Categorie: Strips

Categorieën
Film Strips Video

Op zoek naar Halloween

Het is een dag waar ik altijd met plezier naar uit kijk: 31 oktober, Halloween. Het leukste feestje van het jaar. Eigenlijk de enige feestdag die ik echt serieus neem. Kerst is verbonden aan allerlei regeltjes en daar ben ik wars van, terwijl je Halloween kunt vieren zoals je zelf wilt. Je kunt de feestdag naar eigen smaak inrichten.

Spider-Man versus The Hobgoblin. Illustratie: Charles Vess
Spider-Man versus The Hobgoblin. Illustratie: Charles Vess

Zelf ben ik niet zo van de verkleedpartijtjes, maar hordes volwassenen steken zich rond deze tijd in Halloweenkostuum om goede sier te maken. Prima natuurlijk. Even lekker losgaan, je eigen identiteit inruilen voor een fictieve. Of bepaalde karaktereigenschappen die je normaliter verborgen houdt naar de oppervlakte laten komen. In ieder van ons schuilt immers wel een Dexter. Die kun je niet loslaten, maar je kunt hem tijdens Halloween wel een beetje zuurstof geven.

Mijn fascinatie voor Halloween begon bij de films van Tim Burton. De sprookjesachtige wereld, waar vreemde buitenbeentjes wonen, skeletten kerstmis overnemen, huisvrouwen tot katvrouwen verworden en miljonairszonen zich als levensgrote vleermuizen uitleven, sprak mij als kind al erg aan. Nog steeds ben ik gek op het werk van Burton, maar mijn liefde voor Halloween reikt veel verder.

Gothic
Naar horrorfilms bijvoorbeeld en dan met name gothic horror. Oude films van Universal Studio’s kijk ik graag, en werk uit de Hammer Studio’s. Films waarin de gothic style zwaarder weegt dan het aantal slachtoffers dat op gruwelijke wijze wordt afgeslacht. Hoewel films over massaal hak- en snijwerk ook weer erg leuk kunnen zijn, daar niet van. Schurken als Freddy Krueger, daar mag je me gerust wakker voor maken. Liever wel zelfs.

En ook voor spookverhalen van schrijvers als Poe.

Goblin

De Green Goblin. Illustratie: John Romita Jr.

Voor mij is de wereld van Spider-Man, en het Marvel Universum in het algemeen, ook een en al Halloween wat de klok slaat. Superhelden gaan verkleed in de meest kleurrijke outfits, terwijl de superschurken daar niet voor onderdoen. Sterker nog, De Green Goblin, Spidey’s aartsvijand, is wat mij betreft bij uitstek een Halloween-character. De Green Goblin vliegt rond op een vleermuisvormige glider, hij draagt een groen trol-achtig masker en gooit met pompoenbommen.

Maar misschien is de Hobgoblin, die de Green Goblin als template gebruikte voor zijn wapens en kostuumontwerp, nog wel meer Halloween. De hoofdkleur in zijn pak is immers oranje, net als de pompoenen die tijdens dit feest een prominente plaats innemen. En hij is een kopie van de Groene Trol, weliswaar met wat aanpassingen maar toch. Het Halloween zoals we dat nu kennen is natuurlijk ook een verbastering van wat het ooit was. Het is een importproduct uit de Verenigde Staten.

Overigens geldt dat Halloweeneske natuurlijk ook voor het universum van DC Comics, en dan met name voor Gotham City, waar Batman huist. Gotham City wordt bevolkt door Halloweeneske schurken en helden: de Joker, de Madhatter, Scarecrow, Penguin, etc. Niet zo gek dus dat Tim Burton ooit twee Batman-films maakte.

Wie een pure dosis Halloween & Batman tot zich wil nemen, moet de strips The Long Halloween en de voorloper Haunted Knight maar eens lezen. Beide beeldverhalen zijn aan de hand van schrijver Jeph Loeb en tekenaar Tim Sale, een bijzonder team dat wel meer goede strips op zijn naam heeft staan.

Halloween beleef ik dus vooral tussen mijn oren. Ik lees graag over deze feestdag, ik kijk films, lees strips en verzamel op mijn Tumblr afbeeldingen die in deze sfeer passen.

Tegelijkertijd ben ik nog steeds op zoek naar het hoe en waarom van mijn Halloween fetisj en die van anderen.

Ik heb in de afgelopen jaren een reeks webvideo’s gemaakt over het onderwerp.

Over zombiewalks bijvoorbeeld, wat ik een fascinerend verschijnsel vind.

Maar ook dit soort bewegende decorstukken kunnen mij zeer bekoren. Het is kitsch natuurlijk, maar ook dat is onderdeel van Halloween.

Halloween in het echte leven, da’s lastiger te vinden. Zeker buiten het seizoen om. Toch is er genoeg gothic sfeer in de wereld, als je weet waar je moet zoeken. Daarom bezoek ik graag spookachtige kerkhoven. Wie lang genoeg op een oud kerkhof rondhangt, gaat vanzelf allerlei dingen zien die tegen de grens van het paranormale aanliggen. Wat dat betreft doet een gezonde dosis fantasie wonderen voor de Halloweenliefhebber die in het dagelijks leven ook een beetje spooky spanning zoekt.

Goed, genoeg geblogd over Halloween. Ik ga naar buiten, eens zien wat Amsterdam allemaal aan Halloween gedaan heeft dit jaar.

Categorieën
Strips

Striptips: Toonder, Lectrr, Eppo, Stripbazaar en Crossing border

Strips zijn overal, en lang niet alleen meer op de plank in de winkel te vinden. Enkele striptips op een rij:

Marten Toonder: Een dubbel denkraam
Zakenman en kunstenaar, kluizenaar en acteur, realist en magiër, schrijver en tekenaar. Marten Toonder was een complexe man vol tegenstrijdigheden. Deze dualiteit vormt de rode draad door de expositie Marten Toonder: Een dubbel denkraam die nu te zien is in het Letterkundig Museum. Uniek materiaal dat zelden of nooit eerder getoond is, brengt de bijzondere wereld van deze markante stripmaker tot leven.

