In Doorsnee vertelt de Belgische stripmaker Phaedra Derhore over haar eigen ervaringen met het ondergaan van een maagverkleining.
Derhore baseerde het verhaal op haar eigen ervaringen. Ze had last van overgewicht en de strip laat heel goed zien hoe mensen tegen haar als dikke vrouw aankijken en behandelen. Ook vertelt de stripmaakster hoe ze het leven na de verkleining ervaart. Het boek, uitgegeven door Oogachtend, was haar afstudeerproject.
Wat ik sterk vind aan dit soort beeldverhalen is dat ze op een toegankelijke manier kennis laten maken met een bijzondere situatie en tonen hoe mensen daarmee omgaan. Heel inspirerend om te lezen.
Onderweg naar Egmond aan Zee maakte ik deze foto in de trein:
Proberen een scherpe foto te maken met je iPhone in een snel rijdende trein is net zo lastig als soep eten met een vork, dus ook deze is aardig out of focus. Toch, er is schoonheid in beperking.
Als iedere boom een kans in het leven is, razen ze voorbij als je te snel wilt.
Linda en ik werden in Egmond aan Zee verwacht om in een Italiaans restaurant de vijftigste verjaardag van haar broer te vieren. Als ik een life-vlogger was geweest, had ik beelden ervan in mijn nieuwste aflevering opgenomen. Maar zo’n vlogger ben ik niet. Als ik video’s maak, kom ik zelden in beeld. Meestal hou ik de camera vast terwijl ik vragen stel, terwijl iemand anders in beeld is en antwoord geeft.
Ik heb overigens wel een paar vlogs gemaakt waarin ik direct in de camera spreek, zoals deze:
Misschien is het een vorm die ik vaker ga proberen. Toch vind ik het heel belangrijk dat de vorm van een video bepaald wordt door de inhoud. Ik wil dus de vorm kiezen die het beste het verhaal vertelt dat ik wil overbrengen.
Over life-vloggen gesproken: ik schrijf nu wel al weer een tijdje dagboekachtige blogposts. Dat is een vorm die beter bij me past. Ook hoef je dan niemand te filmen die zich daardoor geremd voelt. Je kunt gewoon vertellen over de gebeurtenissen. Ze eventueel mooier opschrijven dan ze waren. Of er geheel iets anders van maken.
Toen we van het etentje richting huis reden – mensen waren zo aardig om ons een lift met de auto te geven – langs plaatsen als Bakkum, vroeg ik me af of mensen überhaupt nog zitten te wachten op autobiografische blogposts. Misschien is dat verleden tijd.
Ik vind het leuk om ze te schrijven en dit blog te gebruiken als een soort van dagboek. Dat kunnen ook simpele posts zijn over wat ik aan het lezen ben, trouwens.
En wat te denken van stripnieuws? Zal ik weer persberichten doorplaatsen om jullie op de hoogte te houden? Of is een site als stripjournaal.com afdoende? Nu heb ik altijd al alleen het nieuws wat mij boeide vermeld of doorgeplaatst, maar tegenwoordig zijn er zoveel blogs die publiceren over strips. Dat dit soort nieuws vermelden me daarom overbodig lijkt.
Enquête
Maar als ik me daarin vergis, hoor ik het graag. Dus gooi ik het even in de groep:
Fisher en Ford achter de schermen tijdens opnames van The Empire Strikes Back.
Tijdens de opnames van de eerste Star Wars-film hield Carrie Fisher een dagboek bij. Jaren later kwam ze deze notitieboekjes weer tegen en dit leidde tot The Princess Diarist.
Carrie Fisher overleed op 27 december 2016. In dat jaar kwam ook The Princess Diarist uit. Ik heb altijd een zwak voor haar gehad. Niet alleen omdat ze Princess Leia Organa gestalte gaf in de Star Wars-films, al is mijn fascinatie voor haar toen wel begonnen. Fisher was behalve actrice ook een zeer humoristische schrijver en scriptdoctor. Ik las Postcards From the Edge en keek de verfilming darvan. Ook zag veel optredens van haar in talkshows en lezingen waarin ze niet onder doet voor menig stand-upper. In mijn werkkamer hangt een foto van Fisher toen ze in Nederland op promotietoer was voor Star Wars: Episode IV.
