Misschien vind je het een rare kop boven deze blogpost, want Spider-Man is als stripfiguur natuurlijk altijd al een papieren held geweest. Sommige mensen nemen dit echter letterlijk:
Foto: Linda Delis.
Het bovenstaande Spider-Man poppetje en Venom zijn gemaakt door fabrikant Momot Toys. Ze hebben wel meer Marvel-helden van papier gemaakt. Linda kwam ze tegen toen ze vorige week in Parijs tegen toen ze Maison et objet bezocht, een beurs voor interieur design. Lijkt me niet echt handig spelen met deze paper toys, want een superheld die niet eens tegen water kan… Nou ja, het ziet er in ieder geval wel grappig uit. En daar zijn ze natuurlijk voor bedoeld, als geinige decoratie voor op je bureau.
Een van mijn favoriete castleden van het Spider-Man universum is the Black Cat. Ze is in ieder geval een van de interessantste vrouwen in het leven van Peter Parker.
Mits ze goed geschreven is. De huidige incarnatie, waarin the Black Cat wraak wil nemen op ons favoriete webhoofd omdat ze door zijn toedoen werd ingerekend en alles kwijtraakte, sluit wat mij betreft niet aan bij hoe ze hoort te zijn. Ik weet dat ik nu als een verschrikkelijke fanboy klink, maar wie de oorspronkelijke verhalen over the Black Cat heeft gelezen ziet meteen het verschil in haar karakterisatie. Schrijver Slott maakt een rancuneus kreng van Cat en blind van wraakzucht. Hoewel ze gepassioneerd is, zou ze toch eerst luisteren naar de verklaring van Peter Parker. Die heeft hij, want maanden lang zat Doctor Octopus in zijn lijf en brein. Octopus had Peters leven overgenomen. Het is dus Octopus die haar inrekende, niet Peter Parker, haar ex-geliefde. Maar goed, personages worden vaak veranderd of aangepast aan de wens van de schrijver of om het verhaal een nieuwe wending te geven.
Laten we het prutswerk van Dan Slott nu even vergeten en teruggaan naar Peter Parker The Spectacular Spider-Man #87 (februari 1984). Een bijzonder nummer want hierin onthult Spider-Man eindelijk zijn ware gezicht aan Black Cat.
Illustratie: Al Milgrom.
Spider-Man en Black Cat zijn al een tijdje aan het daten en op dit moment vertrouwt hij haar genoeg om zijn identiteit prijs te geven. Een grote stap als je bedenkt dat Cat voordat ze Spider-Man ontmoette een dievegge was en eigenlijk veel moeite heeft om op het rechte pad te blijven. De afgelopen tijd probeert ze een soort sidekick van Spidey te zijn, maar dat is niet altijd even succesvol. Peter maakt zich tijdens de gevechten zorgen dat haar iets overkomt. Niet zo lang geleden raakte Felicia Hardy, zo heet Cat zonder masker, zwaar gewond tijdens een gevecht met Doctor Octopus en The Owl, dus Spidey’s zorgen zijn niet ongegrond. Daar komt nog bij dat ze eigenlijk geen superkrachten bezit. Voorheen leek het of haar tegenstanders verschrikkelijke pech hadden tijdens de gevechten – ze is immers een zwarte kat. Maar later bleek dat ze de plekken waar deze confrontaties plaatsvonden van tevoren vol met boobytraps had gezet. Goed, in de toekomst krijgt ze een echte pechkracht van Kingpin, maar dat levert in haar relatie met Spidey alleen maar problemen op.
Overigens is het typisch iets voor het Webhoofd om een relatie te krijgen met een dievegge. Vooral de twist die schrijver Bill Mantlo aan de relatie geeft is typisch Spider-Man.
Ontmaskering
Als Spider-Man zijn geliefde voor het eerst naar zijn huis neemt, is Felicia geschokt dat haar held in zo’n schamel appartement woont. Hoe kan een grote held als Spider-Man in zo’n krot wonen? Dan onthult Spider-Man eindelijk wie hij is. Hij vertelt Felicia over de noodlottige spinnenbeet en de dood van Oom Ben. Ondertussen trekt Spidey langzaam het masker van zijn gezicht. Als het aantrekkelijke en vriendelijke hoofd van Peter Parker volledig zichtbaar is, omhelst Felicia hem niet uit dankbaarheid dat Peter haar in vertrouwen neemt. Nee, vol afgrijzen deinst ze achteruit.
Bakvis Normaliter staat Spider-Man in de weg als het gaat om liefdesrelaties tussen Peter Parker en zijn vrouwen. Dat zagen we bij Betty Brant en bij Gwen Stacy. Maar schrijver Bill Mantlo geeft hier een prachtige draai aan: Black Cat is verliefd op Spider-Man. Ze houdt van het heldhaftige aan hem en de avonturen die hij beleeft. Met Peter Parker, de student en fotograaf van de Bugle die met moeite weet rond te komen, heeft ze helemaal niks. Cats liefde voor Spider-Man is vergelijkbaar met die van een groupie van een muzikant, of met de liefde van bakvissen die voornamelijk gebaseerd is op het leuke voorkomen en imago van de ster in kwestie. Cat is verliefd op het romantische beeld dat ze van Spider-Man heeft, niet op wie hij werkelijk is.