Speciaal voor de tentoonstelling verbeeldde stripmaker/illustrator Erik de Graaf dubbele denkramen van Marten Toonder. In zes illustraties zijn belangrijke thema’s uit zijn leven te zien: zijn jeugd in Rotterdam, de Toonder Studio’s in de Tweede Wereldoorlog, taalvernieuwing, maatschappijkritiek, de Bommelsaga en de Ierse periode.

‘Ik heb in elke tekening een binnen- en buitenwereld gecreëerd waarin een zeker contrast zit. De gesuggereerde ruimte laat zich tevens zien als een opengeslagen boek,’ licht De Graaf zijn tekeningen toe.

Bij de tentoonstelling Marten Toonder: Een dubbel denkraam biedt het Letterkundig Museum tal van activiteiten aan. Zo organiseert het in november tweemaal Strippen op zaterdag. Een dag die geheel in het teken staat van de hedendaagse strip. Erik de Graaf licht toe hoe hij in opdracht van het museum Toonders levensverhaal verstripte. Vervolgens gunnen stripmakers Erik Kriek (3 november) en Barbara Stok (17 november) zowel in woord als in beeld een uitgebreid kijkje op hun tekentafel. Strippen op Zaterdag wordt afgesloten met een stripworkshop.

Zie voor meer informatie: de site van het Letterkundig Museum.

Lectrr signeert in Nederland
Op zaterdag 3 november signeert de Belgische cartoonist Lectrr zijn nieuwe album Hara Kiwi 8, de cartoonreeks bekend uit Veronica Magazine. Kom dus allemaal naar stripwinkel Lambiek in Amsterdam om 12 uur. Lectrr signeert tot 14 uur. Zie voor meer info Lambiek.net.

Graphic novels op Crossing Border

StripBazaar
Op zaterdag 3 en zondag 4 november vindt op de Zwarte Markt in Beverwijk de StripBazaar plaatst. Een intiatief van Arco van Os (stripdagen van het Stripschap) en Ton Schuringa (Stripdagen Haarlem). Wat is daar te zien?
Meer dan 50 uitgevers, winkels, particuliere verkopers, belangenorganisaties en smallpress-tekenaars presenteren zich op zo’n 1800 vierkante meter beursoppervlakte.
Daarnaast zullen er zo’n 50 stripmakers aanwezig zijn om hun boeken te signeren, waaronder tekenaars van Studio Jan Kruis (Jan, Jans en de kinderen in Libelle en Metro), Peter de Wit (Sigmund in De Volkskrant), Aloys Oosterwijk (Willems wereld in Panorama), Hallie Lama (van de Hallie Lama cartoons) Theo van den Boogaard (Sjef van Oekel) en Patty Klein en Jan Steeman (Noortje in het meidenblad Tina). Vooral lezers van de mainstream-strip hebben dus iets op deze beurs te zoeken, het evenement is vergelijkbaar met de Stripdagen Gorinchem vermoed ik.

Volgens de organisatoren wordt met de StripBazaar de leegte in de beursagenda gevuld die gaapt tussen half september en half maart. Dat klopt niet helemaal natuurlijk, want eens per twee jaar vindt in december een van de leukste en gezelligste stripbeurzen van de Nederlandstalige stripwereld plaats, namelijk Strip Turnhout.

Eppo Enquête
Je hebt nog tot 1 november de tijd om de jaarlijkse Eppo enquête in te vullen. Welke strips vind je tof en welke mogen wat jouw betreft uit het blad verdwijnen? Laat het de Eppo-redactie weten. Onder de deelnemers worden 5 strippakketten van elk € 50,00 verloot.

Categorieën
Juniorpress Minneboo leest Strips

Minneboo leest: Een huis is geen thuis

Het gebeurt niet vaak dat een Spider-Man-comic begint met een stukje poëzie, maar Bill Mantlo is dan ook geen gewone schrijver. Zijn tussendoortje Een huis is geen thuis (Peter Parker, the Spectacular Spider-Man #120, in Nederland uitgegeven als Peter Parker, De Spektakulaire Spiderman #45) is ook geen doorsnee Spider-Man-strip, maar een sociaal drama, expressief in beeld gebracht door Keith Giffen.


In deze comic krijgt Spidey het aan de stok met een bende die door een huisbaas is ingehuurd om zijn huurders te verjagen. Op een avond ontwaart Spider-Man een opstootje voor een oud, vervallen gebouw. Een paar opgeschoten jongeren worden bedreigd door een oude man. De oude man heeft een hakmes in zijn hand. Voordat de oude man kan uithalen, trekt Spidey het mes uit zijn handen via een webdraadje.

Van een van de aanwezige agenten hoort hij dat de straatbende en de oude man buren zijn. Ook al verpesten ze het leven van de medebewoners, ‘Die jongens hebben ook recht op een huis,’ aldus de agent. Dat dit zaakje stinkt, mag duidelijk zijn en al snel krijgt Peter Parker de opdracht met een collega de bewoners van het pand te interviewen voor een artikel in The Daily Bugle. Niemand durft echter met de journalisten te praten, behalve de oude man van de avond ervoor. Die vertelt hen dat het gebouw al jaren verwaarloosd wordt door de eigenaar. Die wil het pand afbreken om er luxe flats voor in de plaats te laten bouwen, maar dat kan pas als de huidige bewoners vertrekken. En dat vertikken ze. Daarom huurde hij tuig in om de brave burgers weg te jagen. De angst die in het pand begon te heersen maakte van de oude man een weduwnaar.

Angst
Spidey besluit een oogje in het zeil te houden en blijft bij het gebouw rondhangen. En aangezien hij aan muren kan kleven doet hij dat dus letterlijk. Als hij even afgeleid wordt door een overval in het naburige park, komt de bende in actie. Als Spidey weer bij het gebouw terug is, ligt de oude man dood op de stoep. Gesprongen denkt men, maar Spidey weet wel beter: deze man is naar beneden geduwd. Hij neemt het op tegen de bende en schakelt de leden ervan een voor een uit. De leider bewaart hij voor het laatst. Voor het eerst ervaart het tuig zelf hoe het is om angst te voelen. Spidey weet hem zo bang te maken dat de jongen alles bij de politie bekent. Helaas is pand dan al afgebrand.

