen dat soort mensen wel naar het filmtheater voor een filmprogramma over homoseksualiteit of is het weer typisch een kwestie van ‘preaching to the choir?’

Categorieën
Film Filmrecensie Strips

Filmrecensie: The Dark Knight

Laten we, om te beginnen, een moment stilte in acht nemen voor de niet zo lang geleden overleden acteur Heath Ledger. Ledger was als een kameleon. Hij kroop volledig in de huid van het personage waardoor je altijd alleen het karakter zag en niet de acteur erachter. Ledger toont het grote bereik van zijn vakmanschap voor een laatste keer in The Dark Knight, door een formidabele Joker neer te zetten.
Dat de Joker een psychopathische moordenaar is, weten trouwe Batman-lezers onder andere uit het verhaal A Death in the Family, waarin hij de tweede Robin doodslaat met een koevoet. Het merendeel van de Batman-verhalen is de Joker echter niet veel meer dan een vervelende grappenmaker. Jack Nicholson bracht ons een eigengereide interpretatie van het personage in Batman van Tim Burton. De rol van de megalomane moordenaar leek hem op het lijf geschreven en borduurde voort op eerder gespeelde personages als Jack Torrance uit The Shining (Stanley Kubrick, 1980). Niets ten nadele van Jack Nicholson, maar door de grappen en grollen ging er nergens een dodelijke dreiging uit van zijn Joker.

Angstaanjagend en onvoorspelbaar
Ledgers Joker daarentegen is vleesgeworden anarchie: hij creëert chaos door mensen in extreme situaties te brengen waarin de regels van alledag niet meer gelden. Zijn motieven zijn ondoorgrondelijk en daarom onvoorspelbaar. De Joker heeft duidelijk plezier in het moorden – dat maakt hem angstaanjagend en levensbedreigend. Om Ledgers Joker lachen we uit pure doodsangst.De relatie tussen Batman (Christian Bale) en de Joker wordt duidelijk verwoord door de schurk: ‘You complete me.’ Batmans aanwezigheid maakt het bestaan van de Joker zinvol. Ze staan respectievelijk voor Orde versus Chaos. Een onstabiel evenwicht dat met de juiste druk van de Joker kan doorslaan in een alles vernietigende chaos.
Papa is boos
Bijzonder sterk is het feit dat de geschiedenis van de Joker in het ongewisse wordt gelaten. Regisseur Christopher Nolan (die ook Batman Begins uit 2005 maakte) verklaart niet waar de grimmige grappenmaker vandaan komt. Al geeft de Joker zelf maar al te graag uiteenlopende verklaringen voor zijn uiterlijk op het moment dat hij de monden van zijn slachtoffers met een mes bewerkt tot de herkenbare grijns. Als de Joker op zoek naar Harvey Dent een fundraiser binnenstormt, pakt hij een van de rijke mannen uit de menigte vast. ‘Weet je,’ verzucht hij, ‘je doet me aan mijn vader denken. Ik haatte mijn vader!’ Daarna zet de Joker een mes op de mond van de man.

Two-Face
In tegenstelling tot de geschiedenis van de Joker vormt de oorsprong van Harvey Two-Face de ruggengraat van het verhaal. Nauwgezet zien we hoe de rechtschapen openbare aanklager Dent (Aaron Eckhart) via een duister pad naar zijn gespleten persoonlijkheid wordt geleid.De warmbloedige vertolkingen van de cast en de goed uitgedachte karakters maken dat je meeleeft met iedere tegenslag die de personages te verduren krijgen. Gotham City mag dan een groots canvas zijn voor de avonturen van Batman, het zijn uiteindelijk een paar sleutelfiguren waar het drama om draait. Zelfs de bijrollen van Gary Oldman (Commissioner James Gordon), Michael Caine (Alfred de butler) en Morgan Freeman (Lucius Fox) staan als een huis. Maggie Gyllenhaal vertolkt de rol van de mooie Rachel Dawes.The Dark Knight zet door zijn rauwe realiteit alle voorgaande Batman-films in de schaduw. Er is niets terug te vinden van de speelse en toch wat kinderachtige interpretaties van Joel Schumacher, of het sprookjesachtige Gotham City van Tim Burton. Nolan toont ons een grimmige wereld. Hierin slaat Batman de Joker bijkans dood om hem te doen opbiechten waar hij Dent en Rachel gevangen houdt. De film heeft vanwege het explosieve geweld dan ook een keuring gekregen voor zestien jaar en ouder.

