Het is 25 jaar geleden dat Batman van Tim Burton uitkwam. Een goede reden om de film te behandelen in de webserie VoorDeFilm.
VoorDeFilm is een kanaal op YouTube waar een vaste groep filmkenners wekelijks inleidingen geeft op oude en nieuwe films, van arthouse tot blockbuster. Ze zetten uiteen waar de films over gaan, hoe deze tot stand kwamen en waarom ze absoluut het kijken waard zijn. Het project is geesteskind van Menno Kooistra die de items vakkundig opneemt met green screen en daarna strak monteert.
23 juni 1989 ging Batmanin première in de Verenigde Staten. In Nederland kwam de film pas op 13 oktober uit. Het was immers nog de tijd voor torrents, tegenwoordig brengt Hollywood zoveel mogelijk de films wereldwijd op hetzelfde moment uit. Ik zag Batman op 14 oktober als twaalfjarige en mijn leven was nooit meer hetzelfde. In deze geïmproviseerde bespreking poog ik uit te leggen waarom.
Overigens moet ik mezelf wel even corrigeren. Ik noem Anton Furst de art director van de film, maar hij was natuurlijk de production designer van Batman. (Dat krijg je ervan als je een recensie volledig ter plekke improviseert.)
Kijk vooral ook naar de andere introducties, want het begint al een mooie verzameling te worden, dat VoorDeFilm.
Je kunt tijdens je vakantie gaan bruinbakken op een strand aan de Middellandse Zee, maar je kunt ook de voetsporen van een Hobbit nalopen in Nieuw-Zeeland of de Hogwarts Express nemen die door Schotland rijdt. Mediatoerisme heet dat: plaatsen bezoeken waar films of televisieseries zijn opgenomen.
Illustratie: Paul Stellingwerf
In tegenstelling tot religieuze dwaallichten die te bedevaart naar Mekka of Lourdes trekken, weet de mediatoerist dat de verhalen en de personages die hem fascineren, fictie zijn. Maar dat maakt ze niet minder boeiend. Sterker nog, door het bezoeken van deze plekken wanen we ons ook even een held en lijkt ons leven een spannend avontuur.
Het aftasten van de grens tussen fictie en werkelijkheid vind ik eindeloos fascinerend. Daarom bezoek ik graag exposities met props uit films, zoals die over David Cronenberg in Eye. Fantastisch om vlak bij de Telepod uit The Fly te staan en alle details goed in je op te kunnen nemen. Je kunt er omheen lopen en het voorwerp van alle kanten bekijken. Maar je mag het niet aanraken. Dichtbij en toch onbereikbaar. De props, ooit aangeraakt door Acteurs en Regisseurs, zijn relikwieën en als zodanig gaat er een magische werking van ze uit. Je kunt je voorstellen dat je de deur van de Telepod opendoet en er in gaat zitten om geteleporteerd te worden.
Wanneer je voorwerpen uit films in het echt ziet, is het alsof deze via een magische daad van de fictieve wereld in de onze terecht zijn gekomen. Toch is hun aanwezigheid een paradox. Aan de ene kant maken de voorwerpen de fictieverhalen waarachtiger, want ze zijn tastbaar. Aan de andere kant maken ze vaak heel duidelijk hoe artificieel de fictiewereld is. De Telepod werkt natuurlijk niet. Het is een knap stukje handvaardigheid, maar net zo bruikbaar als je smartphone wanneer je in 1920 terecht zou komen of wanneer je anno nu gebruik wil maken van wifi in de trein.
In 2012 bezocht ik in Parijs de expositie over Tim Burton. Daar stonden drie maskers van zijn Batman-films in een vitrine. Dichter kon ik als Batman-fan niet bij Gotham City komen. Ik bekeek de maskers aandachtig: Michael Keatons hoofd had hier immers in gezeten en gezweten. Meenemen kon natuurlijk niet en zelfs foto’s nemen was ten strengste verboden. Overal stonden Franse bewakers met priemende oogjes de bezoekers in de gaten te houden. Toch waagde ik het erop en pakte zo onopvallend mogelijk mijn mobieltje om drie snelle foto’s van de maskers te schieten. Betrapt werd ik niet en triomfantelijk liep ik het filmmuseum uit. Deze anarchistische daad maakte nog geen Batman van me, maar even waande ik me in een spannend avontuur. Hoe klein ook. Ook dat is filmmagie.