Een huis is geen thuis is een mooi voorbeeld van sociaal engagement in een superheldenstrip. Dat was indertijd niet ongewoon, de Spider-Man-verhalen stonden vaak met beide benen in de grimmige realiteit die New York toen was. Iets wat tegenwoordig bijna niet meer voorkomt.

Dikke schaduwen
De strip valt in het bijzonder op door de expressieve tekeningen van Keith Giffen. De personages geeft hij expressieve koppen, soms wat karikaturaal, maar effectief. Ook plaatst hij reeksen close-ups achter elkaar om emoties te benadrukken en de spanning te verhogen.

Giffen tekende Spider-Man als een van de eerste met grote witte ogen op het masker. Todd McFarlane zou dat later ook doen. Hij tekende het webhoofd nog veel spinachtiger dan zijn collega, maar het kan heel goed zijn dat hij deels door Giffens werk is geïnspireerd.

De tekenaar benadrukt de sombere sfeer in het verhaal door gebruik te maken van dikke slagschaduwen. Soms net iets te veel overigens, het ene plaatje waarin de huurbaas van Peter Parker in beeld komt, lijkt Mrs. Muggins eerder een vent dan een vrouw op leeftijd.

De laatste scène gaat over een huurdersvergadering waar Peter Parker ook aanwezig is. Huurders komen samen tegen de hebzucht van de verhuurders die steeds hogere prijzen voor hun krotten vragen. Hoe ze die willen bestrijden? Door een petitie te tekenen voor veilige en betaalbare huizen. In wezen is dit verhaal nog steeds relevant, en door de crisis misschien meer dan ooit.

Het is juist door dit soort verhalen dat als tienjarig kind leerde hoe de wereld in elkaar steekt. Wat dat betreft was het lezen van Spider-Mans avonturen naast ontspanning, soms net zo leerzaam als op school zitten. De strippagina als schoolbord.

Kasplantje
Schrijver en jurist Bill Mantlo was een van de juweeltjes van de Amerikaanse stripindustrie. Hij leeft nog steeds, maar werd in 1992 aangereden door een auto en is lange tijd in coma geweest. Hierdoor heeft hij zodanige hersenbeschadiging opgelopen, dat hij constant verzorgd moet worden. Verhalen schrijven is er ook niet meer bij.

Bill Mantlo en Keith Giffen.
Een huis is geen thuis in: Peter Parker, the Spectacular Spider-Man 120 (1986)
Marvel Comics/Juniorpress

Categorieën
Strips

#24HCD

Lief Leuk dagboek,

Vandaag was ik in de animatiestudio van Mooves waar 24 Hour Comics Day werd gehouden. Er waren stripmakers die maar liefst 24 uur achter elkaar zaten te tekenen alsof ze in China werken. Iedere stripmaker moest een verhaal van 24 pagina’s afmaken.

Tonio was er en tekende een strip waar een schaap in voorkomt. Merel was er ook en deed voor de tweede keer mee. Ze had een mooie ansichtkaart gemaakt met bootjes in een baai.

Ook Matt en Rob waren er. Matt tekende filmparodieën met zijn witte konijn Bunbun, terwijl Rob een piratenstrip over kapitein Salami aan het maken was. Matt doet ieder jaar mee. Net als Hallie die ook nu weer wat laat was, maar al heel veel had getekend toen ik aankwam.

En Wasco was er ook. En Johan, die zoals ieder jaar geen strip tekent, maar een scenario schrijft in 24 uur. Dit jaar werkte hij aan zijn strip over De Beatles die Hallie gaat tekenen.

Wilma de Bock werkte achter haar imac aan stripjes, evenals Bas, die de potloden van vorig jaar thuis had gelaten. Digitaal werkt nu eenmaal sneller.

Floris maakte een stripje over Swamp Thing, maar dat doet hij altijd, want dat is zijn vaste figuurtje.

Erik Kriek kwam nog even gezellig langs met zijn zoontje en Jantiene van Mooves maakte soep en moest huilen van de uien.

Thuis aten we patat.

Foto: Jantiene de Kroon

 

Categorieën
Strips

Praten met Barbara over Vincent

Vrijdagmiddag zat de zaal in de Bibliotheek Groningen vol met toehoorders die nieuwsgierig waren naar Vincent, de nieuwe striproman van Barbara Stok over kunstschilder Vincent van Gogh.

Hierin vertelt ze over de laatste twee jaar van de kunstschilder. Een interessante periode waarin in hij Frankrijk leefde en niet alleen de mooiste schilderijen maakte, maar ook geplaagd werd door geestesziekte en waanvoorstellingen. Stok maakte een psychologische roman waarin ze een intrigerend en menselijk beeld van de kunstschilder neerzet.

Het boek is gemaakt in opdracht van het Van Gogh Museum en uitgegeven door Nijgh & Van Ditmar, de uitgeverij die sinds 1998 de autobiografische strips van Stok uitbrengt.

Het Van Gogh Museum had mij gevraag het gesprek te leiden. Een erg leuke klus, want wat is er leuker dan voor een groot publiek over strips te praten?

Aan de praat met Barbara Stok. Foto door Maaike van Veen (Nijgh & Van Ditmar)

Bij mij aan tafel schoven Barbara Stok, Vic van de Reijt haar uitgever en Axel Rüger, de directeur van het Van Gogh Museum, aan.

Van de Reijt heeft indertijd Barbara zelf benaderd omdat hij haar graag wilde uitgeven. Hij had een paar delen van Barbaraal, haar smallpressuitgave gelezen en was er zeer van onder de indruk. ‘Barbara’s strip heeft literaire kwaliteiten,’ zei de uitgever. Het viel hem ook op dat ze in de loop der jaren steeds meer tekst is gaan schrijven.

Het fijne aan directeurs en uitgevers is dat ze altijd makkelijk hun mond roeren, maar ook Barbara is inmiddels door de wol geverfd als het om media-aandacht gaat. Ze kon dan ook haarfijn uitleggen welke keuzen ze had gemaakt bij het maken van dit boek, welke research ze had gedaan en hoe haar Van Gogh eruitziet. Later deed ze dat ook nog even voor de locale radio terwijl de rest van de genodigden stond te borrelen in de bieb.