De prijs van gerechtigheid
Nolan neemt Batman heel erg serieus en maakte van The Dark Knight een bombastische film waarin de morele waarden van Batmans acties onder een microscoop worden gelegd. Welke opofferingen brengt zijn heldendom met zich mee? Hoeveel slachtoffers is de geheime identiteit van Bruce Wayne eigenlijk waard?Batmans acties tegen de onderwereld roepen extreme tegenreacties van de criminelen op, met als summum de Joker himself. Nolan weet de morele dilemma’s te verweven in een dramatisch verhaal dat nooit vaart verliest en enkele verrassende wendingen bevat. Wie zich overgeeft aan Nolans serieuze instelling, staat een bijzonder meeslepend epos te wachten. Met The Dark Knight is de superheldenfilm volwassen geworden.

Ook verschenen op EeuwigWeekend.nl.

Lees ook:

Categorieën
Film Mike's notities

Column: Voetbal kan nuttig zijn

Ja, ja, er wordt voor het Europees Kampioenschap gevoetbald. Dat hoef ik niemand te vertellen. Misschien dat een paar Eskimo’s niet op de hoogte zijn van het geweld op het grasveld, maar daar blijft het dan ook bij. Toch wil ik er zo min mogelijk van weten. Tot vorige week zaterdag was iedereen in de ban van Oranje. Iedereen? Nee, een klein groepje bleef weerstand bieden tegen de hysterische oranjekoorts die heerste in dit neder land, en ik was er een van. Ik geef toe: mijn dagen van volledige afkeer tegen het balspelletje heb ik achter me gelaten. Het is best leuk om af en toe een goede wedstrijd vol mooie acties te zien. Al snap ik de mentaliteit van sommige voetbalsupporters nog steeds niet. Die slopen zelfs de stad als hun ploeg gewonnen heeft. Vieze kleur
Oranje is, op de kleur van pistache ijs na, de lelijkste kleur in de wereld. Niet alleen associeer ik deze kleur met het stelletje uitvreters van Oranje-Nassau, het doet ook gewoon zeer aan je ogen. Vooral in fel zonlicht krijgt mijn huig een onaangename prikkel bij het zien van oranje. Eenendertig Koninginnedagen verder, ben ik er echter aardig resistent tegen geraakt.Alom aanwezig
Ik vond het leuk om te horen als Nederland goed voetbalde, maar ik hoefde het niet te zien. Al ontkwam je er niet aan om er iets van mee te krijgen. Liep je door een willekeurige straat in Amsterdam en was er een wedstrijd op televisie, dan kon je precies horen hoe het ervoor stond. Begrijp me niet verkeerd: ik gun iedereen zijn pleziertje. Ook was het goed om de medeburgers van dit land enthousiast te zien, ook al was er slechts sprake van schijnsaamhorigheid. Na het EK zal de eenheid die Nederland heette weer een lappendeken vol sociale verschillen, vervreemding en wantrouwen zijn. Maar zolang het Nederlands elftal meespeelde was daar even geen sprake van. Voetbal brengt mensen bij elkaar. Alleen jammer dat die zestien miljoen coaches die Nederland telt er zo mee moesten dwepen. “Onze jongens?” Sorry, daar zat niets van mij bij. Groot voordeel
Toch heeft het EK één groot voordeel voor de niet-voetballiefhebber. Dat ontdekte ik laatst toen ik met een stel vrienden naar de film ging. De bioscoopzaal was nagenoeg leeg. We konden rustig genieten van The Incredible Hulk. Lekker ruim zitten in een lege zaal. Wat dat betreft mag van mij het EK nog wel wat langer duren. Toch jammer dat Nederland verloren heeft.
Lees ook:

Categorieën
Film Filmrecensie Strips

Filmrecensie: The Incredible Hulk

Het is even wachten voordat de groene reus zijn gezicht laat zien. Niet zo lang als in Ang Lee’s Hulk uit 2003, maar toch houdt regisseur Louis Leterrier de Hulk minstens een kwartier van het scherm. En dan nog is de Hulk bij de eerste verschijning vooral gehuld in schaduw en rook, zodat er niet gek veel van zijn gelaat wordt prijsgegeven.Het moment dat Bruce Banner (Edward Norton) in het nauw wordt gedreven, zijn hartslag boven de 200 slagen per minuut komt en zijn innerlijke monster de vrijheid geeft, dát is het moment waar iedere kijker op zit te wachten. Hoe goed Norton ook zijn best doet om van Bruce Banner een interessant personage te maken; wij willen het onstuitbare monster zien dat de boel sloopt en het opneemt tegen de militaire overmacht.

