Haarlem, waar iedere twee jaar het grootste stripfestival van Nederland plaatsvindt, krijgt haar eerste stripmuur, ontworpen door illustrator en stripmaker Thé Tjong-Khing.
Fotograaf: Rob Bruijnen/My Productions
Lees hieronder het vandaag binnenkomen persbericht.
De komst van Haarlem’s eerste officiële stripmuur, die momenteel wordt voltooid en is ontworpen door de 86-jarige Haarlemse meestertekenaar Thé Tjong-Khing, was lang een goed bewaard geheim bij de organisatie van Stripdagen Haarlem en de gemeente, die nauw hebben samengewerkt om dit project te realiseren. De belangrijkste stripstad van Nederland na Duckstad treedt hiermee eindelijk in de voetsporen van andere toonaangevende Europese stripsteden als Angoulême, Brussel en Antwerpen, die al langer in het trotse bezit zijn van officiële stripmuren.
Tonio van Vugt, artistiek directeur van Stripdagen Haarlem, en Blanca de Bruyne van de afdeling culturele zaken van de gemeente Haarlem hebben uitvoerig gescout naar de juiste locatie; de locatie op het Hortusplein ofwel de Raaks is uiteindelijk aangedragen door de gemeente. Het ontwerp van Thé Tjong-Khing, waarin verschillende bekende stripfiguren te zien zijn, beslaat niet één muur, maar zelfs vier. De afbeelding loopt namelijk door op de vier zijden van de liftkoker van parkeergarage Raaks. Het kunstwerk is door het glas rondom de lift te zien.
De muurschildering wordt uitgevoerd door kunstenaar Diego Teroba (Bergen op Zoom, 1975) die bekendheid verwierf als decorateur en vormgever bij De Efteling, maar Thé Tjong-Khing helpt zelf ook mee met schilderen. En ook de Haarlemse fotograaf Fjodor Buis werkt mee aan de uitvoering. Centraal in Thé Tjong-Khings ontwerp staat een groen monster dat zich over alle vier de zijden uitstrekt, met ernaast een keur aan beroemde stripfiguren als onder anderen Sigmund en Dirkjan, maar ook Elsje van de Haarlemse tekenaar Gerben Valkema en Jopo de Pojo van Joost Swarte. Van Thé Tjong-Khings eigen strippersonages maken Annabella uit de Lange Wapper-boeken en Meneer en Mevrouw Hond (met taart) hun opwachting. Daarnaast komt uiteraard ook de Haarlemse geschiedenis aan bod, zoals de vermeende uitvinder van de boekdrukkunst Laurens Janszoon Coster, de Finse reus van Haarlem Daniël Cajanus en Kenau Simonsdochter Hasselaer, die volgens de overlevering tijdens de Tachtigjarige oorlog het verzet van de Haarlemse vrouwen leidde.
Diego Teroba aan het werk. Fotograaf: Rob Bruijnen/My Productions
Voor artistiek directeur Tonio van Vugt is Thé Tjong-Khing zijn droomkandidaat voor het ontwerp van de eerste officiële stripmuur in Haarlem: ‘We kozen voor Khing omdat hij twee verschillende soorten publiek aanspreekt. De stripliefhebber kent hem van Arman & Ilva en Iris, en daarnaast zijn hele generaties kinderen opgegroeid met zijn kinderboeken en kinderboekenillustraties. Hij vertegenwoordigt the best of both worlds, dus het was heel logisch om de eerste stripmuur aan hem te geven. Grappig is dat later bleek dat meer mensen ook al aan hem hadden gedacht, zoals Fjodor Buis met wie Khing een tijdlang een strip heeft gemaakt. Khing was razend enthousiast en kwam met een fantastisch ontwerp en alles viel op zijn plaats.’
Het werk aan de muurschildering op de Raaks verloopt voorspoedig en is naar verwachting eind volgende week klaar. Eind september volgt er dan nog een officiële onthulling – ruim op tijd voor de Stripdagen, want die staan pas weer van 27 mei tot en met 7 juni 2020 op het programma.
Jules Calis heeft grote ambities als het gaat om het maken van journalistieke strips. Eind april gaat hij naar Kabul om een verslag te tekenen van het Sound Central Festival, het enige alternatieve kunstfestival in Afghanistan. Hij kan echter nog wel wat hulp gebruiken, namelijk in financiële vorm. Daarom heeft hij er een crowdfundingproject van gemaakt. ‘Voor reportages en achtergrondverhalen vind ik de journalistieke strip ideaal.’
Wat zijn je plannen precies?
Ik vertrek 29 april voor 7 tot 10 dagen naar Kabul waar ik het Sound Central Festival zal bezoeken als verslaggever: ik ga ter plekke schetsen, interviews houden en een reportage over maken in de vorm van een journalistieke strip. Zeer waarschijnlijk heb ik al een Nederlandse krant bereidt gevonden om het te publiceren.
Waarom wil je dit project uitvoeren?
