Mag ik even applaus voor het prachtige werk dat Paul Stellingwerf geleverd heeft? Paul heeft bovenstaande afbeelding voor mijn nieuwe column in filmmagazine Schokkend Nieuws gemaakt. Man, wat ik ben ik er blij mee!
Vakwerk, meneer Stellingwerf, bedankt!
Paul Stellingwerf is in te huren voor allerlei illustratie opdrachten. Ook schijnt hij een heel verdienstelijk huisschilder te zijn, maar dat terzijde.
En je hebt het goed gelezen: vanaf het nieuwe nummer van Schokkend Nieuws, dat medio volgende week uitkomt, heb ik een column. Een erg leuke opdracht. Ik mag in de voetsporen treden van regisseur Martin Koolhoven. En dat is nogal wat, want volgens mij heeft hij minstens twee schoenmaten groter dan ik.
Geen idee wat Schokkend Nieuws is? Allereerst: foei! En ten tweede, check de site.
Soms is het fijn om even te medianiksen: lekker zitten achter de monitor, tablet of slimme telefoon voor mijn part. Videoclips luisteren, video’s aanschouwen, blogjes lezen, je twitterfeed scannen, nog meer blogjes lezen, kopje koffie erbij, een interviewtje meepakken, je lachspieren prikkelen met wat cartoons, nog een kopje koffie erbij, foto’s bladeren, etc., etc.
Er komt van alles voorbij, niets hoeft te blijven hangen. Je zit immers niet te blokken voor een tentamen, je bent aan het medianiksen. Ontspannen mediaconcumptie.
Vandaag heb ik even een rustdagje na vijf hectische dagen Parijs. Parijs kort samengevat: Robert Crumb, Tim Burton, honderden kilometers wandelen met geliefde, een Canadese boekwinkel vol Engelstalige boeken, stad van de doden, lastig bestellen, een onbeschofte ober, stortregen, ontspoorde Japanners, ontspannen onder de Eiffeltoren, een lekkere cheeseburger, megastripwinkel, space-invaders, koffie zonder melk en eersteklasretour.
‘Je gaat er toch geen boek over schrijven?’ vroeg iemand die ik niet ken en een vriend van een vriend is, op Twitter. Nee, natuurlijk niet. Ik wil juist even NIETS doen. Bovendien zijn er al eReaders volgeschreven door mensen die zich afkeerde van sociale media en hun ervaringen erover kwijt moesten. Maar ik vind het wel fijn om mijn gedachten hierover even te ordenen en erover te bloggen.
Twitter, ook zoiets. Erg leuk als je er middenin zit, maar totaal misbaar als je tweetdeck een tijdje uit hebt staan. Die conclusie verrast me overigens niet.
Ik ben niet tegen Facebook, noch anti-Twitter. Maar ik besef me terdege dat het tijdopslokkers zijn en dat ik die kostbare tijd liever aan andere zaken besteed. Wel is door het uitzetten van Facebook mijn aantal persoonlijke e-mails toegenomen. Je wil immers toch met je vrienden blijven praten.
Sowieso heb ik nu tijd om te lezen. In de afgelopen weken heb ik dan ook een stapel strips aangeschaft waar mijn creditcard beroerd van werd, maar mijn hart een vreugdesprongetje van maakte. Soms moet je jezelf verwennen. Crisis be damned.
Vandaag heb ik me verdiept in de kieswijzer van omroepkiezer.nl, gewoon om eens te zien welke publieke omroep bij me past. Het idee achter de wijzer is omdat de publieke omroep van belastinggeld wordt betaald, je net als bij de Tweede Kamerverkiezingen je stem kan laten horen. ‘Gewoon, door lid te worden’. Want: de omroep met de meeste leden, krijgt de meeste zendtijd van Den Haag. Wie niet weet van welke partij, euh, omroep hij lid moet worden, kan de kieswijzer doen. Dat leek me wel eens grappig om te doen.