Net als in de gelijknamige televisieserie heeft Leterrier echter de mens Bruce Banner centraal gesteld, de Hulk speelt op de achtergrond mee. In ieder geval de eerste helft van de film waarin Banner op zoek is naar een geneesmiddel. Het lukt Banner om de Hulk voorlopig doormiddel van meditatietechnieken te onderdrukken. Totdat generaal Ross (William Hurt) hem vindt en hij het aan de stok krijgt met het Amerikaanse leger. Ross ziet in de Hulk het ultieme wapen en zet een nieuw monster in om de Hulk te vangen.Overigens veegt de regisseur heel vakkundig de vorige film van Ang Lee van tafel. In de titelsequentie herschrijft Leterrier de geschiedenis van de Hulk en vertelt hij middels een paar korte shots en teksten hoe Bruce de Hulk is geworden en wat er na het noodlottige experiment met gammastralen met hem is gebeurd.

Televisieserie is inspiratiebron
Het stripfiguur de Hulk werd in 1962 bedacht door Stan Lee en tekenaar Jack Kirby. (Lee heeft zoals gewoonlijk een cameo in de film.) Sindsdien heeft het monster enkele veranderingen ondergaan wat betreft zijn uiterlijk en wat betreft zijn geestelijke vermogens. Scenarist Zak Penn en Leterrier hebben de stripverhalen als uitgangspunt genomen, maar lieten zich daarnaast duidelijk inspireren door de televisieserie uit de jaren zeventig, waarin bodybuilder Lou Ferrigno, met de hulp van een likje groene verf en een slechte pruik, het monster gestalte gaf.Net als in de tv-serie The Incredible Hulk is de Banner in de film een getormenteerde wetenschapper die de aarde rondzwerft in de hoop een geneesmiddel te vinden tegen zijn innerlijke monster. De film bevat enkele eervolle verwijzingen naar de populaire serie die gecreëerd werd door Kenneth Johnson. Bill Bixby, de acteur die Bruce Banner speelde, komt kort voorbij op het televisiescherm. Ferrigno speelt net als in de eerste film een bewaker. Ook mocht hij de stem van de Hulk inspreken. Een lang gekoesterde wens, waar hij vroeger nooit de kans voor kreeg.

Als Bruce plompverloren over straat loopt na de eerste Hulk-out is er een vleugje van ‘The Lonely Man Theme’ van de televisieserie te horen. Ook heet een van de personages McGee – vernoemd naar de razende reporter die Bill Bixby vijf seizoenen op de hielen zat. Tot slot worden Banners ogen helder groen, net als op tv, en zijn er nog een paar andere visuele verwijzingen naar de secundaire inspiratiebron.

Hulk smash!
In de tweede helft van de film neemt de stripversie van de Hulk het over. Dan is het rammen geblazen. Zijn opponent is Abomination, een nieuwe monsterlijke creatie van generaal Ross gespeeld door Tim Roth. De twee digitale monsters van ILM zien er overigens levensecht uit. Ook de interactie met de live-action elementen is feilloos, wat de geloofwaardigheid van de wezens natuurlijk vergroot. En dat is toch noodzakelijk in een monsterfilm. Celibatair leven
Het is moeilijk om een boeiend filmverhaal te maken over een man die in een groen monster verandert als hij kwaad wordt. Hoewel ieder van ons zijn eigen Hulk heeft, is de geloofwaardige vertaling van dit concept naar het witte doek altijd lastig en vraagt een flinke dosis fantasie van de kijker. Het helpt dan om vooral de menselijke kant van het monster te benadrukken. De relatie tussen Banner en Betty Ross (Liv Tyler) krijgt dan ook veel ruimte in het verhaal. Jammer dat die scènes soms het cliché niet weten te overstijgen en geregeld tenenkrommende dialogen bevatten. Op het moment dat Banner aan de hitsige Betty vertelt dat hij geen seks kan hebben omdat dit te veel opwinding voor hem zou zijn, gaan de filmmakers net een stapje te ver. Wie ‘nee’ kan zeggen tegen seks met Liv Tyler moet wel onmenselijk veel zelfdiscipline in huis hebben. Aan de andere kant krijgt de obligate Hollywood-seksscène hierdoor een bijzondere wending.

Ongecompliceerde personages
Ondanks het feit dat je als kijker weet wat je van een Hulk-film kan verwachten, weet Louis Leterrier met verrassende wendingen te komen en vooral de vaart in het verhaal te houden. Plagerig laat hij de eerste helft de Hulk op de achtergrond – bijna alle transformaties vinden plaats in het donker of zijn gehuld in rook – om hem daarna de vrije hand te geven. The Incredible Hulk bewijst dat een film geen diepgaande karakteriseringen nodig heeft om goed te vermaken. Het is voldoende om te weten dat Tim Roths personage naar zo veel mogelijk kracht streeft, zich daarom tot een monster laat veranderen en het tegen de Hulk opneemt om te bewijzen dat hij de sterkste van allemaal is.