(Binnenkort staat overigens een groot interview dat ik met haar hield in het Vlaamse Stripgids.)

Axel Rüger (rechts) aan het woord. Foto: Reyer Boxem.

Na de presentatie werd de reizende expositie die ter gelegenheid van Vincent is georganiseerd. Deze bestaat uit de ateliers van Van Gogh en Stok die als buren naast elkaar wonen. Een klein muizengat verbindt de twee werkruimten. De installatie is bedacht en gemaakt door Joost Halbertsma. Het stripproject is overigens ooit geïnitieerd door voormalig stripintendant Gert Jan Pos, die ook bij de presentatie aanwezig was. Hij bracht Stok en het Van Gogh Museum drie jaar geleden bij elkaar.

Inmiddels is Vincent verkocht aan een Engelse uitgeverij, ook een Koreaanse versie is in de maak. En andere landen hebben ook interesse getoond. Ik hoop van harte dat het boek een succes wordt.

Categorieën
Strips

Verkoopexpositie Larcenets Blast

Ter gelegenheid van het verschijnen van het derde deel van Blast, houdt Galerie Champaka te Brussel de tweede verkooptentoonstelling gewijd aan het werk van Manu Larcenet. De tentoonstelling brengt grafische elementen uit de drie albums van Blast, achttien onuitgegeven illustraties en originelen uit de drie boeken verschenen bij Les Rêveurs (de dromers), de uitgeverij die werd opgericht door Manu Larcenet en Nicolas Lebedel.


Blast wordt in Nederland uitgegeven door Oog & Blik/De Bezige Bij. Ik hoop dat ze ook snel het derde deel uitbrengen, want zoals ik al eerder schreef, ik vind het een fantastische reeks.

De tentoonstelling loopt van 24 oktober tot en met 10 november.

Blast : De oorspronkelijke tekeningen
Om Blast te tekenen gebruikte Larcenet verschillende instrumenten om een
ongelooflijke duik te nemen in de zee van menselijke emoties. Hij geeft er zijn figuren de precieze houding om ze samen met de krachtige sfeer een betoverende verleiding te laten uitoefenen. Hij maakt verschillende tekeningen, kiest er een aantal uit die hij scant en componeert vervolgens op de computer een voor een de platen van het album. De originelen op papier combineren inspiratie en energie en getuigen van
een buitengewone vaardigheid.

De nachtelijke wandeling van Polza
Manu Larcenet bedacht voor de tentoonstelling achttien tekeningen op formaat 30 x 40 cm, een ongewoon groot formaat voor hem. De schakeringen van zwart-grijs-wit dienen een nachtelijke wandeling van Polza, het centrale personage van Blast.
We wisten al dat Larcenet gefascineerd was door de natuur. In dit ensemble knoopt hij aan met de geheimen van de romantiek. Zag Victor Hugo in de landschappen geen harmonie tussen het intellect van de ziel en dat van de natuur? Net als in zijn albums verwoesten de conflicten niet enkel de personages. Het duel tussen licht en schaduw gaat steeds door en de kunst van het zwart van de kunstenaar onthult net zoveel ondergrondse replica’s van regenbogen…

Galerie Champaka
Ernest Allard straat 27
B-1000 Brussel

Categorieën
Minneboo leest Strips

Minneboo leest: Jodocus de barbaar 2

Functioneel naakt in Jodocus 2. Illustratie: Marq van Broekhoven.

Bovenstaande prent is afkomstig uit het tweede album van Jodocus de barbaar dat net is verschenen. In deze stripreeks neemt Marq van Broekhoven de fantasystrip op de hak. Ik schreef al eerder een recensie van het eerste deel. Jodocus heeft soms last van visioenen. In de tekening komen dat talent en Jodocus’ verlangen voor prinses Yazine samen in een ‘natte droom’.

In De blauwe wijven zijn Jodocus en zijn geliefde prinses Yazine nog steeds op de vlucht voor de soldaten van haar vader, de verschrikkelijke magiër Azaroth. Yazine denkt dat Jodocus haar geliefde prins Folio is, en de verliefde barbaar laat haar in die waan. Ondertussen wordt de echte Folio gevangengehouden door Azaroth en duiken de legendarische blauwe wijven opeens op in het dorp van Jodocus.

Het is geen groot geheim dat ik het werk van Van Broekhoven met plezier lees. Ik ben fan van zijn autobiografische reeks Marq denkt en ook Jodocus kan ik zeer waarderen, niet in de laatste plaats omdat het plezier dat Marq in het strip maken heeft van de pagina’s valt af te lezen. Hij neemt dan ook de tijd om zijn verhaal te vertellen: voor de openingsscène uit Jodocus de Barbaar #2: De blauwe wijven, die bestaat uit een melige dialoog tussen een postbezorger en een broeder van het klooster der Kabrijnen, trekt hij gerust zes pagina’s uit. En dat allemaal om broeder Marcus bij de lezer te introduceren. De broeder die stiekem verhaaltjes over barbaren, prinsessen en magiërs zit te pennen in plaats van de heilige schrift te kopiëren. Deze broeder Marcus lijkt opvallend veel op hoe Van Broekhoven zichzelf in zijn autobiografische strip neerzet. Oplettende lezers snappen dat de stripmaker op sluwe wijze zichzelf in het verhaal introduceert.

Marq van Broekhoven. Jodocus 2: De blauwe wijven
Uitgeverij Strip 2000
ISBN 978907060251 €8,95

Bij Strip2000 is tevens het vierde album van Peer de Plintkabouter verschenen, Een toffe Peer! geheten en ook door Van Broekhoven vervaardigd. Over deze strip staat een recensie geschreven door Jos van Waterschoot op de site van Het Stripschap.