Ik kocht The Princess Diarist laatst omdat ik heel benieuwd was naar de achterdeschermen-verhalen van deze beroemde filmset. Carrie was 19 toen ze gecast werd als Princess Leia en had nog weinig ervaring als acteur. Naar eigen zeggen had ze ook nog niet zo veel ervaring met mannen, maar toch kreeg ze een affaire met Harrison Ford die toen veertien jaar ouder was, getrouwd en twee kinderen had.
In The Princess Diarist vertelt Fisher voornamelijk over die affaire. De dagboekfragmenten bestaan uit poëzie en overpeinzingen. Daaruit blijkt vooral hoe onzeker Fisher toentertijd was.
Fisher en Ford achter de schermen tijdens opnames van The Empire Strikes Back.
In het laatste gedeelte van het boek vertelt Fisher over hoe zij de roem die het spelen van Leia met zich mee bracht, heeft ervaren. Ze is duidelijk geen fan van signeersessies op comic cons. Ze noemt het signeren voor geld een lap dance doen:
‘When I was initially approached about going to Comic-Con, the giant comic book convention, I said, “I wouldn’t be caught dead at one of those has-been roundups.” But, as it turns out, I’ve been caught alive at those roundups often enough to wish I was dead.’
Ze heeft wel veel bewondering voor de fans, hun toewijding raakt haar:
‘There’s something incredibly sweet and mystifying about people waiting in line fors o long. And with very few exceptions, the people you meet while lap dancing are a fine and darling lot.’
In The Princess Diarist heeft Fisher enkele dialogen met fans opgenomen. Of noem het eigenlijk maar monologen, want sommige ratelen kennelijk aan een stuk door. De mensen vertelden haar de meest gekke en persoonlijke dingen. Deze sectie is zeer amusant om te lezen. Het boek is openhartig en geschreven met veel humor, zoals we van Fisher gewend zijn. Toch vond ik het een teleurstelling.
De Star Wars-fan die veel wil lezen op wat er op de set gebeurde, hoe sommige scènes zijn gedraaid en dat soort dingen, kan dit boek overslaan. Wie wil weten wat er ongeveer in het hoofd van de negentienjarige Fisher omging: sla The Princess Diarist gerust open.
Het audioboek dat Fisher zelf insprak kreeg laatst een Grammy Award voor beste luisterboek.
Zen zonder meester is het stripdebuut van schilder/illustrator Frenk Meeuwsen. Ik vind het een heel fijne strip.
Frenk Meeuwsen (1965) studeerde aan de Gerrit Rietveld Academie en Rijksacademie van beeldende kunsten in Amsterdam. Daarnaast haalde hij een zwarte band in karate. Zen zonder meester is zijn stripdebuut. Hierin vertelt hij over zijn fascinatie voor het Japanse boeddhisme en spiritualiteit. Meeuwsen woonde in de jaren negentig in de Japanse tempelstad Kyoto. Oorspronkelijk kwam hij daar om te schilderen, maar al snel begon Meeuwsen te werken in een animatiestudio waarin hij dagenlang vooral ogen tekende. ‘Vooral waterige blauwe meisjesogen zijn mijn specialiteit,’ vertelt hij in het boek.
In Zen zonder meester verhaalt hij over zijn ervaringen in Japan, zijn visie op zen, en wisselt hij stukken over de geschiedenis ervan af met jeugdherinneringen. Het is dus een zeer persoonlijk, vaak anekdotisch verhaal, waardoor de lezer ook veel oppikt over Japanse cultuur.
Charlatans
Meeuwsen dweept niet en houdt een kritische blik: zijn afkeur voor zenmeesters, die vaak charlatans blijken te zijn, komt duidelijk naar voren in de strip. Zen kun je prima bedrijven zonder meester, vind Meeuwsen, vandaar ook de titel van het boek. Wie spirituele verlichting zoekt, hoeft eigenlijk alleen maar in de juiste meditatiehouding te gaan zitten en te blijven oefenen. Meeuwsen toont in een paar bladzijden hoe je dat doet.