Nu ging Ang Lee met zijn Hulk-film wellicht wat te ver wat het psychologiseren van de Hulk betreft, een beetje meer uitgediepte personages hadden Leterriers film geen kwaad gedaan. Die aanpak werkte immers ook prima voor de televisieserie.

Lees ook:

Categorieën
Film Filmrecensie

Filmrecensie: Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull

De vierde Indiana Jones-film biedt ouderwets vermaak, verwijst veelvuldig terug naar eerdere delen en roept daardoor de juiste nostalgische sfeer op. De kijker krijgt precies wat hij kan verwachten van een Jones-flick. Dat maakt de film vermakelijk, maar niet de beste uit de reeks. Al is Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull zeker een bioscoopbezoek waard.

Steven Spielberg, Harrison Ford en George Lucas weten de sfeer van de eerdere films op te roepen en toch het verhaal te updaten. De update zit er al in dat deze flick zich in de jaren vijftig afspeelt, tijdens de Koude Oorlog. De nazi’s zijn ingeruild voor de communisten en het geheel heeft een buitenaards tintje gekregen. Dat gaat sommige kijkers misschien wat te ver. De Indiana Jones-reeks draaide altijd om magische elementen: artefacten uit de Bijbel zoals de Ark des Verbonds en de Heilige Graal. Dit keer bevindt Jones zich echter in het atoomtijdperk en de wereld van de sciencefiction.

Waren de eerdere flicks een ode aan de filmserials uit de jaren veertig, Crystal Skull is geïnspireerd door de legendes van de kristallen schedels en scifi uit de jaren vijftig, zoals filmklassiekers als The Day the Earth Stood Still (Robert Wise, 1951), Forbidden Planet (Fred M. Wilcox, 1956) en Invasion of the Body Snatchers (Don Siegel,1956). Sciencefiction-films vol Amerikaanse paranoïde angsten voor de invasie van het communisme.
In zekere zin heeft Steven Spielberg de grootste successen uit zijn vroege carrière gecombineerd: Close Encounters meets Indiana Jones. Alleen de haai ontbreekt.

Nostalgische cinema
Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull bevat verschillende verwijzingen naar de geschiedenis van Indy: in de beginscène zien we heel kort de Ark uit Raiders of The Lost Ark voorbij komen, ook wordt er een paar keer verwezen naar de vader van Jones (in The Last Crusade gespeeld door Sean Connery) en Marcus Brody. Karen Allens personage Marion Ravenwood uit de eerste film speelt een belangrijke rol.

Wat betreft filmstijl is de film ook behoorlijk ouderwets: het aantal cuts is veel lager dan wat we van een moderne blockbuster mogen verwachten en veel effecten zijn optisch en niet digitaal. Hierdoor ademt het vierde deel dezelfde sfeer uit als de rest van de reeks. Door het langzame montagetempo voelen sommige scènes echter wel wat log aan. De film zakt halverwege dan ook behoorlijk in, om daarna weer vaart te winnen. Sommige scène-overgangen zijn wat abrupt, wat het geheel een onaf en episodisch karakter geeft. Dit kleine leed is echter snel vergeten zodra we van Indiana Jones in volle actie kunnen genieten. Hound Dog
In het begin van de film fade de orkestrale soundtrack van John Williams (wie anders?) al snel over naar ‘Hound Dog’ van Elvis Presley. Hiermee geeft Spielberg duidelijk aan dat Indy-verhaal zich niet meer in de jaren veertig of dertig speelt. Indy is een dagje ouder, al is dat voornamelijk in het begin van het avontuur te merken. Daarom is jong talent Shia LaBeouf ingehuurd om wat vers bloed door de serie te laten pompen. Aan het einde van de film wil hij dan ook de hoed van Indy opzetten. Die pakt zijn hoedje echter terug en zet hem zelf op. (We kunnen dus nog een nieuw deel met Ford verwachten.) De nieuwe generatie mag nog even op haar beurt wachten, want de oude rotten kunnen het nog best zelf af. Een duidelijke boodschap van Lucas en Spielberg aan de nieuwe generatie filmmakers wier adem ze ongetwijfeld in hun nek zullen voelen.