Daarom Minneboo leest:
Maandelijks krijg ik van veel uitgeverijen stapels strips toegestuurd. Daar zit veel moois tussen, maar niet alles is geschikt voor de bladen en opdrachtgevers waar ik voor schrijf. Toch wil ik deze uitgaven onder de aandacht brengen. Daarom heb ik de rubriek Minneboo leest in het leven geroepen, om te laten zien hoe rijk en divers het medium strip kan zijn. De artikelen in deze rubriek zijn geen recensies (die teksten staan gepubliceerd in de bijhorende rubriek), maar kunnen thematisch zijn, een tekenstijl belichten of simpelweg een nieuwe uitgave kort aanstippen. Verwacht vooral veel recent verschenen strips, met zo nu en dan een album dat ik op dit moment lees en waar ik iets over kwijt wil.

Categorieën
Daily Webhead Strips Video

Video: Barbara Stok maakte strip over Vincent van Gogh

Vrijdag 19 oktober verschijnt Vincent, een nieuwe striproman over Vincent van Gogh getekend en geschreven door Barbara Stok. Hierin geeft Stok haar persoonlijke interpretatie van de beroemde Nederlandse schilder en de laatste jaren van zijn leven, een intense periode die Van Gogh in 1888-1889 doorbrengt in het Zuid-Franse Arles.

Ik sprak Barbara over het maken van de strip en wat Van Gogh voor haar betekent:

De strip wordt uitgegeven door Nijgh & Van Ditmar in samenwerking met het Van Gogh Museum. Ter gelegenheid van de uitgave van dit boek organiseert het museum een rondreizende presentatie over de manier waarop Barbara Stok zich door het leven en werk van de vermaarde kunstenaar heeft laten inspireren. Deze presentatie, in de vorm van twee kunstenaarsateliers, zal van oktober 2012 tot mei 2013 in zes openbare bibliotheken in het land te zien zijn.

De deelnemende bibliotheken organiseren illustratieworkshops, lezingen, exposities en andere activiteiten gedurende de periode dat zij de presentatie in huis hebben. Kijk voor het aanbod op de website van de betreffende bibliotheken. Het reisschema van Barbara Stok tekent Vincent van Gogh langs de openbare bibliotheken is als volgt:

· Groningen: 19 oktober t/m 21 november 2012

· Nijmegen: 23 november t/m 27 december 2012

· Maastricht: 28 december 2012 t/m 2 februari 2013

· Breda: 5 februari t/m 3 maart 2013

· Den Haag: 5 maart t/m 15 april 2013

· Almere: 16 april t/m 3 mei 2013

Aanstaande vrijdag wordt Vincent gepresenteerd in Centrale Bibliotheek Groningen. Ik zal het programma presenteren en op het podium de Groningse stripmaker interviewen, evenals Vic van de Reijt, de uitgever van Nijgh & Van Ditmar, en Axel Rüger, de directeur Van Gogh Museum.

Kom dus ook gezellig naar de Oude Boteringestraat 18, 9712 GH Groningen!

Het programma:

16.00 uur Inloop

16.05 uur Welkom door Doeke Sijens, manager Bibliotheek Groningen

16.15 uur Interview met Barbara Stok en gesprekken met Vic van de Reijt (uitgever) en Axel Rüger (directeur Van Gogh Museum), onder leiding van Michael Minneboo (journalist en stripspecialist).

16.45 uur Uitreiking eerste exemplaar van Vincent door Axel Rüger aan Andreas Blühm, directeur van het Groninger Museum.

17.00 uur Opening van Barbara Stok tekent Vincent van Gogh.

Na afloop is er gelegenheid om een drankje te drinken, de atelierpresentatie te bekijken en het boek te kopen.

 

Categorieën
Minneboo leest Strips

Minneboo leest: Giles sterft

Ik had het niet zien aankomen. Natuurlijk, ieder seizoen van Buffy the Vampire Slayer eindigt met het einde van de wereld. Of beter gezegd: met het proberen te voorkomen van de Apocalyps. Dus waarom zou seizoen 8, uitgegeven in even zo veel strip paperbacks, anders eindigen? Toch, de dood van Rupert Giles kwam onverwachts. Ik was geschokt!

doodvangiles

In Buffy the Vampire Slayer #39 draait Angel, onder invloed van een boosaardige entiteit, Giles de nek om. Het is een offer van de leermeester die Buffy al die jaren heeft bijgestaan. De schok van de dood van Giles brengt Buffy ertoe om de Seed of Wonder te vernietigen. Het voordeel hiervan is dat de toegang tot heldimensies is afgesloten. Het grote nadeel is dat alle magie uit de wereld zal verdwijnen.

Het hoe en waarom is eigenlijk niet wat mij schokte: het feit dat Giles stierf wel. Giles (gestalte gegeven door Anthony Stewart Head) is al sinds seizoen 1 de Watcher van Buffy. De echte vader van Buffy was voor het merendeel afwezig in de serie, dat maakte Giles tevens Buffy’s alternatieve vaderfiguur. Ik vond het altijd een sympathieke gast, juist omdat Giles zoals iedere ouder feilbaar bleek te zijn. Hij heeft zelfs in zijn jeugd gestoeid met zwarte magie, wat hem alles behalve een vlekkenloze reputatie gaf en bovenal tot een gelaagd en uitgediept personage maakte. We kenden hem niet alleen als de wijze man die alles weet over magie en de heldimensies (altijd handig als je een Vampire Slayer traint), maar ook als een volwassene die zijn rol in de wereld moest vinden toen Buffy steeds meer op eigen benen ging staan. Bovendien kon hij heel aardig zingen. Ik kende Giles al zo lang, het is alsof er een vriend is heengegaan.

Te cartoonesk
Ik zal hem zeker gaan missen, ook al werd de moord enigszins afgezwakt door het tekenwerk van Georges Jeanty. De kracht van de continuering van de televisieserie in stripvorm zit hem deels in het feit dat de acteurs goed zijn nagetekend. De stijl van Jeanty schommelt tussen realisme en een wat meer cartooneske tekenstijl, en juist daar wringt de schoen. Doordat Giles wat meer cartoonesk is getekend op het vierde plaatje (linksonder) wordt voor mij de afstand tussen realisme en hetgeen wordt afgebeeld groter, waardoor de inpakt van de daad minder hard aankomt.