Je begrijpt natuurlijk dat de relatie geen stand hield. (Ik zet nu even mijn Dr. Phil-pet op:) Als je met iemand een relatie aangaat, ga je een relatie aan met alle aspecten van die persoon. Niet alleen de leuke of spannende eigenschappen, maar ook de saaie en minder fraaie kanten van je geliefde. Daarbij zijn Peter Parker en Felicia Hardy op moreel vlak bijna elkaars tegenpolen, dus ook dat bemoeilijkt een relatie op de lange duur. Zie je, je kunt best wijze levenslessen halen uit Spider-Man-verhalen.
Het is overigens niet alleen Cats verknipte verliefdheid op Spider-Man die ik interessant vind. Black Cat is namelijk ook vanwege andere redenen een zeer aantrekkelijk personage. Ze ziet er prachtig uit en weet van zich af te bijten. Ze heeft een sterke persoonlijkheid en laat zich niet snel van de wijs brengen. En, verknipt liefdesbeeld of niet, Cat is eigenlijk gewoon een romanticus en daarvan zijn er te weinig in deze wereld.
In de loop der jaren is the Black Cat vaak teruggekeerd in het leven van Peter Parker, maar de verhalen rond hun romance zijn mijn favoriete episodes met haar.
Nadat een mysterieuze vreemdeling de spullen van the Green Goblin heeft gebruikt om zichzelf de identiteit van the Hobgoblin aan te meten, probeert hij zo veel mogelijk de overgebleven spullen van Norman Osborn te vinden. De inbraken die Hobgoblin pleegt in de opslagplaatsen van Osborn Industries blijven natuurlijk niet onopgemerkt en Peter Parker vreest het ergste. The Green Goblin kwam immers voor zijn vermoedelijke dood achter Spidey’s geheime identiteit. Als Osborn dat ergens in de vele dagboeken die hij bijhield heeft opgeschreven, kan de inbreker er dus achterkomen dat Peter Parker en Spider-Man dezelfde persoon zijn.
In Amazing Spider-Man #239 heeft onze muurkruiper veel aan zijn hoofd: zijn vriendin Black Cat is zwaar gewond geraakt in een gevecht met Doctor Octopus en the Owl en ligt in het ziekenhuis. Toch maakt onze held tijd vrij om alle schuilplaatsen die hij van Osborn kent en waar nog niet is ingebroken, af te gaan op zoek naar aanwijzingen. In een oud theater in Greenwhich village had Osborn zo’n schuilplaats en het is daar dat Spidey voor het eerst kennismaakt met Hobgoblin. De schurk is net de opslag aan het doorsnuffelen op zoek naar de laatste Goblin-spullen:
Daarna volgt een confrontatie die juist interessant is omdat de heren nog niet van elkaar weten hoe sterk de tegenstander is. Vooral Hobgoblin is onaangenaam verrast te merken hoe sterk Spider-Man eigenlijk is en vraagt zich terecht af hoe het komt dat Osborn al die confrontaties overleefde. Niet veel later zal Hobbie ontdekken dat Osborn daar een speciale chemische formule voor had uitgedacht. Deze maakte hem enorm sterk, maar het kostte Osborn ook zijn geestelijke gezondheid. Osborn werd er zo gek als een deur van. Hobgoblin weet de formule aan te passen zodat alleen de positieve effecten ervan overblijven. Dit maakt Hobgoblin in zekere zin een gevaarlijker vijand dan Osborn ooit was. Hobgoblin denkt veel strategischer dan zijn voorganger en zet vaak anderen in om het uile werk voor hem op te knappen.
De eerste confrontatie tussen Spider-Man en Hobgoblin blijft een van mijn favorieten, omdat je een mooi idee krijgt van wat Hobgoblin allemaal voor spulletjes in huis heeft, zoals deze vlijmscherpe vleermuizen:
Het gevecht is overigens van korte duur: als Hobgoblin op de grond ligt, lijkt het of Spider-Man hem kan ontmaskeren, maar dan schiet de snoodaard een energiestraal af op een stuk opengelegen straat waardoor een gasleiding in de brand vliegt. Om het brandgevaar te blussen graaft Spidey de straat open en knijpt hij de leiding dicht. Tegen de tijd dat het gevaar is geweken, is zijn vijand natuurlijk allang gevlogen. Gelukkig maar, want er staan in de toekomst nog veel meer prachtige confrontaties tussen deze twee personages te wachten.
Bewust heb ik nog niet de identiteit van Hobgoblin genoemd, want misschien wil je de fantastische trade paperback Origin of the Hobgoblin nog lezen waarin de eerste verhalen met Hobbie zijn opgenomen. En Hobgoblin Lives! die in de jaren negentig uitkwam en dieper in gaat op zijn geschiedenis. Dat zijn de twee comics die ik je van harte aanbeveel als je meer over deze superschurk wil weten. Je kunt ook gewoon deze video even bekijken, maar dan mis je wel heel wat uurtjes leesplezier:
Tegenwoordig struikel je over de Goblins in Spider-Man verhalen, maar toen in de jaren tachtig The Hobgoblin geïntroduceerd werd, was dat iets nieuws.
Toen ik begon met het lezen van Spider-Man-strips was ik een jaar of acht. Norman Osborn alias the Green Goblin was al jaren dood. Er werd wel eens naar hem gerefereerd in een verhaal, maar totdat Juniorpress begon met het uitgeven van Spider-Man Klassiek met daarin oude strips uit het verleden van Spider-Man, had ik nooit verhalen met the Green Goblin gelezen. Dat maakte dat de komst van de Hobgoblin des te harder aan kwam. Wat een fantastische schurk was dat!
