Grant Morrison. Foto: Roisin_Dubh/flickr, Creative Commons
Comics specifically seem to be quite magical to me—in the sense that they are directly drawn onto paper. They relate back to the very first drawings that people did on cave walls, and people believe now that those things were meant to be magical, that by drawing and creating a model of the bison, you could affect what happened to the real bison. Your hunt would be more successful the next day. So the idea of drawing and creating representations is the very first notion that we had of magic, that you could make an image of something and affect the image and, in turn, affect the reality of the thing. Like sympathetic magic, when you make, for instance, a little doll of someone and then stab it, they will experience something. So that idea of representation, I think, is the first magical idea, and comics is still very close to that.
The thing I love about comics is the actual guy sitting there—with pens and tools and drawing all this stuff in a little room. Actually working on the paper directly with pencils. There’s something really quite strange about that, I feel.
PWCW:“Strange” in that it carries some particular qualities?
GM: “Strange” in the sense that I think there’s so much concentration that goes into the point of those pencils and that line that it’s a magical act. It’s a Zen thing to sit and actually create a comic book. It’s very hands-on. I think it’s got a magical element to it, anyway, and so, for me, it became a way to do voodoo, using… Well, I could create things in the comics that would have affects in my own real life. I found that it would work.
PWCW: You were ill at one point [during the writing of The Invisibles].
GM: Yeah, that was just one of the things. This character thought that his face had been eaten away, then three months later my face actually gets a hole eaten in it! I’m in the hospital dying in almost the same way the character was dying. So then I figured, “Okay, well, let’s give him a good time!” [chuckles] As soon as I got out of the hospital, I started writing the character with a great sex life, and suddenly my own life took off. I really began to feel I was on to something.
Ik ben het met Morrison eens dat wat striptekenaars doen lijkt op magie: ze tekenen een reeks plaatjes en als je die plaatjes leest komt er een verhaal tot leven in je hoofd. Een reeks stilstaande beelden breng je met je eigen geest in beweging. Als de personages je aanspreken leven ze door in je hoofd lang nadat je het boek gesloten hebt. Dat is een van de zaken die ik aantrekkelijk vind aan strips.
Wat Morrisons idee dat het schrijven van verhalen leidt tot het veranderen van de werkelijkheid betreft, ben ik meer sceptisch, maar ik wil dat zeker in de toekomst uitproberen.
Ik moest toch beslist eens een Urbanus-album openslaan, vertelde een vriend mij laatst. Urbanus is de komiek uit België waar ik sinds de filmKoko Flaneluit 1990 niet meer om heb gelachen. ‘Beter een vogel in de hand als geen hand!’ riep Urbanus daarin uit. Toch maar een deel van De avonturen van Urbanus opengeslagen.
In Het verbeterde testament krijgt de jonge Urbanus het aan de stok met niemand minder dan God zelf. Wanneer Urbanus tijdens de godsdienstles de gebeurtenissen uit het Oude Testament te veel betwijfelt, verschijnt een chagrijnige God in de klas om de komiek en zijn klasgenoten een lesje te leren. Hij veroordeelt alle bewoners van het plaatsje Tollenbeek tot het herbeleven van de schepping en creëert een tweede aarde uit een plastic aardbol op een puntenslijper. Daar spelen Urbanus en zijn familie de rollen van belangrijke personages uit het oude testament, maar het zal de lezer niet verbazen dat deze versie van het eerste boek van de bijbel heel anders verloopt. Ontregelende humor, maar bovenal ongein en platte grappen kenmerken het universum van Urbanus, of die zich nu in het paradijs bevindt of elders.
De stripreeks bestaat al sinds 1983. De eerste twee albums schreef en tekende Willy Linthout in zijn eentje, daarna schreef hij de verhalen samen met Urbanus. Het verbeterde testament is alweer het 151ste deel. Kennelijk lusten de Vlamingen de stripavonturen van Urbanus wel.
Op zich biedt Het verbeterde testament een leuk uitgangspunt: de God uit het Oude Testament is immers een wraakzuchtige zuurpruim en die mag wat mij betreft best eens op zijn nummer worden gezet. Toch is het soort humor van Linthout en Urbanus (zie afbeelding rechts) niet de mijne. Veel grappen overstijgen het niveau van de seksgrap niet.