Dat kan een bewuste keuze zijn geweest van de tekenaar, maar ik vind het vooral jammer, omdat Giles hierdoor meer een stripfiguur wordt en minder een mens van vlees en bloed. De stripversie komt daardoor verderaf te staan van het personage dat ik al jaren ken en waar ik me verbonden mee voel.

Mijn gevoel spreekt wat dat betreft stripgoeroe Scott McCloud tegen. Die beweert in Understanding comics dat een meer abstractere tekenstijl identificatie bevordert. De cartoonstijl heeft volgens McCloud twee interessante effecten. Ten eerste wordt een gezicht naarmate deze abstracter wordt uitgebeeld universeler. De realistische weergave kan maar een specifiek individu zijn terwijl de meer abstractere weergave lijkt op veel meer verschillende mensen. Ten tweede bevordert een gesimplificeerde weergave, waarbij vele kleine details niet getoond worden, de identificatie tussen de lezer en het getekende gezicht. Dit komt omdat we in ons hoofd van het eigen gezicht ook maar een schetsmatige weergave hebben. Ik ben het in dat geval dus niet met McCLoud eens. Identificatie gaat veel verder dan de vorm van een personage en in dit specifieke geval moet het personage juist zoveel mogelijk lijken op de acteur die al jaren Rupert Giles gestalte geeft.

De dood van Giles is door de geestelijk vader van het Buffy universum goedgepraat. Joss Whedon legde zijn daad aan Entertainment Weekly als volgt uit:

I have several reasons for that, some of which I can’t reveal because ripples from that event are going to be a part of both [the Buffy “Season 9” comic and the new Angel comic]. Part of it was really just feeling that Giles’ place in the comic book did not sit the way it did in the show. To have this paternal, expositional guy there — it wasn’t really something that played in the comics the way it did when Tony Head [i.e. actor Anthony Stewart Head] does it. I wanted to make all this matter and have something that would send emotional ripples through all the characters. Also, I’m a prick. But I did tell Tony it was going to happen before it did. At first he said, “Oooh,” a little worried. Then I said, “Angel’s gonna kill you.” He said, all excited, “Oooh! That’s great!” [Laughs]

Vanuit het perspectief van de schrijver komt Whedon met allemaal legitieme redenen voor zijn beslissing, daar niet van, maar hoe je het ook wendt of keert: Rupert Giles is dood. En dat vind ik zeer spijtig. Ik ga de beste man, zijn zangpartijen, gestotter en wijsheid missen, zo veel is zeker. Moge hij in vrede rusten en niet terugkomen als vampier of zombie.

Daarom Minneboo leest:
Maandelijks krijg ik van veel uitgeverijen stapels strips toegestuurd. Daar zit veel moois tussen, maar niet alles is geschikt voor de bladen en opdrachtgevers waar ik voor schrijf. Toch wil ik deze uitgaven onder de aandacht brengen. Daarom heb ik de rubriek Minneboo leest in het leven geroepen, om te laten zien hoe rijk en divers het medium strip kan zijn. De artikelen in deze rubriek zijn geen recensies (die teksten staan gepubliceerd in de bijhorende rubriek), maar kunnen thematisch zijn, een tekenstijl belichten of simpelweg een nieuwe uitgave kort aanstippen. Verwacht vooral veel recent verschenen strips, met zo nu en dan een album dat ik op dit moment lees en waar ik iets over kwijt wil.

Categorieën
Strips

Even snel wat stripnieuws!

Aangezien er aardig wat stripnieuws te melden valt, hier wat berichtjes op een rij.

Paul Teng krijgt de Stripschapprijs 2013
Het Stripschap is er vroeg bij dit keer om de winnaar van de Stripschapprijs bekend te maken. De reden hiervoor is het feit dat de organisatie 11 oktober precies 45 jaar geleden werd opgericht door P. Hans Frankfurther. Paul Teng krijgt op 9 maart 2013 tijdens de Stripdagen de prijs uitgereikt.

Paul Teng (Rotterdam, 1955) heeft zijn strepen verdiend in het binnen- en buitenland, vooral als maker van avonturenstrips. Hij begon zijn carrière in de jaren ’80 als schrijver en tekenaar van Delgadito, een avonturenstrip over een indiaan die wordt opgevoed door blanken. Daarna schreef en tekende hij Libertair intermezzo, dat zich afspeelt tijdens de Spaanse Burgeroorlog, gevolgd door De vrienden van Igor Steiner, over een Russische Jood ten tijde van de Russische Revolutie. In het begin van de jaren ’90 maakte hij twee stripromans over de geschiedenis van Rusland voor de Brusselse stripuitgeverij Lombard op scenario van de Russisch-Franse romanschrijver Vladimir Volkoff. Teng bleef lange tijd aan Lombard verbonden, waardoor zijn strips in een groot aantal Europese landen werden gepubliceerd.

De jury van de Stripschapprijs schrijft: ‘Hoewel Paul Teng veel avonturenstrips heeft getekend, was er in zijn werk altijd aandacht voor de menselijke kant van het verhaal.’ Dat je het even weet.

Meer over de prijs en de motivatie daarvoor lees op je de site van Het Stripschap.

De nieuwe Zone 5300 is uit. #99 alweer, met dit keer puik stripwerk van Marcel Ruijters, Tom Gauld, Joseph Lambert, Stijn Gisquière, Rik Buter en André Slob. Ook is Het ondernemersdilemma van VPRO Debuutprijs-winnaar Martijn van Santen, een rake satire op de consumptiemaatschappij in vier kleurrijke pagina’s, in dit nummer opgenomen. Meer over de inhoud en wat voorproefjes is te zien op de site van Zone 5300 (waar anders?)

24 Hour Comics Day in Amsterdam en Zwolle
In het weekend van 20/21 oktober vindt de jaarlijkse (wereldwijde) 24 Hour Comic Day plaats. In Amsterdam kunnen stripmakers bij animatiestudio Mooves terecht. Al is de inschrijflijst al vol volgens mij.