In de omroepkieswijzer krijg je vragen voorgeschoteld als: Het is goed als de publieke omroep tegen heilige huisjes schopt, ik kijk graag naar een quiz of spelshow op televisie, en ik kijk vooral televisie om op de hoogte te blijven van wat er gebeurt in de wereld. Een vraag die daar diametraal tegenover staat, en duidelijk door een pvv’er bedacht had kunnen zijn is: Met Nederlands belastinggeld moeten alleen programma’s gemaakt worden over Nederland. Evenals: Nederland 1, 2 en 3 moeten altijd politiek neutraal zijn in plaats van politiek gekleurd. Hoewel, dat zou Maxime Verhagen ook gezegd kunnen hebben, die houdt ook niet van kritische vragen.
Er zitten ook typische EO-kwesties tussen als: Publieke omroepen moeten duidelijke normen en waarden uitdragen. En deze: Er mag worden gevloekt in televisieprogramma’s.
Goed, alles braaf ingevuld, blijkt dat ik het beste zou passen bij Powned. Op de tweede plaatst staat Max en op de derde WNL. Dat lijkt me stug, naar die omroepen kijk ik het minste. Op de vierde plaats staat de NTR: daar kan ik wat mee. Ik kijk het meeste naar de NTR en de VPRO, maar die omroep, waar ik nota bene voor schrijf, komt pas op de negende plaats.
Diepe zucht, het is met de omroepwijzer dus niet veel anders dan met de kieswijzer: natte vingerwerk en een waste of time. Je krijgt een uitslag die voor je gevoel helemaal niet bij je past, dus stem je gewoon weer op de partij waar je al jaren op stemt. Of kwam er bij jou wel een passende conclusie uit voort?
Als ik dit soort berichten lees, heb ik het vermoeden dat we nog in de middeleeuwen leven. Sommige mensen, niet toevallig vaak gelovige dwaallichten, doen dat ook nog. Ik kreeg vanmorgen onderstaand bericht binnen: in de Star Wars game The Old republic bestaat de optie om een homoseksuele plotlijn te volgen. Schijnbaar wordt gameproducent Electronic Arts nu overspoeld met haatmail van mensen die homoseksualiteit nog steeds een duivelse activiteit vinden.
Lees maar:
Electronic Arts (EA), maker of the highly popular Star Wars: The Old Republic video game – is the target of a boycott orchestrated by hateful anti-gay groups. Why? Because they had the courage to give players around the world the option of including a gay romance storyline in their interactive Star Wars game.
Right now, thousands of anti-gay letters are flooding Electronic Arts headquarters, threatening to push the company and its staff to the dark side (“Homos are ruining gaming!” wrote one boycotter. “I urge all parents to keep any EA games from their children to prevent them to be AIDS-spreading, Satan-loving scum,” wrote another).
But we can do something about it – if we channel the force for good. Companies like Electronic Arts need to be rewarded when they do the right thing. And together we can help them stand their ground. Sign this urgent letter to Electronic Arts (EA) now, asking them to stay strong and resist the dark side. When 50,000 of us sign on, All Out members will make news by dressing as Star Wars characters and delivering your letters directly to Electronic Arts headquarters:
Homohaat, ik snap het niet. Dat je zelf geen homo bent, nou vooruit, dat kan. Niet iedereen is perfect zullen we maar zeggen, ik ook niet, maar laat iedereen lekker in zijn eigen waarde. Waarom dit soort haters zo bang zijn voor homoseksualiteit is mij een raadsel. Laat ik bij deze meester Yoda zelf maar citeren:
“Fear is the path to the dark side. Fear leads to anger. Anger leads to hate. Hate leads to suffering.”