Ik kwam via de Facebookpagina van ISAF bij een bericht van de BBC over het South Central Festival 2012. Het festival werd toen voor de tweede keer georganiseerd. Na wat verder erover te lezen kwam ik erachter dat de Nederlandse ambassade in Kabul ook dit festival financieel steunt. Maar ik kon geen enkel bericht erover vinden in de Nederlandse media, behalve een NOSop3 bericht uit 2011 (waarschijnlijk aangeleverd door een persbureau). Voor mij zijn er twee dingen die een rol spelen: voorop staat het verhaal en het evenement en op de tweede plaats het medium de journalistieke strip. Ik vind het een erg bijzonder en moedig evenement en ook in Nederland zou ik het graag in de media willen zien. En als niemand anders het doet, dan doe ik het.
Ik zou ook graag tussen alle ellende en negatieve berichtgeving wat meer positieve berichtgeving en tekenen van hoop willen zien/lezen. Dit soort berichtgeving blijft vaak in de kranten beperkt tot een foto of een heel kort bericht.
Wat hoop je ermee te bereiken?
Ik hoop ten eerste op een verruiming van de blik van lezers. Dat men ziet dat het daar niet alleen maar oorlog en ellende is en dat er mensen en initiatieven zijn die ondanks moeilijkheden toch dingen doen waar ze in geloven. Sowieso ben ik gefascineerd door hoe mensen omgaan met intense situaties en hoe sommigen proberen een verschil te maken. Het uitgangspunt van de reportage is mensgericht. Er zullen vragen naar voren komen als: Wat beweegt mensen om dit festival te organiseren? Wat betekent het voor de bezoekers? Wat is het belang van het festival? En nog belangrijker: Wat betekent het voor de toekomst van Afghanistan?
Waarom wil je dit in stripvorm doen?
Ik heb een fascinatie voor strips en in het bijzonder journalistieke strips. Ik ben er voorstander van dat journalistieke strips uiteindelijk ook daadwerkelijk als journalistiek medium ingezet gaan worden (wat gelukkig ook langzaam maar zeker gebeurt, alleen in Nederland gaat het wel erg langzaam!). Ook dit heb ik nog in geen enkele krant eerder gezien. Daarnaast zijn in Nederland nu ook veranderingen en experimenten gaande in de journalistiek dus lijkt het me ook een prima tijdstip om de journalistieke strip in de kranten, ook eventueel digitaal, te presenteren.
Is strip maken niet een heel trage vorm van journalistiek bedrijven?
Het is zeker een trage vorm van journalistiek. Nieuwsberichten middels journalistieke strips zouden bijvoorbeeld niet haalbaar zijn, maar voor reportages en achtergrondverhalen vind ik het ideaal. Ik ben ook niet goed in artikelen schrijven, maar ik heb wel al behoorlijk wat pagina’s ervaring met journalistieke strips.
Maar voor een bijzonder verhaal wil ik ook een bijzondere vorm gebruiken die in eerste instantie niet zo voor de hand ligt. Daarom dus de journalistieke strip.
Heb je de ambitie om de Joe Sacco van de Lage Landen te worden?
Mijn inspiratievoorbeelden zijn zeker tekenaars als Joe Sacco, maar ook Patrick Chappatte, Ted Rall, David Axe, Dan Archer, Susie Cagle, om er maar wat te noemen. Zij die het ook echt met eigen ogen willen zien, tekenen dingen waarvan ze vinden dat mensen het moeten weten en het ook daadwerkelijk doen. Tuurlijk laten we eerlijk zijn, ik heb wel ambitie om naam te maken in de stripwereld en eventueel ook in de journalistiek.
Vanaf dat ik 4 was wilde ik al striptekenaar worden, uiteindelijk ging ik geschiedenis studeren (niet afgemaakt overigens, ik was het op veel vlakken niet eens met de manier van lesgeven en innovatie in het middelbaar onderwijs vond ik achterlopen of te langzaam gaan), daarna naar de kunstacademie waar ik uiteindelijk toch weer terugkwam op strips. Alleen dan wel strips over wat er speelt in de wereld en die een bepaalde impact op mensen kunnen hebben.
Ik heb altijd al interesse gehad voor oorlogen, conflicten en andere heftige situaties, maar als er andere verhalen zijn waarvan ik vind dat ze verteld moeten worden, zou ik dat ook maar wat graag aangrijpen.
Wat is je doelgroep?
Eigenlijk het grote publiek, dus zo ruim en breed mogelijk en niet alleen stripliefhebbers. Mensen zullen niet zo snel een strip kopen, maar let maar eens op hoeveel jonge Metro- en Spits-lezers meteen de strips erbij pakken. Ik ben erg benieuwd wat voor reacties hier straks op komen als het uiteindelijk ook in een Nederlandse krant komt en dat er eventueel ook meer striptekenaars of journalisten mee aan de slag gaan.
Wil je Jules helpen met zijn project? Check dan hier hoe je dat kunt doen. En bekijk de facebookpagina om op de hoogte te blijven.