Illustratie: Paul Stellingwerf
Deze column is gepubliceerd in Schokkend Nieuws #109. Het is mijn laatste column voor Neerlands tofste filmblad. Ik ben trots op de 12 afleveringen die ik ervoor heb mogen schrijven en heb in het bijzonder genoten van de samenwerking met illustrator Paul Stellingwerf die iedere keer weer grappige en pakkende illustraties wist te tekenen.
Zelfs als je beseft dat The Lego Movie eigenlijk een heel lange reclamespot is voor het bekende speelgoed, dan is het nog een heel vermakelijke film.
Bron screencaps: www.apnatimepass.com
Superhelden Batman, Superman, Wonder Woman en Green Lantern hebben een bijrol in de film van Phil Lord en Christopher Miller. Niet zo verwonderlijk, want de 3D animatiefilm is gemaakt door Warner Bros Pictures en Village Roadshow Pictures. Het bedrijf Time Warner is ook eigenaar van DC Comics die strips bovengenoemde superhelden uitgeeft. Ik moest erg lachen om de vertolking van lego Batman (Will Arnett): een pompeus mannetje dat naast het bestrijden van de misdaad ook bezig is met het maken van slechte dancemuziek.
De hoofdrol in de film is echter weggelegd voor Emmet, een doorsnee legofiguurtje dat door een misverstand wordt aangezien als de uitverkorene. Men denkt dat hij de legowereld kan redden uit de handen van tiran President Business, in de live-action sequenties gestalte gegeven door Will Ferrell. Elizabeth Banks verleende haar sexy stem aan heldin Wyldstyle / Lucy.
Lucy heeft de sexy stem van Elizabeth Banks.
De film scoort op Rotten Tomatoes maar liefst 96%. Ondanks met modderdikke moraal dat we allemaal op onze eigen manier uniek en speciaal zijn, is het een heel vermakelijke animatie. En nee, ik ben niet meteen naar zolder gegaan om mijn lego weer eens op te pakken. Dat speelgoed ligt namelijk in mijn ouderlijk huis, ver hier vandaan.
Waarom de rubriek Frames?
De verhalen die we lezen en zien maken net zo goed deel uit van onze levensloop als de gebeurtenissen die we in reallife meemaken. In de rubriek Frames verzamel ik stills uit de films die ik heb gezien om zo die herinneringen te kunnen bewaren en koesteren.
Is Halloween vroeg dit jaar? Nee hoor, maak je geen zorgen. Je hoeft nu niet al te kiezen welk kostuum je gaat dragen, want het feest der feesten is nog steeds op 31 oktober.
Maar omdat comics altijd maanden van tevoren worden aangekondigd weten we nu al wat de variant covers in oktober gaan worden van titels als Superman, Aquaman en Wonder Woman en die hebben allemaal een Halloweentintje gekregen. Deze covers vond ik de mooiste:
‘Justice League’ #35 door Rafael Albuquerque‘Wonder Woman’ #35 door Aaron Lopresti‘Aquaman’ #35 door Mark Nelson
Normaliter ben ik niet zo’n fan van variant covers. Ze verzieken de markt en veroorzaken verkoopbubbels. Volgens Newsarama.com gingen maar liefst 700.000 exemplaren van Amazing Spider-Man vol. 3 #1 in de voorverkoop omdat er zoveel variants van dit nummer te koop waren. Volgens de lijst op ComicBookResources.com is de schatting ruim 500.000 comics, maar dat is de verkoop via distributeur Diamond en niet de verkoop wereldwijd. Volgens die lijst verkocht Amazing Spider-Man #2 overigens maar een kleine 124.000 comics, dus zie je wel meteen dat het uitbrengen van veel variants effect heeft op de verkoop. Comics zijn een commerciële zaak dus zolang als mensen die varianten blijven aanschaffen zullen de uitgeverijen ze produceren. Maar eigenlijk gaat het dus nergens over. Zelf weiger ik hetzelfde verhaaltje een paar keer aan te schaffen om alle variants te verzamelen.
