Kan een stripfiguur een boek schrijven? Nou, psychiater Sigmund wel. Of ieder geval Peter de Wit die al sinds 1994 deze succesvolle humorstrip maakt. Waar De Sigmund Almanak precies over gaat, vertel ik uiteraard in deze vlog.
Vind je de vlogs leuk? Abonneer zodat je altijd op de hoogte wordt gehouden van een nieuwe aflevering. De knop hiervoor staat op YouTube bij de beschrijving van de vlog.
De film Venom met Tom Hardy in de hoofdrol draait in de bioscoop. Ik ben een enorme Spider-Man-fan en Venom is een van mijn favoriete superschurken, maar toch wil ik deze film niet gaan kijken.
In de vlog leg ik uit waarom en ga ik dieper in op het probleem van dit soort adaptaties. Ook blik ik terug naar mijn eerste spectaculaire kennismaking met deze vijand van Spider-Man. En vertel ik wat Venom nu zo’n bijzonder personage maakt.
In VPRO gids #40 (2018) staat mijn interview met de eigenzinnige stripmaker en grafisch kunstenaar Wasco over zijn boek 1000 pinguïns. Het is altijd kicken als een van mijn artikelen in print verschijnt. Het interviewen van boeiende makers is immers wat ik het liefste doe. Mensen als Wasco, andere stripmakers, maar ook filmmakers, kunstenaars of videomakers. Mensen met een goed verhaal die bijzondere, mooie of noodzakelijke dingen maken. Daar praat ik graag mee. Dat is mijn vak en ik ben daar goed in. Het liefste zou ik hier fulltime mee bezig zijn.
Na het gesprek voor de Gids maakten Wasco en ik nog een vlog in zijn atelier:
Met zijn boek 1000 pinguïns wil grafisch kunstenaar Wasco ons beter leren kijken. ‘Het gaat om subtiliteit.’
Van de eigenzinnige stripmaker en grafisch kunstenaar Wasco (1957) kwam drie jaar geleden Het Tuitel Complex uit, waarin hij onderzoekt wat een strip nu eigenlijk is en wanneer een strip ophoudt een strip te zijn. Voor zijn nieuwste boek tekende Wasco exact duizend pinguïns. Telkens in reeksen van één tot en met tien, in verschillende stijlen.
Waarom pinguïns als onderwerp? ‘Ik was altijd met katten bezig. Daarvan heb ik er duizenden getekend tot ik er flauw van werd. Ik kwam ook altijd vrouwtjes tegen die van katten hielden en op de een of andere manier wilde ik niet bij die softe wereld horen. Bovendien zijn er al zo veel boeken over katten,’ vertelt Wasco in zijn atelier op een Amsterdams industrieterrein. ‘Ik ben altijd bezig met exercices de style, met variaties op hoe je iets kunt tekenen. Eerst dacht ik dat dit niet met pinguïns zou kunnen omdat je maar een soort hebt, terwijl je in katten veel variaties hebt: dikke, harige, et cetera. Maar waarom zou ik geen harige of dikke pinguïns tekenen of me überhaupt druk maken over het feit dat die niet bestaan? Pinguïns hebben ten opzichte van katten twee voordelen. Ten eerste zijn ze goed herkenbaar en daardoor kun je dus goed zien dat het allemaal variaties zijn. Ten tweede lijken ze veel meer op mensen, dus je identificeert je beter met hen dan met katten.’
Pinguïndag
Op de boekenplanken in zijn werkruimte staan onder andere boekjes die Wasco in eigen beheer heeft uitgebracht, en enkele pinguïns gemaakt van oude gebruiksvoorwerpen. ‘Die hebben bevriende stripmakers gemaakt voor de pinguïndag die ik nu twee keer heb georganiseerd. Ik roep mensen op om met een pinguïn te komen en dan houden we een optocht. Dat is een wandelende expositie, maar heel lowbrow hoor.’
Dit laatste gaat niet op voor 1000 pinguïns dat over meer gaat dan alleen de zwart-witte vogels. Zoals veel van Wasco’s werk, valt je blik in eerste instantie op de illustraties zelf, die kunnen variëren van strippagina’s in een enigszins eenvoudige stijl, tot meer abstract werk dat naar Mondriaan neigt. De illustraties hebben vaak een speelsheid die vrolijk stemt en ze nodigen uit ze nauwgezet te bekijken. Want, wat zien we nu eigenlijk? Wat gebeurt er? Hoe verschilt de ene tekening van de vorige?