Lees ook:

Categorieën
Film Media

The Body: Natuurlijke dood in Sunnydale

Een analyse van de subjectieve soundtrack in ‘The Body’

Buffy:‘We’re not supposed to move the body!’
Uit: BtvS 5.16 “The Body”

In het vijfde seizoen van Buffy the Vampire Slayer overleed Buffy’s moeder Joyce. Hoewel het overlijden van hoofdpersonages vaker voorkwam in de serie, Buffy stierf zelf twee keer, Ms Calender, Xander’s schoolvriend Jesse en later ook Tara lieten het leven, worden de meeste sterfgevallen in Sunnydale veroorzaakt door bovennatuurlijke krachten. Joyce stierf aan een hersenbloeding, een natuurlijk oorzaak. ‘The Body’ is een van de beste afleveringen van de serie en een van de meest meeslepende uren televisie die ik ooit heb gezien.

Het geheim van ‘The Body’ schuilt in de constructie van de soundtrack en de cameravoering. Beide middelen worden ingezet om de subjectieve ervaring van de personages over te brengen. In ‘The Body’ wordt Buffy getroffen door een zware tragedie, namelijk de dood van haar moeder. Joss Whedon, schrijver, regisseur en bedenker van Buffy, vertelt in ijzingwekkende stijl over wat de nabestaanden de eerste paar uur ondergaan na het overlijden van een dierbare. De aflevering had zo’n impact op het publiek, dat de BBC Cult-website een link plaatste naar een organisatie die zich bezighoudt met zorg voor nabestaanden. Whedon zegt hierover: ‘People ended up having a very different response to it though. They ended up really being able to break through those feelings for themselves by seeing it. That surprised me very much so I was very moved by that – I think it means that we captured that experience.’ Synopsis The Body
Buffy komt thuis. Ze ziet Joyce op de bank liggen. Joyce beweegt niet, haar ogen staan wijd open en ze is nogal bleek. Buffy rent naar de bank en ziet dat haar moeder levenloos is. Buffy droomt weg of krijgt een flashback naar een kerstscène waarin zij met haar vrienden, Giles en zus Dawn bij moeder zojuist het laatste stukje kerstdiner hebben opgegeten. Er heerst een gezellige en gemoedelijke sfeer. Buffy helpt Joyce in de keuken. Als Buffy een taart wil aansnijden, valt deze met een harde knal op de grond. Op dit moment komt Buffy weer terug in de harde werkelijkheid. Ze belt in paniek het alarmnummer en probeert op aanraden van de operator hartmassage toe te passen. Buffy breekt een rib van Joyce. Als ze tegen de operator zegt dat haar moeder koud aanvoelt, zegt deze dat ze moet wachten tot de ambulance er is. Buffy hangt op en belt in verdoofde staat Giles op. De ambulance arriveert en de broeders snellen naar binnen. Broeder #2 stelt Buffy de standaardvragen terwijl hij en zijn collega een verwoede poging doet Joyce weer te reanimeren. Buffy droomt weg dat alles weer goed komt, dat Joyce weer tot leven komt en dat ze in het ziekenhuis opgelucht haar dochter bedankt voor haar snelle actie. Wederom komt Buffy terug in de werkelijkheid. Haar moeder is koud en niet meer te redden. De broeders worden op de radio opgeroepen zich naar een nieuw slachtoffer te begeven. Ze laten een verdwaasde Buffy achter. Buffy loopt naar de keuken. Halverwege moet ze overgeven. Ze loopt naar de tuin voor een beetje frisse lucht. Als ze even later de kots bedekt met een stuk keukenrol komt Giles binnen. Die snapt in eerste instantie niet wat er aan de hand is, tot hij Joyce ziet. Hij probeert haar wakker te maken. Buffy loopt in paniek naar hem toe en schreeuwt dat hij het lichaam niet mag beroeren. Dan begint ze te huilen. Giles omhelst Buffy om haar te troosten.
Emotie
In dit segment, dat ongeveer tien minuten duurt, maakt Buffy emotioneel meerdere fasen door. Ze komt vrolijk en nietsvermoedend thuis. Dan vindt ze haar moeder op de bank. Ze is eerst verbaasd, maar raakt al snel in paniek als blijkt dat Joyce niet beweegt. De kerstscène is duidelijk een vlucht uit de werkelijkheid. Toch komt Buffy snel tot haar positieven en belt ze het alarmnummer. Paniek neemt toe tot de operator zegt dat ze niets meer met ‘het lichaam’ moet doen. Buffy corrigeert hier de operator nog en noemt ‘het lichaam’ haar moeder, want ze beseft niet dat haar moeder dood is. In trance belt ze Giles. Wanneer de broeders bezig zijn lijkt ze ook verdoofd te zijn; het dringt niet precies tot haar door wat er aan de hand is. Op dat moment is er nog hoop op een goede afloop, wat geïllustreerd wordt door de wensdroomscène die in Buffy’s hoofd plaatsvindt.