Dat gezegd hebbende, ben ik als Halloweenliefhebber zeer in mijn nopjes met deze varianten van Neal Adams, Rafael Albuquerque, Chris Burnham en anderen. Vooral die van Wonder Woman als een soort Vampirella spreekt me aan. We hoeven de comics immers niet te kopen om toch te kunnen genieten van het illustratiewerk.
Dit moet toch het meest markante groepje cosplayers zijn dat ik tot nu toe ben tegengekomen.
De bron van deze foto schijnt Facebook te zijn, maar ik kwam hem weer tegen via Will Brooker die hem retweette en ik vind hem te grappig om te laten schieten. In ieder geval lijkt de woenstijn weer een stukje veiliger met deze helden.
De foto deed mij meteen denken aan het nummer Do Your Thingvan Isaak Hayes.
Op de cover van Eppo #8 staat een mooie Batman-illustratie van Greg Capullo. Ik ben erg blij met deze cover, want Batman op de Eppo, da’s toch niet mis.
Omdat de Vleerman van Gotham 75 jaar is geworden, mocht ik een artikel schrijven vol met Bat-feiten. Romano Molenaar, de enige Nederlandse stripmaker die Batman voor DC Comics tekende, komt aan het woord over de aantrekkingskracht van deze stripheld. Het was een groot plezier om voor het stripblad over een van mijn favoriete superhelden te schrijven. Spider-Man blijft wat mij betreft nummer één, maar voor Batman hou ik altijd de tweede plek gereserveerd.
De misdaadbestrijder van Gotham City, Batman, is vandaag 75 jaar oud geworden. Zijn eerste optreden in Detective Comics #27 kwam 30 maart 1939 uit. Uiteraard gaat dit feestjaar niet geruisloos voorbij en pakken DC Comics en moederbedrijf Warner Bros. uit met allerlei activiteiten.
In een persbericht sommen ze deze activiteiten netjes op. Zo wordt voor het eerst de Batman televisieserie met Adam West op DVD uitgebracht, ook komen er twee animatiefilms uit en een speciale dvd die het 25-jarig bestaan van Tim Burtons Batman-film viert. 23 juli is uitgeroepen tot Batman Day. Op verschillende locaties, strip- en boekwinkels, zullen er speciale activiteiten worden georganiseerd.
Batman heeft vele vaders
Een interessant detail van het persbericht zit in deze alinea:
‘The first published adventure of The Bat-Man (as he was then known) was in the May 1939 issue of Detective Comics #27, conceived of and drawn by a 22-year-old Kane with his frequent collaborator, Bill Finger, scripting the story. The character was so successful, that one year later the first comic book devoted exclusively to the Caped Crusader’s adventures, Batman #1, hit newsstands. In that issue, Batman battled The Joker and Catwoman for the first time.’
Jarenlang werd Bob Kane namelijk genoemd als de man die Batman uitvond en zijn stempel stond ook altijd op de comics, ook als hij deze niet had geschreven of getekend. Inmiddels weten mensen dat Bill Finger een flinke vinger in de Batman-pap had.
Sterker nog, je mag Finger gerust de co-creator noemen van Batman. In het boek Bill The Boy Wonder van Marc Tyler Nobleman uit 2012 onthult de schrijver dat Finger niet alleen verantwoordelijk was voor het bedenken van Batmans oorsprong – geen onbelangrijk detail in de Batman-mythe- , maar ook voor het uiterlijk van de held, Gotham City, zijn persoonlijkheid, het feit dat hij een detective is en de namen Bruce Wayne en Robin. Finger schreef veel van de eerste Batman-verhalen en bedacht ook veel van de kleurrijke schurken. Om maar wat dingen te noemen. Het is natuurlijk fijn dat Finger, die in 1974 stierf, de laatste jaren de credits krijgt die hij verdient. Het persbericht van Warner erkent Fingers betrokkenheid bij de creatie van Batman min of meer. Dit zal fans als Chris Sims veel genoegen doen.