Hij zag er allereerst al erg eng uit met zijn rode ogen, enge gezicht en hoodie. Dan had hij ook nog eens een snelle goblin glider waarop hij rond kon vliegen en die een prachtig rookspoor van uitlaatgassen achter zich liet. Hij gooide met halloweeneske pompoenbommen en vlijmscherpe vleermuizen. Dat laatste wapen moet de advocaten van Bruce Wayne toch hebben doen nadenken over een rechtzaak copyright infringement, want ze lijken natuurlijk erg veel op de batarangs van Bats. Maar goed, stelen van anderen was ook precies waar Hobgoblin goed in was. Zijn hele kloffie en wapens had hij immers van The Green Goblin ontvreemd. Daar is een goede reden voor.
The Hobgoblin is een creatie van schrijver Roger Stern en tekenaar John Romita Jr. Hij was hun antwoord een veel gestelde vraag: wanneer komt the Green Goblin terug?
Stern:
‘Everyone wanted the old characters back and they kept requesting the Green Goblin. Norman Osborn was the Green Goblin and he was dead. Harry Osborn only thought he was the Green Goblin. He had been crazy at the time, but he was better now. Besides, Harry didn’t have Norman’s super-strength and he would have gotten a terrible groin strain the first time he tried to ride that bat-glider across town. A normal guy just couldn’t straddle a jet engine without disasterous consequences! I didn’t want to bring in a new Green Goblin so I figured maybe I could meet the readers halfway. I decided to bring in a new guy who would steal the Goblin’s stuff and reconfigure it enough so that he was a new character.’ (DeFalco 2004: 105-106)
De introductie van Hobgoblin in Amazing Spider-Man #238-239 is een van de beste Spider-Man-verhalen ooit, want een vakkundig opgebouwde en zeer spannende thriller. Normaliter duiken de tegenstanders van Spider-Man zo maar in een verhaal op als we hen voor het eerst zien. Ergens halverwege doen ze dan in flashback snel hun oorspong uit de doeken. Niet bij dit verhaal over Hobgoblin: we zijn getuige van hoe hij aan de spullen van de Goblin komt en hoe hij deze naar eigen smaak modificeert en zijn eigen identiteit creëert. Het zou een prima eerste acte zijn in een nieuwe Spider-Man-film. Sterker nog: ik hoop dat ze ooit de Hobgoblin saga gebruiken als basis voor een Spidey-film.
Het verhaal begint bij Peter Parker en zijn Tante May. May heeft haar woning opengesteld voor leeftijdsgenoten en het huis van de Parkers is nu dus een soort van bejaardentehuis voor zelfstandig wonende ouderen. Peter, May en Mays vriend Nathan zitten bij de notaris om nog het een en ander te regelen. Als ze later over straat lopen, worden ze bijna omver gereden door een auto die uit een steeg snelt. Als Peters instinkt hem niet had gewaarschuwd, waren ze nu dood geweest. De auto wordt achtervolgt door de politie die halt houdt om te vragen of alles goed is met het trio. De politie vertelt dat ze een stel bankovervallers achtervolgen. Gesneden koek voor Spider-Man natuurlijk, die meteen in aktie komt en meelift op het dak van de politiewagen. Spidey springt over naar de auto van de criminelen en weet ze snel uit te schakelen. Een van de boeven weet uit de auto te springen. Het voortuig crasht en Spidey zet de achtervolging in. De schurk gooit een rookbom naar Spidey en weet via het riool te ontsnappen. Spider-Man geeft zijn zoektocht al snel op en terwijl Peter zijn camera van het dak van de politieauto haalt, ontdekt de voortvluchtige bankovervaller een geheime schuilplaats die vroeger van the Green Goblin was. De ruimte hangt vol met zijn spullen: kostuums, computers, wapens en dagboeken.
Op de redactie van The Daily Bugle levert Peter later zijn foto’s in en hoort hij dat de boef vlakbij een magazijn van Osborn Industries is ontsnapt. Op dat zelfde moment toont de bankovervaller, Georgie, aan een onbekende de schuilplaats van the Goblin. De nieuwe bezoeker draagt een gleufhoed en lange jas en we zien gedurende de hele strip zijn gezicht niet. Jarenlang zou de ware identiteit van de Hobgoblin een groot geheim blijven. Hij werd meerdere keren ontmaskerd, maar dat bleken altijd dwaalsporen te zijn en mensen die er door Hobgoblin zelf waren ingeluisd.
Als de mysterieuze man zeker weet dat Georgie alle spullen van the Green Goblin bij hem heeft afgeleverd, en het magazijn van Osborn heeft doen afbranden, ruimt hij Georgie uit de weg. Nu kan Hobgoblin met de spullen van Norman Osborn aan de slag. Hij geeft de kostuums een nieuw kleurtje, namelijk grijs met oranje, en maakt nieuwe maskers. The Hobgoblin is geboren.
We maken het allemaal een keer mee, het moment dat we het ouderlijk huis verlaten om op onszelf te wonen. Ook Peter Parker is dit natuurlijk eens overkomen.