Details
Wasco: ‘Mijn werk gaat over hoe we ons verhouden met wat we zien en wat we doen. Net als iedereen heb ik een mening over dingen in de wereld, zoals politiek of de vluchtelingencrisis. Ik heb echter geen zin om mijn dubbeltje daaraan toe te voegen. Zaken zijn complex, maar worden in discussies vaak zwart-wit voorgesteld. Mensen moeten onderscheiden dat het juist om de details gaat. 1000 pinguïns kun je alleen maar lezen door goed op de details te letten en de subtiliteit in te gaan. Het roept allerlei vragen op. Uiteindelijk gaat het boek over evoluties, over hoe die groeien. Kunst is niet didactisch, maar het communiceert wel iets. Ik hoop dat mensen door er goed naar te kijken, doorhebben dat er een gedachte achter zit en snappen wat er gebeurt. Op de een of andere manier verruimt dat ons inzicht van hoe de wereld in elkaar zit en werkt. Uiteindelijk gaat het erom dat mensen subtieler worden en meer nuances kunnen zien.’
Tijdsverloop
Omdat 1000 pinguïns een verzameling van 184 afbeeldingen is, en niet direct een verhaal vertelt, wordt de lezer uitgenodigd zijn eigen interpretatie los te laten op individuele afbeeldingen. ‘Het belangrijkste is wat je er zelf uithaalt. Dat je het boek een tweede keer leest en er dan een heel ander boek of verhaal in kunt zien.’
Toch ben ik benieuwd naar wat Wasco zelf te vertellen heeft over illustratie 0113, waarop twee pinguïns met gebogen hoofd staan. ‘Die twee pinguïns staan daar een beetje te slapen, volgens mij,’ zegt de tekenaar. ‘Ze hebben het koud en staan daar behoorlijk eenzaam. Het zou overigens ook een plaatje met tijdsverloop kunnen zijn. In dat geval zien we twee keer dezelfde pinguïn die naar ons toeloopt, of waar de camera op inzoomt.’
Ambachtelijk
Aan veel van Wasco’s werk ligt een wetmatigheid ten grondslag die hij zichzelf oplegt. Zijn boeken beginnen bij een concept. Daarna begint hij te tekenen en ontstaan de illustraties bijna vanzelf: ‘Ik begin gewoon door het penseel op papier te zetten en ik denk daar van tevoren niet veel over na. Ik weet wel dat dit een redelijk intellectueel werk is, maar ik doe niet zo heel veel intellectueel werk terwijl ik teken,’ zegt hij lachend. ‘Ik improviseer en volg de lijn. Eigenlijk is dat betrekkelijk primitief. Dat ik van wetmatigheden houd, is iets uit mijn jeugd. Ik was goed in rekenen en heb een boekhoudersmentaliteit. Daarbij hou ik van veel. Veel als in meer en dan nog meer. Iedere mens is nietig, maar kan in feite veel maken. Je kunt een heel universum creëren, en ik wil dus heel graag heel veel creëren. Duizend vind ik ook een mooi aantal, want dan begint het ergens op te lijken.’
Sensueel
1000 pinguïns noemt Wasco uiteindelijk ook een ode aan het papieren boek. ‘Op dit moment ben ik anti-digitaal. Het populisme is de afgelopen tien jaar ongelooflijk versneld door de aanwezigheid van internet. Alles gaat te snel. In mijn contract heb ik laten zetten dat er geen digitale versie gemaakt mag worden. Het is een fysiek boek dat een bepaalde volgorde heeft en op een speciale manier is gedrukt. Dat zijn elementen die in de digitale versie kunnen veranderen. Bovendien heeft een digitaal bestand geen formaat. De originele pagina’s heb ik gemaakt op een risoprinter omdat die andere en diepere kleuren kan drukken dan het CMYK-systeem. Het gaat hier dus weer om subtiliteit. Kunst is uiteindelijk sensueel, een gevoel, en dat doet iets met je. Papier, kleur en inkt – al die dingen spelen daarin een rol.’