Batman is van ons allemaal Het personage Batman bestaat 75 jaar een zal nog vele jaren voortduren. Net als personages als Sherlock Holmes, Don Quichot, Superman, Spider-Man en Peter Pan. Batman is een cultureel icoon en heeft zo lang overleefd omdat er telkens nieuwe creatievelingen met hem aan de slag gaan en nieuwe verhalen over hem vertellen. (De lijst van stripmakers is lang en ik zal binnenkort terugkomen op dit onderwerp.) Batman ademt in wezen altijd de tijdsgeest, en dat is ook wat Will Brookerbeweert. Brooker schreef twee boeken over Batman. In Batman unmasked: Analyzing a Cultural Icon (2000) onderzoekt hij hoe Batman in de loop der jaren is aangepast aan de tijdsgeest. In Hunting the Dark Knight bestudeert hij de Batman uit de films van Christopher Nolan.
In deze TedX-talk van Brooker laat hij zien hoe Batman in de loop der jaren is veranderd, maar bovenal maakt hij duidelijk dat Batman van ons allemaal is, en dat er meerdere interpretaties van de held mogelijk zijn en dat al deze verschillende visies op Batman geldig zijn. Zolang dat het geval is, zal Batman blijven leven in onze cultuur.
Amazing Spider-Man #273. Tekst Tom DeFalco. Tekeningen Ron Frenz, geïnkt door Joe Rubinstein.
Vooral het plaatje waarin we Spider-Man langs de muren zien kruipen terwijl dat joch uit het raam kijkt, spreekt me aan. Het doet me denken aan de oude Batman-televisieserie uit de jaren zestig met Adam West. Daarin klimmen Batman en Robin bijna iedere aflevering langs een muur omhoog. Tijdens hun klim gaat er een raam open en steekt een of andere beroemdheid zijn hoofd eruit om een praatje te maken met het dynamische duo. Het is een van de running gags in de serie. Daarnaast was het een mooie manier om beroemdheden, die maar al te graag een rolletje in de populaire serie wilden hebben, een cameo te geven.
In het New York van het Marvel Universum moet het toch geregeld voorkomen dat je uit het raam kijkt en er een superheld voorbij vliegt, kruipt of slingert. De superheldenpopulatie is namelijk niet gering. Stel je toch eens voor: hele Tumblr- en Facbookpagina’s moeten vol staan met foto’s van burgers die op straat superhelden in actie zien.
Marvels
Het perspectief van de gewone man wordt belicht in de vierdelige serie Marvels (1994), geschreven door Kurt Busiek en getekend/geschilderd door Alex Ross. We volgen hierin de carrère van nieuwsfotograaf Phil Sheldon in de jaren 1943 tot en met 1974 en belangrijke gebeurtenissen uit het Marvel Universum komen voorbij, gezien door de ogen van Sheldon. De dood van Gwen Stacy is een van die gebeurtenissen:
Dankzij de prachtige schilderingen van Ross een feest voor het oog en een compleet nieuwe manier om naar bekende episodes uit de Marvelgeschiedenis te kijken. Let bijvoorbeeld maar eens op hoe Ross het Spider-Man-kostuum extra realistisch neerzet met vouwen en rimpels in de stof en dat soort dingen.
Een gevecht tussen the Green Goblin en Spider-Man zou er voor ‘gewone stervelingen’ als jij en ik ongeveer zo uit kunnen zien:
Bij het lezen van deze blogpost van Edwin Mijnsbergen, moet ik even denken aan de paar honderd videobanden die ik vroeger in de kast had staan. Dat waren gekopieerde films en afleveringen van series. Let wel: dit was voor het dvd-tijdperk en voordat series makkelijk te koop aangeboden werden.
Van de Batman-serie uit de jaren zestig met Adam West in de hoofdrol, had ik zo’n tien VHS tapes vol. Dat waren bijna alle 120 afleveringen. Iedere zaterdag- en zondagmorgen werd bij Telekids een aflevering uitgezonden. En daar zat ik dan gespannen op te wachten om precies op het juiste moment op de record-knop te drukken, zodat je niets van Telekids zou zien. Dat betekende halverwege wederom in actie komen om bij het reclameblok op pauze te drukken. Op die manier maakte ik van een aflevering weer één geheel dat je in een keer kon uitkijken.