Soms komt het duo wel gevat uit de hoek: wanneer Urbanus en co. aan de schepping ontspannen door met een ruimteschip in de vorm van een kip weg te vliegen, worden ze achterna gezeten door God op een vliegende scooter die roept: ‘Halt! Stop! In naam der schepping!’
Het ietwat eenvoudige tekenwerk van Linthout past in principe prima bij de kolderieke verhaaltjes en dit stripgenre. Het totaalpakketje is echter niet wat ik graag lees en ik zal dus niet snel weer een album van Urbanus oppakken. Misschien komt dat door het cultuurverschil tussen Vlaamse humor en de Nederlandse.
Willy Linthout en Urbans. De avonturen van Urbanus #151. Standaard Uitgeverij. ISBN 9789002249679 € 5,95
Agent 327 en Olga Lawina, misschien wel de bekendste vrouw uit de reeks.
Hendrik IJzerbrood, aka Agent 327, is al meer dan veertig jaar het geweten van Nederland. Het spreekt voor zich dat het een geheim agent interessante en prachtige vrouwen op zijn pad vindt, want dat hebben we geleerd van de verhalen van Ian Fleming en de avonturen van Agent 327 begonnen als parodie op de wereld van James Bond.
Maar hoe zit het nu precies met de vrouwen van Agent 327? Waar komen ze vandaan? Naar wie zijn ze gemodelleerd? De antwoorden op deze kwesties en nog veel meer vragen staan in het net uitgekomen The Making of – De vrouwen van Agent 327. Het ligt voor de hand om te veronderstellen dat de vrouwen van het strippersonage tegelijkertijd een rol hebben gespeeld in het leven Martin Lodewijk (Rotterdam, 1939), geestelijk vader, schrijver en tekenaar van de avonturen van de geheim agent. In dit album vinden we dus onder andere zijn vrouw, zijn moeder en zijn oma die een avontuurlijk leven leidde.
Tevens ligt in de schappen de zevende druk van Dossier Stemkwadrater, het eerste lange avontuur van Agent 327 dat oorspronkelijk in 1970 uitkwam. De pagina’s zijn opnieuw ingescand, ingekleurd en geletterd, daarom spreekt stripmaker Martin Lodewijk liever over een gerestaureerde versie. Hij vertelt in deze aflevering van Daily Webhead over het album en de Vrouwen van Agent 327 en de vrouwen in zijn leven.
Martin Lodewijk: Dossier Stemkwadrater ISBN 9789024558391 Hardcover € 16,95 Softcover € 8,95 Stef Habraken: The Making of – De vrouwen van Agent 327 Hardcover € 19,95 Er is ook een luxe editie van € 49,95: gelimiteerde oplage, genummerd, gesigneerd met originele ets. Uitgeverij L
De muziek in deze Daily Webhead is wederom gecomponeerd door Marco Raaphorst.
Ben jij al in de kerstsfeer? Ik nog niet echt, hoewel er al genoeg versiering in de straten te zien is, er overal kerstbomen te koop staan en de terugblikken op 2012 op het web oververtegenwoordigd zijn. Mocht je net als ik nog niet in kerstelijke sferen verkeren, dan gaat ongetwijfeld de jaarlijkse kerstspecial van Eppo die sinds gisteren in de kiosk ligt, helpen om in de juiste sfeer te komen. De vierde alweer in even zoveel jaren.
Dit keer speciale kerstafleveringen van Elsje, Eugène, 40 Hours, Hotel Nevelzicht, Liberty Meadows, Floris van Dondermonde, Eppo, Circus Tent, Kinky & Cosy, Flippie Flink en De Ruyter. De aflevering van Amorfati is geinspireerd op het nummer Last Christmas van Wham!, De kerststrip van Esther Verkest van Kim Duchateau kon mij in het bijzonder bekoren:
Verder vertellen de Eppo-stripmakers hoe ze de feestdagen door gaan brengen. De vorige kerstspecial bevatte opvallend veel grimmige en cynische verhalen. De kerstliefhebber kan nu rustig ademhalen, het valt nu reuze mee.