Pas als Giles het huis binnenstapt en Joyce aanraakt, komt Buffy wat bij haar positieven. Als ze schreeuwt: ‘We’re not supposed to move the body!’ beseft ze voor het eerst volledig de ernst van de situatie. Het emotionele pad dat Buffy aflegt is de kern tot de vertelling van deze aflevering. Het gaat er immers om weer te geven wat men doormaakt in de eerste paar uur nadat er iemand overleden is. Joss Whedon omschrijft zijn bedoelingen als volgt:

‘[I]t was just supposed to be what it’s like in that situation for the first four hours [after a bereavement].’ (bron: http://www.bbc.co.uk/cult/buffy/indetail/body/joss.shtml) Om deze ervaring over te brengen, zet Whedon beeld en geluid in. Kenmerkend aan de aflevering zijn de long takes waardoor er een gevoel van real time ontstaat:

‘It was really just about trying to do the long sustained take, not to let people out, not to give them any kind of release. There were some scenes that were very cutty because we had a lot of people in them, but as much as possible it has a physical sense of “I have to go from here to here. I can’t cut to Buffy reaching for the phone and calling 911, I have to walk there and walk back.”’ (Bron: http://www.bbc.co.uk/cult/buffy/indetail/body/joss.shtml)

Om de vertelling zo dicht mogelijk te houden bij wat Buffy ervaart en de emotie die de personages voelen over te brengen maakt Whedon op een interessante manier gebruik van de soundtrack.

Subjectief geluid
De soundtrack van ‘The Body’ bestaat uit het gesproken woord (speech) en omgevingsgeluid (noise). Behalve in de kerstscène waarin diëgetische kerstmuziek (muziek die binnen de verhaalwereld te horen is, dus niet de musicalscore die aan de soundtrack is toegevoegd) te horen is, komt er nergens in de aflevering muziek voor. Muziek als indicator van emotie is dus afwezig. Dit maakt dat het overbrengen van emotie afhangt van de twee andere geluidsbronnen, van het camerawerk en van de prestaties van de acteurs. Als we de soundtrack in zijn geheel bekijken, dan valt op dat deze in het eerste segment voornamelijk uit losse geluiden bestaat: de geluiden zijn relatief schaars en zijn duidelijk van elkaar te onderscheiden. Dit is een bewust effect. Het geluid in de sequentie is subjectief: wij horen wat Buffy hoort. Het auditieve spectrum is niet alleen beperkt tot wat zij in staat is om te horen, maar vooral door wat er nog tot haar doordringt. Buffy’s wereld is niet groter dan het huis waar ze op dat moment in zit en soms zelfs kleiner dan dat. Door de traumatische ervaring die ze doormaakt dringen er maar enkele geluiden tot haar door, alsof ze in een soort van luchtbel leeft.