Niet dat ik dat deed overigens. Ik keek die tapes zelden terug. Wel ontwierp ik er speciale hoezen voor, zodat de serie mooi eenvormig in de kast stond, alsof het koopvideo’s waren. Dat was nog voor Photoshop, dus kopieerde ik plaatjes van Batman-strips en plakte deze bij een logo en handgeschreven teksten op het omslag. Met de typemachine tikte ik de titels van de afleveringen op de achterkant. Soms tekende ik zelf een Batman & Robin op de cover. Uiteraard passen de stripplaatjes allerminst bij de sfeer van de campy Batman-serie, maar goed.
Heel wat uurtjes gingen in dat soort kunstwerkjes op.
Twee covers uit de Batman-collectie.
Het merendeel van mijn VHS-collectie ligt tegenwoordig ergens op de vuilnisbelt, maar die Batman-tapes liggen nog ergens op zolder in een doos. Nee, ik kan geen afstand doen van de omslagen. Noem het jeugdsentiment, want VHS afspelen doe ik tegenwoordig niet meer. Als ik afleveringen van Batman wil zien, download ik die wel.
Iedere maand komen er tientallen comics uit op de Amerikaanse markt. Maar welke zijn nu echt de moeite van het lezen waard, op papier of gedownload op tablet? De beste series op een rij.
Batman (DC Comics) In 2011 besloot uitgeverij DC Comics alle lopende series stop te zetten om met 52 nieuwe reeksen bij nummer 1 te beginnen. Helden als Superman, Wonder Woman en Green Arrow werden gemoderniseerd, evenals hun origin story. Handig, want zo kre-gen lezers een nieuwe kans om kennis te maken met de striphelden zonder dat ze jarenlange geschiedenis in hun achterhoofd moesten houden. Sommige personages zijn namelijk allang bejaard: Batman wordt volgend jaar 75. Zijn maandelijkse avonturen in de comicserie Batman, geschreven door Scott Snyder en sfeervol getekend door Greg Capullo, steken met kop en schouders boven de rest uit. In de eerste verhalen neemt Bats het op tegen the Court of Owls: een geheim genootschap dat al eeuwen de touwtjes in handen heeft in Gotham. Snyder biedt nieuwe inzichten in de psyche van Batman en diens familiegeschiedenis. Een hele prestatie.
Beginnen bij Batman: Court of Owls.
Fables (Vertigo/DC Comics) Leefden ze nog lang en gelukkig? De succesvolle en met prijzen overladen reeks Fables van Bill Willingham en diverse tekenaars, vertelt wat er na het einde van het sprookje gebeurde. Overbekende sprookjesfiguren zijn uit hun rijk gesodemieterd door The Adversary en wonen tegenwoordig in ballingschap in onze wereld en proberen voor normale mensen door te gaan. Sneeuwwitje, inmiddels gescheiden van haar prins omdat hij vreemdging, is de baas, de grote boze wolf is de sheriff van Fabletown, etc. De figuren die zich geen menselijk uiterlijk kunnen aanmeten wonen in een sprookjesdorp buiten New York. Sinds 2002 schrijft Willingham deze inventieve interpretatie van bekende folkloristische en sprookjesfiguren. Willingham, een uitgesproken conservatief, schroomt niet om hedendaagse thema’s als abortus aan te snijden en een pro-Israël standpunt in zijn werk door te laten schemeren.
Beginnen bij Fables vol 1: Living in exile.
Hawkeye (Marvel Comics)
Marvel Comics kon na de grote herstart bij DC Comics niet achterblijven en startte vorig en dit jaar allemaal nieuwe series onder de vlag Marvel Now!. Superhelden-teams werden door elkaar gehusseld en creatieve teams wisselden van serie. Hawkeye, de soloserie over de boogschutter van The Avengers, is in de rivier van papier die maandelijks uitkomt een fijne verrassing. Schrijver Matt Fraction focust in de verhalen op wat de superheld in zijn vrije tijd doet. Dan pakt hij bijvoorbeeld op ludieke wijze de louche huisbaas aan die zijn buren afzet door de huur drievoudig te verhogen. Hawkeye is fris, gevat en grafisch oogstrelend.
Beginnen bij Hawkeye, Vol. 1: My Life as a Weapon.
Pagina uit Hawkeye #2.