Er was eens is een boeiende stripreeks over het leven van de joodse ijzerhandelaar Joseph Joanovici. Volgens de een was hij een collaborateur, volgens de ander een verzetsstrijder. De strip van Fabien Nury en Sylvain Vallée toont dat de man beide was. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het leven zwaar en om zijn vrouw en twee dochters te beschermen laat Joanovici zich in met zowel de nazi’s, het Franse verzet en met criminelen.
Eerder schreef ik al een recensie over deze reeks naar aanleiding van het derde deel. Nu is het vierde deel: Te wapen! verschenen bij de Standaard Uitgeverij. We hebben er een jaar op moeten wachten: een korte weergave van het voorafgaande aan het begin van het album had ik daarom fijn gevonden.
Uiteindelijk worden het zes afleveringen, de laatste is reeds in het Frans gepubliceerd bij Glénat.
In Te Wapen! sluit, in de nadagen van de oorlog, het net zich rond Joanovici. Hij moet harde beslissingen nemen en zowel de nazi’s als het verzet op een bepaalde manier verraden om zijn huid en dat van zijn gezin te redden. In een indrukwekkende scène moet hij ook letterlijk zijn handen vuil maken en onschuldigen offeren.
Met deze daad overschrijdt Joseph onherroepelijk een grens. Zijn ziel zal niet onbezoedeld uit de strijd komen en is nog maar de vraag of hij met zijn acties niet juist verliest wat hij het hardste probeert te beschermen, namelijk zijn gezin.
Fabien Nury en Sylvain Vallée. Er was eens 4: Te wapen!
Standaard Uitgeverij.
ISBN 9789002248610, € 12,95
Daarom Minneboo leest:
Maandelijks krijg ik van veel uitgeverijen stapels strips toegestuurd. Daar zit veel moois tussen, maar niet alles is geschikt voor de bladen en opdrachtgevers waar ik voor schrijf. Toch wil ik deze uitgaven onder de aandacht brengen. Daarom heb ik de rubriek Minneboo leest in het leven geroepen, om te laten zien hoe rijk en divers het medium strip kan zijn. De artikelen in deze rubriek zijn geen recensies (die teksten staan gepubliceerd in de bijhorende rubriek), maar kunnen thematisch zijn, een tekenstijl belichten of simpelweg een nieuwe uitgave kort aanstippen. Verwacht vooral veel recent verschenen strips, met zo nu en dan een album dat ik op dit moment lees en waar ik iets over kwijt wil.
Shooter was onder andere verantwoordelijk voor Secret Wars – een limited serie waarin de superhelden en schurken van Marvel door een goddelijk wezen genaamd The Beyonder naar een planeet werden getransporteerd om de strijd met elkaar aan te gaan. Door de avonturen op deze planeet kwamen veel superhelden veranderd terug: Spider-Man kreeg er bijvoorbeeld een heel nieuw pak wat later een buitenaards wezen bleek te zijn. Secret Wars was het eerste grote event dat de uitgeverij organiseerde. Tegenwoordig hebben ze iedere zomer zo’n blockbuster die de verhalen in alle series beïnvloeden.
In dit oude nieuwsbericht wordt een aardig overzicht gegeven van Shooters verdiensten bij Marvel:
Shooter begon met bloggen in maart 2011. Hij blogt over zijn werk en is een zeer uitgesproken professional. In zijn posts steekt hij zijn soms vinnige commentaar op hedendaags tekenwerk niet onder stoelen of banken. Maar het meeste geniet ik van zijn anekdotes over hoe het er bij Marvel in zijn tijd aan toe ging. Zoals deze heerlijke anecdote over Chris Claremont. De gezelligheid en de kameraadschap onderling. Smullen zijn Shooters verhalen over Stan Lee en over hoe bepaalde publicaties bij Marvel tot stand zijn gekomen. Zeer leerzaam voor een ieder die meer wil weten over hoe de comicsindustrie in elkaar steekt.
Het is vooral leuk om de ervaringen en verhalen van Shooter naast de versies van Sean Howe te leggen die in Marvel Comics juist schrijft dat Shooter niet altijd even geliefd was onder zijn personeel.