Zen zonder meester is een combinatie van autobiografie, instructie en geschiedschrijving, verpakt in een losse vertelstructuur en een aangenaam, rustig leestempo. Het boek is moeilijk neer te leggen. En toen ik het uit had, pakte ik het nog eens op om er weer doorheen te bladeren. Misschien komt dat ook omdat ik zelf ook een lichte fascinatie met Japan begin te ontwikkelen en daarom graag over Meeuwsens ervaringen las. Ook heb ik jaren geleden een tijdje aan zazen gedaan. Een vorm van zen meditatie waarin je voornamelijk zit. De stukken over de geschiedenis van het Japanse boeddhisme en zen vond ik daarom erg interessant. Evenals wanneer Meeuwsen vertelt over de markante mensen die hij ontmoet en over hoe hij als westerling Japan ervaart.
Motoronderhoud
Herkenbaar was voor mij het hoofdstuk waarin hij Zen en de kunst van het motoronderhoud ontdekt. Het boek van Robert M. Pirsig is een klassieker dat ik las als vroege twintiger. Ik kan me echter niks inhoudelijk meer van het boek herinneren, maar weet nog wel dat ik het toen geboeid tot de laatste bladzijde las. Meeuwsen geeft een beknopte impressie van Zen en de kunst van het motoronderhoud en maakt duidelijk waarom dat boek zo’n indruk op hem maakte.
De strekking van Pirsigs boodschap is even simpel als doeltreffend: het leven draait om kwaliteit. Wanneer je iets met aandacht doet, ontstaat er kwaliteit. Aandacht is dus de sleutel tot het gevoel van vervulling.
Het idee van leven in het ‘nu’, wat tegenwoordig mindfulness genoemd wordt, is dus al een heel oud idee. Iets waar je telkens weer opnieuw voor moet kiezen en aandacht voor moet hebben, wil je ooit een staat van ‘verlichting’ bereiken.
Ik ben na een tijdje gestopt met mediteren: nog steeds voel ik me te onrustig om dat weer op te pakken. Misschien moet ik weer gewoon gaan zitten, met de instructie van Meeuwsen in mijn achterhoofd.
This thick and funny diary by the one and only Kevin Smith came out ten years ago. This is a first printing from 2007 I read from cover to cover.
Smith is one of the funniest guys around, but more importantly, a lot of his films have brighten my days and inspired me to write my own books. Like My Buddy Spider-Man that came out a few months ago (only in Dutch -so far). Anyway, thank you Kevin Smith for showing this little fucker from Amsterdam that one must follow one’s own nerdy path and thank you for making Clerks, Clerks 2 (one of if not the best movie on male friendships), the wonderful Chasing Amy (one of the best flicks about love and male-female relationships) and Jay & Silent Bob Strike Back – that last one because who’d thought that flick was even a possibilty and for Carrie Fisher as the non that almost got eaten out by Jay.
Grappig dat mijn herinnering aan het lezen van My Boring-Ass Life positiever is dan de recensie die ik toentertijd over het dagboek van Kevin Smith schreef. Kennelijk werkt ons geheugen zo.
Dat vuistdikke boek staat nog steeds in mijn kast: het is zo’n uitgave die ik niet weg kan doen, ook al acht ik de kans dat ik het boek nog eens helemaal ga lezen, heel gering. Toch fascineren autobiografieën, biografieën en dagboeken mij. Dat hoeft niet per se in boekvorm natuurlijk, want een blog kan net zo goed een dagboek zijn.
Het lezen van dagelijkse beslommeringen kan heel meditatief zijn. Juist ook omdat het leven van dag tot dag weinig verschilt. Sowieso is een tijd bijhouden van je leven handig voor jezelf, maar ik geloof ook wel dat anderen daar plezier aan kunnen beleven. Soms omdat het leven van anderen puur leedvermaak kan zijn, waarbij de kleine ongemakken van je eigen leven in het niet vallen. In dat geval word je alleen maar blijer van je eigen dagelijkse beslommeringen.
Anderzijds kan het leven van anderen je juist inspireren om zelf aan de slag te gaan met het project wat je al jaren van plan bent te beginnen, maar waar het tot nu toe nog niet van is gekomen.
Kevin Smith is voor mij zo’n inspirerende bron: hij volgt zijn eigen pad en heeft een geslaagde carrière voor zichzelf gecreëerd. Smith is een van de bekendste geeks in de wereld en geniet duidelijk van de vlogs, podcasts, tv-programma’s en films die hij maakt. Als hij weer een deel van My Boring-Ass Life zou schrijven, zou ik dat boek zeker weer lezen.