In Zwolle organiseert de afdeling Illustration Design van ArtEZ, het 24 Hour News Cartoon Event. Onder leiding van TRIK (Nieuwe Revu, Het Parool) en recente Inktspotprijswinnaar Siegfried Woldhek (Vrij Nederland, NRC Handelsblad) wordt door illustratiestudenten, professionals en andere geïnteresseerden 24 uur lang het nieuws in beeld gebracht.
Op de academie zal een nieuwsredactie worden ingericht van waaruit alles wordt gecoördineerd, tevens tekenzaal voor alle deelnemers. In deze 24 uurs marathon zal al tekenend direct worden gereageerd op het belangrijkste nieuws van het moment.
De beste cartoons worden onmiddellijk gepubliceerd op de site http://smilingpoliticians.com.

Nu maar hopen dat er dat weekend iets nieuwswaardigs gebeurt naast 24 Hour Comics Day zelf.

En nu we het toch over ArtEZ hebben: Het online ArtEZ finals 2012 magazine biedt een impressie van het eindexamenwerk van de lichting 2012 van alle disciplines van ArtEZ hogeschool voor de kunsten. Meer dan 50 inmiddels oud-studenten hebben meegewerkt, van danser tot comic designer, van architect tot bassist. Met foto’s, interviews, filmpjes en onderzoeken. Het magazine werkt ook op tablet en smartphone.

Bekijk het werk van Amanda Majoor van de eerste lichting comic designers van Nederland, zij maakte een strip over de Swingjugend van Hamburg. Ook is een trailer te zien van de eindexamenfilm van Inge Meijer, zij won de Hendrik Valk prijs en de Young Art Korte Film Award. Check: www.finals2012magazine.artez.nl.

Categorieën
Film Strips

Storyboardtekenaar Jim Cornish: ‘Het gaat om wat Voldemort doet, niet of hij de laatste mode draagt’

Storyboards genieten bij het grote publiek weinig bekendheid. Toch is deze kunstvorm in de schaduw een belangrijk onderdeel van het filmproces. Tekenaar Jim Cornish licht zijn vak toe.

(c) Jim Cornish: Phantom of the Opera

‘Het mooie aan mijn werk is dat ik de hele dag mag tekenen. Neem mijn vader bijvoorbeeld, die werkte zonder plezier in een bandenfabriek, omdat het brood op de plank bracht. Ik krijg betaald om mijn hobby uit te voeren. Ik ga naar de studio, pak een potlood en ga aan de slag. Soms teken ik mijn ideeën of ideeën van anderen, maar ik ben aan het tekenen. Fantastisch!’ zegt Jim Cornish (1967), de storyboardtekenaar die op een goede dag dertig tot veertig platen tekent.

Erkenning
De Brit maakte voor de laatste vier delen van de Harry Potter-reeks duizenden tekeningen. Ook tekende hij storyboards voor onder meer de nieuwste Bond-film Skyfall, Event Horizon, Snow White and the Huntsman en Phantom of the Opera van Joel Schumacher. Toch zal zijn naam bij de gemiddelde filmliefhebber geen belletje doen rinkelen, want storyboarden is een onzichtbare kunst waar over het algemeen weinig waardering voor is. Op dvd’s en in making of-boeken treft men ze zelden aan, in tegenstelling tot de glossy ontwerpen en sfeertekeningen van het art department. ‘In het boek The Art of Harry Potter: From Page to Screen staan in totaal slechts drie storyboard-tekeningen in een boek van vierhonderd pagina’s!’ zegt Cornish, al beklaagt hij zich er verder niet over: ‘Vroeger vond ik het vervelend omdat ik erkenning wilde voor al het werk dat ik gedaan heb. Tegenwoordig vind ik het leven daar tekort voor en ga ik gewoon verder met een volgende klus. Bovendien zullen sommige mensen zeggen: “Hey, je hebt vijftien maanden betaald gekregen, is dat niet genoeg erkenning?” Eigenlijk is dat wel zo.’

Cornish aan het werk. Bron: imaginefilmfestival.nl

Voldemort
Het storyboard is een belangrijk onderdeel van het filmproces. Meestal getekend met een snelle hand in zwart-wit potlood, zijn de plaatjes een visuele weergave van wat de regisseur voor ogen heeft. Het storyboard is er om praktische informatie te verstrekken aan de verschillende departementen. In één oogopslag ziet men welke shots er gedraaid zullen worden en of er special effects of praktische effecten aan te pas komen, of er stunts in de sequentie zitten en welke andere bijzonderheden er nog uitgedokterd moeten worden. ‘Het gaat er niet om dat de personages goed op de acteurs lijken, zolang ze maar herkenbaar zijn. De crewleden zijn meer geïnteresseerd in wat Voldemort doet dan of hij de laatste mode draagt of dat zijn make-up correct getekend is,’ grapt Cornish.

Vaak wordt niet de hele film getekend; met scènes waarin acteurs tegen elkaar praten, bemoeit Cornish zich niet. ‘Neem ons gesprek bijvoorbeeld, dat is niet meer dan twee mannen die in een ruimte aan een tafel zitten te praten. De regisseur zal dat op zijn eigen manier gaan draaien. Pas wanneer er een T-Rex door het raam komt kijken, word ik ingeschakeld.’

Geen haastklus
Ondanks de hoge tijdsdruk waaronder hij werkt, zijn de tekeningen van Cornish opvallend gedetailleerd. ‘Sommige mensen vinden ze zelfs te gedetailleerd en tot op zekere hoogte hebben ze gelijk. Die details kosten tijd en ik ben niet de snelste tekenaar, maar juist aan de detaillering herkent men mijn handschrift. Het zou niet slim zijn om de reputatie die ik in de laatste 20 jaar heb opgebouwd teniet te doen door anders te gaan tekenen.’

Ondanks zijn ervaring blijft Cornish bescheiden: ‘Tekenen is een van de weinige dingen die ik relatief goed kan, al blijf ik wat onzeker over mijn tekeningen. Ik heb nooit het gevoel dat ze zo goed zijn als dat ze zouden moeten zijn. Ik wil ook het idee hebben dat er altijd ruimte voor verbetering is, dat ik mezelf blijf ontwikkelen. Zodra dat niet meer het geval is, dan val ik waarschijnlijk dood neer of stop ik er gewoon mee.’