Boze reacties
Niet iedere bezoeker van Shooters site is ook even dol op hem. Sinds mei dit jaar blogt Shooter niet meer. JayJay, die al de posts altijd netjes online zette, geeft ook geen verklaring voor Shooters afwezigheid. Feit is wel dat sommige mensen op een zeer akelige wijze reageerden op de plotselinge online afwezigheid van Shooter. Nu vind ik het ook vervelend dat we niet weten wat het lot is van deze stripschrijver, maar dat neemt niet weg dat die scheldpartijen allemaal niet nodig zijn. Spijtig en laat je daardoor vooral niet weerhouden om de posts die Shooter tot nu toe heeft geschreven, want dit blog is een prachtige bron van informatie voor de stripliefhebber.
Tot slot nog even een fragment uit de documentaire Comics in Focus: Chris Claremont’s X-Men die op dit moment geproduceerd wordt, waarin Jim Shooter uitgebreid aan het woord komt:
Van sommige berichten word ik echt vrolijk: Kurt Morissens, mijn collega stripjournalist en -liefhebber uit België, heeft namelijk de StripVOS 2012 gewonnen.
De Stripvosprijs wordt al meer dan 10 jaar uitgereikt door het Stripgilde, de vereniging van Vlaamse stripauteurs. Uit een lijst van 5 genomineerden verkiezen zij jaarlijks ‘een verdienstelijke persoon voor de stripwereld’. Hiermee wil de Stripgilde mensen belonen die zich blijvend inzetten voor de strip en alles wat daar mee samenhangt.
Morissens zet zich al jaren in voor het beeldverhaal. Bijvoorbeeld in de functie van eindredacteur van Brabant Strip Magazine, als hoofdredacteur bij P@per en enkele jaren als stafmedewerker bij Strip Turnhout, als organisator bij Stripeljee en Stripelmagazine. Ook schreef hij het boek Laat ze strips lezen.
‘Daarbij valt zijn aanstekelijke enthousiasme en zijn groot hart voor de strip en de stripauteurs erg op. Mensen zoals Kurt Morissens zijn niet enkel een zegen voor het stripverhaal, ze zijn in deze tijden van crisis ook gewoonweg levensnoodzakelijk voor de sector,’ aldus het Vlaamse Stripgilde.
De StripVOS wordt op 15 december overhandigd tijdens de algemene vergadering van de Stripgilde. Dit zal omstreeks 19u00 uur zijn in de Belgisch Stripcentrum in de Zandstraat te Brussel. Vorig jaar won Merho de prijs.
Marvel Comics: The Untold Story van Sean Howe, doet precies wat de titel belooft, namelijk de geschiedenis van Marvel uit de doeken doen. Howe laat geen enkele steen ongemoeid en naast de prachtige anekdotes van creatieve uitbarstingen, heel wat narigheid van de uitgeverij die ons Spider-Man, de Hulk, Fantastic Four, Iron Man en heel wat andere boeiende superhelden bracht. Op dit moment verslind ik het boek.
Deze week heb ik het hele hoofdstuk over Jim Shooter gelezen. Shooter was in de jaren tachtig editor-in-chief bij Marvel, oftewel: de hoofdredacteur van alle titels die uitkwamen. Ik heb altijd veel bewondering voor Shooter gehad, niet in de laatste plaats omdat ik als kind en later de strips die onder zijn supervisie uitkwamen erg goed vond, maar Howe schroomt niet om de minder goede kanten van Shooters perfectionistische karakter te beschrijven. Goh, die man heeft wel een paar rare fratsen uitgehaald zeg. Hij liet professionele tekenaars, mensen die echt wel weten hoe je en scène moet visualiseren, vaak pagina’s overdoen. Zoals ik het begrijp, werd hij door een groot deel van de staf gehaat.
Stan Lee en zijn creatie Spider-Man.
Marvel Comics: The Untold Story is op vele momenten smullen maar voor een fanboy als ik ook erg ontluisterend: levende en dode striplegendes worden weer gewoon feilbare mensen. Des te meer wordt duidelijk dat de uitgeverij jarenlang gerund werd door directeuren die de ballen verstand van strips hebben. Marvel is namelijk jarenlang van het ene conglomeraat naar het andere doorverkocht en zeker in de periode dat het bedrijf naar de beurs ging, moesten aandeelhouders tevreden worden gehouden. Meer winst was het credo en dat ging altijd ten koste van de kwaliteit van het product en vooral ten koste van het werkplezier van de creatieven die het product maken.