Stel dat jij een tijdje een dagboek zou bijhouden… hoe zou dat er dan uitzien? Wat zou je ervan opsteken?
Het is niet de eerste keer dat een stripalbum als titel De eerste keer meekrijgt. Maar goed, die titel maakt wel meteen duidelijk dat het gaat om de eerste keer seks.
Guedin verhaalt openhartig over de eerste wankele schreden op het liefdespad, zijn eerste ontdekkingen, speciale rukdagen, en de prestatiedruk die je als adolescent ervaart. En Guedin was er al jong bij, want op de kleuterschool was hij al gefascineerd door wat zich onder de rokjes van klasgenoten afspeelt.
Guedins eerste vriendinnetje, dat drie jaar ouder was dan zijn zestien jaar, leek vooral geïnteresseerd te zijn in zijn kont, totdat ze zich weer realiseerde waar dat gat eigenlijk voor dient.
De stripmaker vertelt er met veel zwarte humor over en met de nodige relativering. De humor komt goed naar voren in zijn enigszins karikaturale tekenstijl en de gevatte visuele metaforen die Guedin vaak hanteert om het mannelijk geslacht te verbeelden. Door die tekenstijl wordt de uitgebeelde seks nooit pornografisch of opwindend, eerder een beetje aandoenlijk en ongemakkelijk.
Gelukkig zijn niet alle pijnlijke anecdotes herkenbaar.
Na een puike beeldroman over Vincent van Gogh en een novelle over Hendrik Werkman is Barbara Stok terug met een bundel autobiografische strips: Toch een geluk.
Over Barbara Stok heb ik al vaker geschreven. Ik heb haar een paar keer met plezier geïnterviewd. Ik lees haar graag, en vind het altijd knap hoe ze complexe ideeën en gedachten weet weer te geven in enkele stripplaten en ook nog eens in een heel duidelijke, toegankelijke stijl.
Ik kan dan ook erg genieten van schijnbaar simpele strookjes als deze. Niet in de laatste plaats omdat Stok mij er als lezer weer eens opwijst, dat het leven meer is dan werken achter een monitor. De kunst van het niets doen is een van haar thema’s.
In 2012 kwam Vincent uit, Barbara Stoks graphic novel over Vincent van Gogh. Een zeer boeiend boek, niet in de laatste plaats omdat de stripmaker een echt personage van de schilder wist te maken en tot leven wist te wekken. Door haar strip ga je weer opnieuw en anders naar Van Goghs oeuvre kijken. Dat is geen geringe prestatie als je je bedenkt hoe vaak we die schilderijen al hebben gezien. Vincent is dan ook een groot en internationaal succes. Er zijn 10.000 exemplaren van verkocht.
Making of
Over hoe Vincent tot stand kwam en de media mallemolen waarin Stok daarna in terecht kwam, vertelt ze openhartig en smakelijk in deze bundel. Dat doet ze via stripscènes maar ook met tekst die ze illustreert met een stripplaatje.
Ik vind het als stripliefhebber natuurlijk heerlijk om zo’n making of te kunnen lezen. Soms komt Stok met leuke visualisaties op de proppen. Zo zien we haar letterlijk in de stripplaatjes uit Vincent opduiken en deze tekenen. En als Barbara aan een van Van Goghs brieven denkt, manifesteert de schilder zich naast haar in het bos. Het levert een leuk stripplaatje op waarin ze haar onderwerp een lift in de auto geeft:
Stok vertelt ook openhartig hoe ze het op een gegeven moment behoorlijk zwaar heeft met alle aandacht en de reizen die ze moet maken om het boek te promoten. Uiteindelijk voelt ze zich hier behoorlijk leeg van en opgebrand. Het is als je in die malle molen meedraait ook moeilijk om te blijven zien wat belangrijk voor je is. Laat staan dat je ruimte in je hoofd hebt om aan een nieuw project te werken. Als Barbara in het vliegtuig zit naar weer een publiek optreden, vraagt Vincent aan haar wat het belangrijkste voor haar is. Stoks antwoord is staren uit het raam.