Op mijn vlog Is het internet stuk? kwamen enkele boeiende reacties en tips. In dit vervolg de belangrijkste tips die ons gaan helpen het Web weer terug te veroveren van Amerikaanse mediabedrijven als Google, Fakebook en Twitter. Deze tips vormen een begin, een eerste stap.
Bill Sienkiewicz en DC Comics’ Vice President Art Direction & Design Mark Chiarello zijn te gast op de wintereditie van Heroes Dutch Comic Con. Nederlandse comic-tekenaars krijgen de unieke kans om hun portfolio te laten beoordelen door Chiarello.
Op 24 en 25 november komt Eisner Award winnaar Bill Sienkiewicz naar de Utrechtse Jaarbeurs om voor het eerst zijn Nederlandse fans te ontmoeten tijdens de winter editie van Heroes Dutch Comic Con. Dat is groot nieuws, want het werk van Sienkiewicz is vernieuwend, uitdagend en hoort net zo goed op een strippagina als in een museum thuis. Dus hieronder het persbericht over dit bezoek:
Corner Boxes van New Mutants door Bill Sienkiewicz.
Bill is een award-winnende en Emmy-genomineerde artiest die met zijn vernieuwende stijl vanaf de jaren ’80 naam en faam verwierf in de Amerikaanse comic en graphic novel wereld. Wereldwijde bekendheid vergaarde hij vooral met zijn werk voor Marvel Comic’s Elektra: Assassin en zijn eigen graphic novel Stray Toasters. Zijn illustraties hebben hem een internationale reputatie en cult-status in de industrie opgeleverd. Een van zijn meest recente creaties is Legion uit de New Mutants serie van Marvel. Legion is een enorme hitserie geworden op FOX en New Mutants zal in 2019 door 20th Century Fox als film worden uitgebracht.
Zijn grensverleggende werk is te zien in Hollywood kaskrakers als The Dark Knight, The Grinch, Unforgiven, Star Wars: Return of the Jedi, en de hitgame Resident Evil. Sienkiewicz ontwierp personages voor de aankomende Dreamworks film Alcatraz versus The Evil Librarians en dat heeft nieuwe deuren voor hem geopend. Zo is hij nu bezig om de personages te conceptualiseren voor The Man With No Name; een bovennatuurlijke western van Lionsgate waarvoor Sienkiewicz, samen met Braxton Pope, als executive producer is aangesteld. Ook zal hij samen met Jeff Renfroe een verfilming van zijn eigen meesterwerk Stray Toasters gaan produceren, schrijven en regisseren.
Elektra: Assassin. Frank Miller en Bill Sienkiewicz.
Maar Sienkiewicz is een man van vele talenten en zijn reputatie reikt tot ver buiten de wereld van comics en graphic novels. Zijn werk sierde het Nationaal Museum of Fine Arts in Rio de Janeiro, Brazilië; galerieën in Parijs, Barcelona en Toscane; Het beroemde festival La Semana Negra in Spanje (De Zwarte Week); reclamecampagnes voor Nike, MTV en Nissan; posters voor The Green Mile en Olympische Winterspelen 2006, tijdschriften zoals Entertainment Weekly en Spin, maar ook het boek Jimi Hendrix, Voodoo Child: The Illustrated Legend of Jimi Hendrix.
Zijn werk leverde hem talloze onderscheidingen op waaronder een Eisner Award voor zijn werk voor DC Comics’ The Sandman: Endless Nights in 2004 en in 1995 en 1996 ontving hij Emmy-nominaties voor het bedenken en uitwerken van personages voor de TV-serie Where in the World is Carmen Sandiego voor tv-kinderzender PBS. Elektra: Assassin is meermaals in de prijzen gevallen bij de belangrijkste prijsuitreikingen voor strips in de VS en Europa. Voorbeelden zijn de Kirby Award in 1987, de Yellow Kid Award en Gran Guigiri Award in 1986.
Bill zal op zaterdag 24 en zondag 25 november aanwezig zijn op het evenement. Fans kunnen met hem op de foto, zijn handtekening ontvangen en zelfs een van zijn (custom made) creaties kopen.