Eigenlijk ben ik vanuit social media-oogpunt gezien best een asociale Faceboeker. Ik plaats vooral dingen op mijn prikbord en reageer als mensen daarop reageren. Soms lees ik de updates van anderen, maar ik volg zoveel mensen dat de stroom informatie, en die term neem ik bij deze even ruim, niet meer valt bij te houden. Facebook en Twitter zijn echt dingetjes voor erbij, ze zijn geen halszaak voor me.
Dit keer is het nog redelijk leesbaar, maar meestal niet.
Sterker nog: de laatste tijd doe ik steeds minder aan sociale media en dat bevalt best. Als je niet oppast zijn Facebook en Twitter echte tijdverslindende vampiertjes.
Waar ik me in het bijzonder aan erger is de beveiligingscontrole van Facebook. Hoewel ik netjes sta ingelogd, wil Facebook iedere keer als ik een linkje wil plaatsen weten dat ik niet een of andere bot ben. Dus moet ik telkens een beveiligingscode intikken. Vervelend, want vaak kan ik die dingen niet goed lezen en tik ik het dus verkeerd in. Waarom zetten ze die woorden niet leesbaarder neer? Een bot kan een plaatje toch sowieso niet lezen? Of is de techniek inmiddels al zover gevorderd dat de beveiligingscodes onleesbaar moeten zijn om spam te voorkomen?
Misschien is dit Facebooks manier om me te vertellen dat ik meer (inter)actiever moet opstellen. Maar dat maak ik toch liever zelf uit.
Hoe dan ook: weer een voorbeeld van hoe spammers in de wereld het leven onnodig moeilijk maken. Als er geen spam zou zijn, dan is zo’n code immers ook overbodig.
De teller van ongelezen e-mails staat inmiddels op 10.000. Mijn inbox is volgens Gmail voor 81% gevuld. Volgens mij wordt het hoog tijd om serieus door mijn inbox te gaan om het een en ander te verwijderen.
Het is overigens niet zo dat ik mijn mail nooit lees. Meerdere keren per dag zelfs. Maar er komt zo veel materiaal binnen: persberichten, Twitter DM’s, zakelijke en privé-correspondentie, en natuurlijk spam. Wat ik niet interessant vind, sla ik over. Verder bewaar ik bijna al mijn mail. Dat komt van pas als ik weer eens iets moet uitzoeken, afspraken met opdrachtgevers moet checken en dat soort dingen. Ik gebruik Gmail dus eigenlijk als een soort archief, maar aan de grootte van dat archief zit een grens en die grens komt aardig in de buurt.
Maar 10.000 onbeantwoordde mails, daarvan kan waarschijnlijk een groot deel worden weggegooid.
Gek eigenlijk: probeer je eens een stapel van 10.000 ongeopende brieven voor te stellen. Onbegonnen werk.
Tijdens het item wordt een audiofragment gebruikt van een interview van mij met Verbal Jam (Arnoud de Jong). Wel jammer dat men dat bij de Gids.fm niet even meldt dat ze materiaal ‘lenen’ van een ander, al komt het nog wel even voorbij in beeld, maar daar hebben de radioluisteraars niets aan.
Dan gaat journaliste en programmamaker Sarah Meuleman (van o.a. VPRO’s Sarah’s barbaren) uitgebreid in gesprek met Han Hoogerbrugge over de achtergronden bij zijn solotentoonstelling in TENT. Hoogerbrugge vertelt aan de hand van zijn favoriete filmfragmenten en eigen video’s over zijn werk, leven, inspiratiebronnen en achtergronden bij zijn succesvolle tentoonstelling La Grande Fête des Voyeurs.
Da’s toch veel leuker dan televisie kijken, dunkt mij.
Het werk van meer dan zestig internationale tekenaars is in de Westergasfabriek samengebrachtop de expositie A Perfect Day.