Rode draad
De making of zit als een rode draad door het boek verweven. Tussendoor zijn we deelgenoot van Stoks dagelijkse avonturen en zorgen over het milieu, filosofietjes en mijmeringen, bekende thema’s uit haar autobiografische strips. Mijns inziens maakt deze opzet het boek fragmentarischer dan nodig was geweest. Zelf had ik liever de making of als een geheel gelezen, met daarna de losse avonturen van Stok. Als terugkerende rode draad fungeert immers de grote zeiltocht over het IJsselmeer al. De meerdere pogingen die de tekenaar en haar vriend Ricky ondernemen om dit verraderlijke stukje water over te steken komen geregeld terug in het boek.
Maar goed, gezien de hierboven beschreven laatste scène van het boek met Van Gogh in het vliegtuig, valt er ook wat voor deze aanpak te zeggen.
Juist omdat Stok een visueel verteller is, valt het gesprek met professor dr. mr. Jepma, hoogleraar energie & duurzaamheid aan de Rijksuniversiteit Groningen, wat tegen. Het genre van stripjournalistiek is bij uitstek geschikt om moeilijke concepten als klimaatverandering te visualiseren en te verduidelijken, maar Stok beperkt zich tijdens het gesprek met de professor vooral door talking heads te tekenen. Ook is het gebruik van verschillende lettertypen door elkaar niet heel fraai. Voor de hoofdtekst wordt een ander lettertype gebruikt dan voor de boekcitaten in de stripplaatjes en voor het interviewgedeelte. Tussendoor staat ook nog eens Barbara’s striphandschrift. Al met is het resultaat dus een ratjetoe.
Bij het boek krijg je een gratis sticker met daarop het gelukkig lachende hoofd van Barbara.
Even deze kritiek op de cosmetische elementen daar gelaten, ben ik blij met deze nieuwe autobiografische bundel van Barbara Stok. Het is fijn weer even deelgenoot van haar (gedachten)wereld te zijn. In de laatste Zone 5300 vertelde ze dat ze zich weer wil gaan storten voor langere tijd om aan een nieuw boek te werken. Laat maar komen, zou ik zeggen.
Barbara Stok. Toch een geluk. Nijgh & Van Ditmar, €18,50
Vandaag viel er weer een dik strippakket van ze op mijn deurmat en daar zat de nieuwe Flo tussen. Het is alweer het zevende album, Ego getiteld. Vanaf de cover lacht het guitige hoofd van Floor de Goede je al tegemoet. Ik vind het een mooie illustratie. Eentje die nieuwsgierig maakt en vrolijk stemt.
Wat me wel meteen opviel is van hoe ver terug deze dagboekstripjes alweer zijn. Ze werden tussen oktober 2007 en juni 2008 gepubliceerd op Flo’s website. In die tijd had Flo nog een relatie met Poep (Bas) en waren Ype en Willem ook nog Ype + Willem. Dat maakt voor de mensen die strip alleen via de boekjes volgen niet uit natuurlijk, maar wie dagelijks op de site van Flo kijkt, is het alsof je in de teletijdmachine van Barabas bent gestapt. In een van de strips denkt Flo erover om die nacht de maansverduistering te gaan bekijken, maar als hij ziet dat deze pas om 4.26 plaatsvindt, besluit hij dat dit te laat voor hem wordt. ‘Ik kijk wel weer in 2015!’ Ik ben benieuwd of hij dit jaar zijn woord heeft gehouden.
[hr]
Daarom Minneboo leest: Als stripjournalist wil ik zoveel mogelijk strips onder de aandacht brengen. Daarom heb ik de rubriek Minneboo leest in het leven geroepen, om te laten zien hoe rijk en divers het medium strip kan zijn. De artikelen in deze rubriek zijn geen recensies (die teksten staan gepubliceerd in de bijhorende rubriek), maar kunnen thematisch zijn, een tekenstijl belichten of simpelweg een nieuwe uitgave kort aanstippen.
Justin Hall in 2009. Foto: Joi Ito. Creative commons.
Justin Hall is een pionier van het web en van bloggen.
Justin Hall in 2009. Foto: Joi Ito. Creative commons.