In Amazing Spider-Man#46 (maart 1967) is Peter net gaan studeren aan de Empire State University. Zijn studiegenoot en nieuwe beste vriend Harry Osborn vraagt of Peter zijn huisgenoot wil worden. Peter denkt eerst dat hij de huur niet kan betalen, maar het mooie is dat Harry’s vader die voor zijn rekening neemt. Hoe ironisch: the Green Goblin betaalt de huur voor Spider-Man.
Peter wil eerst nog even overleggen met Tante May, hij is immers haar laatste familielid. Als hij haar ophaalt van het zojuist gebouwde Penn Station, heeft Tante May zelf ook iets te vertellen aan Peter. Ze wil namelijk bij Tante Anna Watson intrekken, want die voelt zich eenzaam nu Mary Jane uit huis is, maar is bang dat ze Peter in de steek laat. ‘I know how DEPENDENT you are upon me, dear, and…’ Hier toont Lee hoe de verhoudingen tussen May en Peter liggen: de een maakt zich altijd zo veel zorgen over de ander, terwijl ze het beiden ook alleen zullen redden. Het is dat het zo’n aardige vrouw is met het hart op de goede plek, anders zou ik Tante May als ziekelijk bezorgd bestempelen.
Wanneer de grote dag eindelijk is aangebroken, nemen May en Peter afscheid van elkaar. Ik moet toegeven dat de tekst van Lee nogal dik aangezet is, het lijkt verdorie wel alsof Peter naar de andere kant van de planeet gaat verhuizen in plaats van Forest Hills naar Manhattan. Maar goed, zo is die relatie tussen May en Peter nu eenmaal. Zie je hoeveel tekst Stan Lee in de stripplaatjes weet te proppen? Het lijkt wel een Kuifje-strip!
Het is sowieso een aflevering waar veel in gebeurt. Spider-Man ontmoet voor het eerst schurk the Shocker die de lezer ook tussendoor zijn oorsprong uit de doeken doet. Er zitten nog scènes in het verhaal waarin Peter met MJ uit gaat en merkt dat hij Gwen Stacy toch ook een lekker ding vindt. Journalist Frederick Foswell, vermond als Patch, achtervolgt Peter om erachter te komen hoe het toch komt dat de tiener altijd foto’s van Spider-Man kan maken en weet bijna te ontdekken dat Peter en Spidey dezelfde persoon zijn. Kortom, veel boeiend leeswaar voor je geld. En de tekeningen van John Romita Sr zijn ook om te smullen. Zijn grafische kunsten blijven overeind staan in al het tekstgeweld van Lee.
Op kamers
Zelf ging ik op mijn achttiende het huis uit, een paar maanden nadat ik mijn middelbareschooldiploma had gehaald. Ik dacht het meteen goed aan te pakken en nam het vliegtuig naar de Verenigde Staten om daar een tijdje te wonen. Niks op kamers om de hoek voor mij dus. Dat kwam later, toen ik weer terug was in Nederland en ging studeren aan de kunstacademie. Toen heb ik overigens ook nog een tijd in huis gewoond met mijn toenmalige beste vriend. En daarna nog een tijdje bij mijn oma, omdat ik geen huis in Hoorn kon krijgen. Maar goed, daar houdt de overeenkomst tussen Peter Parker en mij wel weer mee op.
Hoe was dat eigenlijk voor jou om je ouderlijk huis te verlaten?
Een prachtige illustratie uit 1984 van, een toen nog, jonge Arthur Adams met Spider-Man, Black Cat en Hobgoblin.
De illustratie is ooit als poster op de markt gebracht als ik me goed kan herinneren. Ik weet in ieder geval zeker dat hij in Nederland werd afgedrukt in een van de agenda’s van Juniorpress. Voor zover ik weet heeft Arthur Adams niet veel Spider-Man comics getekend. In ieder geval is Web of Spider-Man Annual #2 van hem.
Adams brak in 1985 door met een serie over X-Man Longshot geschreven door Ann Nocenti. Daarna tekende hij veel verschillende superhelden, maar vooral ook veel covers. Ik hou van zijn stijl en die kleine, dunne lijntjes die hij in overvloed op het papier zet.
Bovenstaande illustratie zou een prachtig ontwerp kunnen zijn voor een filmposter met deze personages erin. Hij heeft Hobgoblin, die er toch al niet gezellig uit ziet, een extra sinistere uitdrukking gegeven. De Hobgoblin en Black Cat zijn twee van mijn favoriete bijfiguren uit het Spider-Man-universum. Binnenkort vertel ik meer over ze.
Zou de wereld beter af zijn met superhelden als Spider-Man?
Als we schrijvers als Alan Moore mogen geloven, die de klassieker Watchmenschreef, is het antwoord waarschijnlijk nee. Moore toont in deze strip dat die superhelden toch maar een stel geperverteerde en getroebleerde personages zijn en dat wie almachtig is, een grote kans heeft om als dictator door het leven te gaan. Toch, als een vijandig buitenaards ras op het punt staat om de wereld te veroveren of verorberen, heb ik maar wat graag een team als Avengers aan onze kant staan. Iets wat de gelijknamige film van Joss Whedon uit 2012 nog maar eens duidelijk maakte.
Maar hoe zit het met superhelden als Daredevil en Spider-Man, helden die zich dikwijls bezighouden met kleine criminelen die de straten onveilig maken: drugsdealers, pooiers en overvallers? Je zou denken dat het inrekenen van dit soort misdadigers, waar de gewone burger het meeste last van heeft, van groot nut zou zijn.