Jack Kirby in zijn tekenstudio thuis. Bron: seanhowe.tumblr.com
Chris Claremont, de schrijver die zestien jaar lang van X-Men een succesvolle serie maakte, werd op een gegeven moment zonder bedankje aan de kant geschoven. De Amerikaanse stripgeschiedenis zit vol met dat soort nare voorbeelden, met als grootste voorbeeld wellicht wel Jack Kirby die jarenlang streed met Marvel om zijn originele tekeningen terug te krijgen. Goed, Kirby draaide op een gegeven moment wel door en claimde dat hij zo’n beetje het hele Marvel universum in zijn eentje had bedacht en dat Stan Lee’s rol nihil was in de creatie van Spider-Man, Fantastic Four en De Hulk. Wanneer er tegenstrijdige berichten zijn over hoe iets heeft plaatsgevonden, meldt Howe beide versies van de geschiedenis.
Sean Howe en zijn boek. Foto: Stefano Giovannini. Bron: www.brooklyndaily.com
Vroeger verdienden de stripmakers die interessante personages bedachten nooit het geld dat die personages opbrachten. Alles viel contractueel onder ‘work for hire’ dus de uitgeverij bezat de copyrights. Stan Lee bedacht veel van zijn superhelden in samenwerking met mensen als Kirby en Steve Ditko, maar de rechten van al die superhelden liggen bij Marvel. Mensen als Kirby en Ditko verdienden dus niets aan de mega-opbrengsten van de Marvel-films bijvoorbeeld.
Dankzij alle vunzige details die Howe bovenhaalt, gaat de glans wel een beetje van Marvel af.
Natuurlijk: de comicsindustrie is een commerciële onderneming. Tegenwoordig wordt er veel meer geld binnengehaald met licenties en films over de superhelden dan de strips zelf. Wie ook nu nog Marvel Comics leest, krijgt door de vele crossovers, herstarts van series en ander stuntwerk het idee dat de marketingafdeling van de uitgeverij de strips schrijft.
Zo is men nu weer eens aan het stunten met Spider-Man. Na Amazing Spider-Man #700 zullen ze de serie stoppen en met Superior Spider-Man beginnen. En er wordt gehint dat Peter Parker de overgang misschien niet overleeft. Alweer. Scribent Dan Slott promoot zijn verhalen flink op Twitter, maar ondertussen zijn de fans onrustig en angstig over wat de marketingmensen nu weer hebben bedacht. Want, dat het hier vooral om marketing gaat mag duidelijk zijn. (Ook al beweert Slott in een interview met Newsarama.com – spoilers! – dat de veranderingen in Amazing Spider-Man niet plotseling uit de lucht komen vallen en dat dit event al lang geleden gepland is.) Alle eventcomics, iets waar Shooter wel zo’n beetje mee begonnen is trouwens, hebben maar een doel voor ogen: meer boekjes verkopen.
X-Men rond 1977. Illustratie: Dave Cockrum. Bron: seanhowe.tumblr.com.
Marvel NOW!
De veranderingen in Spider-Man zijn onderdeel van de Marvel NOW!-Campagne: schrijvers en tekenaars van de ene serie worden opeens op een andere serie gezet. Superheldenteams worden lekker door elkaar gehusseld om een nieuwe dynamiek in de verhalen te brengen. Zo bevat het nieuwe team van The Avengers enkele X-Men, terwijl in X-Men er een tienerversie van Jean Grey rondloopt. (Grey stierf eerder in 2004 en schijnbaar ook in de jaren tachtig). Series worden stopgezet en krijgen een doorstart zoals Superior Spider-Man.
Het lijkt allemaal wat op naar wat DC Comicseen jaar geleden heeft gedaan: alle bestaande series stopzetten en met nieuwe 52 series bij nummer 1 beginnen. Een nieuw instapmoment om de mythe van hun superheldenstal te volgen. Nu zou dat ook meteen wat aanpassingen van deze helden betekenen, een soort van modernisatie waardoor de personages meer van deze tijd zijn.