Buffy’s point of view
Vanaf het begin van het segment treden we de ervaringswereld van Buffy binnen. In het eerste shot loopt Buffy het huis binnen. We horen offscreen nog enkele geluiden van buiten: een vogeltje, het zware geluid van de voordeur op de voorgrond. Tot slot nog zachtjes het geluid van een startende auto. Daarna wordt het nagenoeg stil, op de geluiden die Buffy maakt na. Vanaf dat moment wordt haar ervaringswereld kleiner. De leegte van het huis is dus ijzig ervaarbaar. Interessant is dat er maar in een paar instanties gebruik wordt gemaakt van een visueel point of view: bijvoorbeeld wanneer Buffy naar de telefoonhoorn kijkt voordat ze Giles belt. Daarbij zijn de shots waarin de broeders Joyce proberen te reanimeren min of meer in haar point of view opgenomen. Vooral het moment dat broeder #2 Buffy vertelt dat haar moeder dood is maakt dit duidelijk. In eerste instantie is het beeld onscherp. Daarna zien we voornamelijk de torso en mond van de broeder. Zijn gezicht is maar half in beeld. Dit legt de nadruk op zijn mond. Buffy hoort wat hij zegt, maar maakt geen contact met zijn ogen en daarmee niet echt met de man. Hierdoor blijft zijn stem wezenloos en is die niet verbonden aan een echt persoon. Dit benadrukt de geestelijke status van Buffy: ze hoort iemand praten maar beseft niet wie.
Er zijn verschillende momenten waarin de subjectiviteit van het geluid benadrukt wordt. Wanneer Buffy met operator van het alarmnummer spreekt is nadat ze bij haar moeder tevergeefs hartmassage heeft toegepast, zegt de operator zegt dat Buffy moet wachten op de ambulance. Buffy kijkt door het raam naar buiten. We horen offscreen een auto voorbij rijden. Voor het eerst sinds lange tijd horen we dus weer geluiden van buiten. Dit komt omdat Buffy haar aandacht verlegd naar de wereld buiten de woonkamer, dus kunnen wij dat ook horen. Het geluid van de voorbijrijdende auto overheerst elk ander geluid; het geluid van de operator is vrijwel weg. Als de auto voorbij het huis is, fade het stemgeluid van de operator – die de hele tijd niet is gestopt met praten – weer in. Reactieshots
Een ander duidelijk voorbeeld van het subjectieve geluid is de scène waarin de broeders een poging doen Joyce te reanimeren. Zoals eerder is aangegeven worden hun handelingen getoond via wat, bij benadering, een visueel point of view van Buffy moet voorstellen. Het merendeel van de handelingen wordt echter maar voor een deel getoond. Er wordt telkens teruggesneden naar een close up van Buffy’s gezicht die de handelingen met ontzetting gadeslaat. De geluiden van de handeling zijn echter ten alle tijde heel goed te horen. Wanneer broeder #1 een plastic mondstuk bij Joyce naar binnenbrengt om haar te intuberen, zien we de handeling niet in zijn geheel. We horen het geluid echter duidelijk terwijl we Buffy’s reactie hierop zien. Alleen wanneer Buffy kijkt naar het apparaat wat hartslagen meet, horen we de monotone piep van de flatline die op de display van het apparaat te zien is. Zodra Buffy haar blik weer richt op de broeder die de intubatieset uitpakt, horen we de flatline niet meer. Wederom horen we alleen maar waar Buffy haar aandacht opricht.

Contrast met de gewone (buiten)wereld
Wanneer Joyce is opgegeven, laten de broeders Buffy alleen achter in huis. Ze moet wachten tot de lijkschouwer arriveert. In de war loopt Buffy door het huis. Als ze richting de keuken loopt, komt langzaam het geluid op van een windorgel dat buiten het open raam hangt. Het windorgel maakt een nogal dromerig geluid en past perfect bij de warme sfeer die buiten heerst – het is immers een zonnige dag. Buffy kotst op het tapijt en loopt daarna naar buiten voor wat frisse lucht. Pas als ze de deur opendoet, horen we geluid van buiten: spelende kinderen in een zwembad, vogels en een buurmens die oefent op zijn trombone. Overigens is al het geluid buiten beeld, we zien nooit de spelende kinderen noch het personage dat op de trombone oefent. Eerder zagen we ook de ambulance al niet, noch de voorbij rijdende auto. Geluid suggereert dus soms dat er een wereld buiten het huis bestaat, maar Buffy neemt dit niet visueel waar. Buiten lijkt de wereld door te gaan, maar door het contrast met de koude stilte in huis doet alles wat surrealistisch en onwerkelijk aan; dat is precies zoals Buffy dat zal ervaren. Wanneer ze weer naar binnengaat en keukenrol pakt om haar kots op te ruimen, verdwijnen langzaam de geluiden van buiten. Eerst fade de trombone weg en iets later pas de kinderstemmen. We blijven echter het windorgel horen. Zelfs als Giles binnenstapt. Langzaam trekt Buffy zich dus weer terug uit de buitenwereld.

Surrealistisch geluid
Naast de selectieve keuze van noise, wordt er ook gebruik gemaakt van een volledig subjectief geluid, ook wel aural perception genoemd. (Bij aural perception horen we iets wat alleen het personage kan horen. (Een term van Edward R Branigan) Dit geluid hoort Buffy alleen maar in haar hoofd en is niet in de ruimte aanwezig. Wanneer Buffy in trance staart naar de telefoonhoorn horen we zachtjes een suizend en ruisend geluid opkomen. Het heeft veel weg van de branding van de zee. Het lijkt wel of Buffy in de hoorn gezogen wordt. De camera beweegt heel subtiel richting de hoorn. Een Lynchiaans moment in Buffy the Vampire Slayer. Dan volgt een harde cut naar een close up van Buffy die de juiste voorkeurtoets indrukt. Het geluid verdwijnt met een harde cut als naar dit shot gesneden wordt. Wanneer Buffy even later een stuk keukenrol op haar kots neerlegt, horen we hetzelfde rushing geluid. De camera beweegt dit keer niet, maar hetzelfde visuele effect wordt bereikt door de vloeistof die langzaam door het papier wordt opgezogen. Buffy raakt wederom in trance. Ook dit keer verdwijnt het geluid met een harde cut als de stem van Giles Buffy weer bij haar positieven brengt.