Mark Chiarello Chiarello’s werk is bekend en meerdere malen bekroond met diverse awards. Zo heeft hij meegewerkt aan projecten als Batman/Houdini: The Devil’s Workshop, waar hij in 1983 een National Cartoonists Society Award voor Best Comic Book won, en Clive Barker’s Hellraiser. Hij was ook de eerste colorist van Mike Mignola’s comic-boek Hellboy: Seed of Destruction. Chiarello’s werk was ook te zien in Star Wars: The New Essential Chronology. Daarnaast mag hij zijn CV aanvullen met werk voor Marvel’s Wolverine en The Many Armors of Iron Man.
Als Vice President Art Direction & Design van DC Comics bepaalt hij het beeld van diverse comics. Het is daarom een bijzondere kans voor comic-tekenaar om hun portfolio te laten beoordelen door Mark en wellicht ontdekt te worden. Geïnteresseerden kunnen op zaterdag 24 en zondag 25 november bij Mark langskomen op Heroes Dutch Comic Con en hun werk bij hem inleveren.
Het is 1 oktober dus dat betekent aftellen en uitkijken naar Halloween. Om mij hierbij te helpen heb ik een zelfgemaakte vintage Heksenkalender op mijn bureau staan. De sexy dames van weleer zijn fijn gezelschap voor deze mooie herfstmaand.
Dit is trouwens de 52ste vlog die ik heb gemaakt sinds ik in mei gemiddeld drie keer per week een video upload op YouTube. Ik zit al op YouTube sinds 2007, maar voorheen publiceerde ik zo nu en dan een video. Tegenwoordig doe ik dat dus met een grotere regelmaat, dus ben ik sinds mei opnieuw begonnen met tellen.
Het is weer tijd voor een postvlog. Dit keer een pakketje uit België met de nieuwste striproman van Brecht Evens.
Op het boek staat niets over het verhaal, maar na wat zoekwerk vond ik dit:
BRECHT EVENS Het amusement: Drie twintigers. De exuberante, paradijselijke grootstad ligt aan hun voeten. Maar Rodolphe zit opgesloten in zijn hoofd, Jona wordt ingehaald door zijn kwalijke reputatie en Victoria wordt beteugeld door een cordon bezorgde vrienden. In deze pulserende mozaïek kruisen ze elkaar, in taxi, restaurant en discotheek, één zwoele zomernacht lang.
Huishoudelijke mededeling:
Eigenlijk wilde ik het vervolg maken op mijn vlog Is het internet stuk?, want er zijn interessante reacties op binnengekomen. Door griep kan ik vandaag niet opnemen en deze vlog heb ik eerder deze week opgenomen. Ach, misschien komen er nog meer interessante reacties binnen op de vorige vlog, dan kan ik die over een paar dagen meteen meenemen.
Ze zei dat laatst in Zomergasten, maar al eerder op andere plekken, zoals het YouTube kanaal Fast Moving Targets. Waarom is het internet stuk? Hoe komt dat? Welke rol spelen social media hierin? En wat is volgens mij een begin van een oplossing? Ik bespreek dat in deze vlog en ben benieuwd naar jullie reacties hierop.
We staan in het wondere atelier van Wasco waar ik de grafisch kunstenaar en stripmaker voor de VPRO gids interviewde. Wasco heeft namelijk een boek met 1000 pinguïns getekend.
Wat heeft hij met deze grappige, zwart-witte zeevogels? Waarom tekende hij er precies 1000? Wat is het voordeel van een risoprinter? En is er echt een pinguïndag??
Het boek 1000 pinguïns ligt inmiddels in de winkels. De vlog is opgenomen na het interview voor de VPRO Gids. Het artikel staat binnenkort in de Gids en op mijn site.
Omdat Instagram opeens veel ruimte opslokte van mijn telefoongeheugen, moest ik de app verwijderen om mijn iPhone 5 nog goed te laten werken. Drie weken later is er weer ruimte en heb ik de app er weer op gezet, maar je raadt het al: ik heb Instagram in de afgelopen weken niet gemist.
Dat vind ik typisch. Zolang je ermee bezig bent, lijkt het zo belangrijk. Maar wanneer je er even afstand van doet, mis je het helemaal niet. Mijns inziens geldt dat voor alle vormen van sociale media. Instagram, Fakebook, Twitter, YouTube… Het zijn vormen van entertainment. Ze zijn niet noodzakelijk.