Toch zit het ingewikkelder dan het lijkt.
Burgerwacht
In wezen is Spider-Man wat we noemen een ‘vigilante’, iemand die op eigen autoriteit handelt en zonder mandaat de misdaad bestrijdt. Hij overtreedt dus eigenlijk de wet om anderen te beschermen.
De slachtoffers
In het verhaal ‘The System’ van Brian Patrick Walsh en Alberto Dose wordt duidelijk wat dat voor gevolgen heeft. Twee schoften overvallen ’s avonds een deli van een oud echtpaar. De zestigjarige man wordt door een van de overvallers met een honkbalknuppel in coma geslagen. De daders slaan op de vlucht. De overval wordt gemeld bij twee patrouillerende agenten die naar het plaats delict snellen. Daar aangekomen blijft een agent bij de slachtoffers om een ambulance te bellen, zijn collega rijdt in de richting waarin de overvallers wegrenden. Ze hoeft niet ver te rijden, want om de hoek vindt ze de twee boosdoeners opgesloten in een webnet van Spider-Man.
De muurkruiper heeft het werk voor de politie gedaan en de daders voor ze gevangen genomen. Procederen en opsluiten maar? Zo simpel is het niet helaas.
Rechercheurs Harrison en Donavan hebben de taak de verdachten te verhoren. Ze werden vijf huizenblokken van de plaats delict gevonden in het webnet, de honkbalknuppel waar de oude man mee geslagen is lag een straat verder. Op het wapen zitten alleen vingerafdrukken van het slachtoffer, de dader droeg handschoenen. Omdat de daders minstens vijf minuten in het webnet zaten voordat de agent ze vond, hadden ze genoeg tijd om met elkaar te overleggen en een verhaal te verzinnen.
Gebrek aan bewijs De zaak wordt nog lastiger omdat er geen getuigen zijn die hen daadwerkelijk de overval heeft zien plegen. Goed, de vrouw van het slachtoffer was getuige, maar haar zicht is zo slecht dat ze in de line-up een van de rechercheurs heeft aangewezen. En aangezien Spider-Man niet in de buurt is om verslag te doen, is een bekentenis van een van de daders de enige manier om hen achter de tralies te krijgen.
Maar zo makkelijk laten Terry Dunn en Walter Bunkowski zich niet pakken. Dunn is een gehaaide rat die al veel narigheid op zijn kerfstok heeft staan. Volgens zijn strafblad begon hij met het stelen van auto’s op zijn veertiende, op zijn achttiende dealde hij drugs, op zijn drieëntwintigste werd hij veroordeeld voor zware mishandeling. ‘En vandaag promoveerde je naar het echte werk, poging tot moord in de uitvoering van een overval,’ zegt rechercheur Harrison. Dunn ontkent in alle toonaarden en beweert dat hij en zijn vriend aan het wandelen waren toen er twee kerels hun richting uitliepen, achtervolgd door Spider-Man. Dunn beweert dat het Webhoofd de verkeerde mannen heeft vastgewebt. ‘Spider-Man viel ons aan. Jullie zouden achter hem aan moeten gaan.’
De andere verdachte is een stuk zenuwachtiger dan zijn collega. En hoewel Bunkowski wat fouten maakt in zijn versie van het verhaal, hij beweert dat de echte daders van achteren kwamen aangerent terwijl Dunn zegt dat ze van voren aankwamen, ziet het er slecht uit voor het recht. Ieder moment kan Bunkowski’s advocaat ook binnenkomen en dan is het gedaan met een mogelijke bekentenis.
De Spider-Man-verdediging
Terwijl de rechercheurs Bunkowksi overhoren, overleggen hun superieuren over de zaak. ‘Ik hoop dat Spider-Man de krant leest’, moppert de Chef (police captain). Zijn collega die een dikke snor onder zijn neus draagt, valt hem bij. (Ik vermoed dat dit de commissaris is, al wordt dit nergens duidelijk gemaakt.) ‘Ik vrees dat de advocaten Spider-Man eindelijk hebben ingehaald. De “Spider-Man verdediging” is tegenwoordig populairder dan claimen dat de dader tijdelijk ontoerekeningsvatbaar was.’
De chef vertelt dat de laatste drie kruimeldieven die Spider-Man afleverde allemaal vrijuit gingen. De gepensioneerde politieagent Ed Lawrence, werd tijdens zijn werk als bankbewaker doodgeschoten. Spidey kreeg de daders te pakken, maar juist door zijn toedoen gingen de daders dus vrijuit. ‘Die freak realiseert zich niet dat wij zijn troep moeten opruimen,’ bromt de Chef.
With great power…
Walsh kaart met ‘The System’ dus een interessant gegeven aan. Peter Parker mag dan door de dood van zijn oom vinden dat hij zijn speciale kracht moet inzetten om de mensheid een handje te helpen, wat deze agenten betreft helpt hij hen van de regen in de drup en doet hij meer kwaad dan goed.