Volume
Whedon speelt constant met het geluidsniveau. Wanneer echter Buffy’s droom, waarin haar moeder miraculeus tot leven komt, voorbij is, staat het geluid weer een beetje zachter. Als Buffy kotst bijvoorbeeld, is dit geluid veel zachter dan de ijle tonen van het windorgel. Wanneer Buffy richting het open raam loopt, fade het geluid van het windorgel langzaam in. Het verschil in niveau van de verschillende geluiden wordt dus zowel gebruikt om de subjectiviteit weer te geven als om een naturalistische weergave te bewerkstelligen. Hier en daar is het geluid echter wel vertekend. Zo horen we maar heel selectief, wordt op bepaalde momenten het geluidsvolume versterkt en worden zaken op de voorgrond en achtergrond geplaatst door in- en uitfaden.
De rest van ‘The Body’
Het geluid van segment 1 is anders van aard dan het geluid in de rest van de aflevering. In de volgende scènes zien we hoe de zus en vrienden van Buffy het nieuws Joyce’s dood opnemen. Iedereen reageert anders op de dood van Joyce, die een moederfiguur was voor alle personages. Als Buffy Dawn het slechte nieuws vertelt, breekt ze in tranen uit. Willow kan maar niet kiezen wat ze aan moet trekken, want ze wil niet de verkeerde indruk geven. Ze wil er zijn voor Buffy, net als de rest van de Scoobygang, maar weet niet precies hoe. Xander en Anya komen de dames ophalen. Xander troost Willow door haar eens stevig te omhelzen. Anya weet zich echter geen raad met de situatie. Hoe hoor je te reageren in een situatie als deze?Buffy en Dawn ontmoeten hun vrienden in het ziekenhuis waar de dokter vertelt wat de autopsie heeft opgeleverd. Joyce is toch overleden aan een bloeding. Dawn zegt naar de wc te gaan, maar glipt stiekem naar het mortuarium om haar moeder te zien. In de ruimte komt echter ook een vampier tot leven die haar grijpt. Buffy, ongerust omdat Dawn lang weg is, gaat op onderzoek uit en vindt Dawn in het mortuarium. Dawn probeert wanhopig de tanden van de vampier uit haar nek te houden. Buffy verslaat de vampier met moeite. Tijdens de strijd valt Dawn tegen de tafel waar Joyce op ligt. Het laken is glijdt van haar gezicht. Dawn staart naar haar moeder. Ze vraagt of haar moeder koud is. Buffy antwoordt dat dit hun moeder niet meer is, dat ze weg is. Dawn vraagt: ‘Where did she go?’ Buffy heeft geen antwoord.

Conclusie: de soundtrack van The Body
Het geluid in het eerste segment is anders dan dat in de rest van de aflevering. De rest van de aflevering heeft de soundtrack veel weg van de kerst- en droomscène; we horen hier schijnbaar standaard Hollywoodgeluid horen. Op een uitzondering na is het geluid nergens meer subjectief. Dit is niet zo gek als we bedenken dat Buffy in geen enkele scène alleen voor komt: ze is altijd in gezelschap van andere personages. Wanneer de dokter uitslag geeft van de autopsie, vraagt Buffy of Joyce niet veel pijn heeft geleden. De dokter antwoordt dat ze niet veel geleden heeft en dat hij dit absoluut zeker weet. Als hij verder praat horen we niet meer wat hij zegt, maar wat Buffy denkt dat de waarheid is. We horen de dokter zeggen: ‘I have to lie to make you feel better,’ terwijl duidelijk zichtbaar is dat hij in werkelijkheid iets anders zegt. Dit is een moment waarin beeld en geluid met elkaar contrasteren. Dit komt overeen met het fenomeen dat Chion omschrijft als negative sound: het geluid is anders dan we bij het beeld zouden verwachten. Het effect is duidelijk: we horen wat Buffy denkt via de stem van de dokter.
Whedon is er in geslaagd in ‘The Body’ een subjectieve geluidservaring over te brengen. Dit geldt echter voornamelijk voor het eerste segment, waarin Buffy haar moeder dood aantreft. In de rest van de aflevering is er bijna nergens meer sprake van subjectief geluid dat de toestand van slechts één personage weergeeft, hoewel de geluidsmiddelen wel zo danig ingezet zijn om de algemene verdoofdheid van de personages over te brengen.(Alle plaatjes zijn afkomstig van screencap-paradise.com.)

Lees ook (de veel kortere artikelen):