Op de tekenshowA Perfect Day zijn 220 tekeningen van zo’n 65 tekenaars te zien. Werk van cartoonisten, muzikanten, filmmakers en kunstenaars uit binnen en buitenland. Van de speelse, iconografische covers die Saul Steinberg tekende voor het tijdschrift The New Yorker tot het absurdistische werk van Kamagurka, maar ook maatschappijkritiek van Dan Perjovschi.
Illustratie: Paul Faassen
Wat al dit uiteenlopende werk met elkaar verbindt is dat het allemaal observaties, gedachten en ideeën over het leven zijn. De titel A Perfect Day moeten we volgens organisator en samensteller Olga Scholten ironisch interpreteren: ‘De meeste onderwerpen van deze tekeningen zijn vrij triest, maar door er met humor een draai aan te geven, wordt het wat leefbaarder. Er zitten veel dingen in waar je direct om kunt lachen, maar de meeste tekeningen zijn wat cynischer of poëtischer van aard. Bijvoorbeeld de tekening van Kurt Vonnegut. Op een grafzerk staat “Life is no way to treat an animal” geschreven.’
Leonard Cohen
Zelfportret: Leonard Cohen
Grafisch ontwerper Scholten nam het initiatief voor de tekenshow en stelde de collectie met illustrator Paul Faassen samen. Ze baseerden zich deels op de Apexart-tentoonstelling Lots of Things Like This die in 2008 in New York plaatsvond en waar auteur Dave Eggers curator van was. Scholtens werk werd daar ook tentoongesteld. De collectie van Eggers werd voor de expositie in Amsterdam deels overgenomen en verder aangevuld met meer dan veertig namen uit binnen- en buitenland.
Een zelfportret van de Canadese singer-songwriter Leonard Cohen, met daaronder de tekst “One of those days, when the hat doesn’t help”, is wel uit New York meegenomen. ‘Cohen heeft veel zelfportretten gemaakt waarin hij een hoedje draagt. Voor mij is het essentieel dat hij er tussenzit. Het gaat ons er niet om dat hij een bekende naam is waar mensen op af zouden komen of dat het vanuit de kunsthistorie belangrijk is dat hij ook tekent, maar wel omdat je hierdoor op een andere manier naar Cohen gaat kijken.’
Tekst én beeld
Wat de tekening van Cohen ook mooi illustreert is hoe tekst en tekening een onlosmakelijk geheel met elkaar vormen en een verhaal vertellen, een belangrijk criterium waarop alle werken zijn geselecteerd. ‘Het gaat ons om die combinatie van tekst en beeld en wat die samenkomst met elkaar doet,’ licht Faassen toe. ‘In dat opzicht bewegen we ons op een grens tussen cartoon en autonome kunst. Daarin zijn verschillende vormen mogelijk, maar belangrijk voor ons was dat tekst en tekening een totaalbeeld vormen.’
Soms ontstaat er door die combinatie een surrealistisch geheel zoals in het werk van de Britse illustrator en schrijver Glen Baxter. Hij maakt tekeningen in de stijl van oude jeugdboeken, vaak met gangsters, cowboys en ontdekkingsreizigers in de hoofdrol. Het onderschrift rijmt niet met hetgeen is afgebeeld. In de absurde wereld van Baxter kunnen cowboys bijvoorbeeld intellectuele uitspraken doen over kunst of filosofie.
Droedels
De samenstellers willen met de tekenshow ook het plezier dat tekenen biedt vieren. Naast gedetailleerde tekeningen hangen er ook veel prenten die er eenvoudig uitzien. ‘Het gaat ons niet om de techniek of om mooi gemaakte tekeningen,’ vertelt Scholten. ‘Veel van wat we geselecteerd hebben ziet eruit als een snelle krabbel, als droedels die iedereen wel eens maakt, tijdens het telefoneren bijvoorbeeld.’