In de vroege jaren negentig begon hij een webpagina waarin hij interessante linkjes deelde: links.net genaamd. Als een van de eersten begon hij online over zijn leven te vertellen en daarin ging Hall heel ver: hij gaf zichzelf letterlijk en figuurlijk bloot. Hij deelde intieme details van zijn leven en dat van anderen, totdat hij een meisje ontmoette die daar niet van gediend was. In een emotionele vlog legde Justin uit dat hij niet langer online kun publiceren en hoeveel pijn hem dat deed.
Hall heeft altijd gelooft in de mogelijkheden van het web en werkte onder andere voor Wired. Ook reisde hij Amerika door om mensen bekend te maken met online publiceren zodat bijvoorbeeld ook geestelijk gehandicapten hun stem konden laten horen. Dit was allemaal in de jaren negentig, toen er nog geen blogsoftware bestond.
Ik bewonder Hall voor wat hij in die tijd heeft gedaan. Dat hij anderen enthousiast wist te maken voor het bloggen, maar ook dat hij zonder schroom zo openhartig online publiceerde. Daarin ging Hall veel verder dan ik ooit zou gaan.
Nu heeft hij een documentaire over zijn leven online gemaakt en die heb ik geboeid zitten kijken.
Jan, Jans en de Kinderen is de Nederlandse familiestrip bij uitstek en verschijnt al sinds 1970 in het vrouwenblad Libelle. Stripmaker Jan Kruis (Rotterdam, 1933) baseerde de stripfiguren op zijn eigen gezin en liet zich voor de verhalen vaak door zijn gezin inspireren. Tot op zekere hoogte kun je de verhalen over de familie Tromp dus als een autobiografisch familieportret beschouwen.
De hoofdrolspelers zijn vader Jan Tromp, zijn vrouw Jans, dochters Karlijn en Catootje, opa, de vader van Jan, en Jeroen, het vriendje van Catootje. Later zou het nakomertje Gert zijn opwachting maken. Een interessante rol is in de strip weggelegd voor de huisdieren van het gezin Tromp: de grote rode je-weet-wel-kater, Loedertje de Siamese kat en de teckel Lotje. De dieren geven vaak komisch commentaar op de gebeurtenissen.
Je-weet-wel-kater
Mijn favoriet is altijd de Rode Kater geweest die soms in soloafleveringen lekker zit te filosoferen. Die strips ontstonden vaak als de stripmaker tijdnood had, want deze kon hij lekker snel tekenen. In bovenstaand fragment speelt de Rode Kater ook een belangrijke rol, al is de scène niet afkomstig uit een van de soloafleveringen. Net als zijn soortgenoten heeft de kater soms de kolder in zijn kop en springt hij plotseling van de bank om als een gek door de woonkamer te rennen en via de gordijnen en de boekenkast weer op de bank tot rust te komen. Ondertussen schrikken de gezinsleden zich natuurlijk rot. Heel herkenbaar: mijn kat had daar vroeger ook vaak last van.
Herkenbaarheid is een belangrijke factor voor het succes van deze familiestrip. Kruis speelde ook vaak in op maatschappelijke verschijnselen als BOM-vrouwen en trends als microbiologisch voedsel.
Bijrol Kruis duikt zelf ook op in zijn strip. Meestal als figurant, maar in een aflevering uit het tweede album heeft hij een sprekende rol, namelijk als zichzelf. We treffen de stripmaker aan als hij door een stel bewakers uit het pand van de rijksbelastingen wordt geduwd. Boos wil hij een steen naar binnengooien, maar wordt door Jan en Jans tegengehouden. Dan legt Kruis uit waarom hij zo boos is:
‘Weet u, ik ben maar een eenvoudig tekenaar. Ik teken plaatjes in weekbladen en zo. Geen onaardig vak, al zeg ik het zelf. Alleen ben ik zo onnozel geweest om te denken dat ik alles wat ik met deze handjes heb verdiend óók weer met deze handjes mocht uitgeven. Ach mensen, wat een vergissing! Net toen ik geen cent meer had, kwam de belasting. Alles.. ALLES heb ik moeten verkopen om hun mateloze hebzucht te kunnen bevredigen…’
En nu moet Jan ook zijn Marietje verkopen. De personages denken dat hij hier een meisje mee bedoelt of een dier, en beloven voor haar te zorgen. Maar in het laatste plaatje op de pagina blijkt dit de naam te zijn van zijn rode MG uit 1950. De familie Tromp koopt de auto over van de tekenaar. ‘Omdat het geld toch allemaal naar de belasting moest, wilde de verdrietige tekenaar er niet al te veel voor hebben,’ schrijft Kruis. Het is een leuke scène die menig belastingbetaler bekend zal voorkomen. Soms lijkt het alsof je alleen maar werkt om de staatskas te spekken. In het televisieprogramma Beeldverhaal vertelt Kruis dat deze strip inderdaad gebaseerd is op het moment dat hij opeens veel belasting moest betalen. Hij bracht Marietje daarom tijdelijk onder bij een vriend, want anders was hij haar kwijt geweest.