Toen ik vanmorgen op de Facebookpagina van Jopo de Pojo terechtkwam, omdat deze leuke stripwinkel in Haarlem geen aparte website heeft, voelde de interface van Fakebook archaïsch aan. Al negen maanden zit ik immers niet meer op dit netwerk en ook Fakebook heb ik geen seconde gemist.
Na even scrollen kreeg ik ook meteen een pop-up die de pagina blokkeerde, die zegt dat ik moet inloggen om verder te kijken. Tja, geen Fakebook account meer, dus dat gaat niet.
Die pop-up kun je overigens naar beneden brengen, zodat je verder kunt scrollen. Toch schiet hij al snel weer naar boven en blokkeert het beeld. Dat is een van de redenen waarom ik vind dat bedrijven niet alleen een Facebookpagina moeten hebben, maar ook een eigen website. Al snap ik heel goed dat de mensen van Jopo de Pojo Fakebook gebruiken, omdat ze op die manier een community kunnen opbouwen en heel direct nieuwe strips en events onder de aandacht kunnen brengen bij hun klanten.
Liever geen iPhone
Dat ik aan een nieuwe telefoon toe ben, is wel duidelijk. Maar de nieuwe gaat geen iPhone meer worden, want ik wil geen 600 euro of meer neertellen voor een telefoon die eigenlijk vooral ergernis oproept. De foto’s die de iPhone maakt vind ik vaak ondermaats. Ook communiceert mijn mac niet zo goed met de iPhone als dat ik hoopte. Dat komt deels omdat ik niet via iCloud wil werken. Maar daarnaast vind ik dat ik als gebruiker veel te weinig controle heb met Apple producten. Je duwen van alles door je neus. Je kunt bijvoorbeeld niet eens zelf het cache van apps legen. Je moet wachten tot de iPhone besluit daar zin in te hebben. Als je een telefoon hebt met weinig geheugen is dat heel vervelend.
Mijn nieuwe telefoon wordt waarschijnlijk een Huawai: daar heb ik goede verhalen over gehoord wat betreft foto’s maken en video schieten. Ik vlog nu met een kleine handcamera, maar soms met mijn telefoon als ik die camera niet bij me heb, zoals laatst in Stockholm.
Of een Nokia 6.1. Ik twijfel nog een beetje maar moet over een paar dagen wel de knoop doorhakken.
Al mijn gedachten over sociale media wil ik in een vlog stoppen, maar om de een of andere reden krijg ik mijn gedachten daarover nog niet rond. Uiteindelijk komt er wel iets, maar het kost nog even tijd.
Neil Gaiman schreef een verhaal over Angela, een schaars geklede hemelse krijgster die jaagt op Hellspawns.
Ik vond deze Image comic uit de vervlogen jaren negentig in mijn weeshuis van strips en heb me er goed mee vermaakt. Gaiman houdt het actievolle verhaal luchtig door gevatte humor, de tekeningen van Greg Capullo spatten van het papier. En er zit een draak in, dus dat smaakt naar meer. Ben daarom meteen in de stapel Spawn-comics gedoken.
Gaiman introduceerde Angela in Spawn #9, maar deze vlog gaat over een miniserie van drie delen die Angela heet en die door Juniorpress werd uitgegeven in 1997.
Check ook deze video over Image en Spawn gemaakt door Kaptain Kristian.
Altijd leuk om dit soort post te krijgen: een pakket met nieuwe strips. Sherpa is een kleine uitgeverij in Haarlem die kwaliteitsstrips uitgeeft. Welke titels heeft Sherpa dit keer uitgebracht?
En hier nog even de link naar de video met uitgever Mat Schifferstein. Hij won in 2011 de Hal Foster Awards voor zijn bijzondere verdiensten voor het beeldverhaal.
Pinguïndag
Details
Toch ben ik benieuwd naar wat Wasco zelf te vertellen heeft over illustratie 0113, waarop twee pinguïns met gebogen hoofd staan. ‘Die twee pinguïns staan daar een beetje te slapen, volgens mij,’ zegt de tekenaar. ‘Ze hebben het koud en staan daar behoorlijk eenzaam. Het zou overigens ook een plaatje met tijdsverloop kunnen zijn. In dat geval zien we twee keer dezelfde pinguïn die naar ons toeloopt, of waar de camera op inzoomt.’
Sensueel