Hoewel ik niet voor alle 52 nieuwe series kan spreken, viel de vernieuwing in Batman mij behoorlijk tegen. Deze week las ik de eerste bundel nieuwe Batman-verhalen The Court of Owls. Afgezien van een paar aanpassingen van zijn kostuum, dat nu wat meer lijkt op het pak uit de films van Christopher Nolan, zie ik weinig vernieuwing in de wereld van Bruce Wayne.
Spoilers!
Toch is het volgen van dergelijke verhaallijnen het leukst als je de comics per deeltje koopt. Dat doe ik al jaren niet meer: ik lees altijd trades die een paar maanden later uitkomen. Verzamelde comics zijn goedkoper dan ieder deeltje los kopen. Maar je betaalt daar als fan wel een prijs voor: over veel van de belangrijke plotpunten in Spider-Man hoor ik al via het web. Dat hoort nu eenmaal bij deze tijd en bovendien is het niet zo’n ramp: wat er gaat gebeuren zegt nog niets over hoe het gaat gebeuren.
Of Spider-Man nu sterft en hoe je de strip ook noemt waarin hij de hoofdrol speelt: uiteindelijk worden de ergste fouten, euh veranderingen, toch wel weer teruggedraaid, dus ik maak me er nog niet heel druk om.
Sommige fans wel trouwens: ik vind het altijd een genot om boze, verbaasde en andersoortige reacties online te lezen. De vele haatvideo’s over Brand New Daywaren indertijd zeer vermakelijk en ook SevenWebheads maakte een onderhoude vlog over het laatste nummer van Spider-Man. Wie niet wil weten wat voor twists Dan Slott heeft bedacht, moet vooral de video niet kijken. Voor de rest: enjoy!
Ode aan stripmakers
Nog even terugkomend op het boek van Sean Howe: ik vind Marvel Comics: The Untold Story voor fanboys en stripliefhebbers zeker een aanrader. Ondanks alle nagerigheid is het boek toch vooral het verhaal van de stripmakers die de superhelden van Marvel al jaren tot boeiende personages maken. Het is een ode aan hun bloed, zweet, tranen en geniale uitspattingen.
Een nadeel van het boek is wel dat er geen illustratiemateriaal in staat. Dat heeft van alles met copyrights te maken. Gelukkig heeft Howe een zeer levendig Tumblr-blog en Facebook-pagina waarop allerlei juweeltjes uit de archieven van Marvel te zien zijn.
Sean Howe. Marvel Comics: The Untold Story Harper Collins. SBN: 9780061992100; ISBN10: 0061992100
De fans van Floor de Goede hebben er lang op moeten wachten, maar 4 januari ligt zijn eerste striproman in de winkels: Dansen op de vulkaan. Dat leek me een mooie gelegenheid om hem te interviewen voor de VPRO Gids. Na het gesprek namen we nog een vlog op waarin de sympathieke stripmaker enkele bladzijden uit zijn schetsboek laat zien.
Kijktip: Zet de video via het tandwieltje rechtsonder op HD (720p) en zet de player op schermvullend, dan kun je de dunne potloodlijnen van het schetsboek het beste zien.
Als Flo voor het eerst op reis is zonder zijn vriend Bas, is hij met niets anders bezig dan met de heimwee naar de ander en ziet hij al het moois om hem heen niet. Maar is er na zoveel jaar samen zijn nog wel afstand nodig om elkaar te missen? Dansen op de vulkaan is een semi-autobiografisch verhaal over de pijnlijke, maar herkenbare kanten van de liefde. We weten allemaal dat een lange relatie vele stadia kent; nog nooit eerder bracht iemand al die facetten van de liefde zo mooi in beeld als Floor de Goede.
Vanaf Eppo #24die vanaf donderdag 29 november in de winkels ligt, staat een gloednieuwe avonturenstrip van Nederlandse bodem. Schrijver Willem Ritstier en tekenaar Marissa Delbressine werkten samen aan Ward.
Een geschetst portret van Ward. Illustratie: Marissa Delbressine.
Ward gaat over een gezin dat op een eiland, omringd door scheepswrakken, strandt. Meer weet ik er ook niet van, maar dat is wel zo leuk natuurlijk. Gewoon lezen dus.
Willem Ritstier kennen we als scenarist van strips die Minck Oosterveer tekende, zoals Nikki Saxx, Zodiak en Ronson Inc. Daarnaast tekent hij cartoons en illustreert hij onder andere kinderboeken en schrijft hij scenario’s voor onder andere Junior Suske & Wiske.