Even lijkt het erop dat de rechercheurs hun zin krijgen. Ze weten tijdens het verhoor Bunkowski zo te bespelen dat hij op het punt staat te bekennen, maar dan komt zijn advocaat binnen en die heeft zijn verhaal al klaar. Snorremans brengt in dat de verdachte bij de plaatsdelict was met het gestolen geld in zijn bezit. De advocaat werpt tegen dat hij vijf huizenblokken verder gevonden werd en erin is geluisd door de echte daders en dat zijn cliënt is aangevallen door Spider-Man. Snorremans roept dat de verdachte niet eens Spider-Man gezien heeft en dat hij beweert per ongeluk in het web terecht zijn gekomen. Dit is een belangrijk detail, want als het bestaan van Spider-Man niet bewezen kan worden, snijdt de Spider-Man verdediging geen hout.
‘Nu doe je alsof Spider-Man niet bestaat. Dat geloof je toch zelf niet? Je hebt geen vingerafdrukken, geen getuigen. Ik ken wc-papier dat sterker is dan jullie zaak,’ beweert de advocaat. Omdat de agenten de verdachten officieel niets ten laste kunnen leggen, gaan ze vrijuit. Dankzij Spider-Man.
Of toch niet? Als de twee rechercheurs met hangende hoofden het pand verlaten om te gaan ontbijten en het voornemen de volgende dag toch nog maar eens met de kippige getuige te gaan praten, krijgt de politiechef de post van gisteren en de printverse Daily Bugle onder ogen. Op de voorpagina van de krant staat een grote foto waarin Spider-Man de twee verdachten inrekent. Niet alleen dat: we zien dat Bunkowski de honkbalknuppel waar de oude man meegeslagen is vasthoudt om naar Spidey uit te halen. Al het bewijs dat de politie nodig heeft wordt in een mooie foto van Peter Parker aangeleverd.
Liever The Punisher?
Nu heb ik zeer beperkte kennis van het strafrecht, maar dat schrijver Walsh iets als de ‘Spider-Man defense’ bedenkt waarmee advocaten ervoor zorgen dat hun criminele cliënten vrijuit gaan, lijkt mij een prachtige vondst. Ik kan me voorstellen dat iets dergelijks ook in onze wereld toegepast zou worden als Spider-Man echt zou bestaan. Ik hoop dat de foto van Parker in dat geval ook genoeg bewijs zou zijn om de daders uiteindelijk te kunnen veroordelen.
Anders zou je denken dat we in de echte wereld meer hebben aan iemand als The Punisher om de gewone burgers tegen misdadige klootzakken te beschermen, want die schiet ze immers gewoon overhoop. The Punisher doet niet aan papierwerk of juridisch touwtrekken.
‘The System’ uit Spider-Man’s Tangled Web Vol.1 #22 (maart 2003) Tekst: Brian Patrick Walsh, tekeningen: Alberto Dose.
Een verhaaltechniek die geregeld in de Spider-Man-strips wordt gebruikt, is de droomsequentie. Een mooie manier om de lezer te laten zien wat er in het hoofd van een personage speelt.
Vorige week schreef ik al iets over het huwelijk tussen Peter Parker en Mary Jane Watson, Maar daar valt nog veel meer over te vertellen, zoals over de twijfel waar Peter mee worstelt voordat hij met Mary Jane gaat trouwen.
In Amazing Spider-Man annual #21 (1987) lezen we dat voordat het verliefde paar het ja-woord uitroept, er heel wat twijfel speelt bij Peter en Mary Jane. Een van de rijke vrienden van MJ, Bruce, probeert haar zelf te schakelen en over te halen niet met Peter te trouwen. Peter moet erg veel aan Gwen denken en hoe zij om het leven kwam doordat hij Spider-Man is. Kan hij Mary Jane wel genoeg beschermen? Moet hij haar wel aan een dergelijk gevaarlijk leven blootstellen?
Die angst haar te verliezen leidt tot een nachtmerrie op de avond voor de ceremonie. In de kerk waar ze trouwen zijn het niet Peters vrienden die getuige zijn, maar de collega superhelden en de schurken waar Spidey vaak mee te maken krijgt. Doctor Octopus speelt, als een soort maniakale versie van Elton John, op het kerkorgel. Ook Oom Ben én Gwen Stacy komen langs. Want tja, dat kan nu eenmaal in dromen.
De ceremonie loopt spaak op het moment dat de dominee vraagt of er nog iemand bezwaar heeft tegen dit huwelijk. Prompt komen de schurken in actie en schakelen de superhelden uit. Dan richten ze zich op Mary Jane. Spider-Man doet zijn best, maar zijn geliefde beschermen tegen al zijn tegenstanders is te veel gevraagd. Zelfs in een droom.
Amazing Spider-Man annual #21. Plot: Jim Shooter. Tekst: David Michelinie. Tekeningen: Paul Ryan. Inkt: Vince Colletta.
Recent plaatste het leuke blog Marvel Comics of the 1980s onderstaande originele tekeningen van Ron Lim, geïnkt door meester John Romita Sr. Oorspronkelijk waren deze bedoeld voor de tradepaperback waarin het verhaal waar Peter Mary Jane ten huwelijk vraagt en de vertelling waarin dit huwelijk plaatsvindt zijn opgenomen. Voor zover we hebben kunnen nagaan zijn de illustraties nooit gebruikt, want de bestaande uitgaven hebben andere covers.
Dat maakt het delen van het grafische werk des te leuker. Vooral de achtercover vind ik tof, waarin we enkele trouwfoto’s zien van de plechtigheid en daarna. Vooral Doctor Octopus als wedding cake crasher vind ik erg geslaagd – al is dat een scène die niet in het verhaal voorkomt. Uiteraard waren geen van Spidey’s collega’s op de plechtigheid aanwezig, want het zijn immers Peter Parker en Mary Jane die in de echt werden verbonden. (De schurken en supercollega’s van Spidey komen wel in een droomsequentie in het verhaal voor.)