Volgens Scholten zorgt de directheid van het handschrift ervoor dat de toeschouwer op een laagdrempelige manier wordt uitgenodigd om op het werk te reageren. ‘Kunst wordt altijd op zo’n hoog voetstuk gezet. Met deze tentoonstelling willen we laten zien dat iedereen met dit soort ideeën over het leven leeft. Nu kan men direct reageren op het werk zonder belemmerd te worden door de gedachte dat ze voor een Andy Warhol staan, waar ze iets kunstzinnigs over dienen te zeggen.’
Een lege plek
Cartoon: Bandirah
Er zijn allerlei evenementen georganiseerd om het publiek te betrekken bij A Perfect Day. Zo is één plek in de tentoonstelling gereserveerd voor tekenwerk dat iedereen mocht insturen. Meer dan 50 inzendingen kwamen binnen. Een animatie die wordt vertoond is deels door het publiek gemaakt: eind januari zaten vrijwilligers in de Posthoornkerk ieder een van de 360 frames van de film in te kleuren. Scholten: ‘De hele avond was iedereen zoet aan het kleuren, met ranja en een muziekje op de achtergrond. Dat doe je als volwassene eigenlijk ook nooit meer.’ Om de aandacht te trekken reed er een invalidenwagen door de stad met een miniversie van de tentoonstelling.
Bij de expositie hoort op 10 en 11 februari ook een A Perfect Night, een avondprogramma waarin optredens worden afgewisseld met animaties, muziek, eten en drinken. Met onder andere Gummbah, Michiel Romeyn, Tjitske Jansen & Markus Vater, Tin Men & The Telephone, Han Hoogerbrugge en Micha Hamel. Maxim Hartman presenteert.
A Perfect Day: 10 tot 24 februari, Westergasfabriek (Openbare Verlichting) Amsterdam. Zie ook: www.aperfectday.info
Dit artikel is 9 februari in Het Parool gepubliceerd.
Het tv-programma Beeldverhaal, waarin stripmaker Jean-Marc van Tol op reis door de stripwereld gaat, krijgt helaas geen vervolg. Jammer, want het was het eerste inhoudelijke televisieprogramma over strips sinds jaren.
Volgens Pieter Klok, eindredacteur en initiatiefnemer van het programma, zag de VPRO een tweede seizoen wel zitten, maar heeft de Netcoördinator van Nederland 2, Bart Römer, er een streep ondergezet.
‘De VPRO gaf al vrij snel aan dat ze een tweede serie wilde hebben. Het programma kreeg goede reacties. In eerste instantie was de netmanager ook blij met de serie. Begin februari worden de uitzendschema’s van het najaar bekendgemaakt en bleek dat Beeldverhaal er niet tussen zit. De reden waarom de coördinator een vervolg niet ziet zitten is op dit moment nog niet helemaal duidelijk.’
Kijkcijfers
De acht afleveringen van Beeldverhaal werden op zaterdagavond rond 11 uur uitgezonden. Een ongelukkig tijdstip voor een dergelijk programma. De kijkcijfers vielen ook wat tegen, dus misschien dat dit een overweging is geweest van de netcoördinator. Klok: ‘We moesten 8 procent marktaandeel halen, maar daar zaten we bij lange na niet op. Maar niets rond dat tijdsstip.’
Een kwestie van kiezen
Volgens Karen de Bok, hoofdredacteur televisie bij de VPRO, heeft het niet aan de kijkcijfers gelegen. Het schrappen van Beeldverhaal was een overwogen keuze. ‘Het heeft niets met de kijkcijfers te maken. We delen dit cultuur timeslot in de programmering met de NTR en de AVRO dus de beschikbare tijd moet over drie omroepen verdeeld worden. Römer vond Beeldverhaal een mooie serie, waarin een mooi beeld van de strip werd gegeven, maar zag niet meteen een tweede seizoen. Daar leggen we ons bij neer, want we willen ook graag andere cultuurprogramma’s in dat timeslot aan bod laten komen. We hebben nu acht mooie afleveringen aan de strip besteed, nu is er weer iets anders aan de beurt. Wie weet gaan we over een of twee jaar weer verder, maar nu dus even niet.’