Weerzien
In 1999 gaf Kruis het tekenstokje over aan Studio Jan Kruis en sindsdien worden de afleveringen van Jan, Jans en de Kinderen dus door anderen gemaakt. In 2010 sprak ik de stripmaker vlak voordat hij de allereerste Marten Toonderprijs kreeg uitgereikt. Ik vroeg hem of hij zijn strip niet miste en of hij tevreden was over wat de Studio met zijn geesteskinderen gedaan heeft: ‘Ik zeg altijd dat ik er afscheid van genomen heb, ze zijn als het ware gemigreerd en met de Marten Toonderprijs stonden ze na ruim tien jaar weer bij me op stoep. Na zo’n tijd verandert iedereen een beetje en zij ook. Toch was het een plezierig weerzien.’
De afgelopen dagen waren Linda en ik in Groningen voor familiebezoek. Dinsdag hadden we echter de dag helemaal voor onszelf en toen hebben we schaamteloos de toerist uitgehangen.
Zo hebben we de Martinitoren voor het eerst beklommen. Veel nauwe trapjes met af en toe een tussenverdieping, om uiteindelijk tot dit uitzicht te komen:
Zo hoog boven de straat, zag ik uiteraard kleine mensfiguren en autootjes rijden. Het lijkt dan alsof je naar een levende maquette of levend treinbord zit te kijken. Het madurodam-effect, zeg maar. Ik kan daar erg van genieten.
Trapje af gaat wel iets makkelijker.
Daarna hebben we een lekker kopje koffie gedronken in Coffee-Break waar ze onder andere Simon and Garfunkel draaiden, dus we zaten prima. Bij koffie of thee luister ik graag wat milde singer-songwriters in plaats van housemuziek of Hollandse hits, wat toch voornamelijk Hollandse missers zijn. Toen we ’s avonds in de Smederij zaten te eten werd er een dubbele live-cd van Paul McCartney gedraaid. Twee uur lang genoot ik van zijn Beatle-liedjes en zijn solowerk. Heerlijk, al zal het voor een McCartney-hater een hel zijn.
Als toerist mocht een trip met de rondvaartboot natuurlijk niet overgeslagen worden. Het leek een rustige rit te worden, totdat een groep van 25 vrouwen vlak voor vertrek opeens aanboord stapte en het vaartuig in een kippenhok was veranderd. Gelukkig hadden de bootjes langs de kade een rustgevende uitwerking op me:
In 2015 herdenkt het Groninger Museum Werkmans zeventigste sterfdag met de overzichtstentoonstelling H.N. Werkman (1882-1945) Leven & Werk. In deze tentoonstelling zijn druksels en schilderijen, experimenteel drukwerk en de bijzondere publicaties uit de oorlogsjaren voor De Blauwe Schuit te zien. De eigenzinnige ontwikkelingen in zijn werk laten een kunstenaar zien die zich steeds bleef vernieuwen, en die zich niet hield aan regels die anderen hem oplegden. Hij gaf zijn eigen draai aan de begrippen abstract en figuratief. ‘Het resultaat is naar mijn aard, niet naar een princiep’, schreef hij in 1942 aan een vriend.
Werkman maakte drukwerk en ook dit soort schilderijen:
Overigens, wat een lelijk gebouw is dat Groninger Museum. Het lijkt erop alsof de architect met Play Doh wat stukjes aan elkaar heeft gekleid. Groningen heeft er sowieso een handje van om oude, aantrekkelijke panden af te wisselen met hypermoderne gedrochten die het straatbeeld overheersen. Alsof de architect van Rotterdam opeens in Groningen is gaan wonen.
Daar staat tegenover dat het centrum vol staat met prachtige sculpturen.