Geen manga
Marissa Delbressine studeerde animatie aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, richtte de tekengroep OpenMinded op en is actief lid in het mangacollectief Mangafiquekomt. Delbressine komt dus uit de mangahoek en moest zich voor Ward speciaal een meer realistischer tekenstijl aanmeten. ‘Willem vroeg mij erbij als tekenaar,’ vertelt Delbressine. ‘Het script was in grote lijnen al goedgekeurd en Willem verzocht mij wat betreft de tekenstijl voor deze strip meer richting het realisme te gaan. Eerder had Erwin Suvaal een proefpagina getekend maar die stijl sloot voor Eppo niet goed bij dit verhaal aan. Van begin af aan hebben we op het realisme ingezet en ik ben daar zelf erg blij mee, ook al is het nog wat onwennig hier en daar. Ik word er veelzijdiger van als tekenaar en ik kan nog steeds mijn manga-werk maken op andere podia.’
Wat zijn eigenlijk voor haar de grootste verschillen tussen realistisch tekenen en manga? ‘Het enige dat ik anders doe is de ogen kleiner tekenen en meer realistischer neuzen. Tenminste, zo voelt het vaak. Dat klopt natuurlijk niet helemaal, want de montagestijl is heel anders, maar dat komt ook door het halve pagina krantenformat waarin we werken met het oog op mogelijke digitale toepassingen in de toekomst. Toch, deze stijl is minder extrovert en meer stijl-consistent: bij manga zou ik, wanneer het moment het toelaat, bijvoorbeeld meer overspringen op comedy.’
Ward wordt ingekleurd door Shanna Paulissen.
Ik ben altijd blij als er in stripbladen ruimte wordt gemaakt voor nieuwe Nederlandse strips. Het is tegenwoordig al moeilijk genoeg om als stripmaker je werk ergens gepubliceerd te krijgen en daarvoor betaald te worden. Strips verdwijnen steeds meer uit de krant. En striptijdschriften die betalen voor publicatie zijn er ook haast niet.
Het is weer pakjestijd! Een kado bedenken voor geliefde, vrienden of familie is eigenlijk niet zo moeilijk: geef ze een strip!
Sigmundklaasje. Illustratie: Peter de Wit
Als een van de weinige stripjournalisten van het land voel ik me een beetje een van de ambassadeurs van het beeldverhaal. Ik schrijf en praat graag over strips. Niet alleen in publicaties als de VPRO Gids, ook mijn blogs gebruik ik om nieuwe strips onder de aandacht te brengen, oudere beeldverhalen nog eens aan te kaarten of stripmakers in de spotlight te zetten.
Strip is zo’n rijk medium: er zit voor iedereen wel wat wils tussen. Van complexe beeldverhalen voor volwassenen die ook wel graphic novels genoemd worden tot luchtig, humoristisch vermaak en alles daartussen.
Om je opweg te helpen kun je de recensies op mijn blog lezen, de artikelen in de rubriek Minneboo leest en de recensies op de site van Zone 5300. Maar stap gerust ook de betere boekhandel en vooral een stripwinkel binnen. Daar hebben ze aan een half woord genoeg om je met het juiste album naar huis te sturen. En de ontvanger zal blij verrast zijn, want laten we eerlijk zijn: sokken, cd’s, luchtjes en make-up hebben mensen al meer dan genoeg.
Signeersessies
Wie de winkels in December bezoekt, heeft ook grote kans de strips uit de handen van de makers zelf te kunnen kopen. Er zijn namelijk aardig wat signeersessies door het land. In Amsterdam in boekwinkel Selexyz Scheltema bijvoorbeeld de volgende:
Zaterdag 1 december 15:00: Mick Peet en Erik Varekamp signeren het nieuwe deel uit de serie Agent Orange. Deel 5 De affaire King Kong.
Zaterdag 15 december 14:00: Jean-Marc van Tol signeert Fokke en Sukke: Het afzien van 2012.