Zou Beeldverhaal niet naar een andere zender kunnen, vraag je je af. Klok: ‘Sowieso niet het komende seizoen. Ned 1 en Ned 2 hebben weer andere netcoördinatoren. Je moet intekenen met je programma’s en er wordt altijd veel meer ingetekend door de omroepen dan er geplaatst kan worden. Op Ned 1 wordt veel groot amusement geprogrammeerd, daar past Beeldverhaal niet tussen. Ned 3 zou wel kunnen. We gaan nog wel overleggen met de VPRO maar dit jaar is onmogelijk, want de schema’s zitten al vol. En als eenmaal iets is afgewezen wordt het erg moeilijk.’
Italiaanse horror
De redactie van Beeldverhaal had al plannen voor het tweede seizoen. ‘Ik wilde de Waalse kant van de strip behandelen. We wilden ook naar Frankrijk om Asterix te behandelen en Rabaté. De Italiaanse horrorstrip was ook interessant geweest,’ aldus Klok.
Dat gaan we nu dus missen. Vooralsnog, want wie weet schijnt er nog licht aan de horizon. In Hilversum weet je het nooit.
Een schrale troost: vanaf zaterdag 16 juni worden er op Ned 2 vijf afleveringen van de serie herhaald om 13.10. Welke afleveringen het zijn is nog niet bekend. Wie niet kan wachten, kan altijd terecht bij uitzending gemist.
Vind jij het ook jammer dat Beeldverhaal niet terugkomt?
Het zal je maar gebeuren: zit je net lekker te werken aan je boek, gaat de deurbel en staat Prutser Castricum van Geenstijl TV voor je deur. Wat doe je dan?
Het overkwam journalist en plaatselijk politicus Jeroen Mirck van de week. Hij is een boek aan het schrijven over hoe je om moet gaan met nare reacties op het web en de redactie van PowNews had dat ook vernomen. Aangezien Geenstijl en Mirck geen vrienden van elkaar zijn, rook de redactie bloed. Dus stuurden ze Willibrord Frequin Jr. naar het huis van Mirck om verhaal te halen. Het boek gaat immers Help, ik sta op Geenstijl heten.
Jeroen schrijft er vandaag een stuk over op zijn blog. Daaruit blijkt dat de editor van Geenstijl TV weer lekker creatief met het materiaal is omgesprongen. De missie van deze pseudo-journalisten is dan ook om mensen lekker voor lul te zetten, want tja, dat doen ze nu eenmaal bij GeenStijl. Toegegeven: Mirck kwam ook niet altijd heel helder uit de bus, maar in tegenstelling tot wat het item van PowNews suggereert, had hij wel degelijk een paar tips voor Castricum.
Zelf moet ik er niet aan denken om PowNews te woord te staan. Daar win je niets mee. Het gaat de mannen en vrouwen van PowNews er alleen maar om dat ze zelf leuk uit de bus komen. Maar als je dan toch met ze gaat praten, negeer de suggestieve vragen van Castricum en ga er dwars doorheen met je eigen verhaal. Dus eigenlijk praten alsof je een politicus bent. Eigenlijk dus een van de tips die Mirck vandaag op zijn blog heeft gepost.
Het is misschien nog het beste om tijdens het gesprek zelf een videootje te draaien met je smartphone of flip, zodat je later makkelijk kunt laten zien hoe men geknipt heeft in je verhaal.
Aan de andere kant: is er nog iemand in Nederland, afgezien van politici wellicht, die PowNews serieus neemt? Lijkt me stug. Het is immers algemeen bekend dat vooral items in elkaar knutselen om mensen voor schut te zetten. GeenStijl die een eigen omroep kreeg: dat was heel even leuk, maar het is nu wel een erg oud grapje aan het worden.
Laatst zag ik 