(c) Jim Cornish. The Tumbler

Batman
Ik spreek Cornish eind april, na zijn publieke interview op het Imagine filmfestival. Omdat dit jaar het thema superhelden centraal staat, draagt de tekenaar een Batman T-shirt. Maar Cornish heeft ook een persoonlijke band met deze stripheld: met plezier denkt hij terug aan zijn tijd bij Batman Begins en The Dark Knight van Christopher Nolan. ‘Het is altijd goed voor je cv om aan zo’n grote film mee te werken, maar daarnaast is Batman tekenen verschrikkelijk fijn: we hebben het immers over een bijna psychotische man die in lycra gekleed misdadigers in elkaar timmert. Vooral de Batmobile, de Tumbler, vond ik fantastisch om te tekenen. Door zijn typische vorm lijkt hij niet eens op een auto, hij kan op en neer springen en rijdt door alles heen, dus kon ik veel actie tekenen.’

Daarbij bood Batman Begins Cornish de kans om samen te werken met zijn held en collega storyboardtekenaar Martin Asbury, met wie hij inmiddels goed bevriend is. ‘Martin heeft aan veel James Bond-films gewerkt en van hem heb ik kleine trucjes geleerd, bijvoorbeeld door de Tumbler zo te tekenen dat het lijkt alsof hij door de snelheid loskomt van de grond. Simpele trucjes eigenlijk, zoals snelheidslijntjes en zo, maar je moet er maar opkomen.’

Strips ontbraken volledig in mijn opvoeding. Dat spijt me, want door striplezen was ik waarschijnlijk een betere tekenaar geworden.

(c) Jim Cornish: X-Men: First Class

Stripmaker
Naast de twee Batmans tekende Cornish de storyboards voor X-Men: First Class. Toch kiest hij niet bewust stripverfilmingen uit, maar werkt Cornish aan het genre dat op dit moment populair is, wat nu sprookjesfilms zijn. ‘Storyboards worden over het algemeen meer voor de fantastische film gebruikt. Overigens vind ik het heerlijk om aan sciencefiction- en fantasyfilms te werken, want daarvoor moet je meer ontwerpen. Bij films die zich in het heden afspelen, is het vooral een kwestie van gevonden voorwerpen en bestaande locaties tekenen. Kijk, uiteindelijk gaat het erom iets te creëren dat de moeite waard is. Daarom is het leuk om een aandeel te hebben in hoe de Batmans, Bond-films en de Potters gaan worden, hoe klein dat aandeel ook mag zijn.’

Er is een opvallende gelijkenis tussen strips en storyboards, je zou storyboards als een stripversie van de te maken film kunnen zien. Toch is de tekenaar geen stripliefhebber: ‘Dat is waarschijnlijk vloeken in de kerk, maar strips ontbraken volledig in mijn opvoeding. Dat spijt me, want door striplezen was ik waarschijnlijk een betere tekenaar geworden. Natuurlijk zijn er veel overeenkomsten tussen wat ik doe en wat een stripmaker doet. We vertellen allebei op een visuele manier een verhaal. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat zoveel stripmakers storyboardtekenaar geworden zijn.’

Opmerkelijk genoeg begeeft Cornish zich voorzichtig op het pad van de stripmaker. Samen met een vriend ontwikkelt hij een Angelsaksisch verhaal dat zich 6-700 jaar na Christus afspeelt en onderzoekt waar mythes vandaan komen. ‘Er was toen een strijd gaande tussen verschillende culturen, zoals het heidendom en christendom. Daarover bestaan allerlei vragen: waar komt bijvoorbeeld het iconografische beeld van het zwaard in de steen vandaan? Het lijkt me interessant om rond die kwesties een verhaal te weven.’

Dit artikel is gepubliceerd in VPRO Gids #28 (2012)

Categorieën
Striprecensie

Striprecensie: World of Dik

Dit is wat mij betreft de beste grap uit World of Dik: Something under the bed is dying.:


De wereld van Dik is niet geschikt voor mensen met een zwakke maag: Maikel Verkoelen laat zijn personage Dik het ene nachtmerriescenario na het andere beleven, vaak met dodelijke afloop voor de hoofdpersoon of andere personages. Sadisme, uitgerukte ogen en afgerukte ledematen, slapen met lijken, vliegtuigcrashes: alles is mogelijk in World of Dik. Het is wel duidelijk dat Verkoelen aan een infuus van horrorfilms zit, want de verwijzingen naar dit filmgenre zijn in overvloed aanwezig. De verhaaltjes zijn vaak niet langer dan een pagina. Nou ja, verhaaltje is niet echt het goede woord: de stripjes zijn eigenlijk uitgebeelde concepten, waarvan in sommige gevallen de clou mij ontgaat, maar in andere gevallen weet Verkoelen juist weer te ontroeren:

De stripjes zijn nagenoeg tekstloos, maar toch speelt het woord een belangrijke rol in Something Under the Bed is Dying: vaak is het beeldverhaal een wranghumoristische uitwerking van de bijbehorende titel.

Sterk punt aan de bundel is de cartooneske, levendige tekenstijl van Verkoelen die in zijn dagelijks leven als illustrator en vormgever de kost verdient. Ik hou ook erg van ouderwetse rasters die Verkoelen in overvloed gebruikt om sfeer in zijn tekening te brengen. Aangezien ik zelf ook van horrorfilms hou, heb ik me dus wel vermaakt met deze stripjes.

De oplettende lezer herkent de cameo van Matt Baays konijn Bunbun, die niet toevallig ook wordt uitgegeven door Syndikaat.

Dit eerste deel van World of Dik. is een aardig conceptalbum en tegelijkertijd een eigenaardige uitgave in het Nederlandse striplandschap en daarom een welkome toevoeging daaraan. Toch denk ik dat het boekje vooral interessant is voor een kleine doelgroep van horroradepten. Een prima kadootje voor Halloween.

Maikel Verkoelen: World of Dik: Something under the bed is dying.
Uitgeverij Syndikaat
80 pagina’s zwart-wit
softcover met flappen
prijs: € 14,95