Dit is de cover die uiteindelijk in de trade is gebruikt:
En dit zijn de covers van Romita Sr. van de annual waarin het stel daadwerkelijk trouwde. De variant waarop Mary Jane met Spider-Man trouwt was tevens de voorkant van de Nederlandse uitgave van Juniorpress:
Voor het verhaal over de huwelijksreis maakte Romita deze grappige cover:
Over het huwelijk van Peter en Mary Jane valt nog veel meer te vertellen, maar dat doen we weer een andere keer.
Fred Waugh (1932-2012) was een stuntman met een lange staat van dienst. In de jaren zeventig deed hij ook de stunts in de tv-serie over Spider-Man. Wanneer we Spidey in actie zien komen, zit dus eigenlijk Fred in het kostuum en niet Hammond. Die deed alleen de scènes waarin ook geacteerd moest worden.
Hammond zei hier het volgende over in dit interview met LA Times:
Truth be told, the only times that I can remember actually wearing the suit was when it was a scene with another actor. I did always say that [stuntman] Freddy [Waugh] — bless his heart — was really great at climbing up and down the building, but he was no more an actor than I was a circus performer. I said, “It’s not fair to the other actors to play these scenes and do dialogue with Freddy. I would always come in and do whatever action is involved when there is going to be dialogue. I wore the costume quite a lot in the pilot.
Hammond en Waugh hadden allebei een andere visie over hoe Spider-Man bewoog. Terwijl de acteur ervoor koos om zijn alter ego zo normaal mogelijk te laten bewegen, wilde Waugh er juist een menselijke spin van maken:
This was something that I wasn’t completely happy about. Freddy had this idea that he should move with these spider-like moves. Which was something I wasn’t totally comfortable with. We had to compromise a bit. I think even to this day, in my eye there’s a difference between the way Freddy moves and the way I do. In my mind the only time that it’s justified for him to move like a spider is when he’s trying to intimidate his enemies into thinking that he’s a creature. In some of the fight scenes, I think Spider-Man seems to convince his adversaries that he’s got some powers that he doesn’t actually have. But in the scenes where Spider-Man is just standing and talking to someone, I would just stand there and talk. He’s an absolutely average guy who is no different from you or anyone else except when he needs to use his skills and then he seems to become 10 times stronger than any other person on the street. And he can also jump up and hold on to the ceiling.
Achter de schermen
Helaas heb ik nog geen interviews kunnen vinden waarin Waugh over zijn rol als Spider-Man spreekt en aangezien de beste man in 2012 op 80-jarige leeftijd overleed, kan in het hem zelf nooit meer vragen. Wel vond ik deze toffe opnames op YouTube die Waugh aan het werk laat zien tijdens opnames van de televisieserie. Je kunt meteen goed de wah-wah-gitaarmuziek uit de serie horen:
Oeps! Het webhoofd mag wel oppassen anders slaat deze ninja nog z’n hersens in:
Gek dat Spidey’s spinneninstinct hem niet waarschuwt voor het gevaar dat achter hem schuilt. Nou ja, ze zaten er wel vaker naast in de televisieserie uit de jaren zeventig waar dit een still van is.
Toch denk ik met fijne nostalgische gevoelens terug aan de kortlopende serie waarin Nicholas Hammond Peter Parker gestalte gaf. Het was de eerste live-action serie over Spider-Man en toen deze op Sky Channel in de jaren tachtig in herhaling te zien was, wisten we niet beter. Het was immers het tijdperk voor Batman van Tim Burton en de X-Men van Bryan Singer lieten nog bijna vijftien jaar op zich wachten.
Ik heb al eerder over de serie geschreven dus ik zal de beschrijving hier kort houden: zeer beperkte specialeffects, Spider-Man vecht nooit tegen superschurken maar neemt het op tegen alledaagse boeven en veel van de bekende personages uit de strips zien we nooit in de serie. Toch doet Nicholas Hammond het niet onaardig. Hij was tijdens de opnames ongeveer 27-28 jaar oud, wat Peter Parker dus een stuk ouder maakt als hij door een radioactieve spin wordt gebeten. Zoals je weet was Peter in de strips een tiener toen dit gebeurde.
Bovenstaande still is afkomstig uit de pilot aflevering die in Europa als film is uitgebracht. In Spider-Man wordt universitair student Peter Parker door een radioactieve spin gebeten waarna hij de evenredige snelheid en kracht van het beestje overneemt. En net op tijd, want New York wordt afgeperst door Mr Byron: een naargeestige zelfhulpgoeroe die mensen hypnotiseert. Tien burgers zullen onder zijn invloed zelfmoord plegen tenzij de regering hem 50 miljoen dollar losgeld uitbetaald. Om te bewijzen dat hij hiertoe in staat is, laat hij enkele prominente burgers- advocaten, rechters, professoren etc. bankovervallen plegen.
In deze scène krijgt Spidey het aan de stok met drie ninja’s in dienst van Byron. Het is de beste actiescène uit de pilotaflevering en tevens de eerste keer dat we Spider-Man in kostuum in actie zien komen. Niet alleen krijgen we een goede demonstratie van de krachten die het Webhoofd bezit, we zien vooral ook zijn beperkingen. Had Spidey in de strip weinig moeite gehad met de drie kaalhoofdjes, in de serie blijft de eerste confrontatie onbeslist. Ook weten de mannen makkelijk het web van zich af te schudden en is het web dat uit de webschieters komt sowieso niet erg sterk.