En in stripwinkel Silvester te Haarlem is op 1 december een grote signeersessie met:
– Eric Heuvel (January Jones, Bud Broadway, Geheim vd tijd)
– Peter Nuyten (Apache Junction, Auguria)
– Schwantz (Beestjes)
– Gerben Valkema (Elsje)
– Peter de Wit (Sigmund)
Het is natuurlijk helemaal tof om een krabbel of tekening te hebben in de strip die je kado geeft (of voor jezelf koopt).
Veel kado- en leesplezier bij Sint en Kerstdagen gewenst!
Met Barend de Voogd, hoofdredacteur van filmblad Schokkend Nieuws, zat ik aan de koffie in de Balie, toen hij me vertelde dat regisseur Martin Koolhoven zou gaan stoppen met zijn column. Of ik geen zin had om de nieuwe columnist van Schokkend Nieuws te worden. Zo’n vraag beantwoord je niet met ‘nee’ natuurlijk.
Schokkend Nieuws is al jaren hèt Nederlandse filmblad als het om horror, sciencefiction, fantasy, anime en cultfilms gaat. Het is een eer om daar een bijdrage aan te mogen leveren. Aldus geschiedde. Aangezien ik twee weken geleden mijn tweede epistel bij de redactie inleverde, leek het met hoog tijd om de eerste column online te publiceren:
‘Mij zie je niet met een emmer op mijn kop,’ moet Sylvester Stallone gedacht hebben toen hij de rol van Judge Dredd in de gelijknamige stripverfilming op zich nam. Het merendeel van de film uit 1995 zien we hem dan ook zonder de helm rondlopen die Dredd zo typeert. Sterker nog: in de strip zet de Rechter van de Toekomst hem nooit af. Fans over de hele wereld slaakten dan ook een zucht van verlichting toen bekend werd dat Karl Uban die Dredd gestalte geeft in Dredd 3D, zich niet schuldig maakt aan dergelijke heiligschennis.
Zo zijn stripfans: ze willen het liefste een zo trouw mogelijke adaptatie zien. Christopher Nolan snapt dat deels: in The Dark Knight Rises draagt schurk Bane de gehele film een soort zuurstofmasker voor zijn mond. Goed, in de strip draagt hij een masker dat zijn gehele gezicht bedekt, maar een kniesoor die daar op let. Dat Bane door een masker praat is immers al vervelend genoeg, want erg verstaanbaar is hij daardoor niet. En dat terwijl deze met testosteron opgepompte terrorist de neiging heeft om ellenlange, Shakespeariaanse speeches af te steken om de ideologie achter zijn terreurdaden te duiden. Tenminste, ik vermoed dat zijn toespraakjes daarover gaan, het gemompel kan net zo goed betekenen dat hij zijn favoriete menu van de Thai aan het opzeggen is.
Dredd 3D
Acteurs zijn doorgaans niet zo blij met dikke lagen make-up of gezichtsbedekkende maskers: ze belemmeren hun expressies waardoor het veel lastiger is om emoties over te brengen, laat staan dat het spel genuanceerd kan zijn. Sprekende ogen kunnen dit enigszins compenseren: Hardy kijkt de hele film dan ook intensief chagrijnig; ook de heldere ogen van Michael Keaton spreken boekdelen in het Batmanmasker uit de Tim Burton-films. Willem Dafoes Green Goblin wordt echter pas bedreigend op het moment dat hij zijn kostuum niet aan heeft en heel schizofreen met zichzelf in de spiegel praat.
Door het gezichtsbedekkende masker kunnen we ons moeilijker in het personage verplaatsen. Het Spider-Man masker van Tobey Maguire gaat niet voor niets zo vaak kapot op cruciale momenten. In de eindconfrontatie met de Green Goblin in de eerste Spider-Man-film (Sam Raimi, 2002) is Maguires masker dan ook flink gehavend. Omdat we nu de stress, pijn en vermoeidheid van zijn gezicht af kunnen lezen, kunnen we ons beter inleven en krijgt het gevecht meer emotionele diepgang. Daarbij duidt de gehavende staat van zijn kostuum ook nog eens aan hoe slecht Spidey eraan toe is. In dat opzicht kan een kostuum ook een narratief middel zijn.
Na het zien van de trailer vermoed ik dat we bij Dredd 3D weinig emotionele diepgang hoeven te verwachten. De helm kan daarom net zo goed opblijven.