Omdat mensen tegenwoordig zo aardig zijn geweest om alle dertien afleveringen van de serie op YouTube te zetten, kunnen we nu genieten van de hele actiescène:
Zelf foto’s van Spider-Man maken Toen ik de serie als tienjarige zag, was ik er zeer van onder de indruk. Heel graag wilde ik foto’s nemen van deze actiesequentie, net zoals Peter Parker dat in de strips deed. Een screenshot maken zoals we tegenwoordig doen, zat er toen niet in.
Ik heb toen met de Agfamatic 2008, de klik-klak-fotocamera van mijn moeder een poging gedaan om de beelden vast te leggen. De verkoopster in de drogisterij waar ik het filmrolletje kocht, had nog enkele tips voor me om betere foto’s te nemen van televisie. Ze vertelde dat ik alle gordijnen in de woonkamer dicht moest doen zodat er zo min mogelijk weerkaatsing in het beeld te zien was. Ook stelde ze voor dat ik het beeldscherm iets donker moet zetten om de foto niet te licht te maken. ‘Om de duisternis te compenseren moet je de flits aanzetten,’ vertelde ze me op vertrouwelijke toon.
Thuis ging ik meteen aan de slag, deed de gordijnen dicht, stopte de videoband in de speler en draaide de ninja-scène af. Zodra Spider-Man op het plafond sprong drukte ik af. Flits! Eventjes was de hele kamer verlicht door de lichtflits. Nadat de sterretjes voor mijn ogen weer waren gedoofd maakte ik op deze manier nog een paar foto’s. Vooral het moment dat Spidey de paal op het dak vast pakte en de ninja van zich af schopt wilde ik op foto vastleggen. Na een paar flitsen begon het me te dagen dat die verkoopster wellicht helemaal geen kennis had van hoe je foto’s van televisie nam en dat het waarschijnlijk helemaal geen goed idee was om een flits te gebruiken, want die leek door het glazen televisiescherm teruggekaatst te worden. Dus nam ik nog een paar foto’s zonder. Het was immers een geheel nieuw experiment voor me, dat foto’s van televisie nemen.
Toen ik een paar dagen later vol verwachting mijn rolletje liet ontwikkelen bleek dat mij vermoedens juist waren geweest: het merendeel van de foto’s lieten niet meer zien dan een witte vlek van de flitslamp. De twee foto’s die ik zonder flits had gemaakt lieten Spider-Man zien die de ninja een flinke trap gaf. Maar de foto verdiende geen schoonheidsprijs: ik had precies tussen twee frames afgedrukt waardoor Spidey er dubbel op stond. Ook was de foto veel te donker, waardoor er maar weinig te zien was. Nou ja, ook Peter Parker de nieuwsfotograaf en mijn grote voorbeeld, had geregeld mislukte foto op zijn rolletje zitten. Dat was toch een soort troost.
Dertig jaar later, van de week dus, heb ik een paar screenshots gemaakt van de scène om de wens van dat jongetje van vroeger toch nog uit te laten komen. Door de lage resolutie van het videobestand is het resultaat echter wat teleurstellend. Ach, sommige dingen veranderen niet.
Er valt nog veel meer te vertellen over Spider-Mans televisie-avonturen in de jaren zeventig, dus ik kom hier zeker nog op terug.
Spannende cliffhangers en comics gaan, net als politici en leugens of pindakaas en smakelijk, hand in hand. Het hoort bij de seriële vertelvorm die ervoor moet zorgen dat we iedere maand een nieuwe aflevering kopen. Sommige cliffhangers zijn ware kunststukjes.
Dit stripplaatje sluit Amazing Spider-Man #178 (coverdatum maart 1978) af. Ik vind het een prachtige cliffhanger, want alles is netjes in één frame verpakt. Terwijl Tante May hoognodig geopereerd moet worden, de arme schat heeft in korte tijd twee hartaanvallen gehad, wacht het operatieteam op toestemming van een familielid. Dat is natuurlijk haar neefje Peter Parker, maar zoals je door het raam kunt zien, heeft die op dit moment heel andere dingen aan z’n hoofd. Op weg naar het ziekenhuis werd hij onderschept door the Green Goblin.
Dit keer zit overigens niet Norman Osborn achter het masker van de Goblin, want die is dood. (Tenminste, toen nog wel.) Het is ook niet Harry Osborn, zoals Peter vermoedt, maar Bart Hamilton, de psychiater die de opdracht heeft Harry te genezen van zijn criminele gekte. Je zou kunnen zeggen dat Hamilton er nogal onorthodoxe methoden op na houdt om zijn patiënt te genezen, maar in werkelijkheid denkt Hamilton een betere criminele superschurk te zijn dan Harry of Norman Osborn. Een psychiater die ze zelf niet helemaal geestelijk op een rijtje heeft, wie had dat kunnen denken?
Hoe dan ook, in een stripplaatje is duidelijk hoeveel het leven van een superheld soms op een aflevering uit een soap lijkt. Met dank aan schrijver Len Wein, tekenaar Ross Andru en inktwerk van Jim Mooney.