Locke & Key (IDW Publishing)
Al jaren een regelrechte page-turner. Na de gruwelijke moord van hun vader, verhui-zen de drie Locke-kinderen en hun moeder naar het huis van hun voorouders, ge-naamd Keyhouse. Deuren in dit bijzondere huis zijn poorten naar andere werelden en een aantal magische sleutels in het huis geven de dragers bijzondere gaven. De demon Dodge wil deze sleutels in zijn bezit krijgen om zo zijn vriendjes uit de hel op onze wereld los te laten. Ondanks de vele magische elementen in deze griezelstrip, weet schrijver Joe Hill (Stephen King Jr.) deze te aarden door goed uitgedachte personages te schrijven in een allesbehalve kinderlijk verhaal. De levendige tekenstijl van Gabriel Rodriguez is net cartoony genoeg om de horror te verlichten.
Beginnen bij Locke & Key: Welcome to Lovecraft.
Saga (Image Comics)
Geheel terecht kreeg Saga dit jaar Eisner Awards (de Amerikaanse strip-Oscars) voor beste nieuwe en beste lopende serie en beste auteur, plus een Hugo Award voor beste beeldverhaal. Scribent Brian K. Vaughn was al eerder verantwoordelijk voor intelli-gente series als Y: The Last Man en Ex Machina, waarin een ex-superheld burgemeester van New York wordt. Saga draait om de verboden romance tussen een man en vrouw van twee verschillende soorten die in oorlog met elkaar verkeren. Als deze intergalactische Romeo en Juliet een kind krijgen, is het gezin op de vlucht voor auto-riteiten van beide zijden. Vaughn omschrijft zijn strip als ‘Star Wars for perverts’ en noemt dat ruimte-epos als een de inspiratiebronnen voor deze inventieve strip waarin humor, science fiction en menselijkheid samenkomen. Tekenaar Fiona Staples laat de personages overtuigend acteren en vindt een mooie balans tussen grootschalige sf-actie en momenten van emotie.
Beginnen bij Saga, Vol. 1.
The Wake (Vertigo) Scott Snyders tiendelige serie The Wake is al net zo goed als zijn Batman-verhalen. The Wake is een spannende horrorthriller die doet denken aan films als The Abyss en The Thing. Walvisdeskundige Dr. Lee Archer en een team van uiteenlopende experts staan oog in oog met een zeemonster dat de evolutie van de mens in een ander dag-licht stelt. Snyder verweeft drie tijdsperioden met elkaar: het heden, het verre verle-den en gebeurtenissen die over 200 jaar zullen plaatsvinden in een postapocalyptische toekomst. Tekenaar Sean Murphy, die ook de reeks American Vampire van Snyder visualiseerde, zet het spektakel met een energieke doch trefzekere toets op papier. Er zijn inmiddels vier delen uit.
Beginnen bij The Wake, issue 1.
The Walking Dead (Image Comics) Wie de succesvolle televisieserie niet gezien heeft, denkt wellicht dat de term ‘The Walking Dead’ slaat op het groepje ronddolende hersendoden waaruit Rutte II bestaat, maar ingewijden weten dat hiermee de overlevenden van de zombie-apoclaypse worden bedoeld die zich staande proberen te houden in een wereld bevolkt door levende doden. De televisieserie is gebaseerd op de gelijknamige en succesvolle comicreeks die al tien jaar loopt en geschreven wordt door Robert Kirkland. Kirkland weet menselijk drama en horroractie goed te combineren in deze zombiesoap die begint als politieagent Rick Grimes ontwaakt uit een coma en op zoek gaat naar zijn gezin. De visueel sterke zwart-wit strip is volgens de schrijver geen horrorverhaal, maar een studie naar hoe mensen zich gedragen in extreme situaties en hoe ze daardoor veran-deren. Inmiddels zijn er 115 deeltjes verschenen die ook in Nederlandse bundels worden uitgegeven, door uitgeverij Silvester.
Beginnen bij Volume 1: Days Gone Bye.
Dit artikel is gepubliceerd in Nieuwe Revu #45 (2013)
Donderdagavond 13 juni was in Pakhuis de Zwijger een bijeenkomst over strips georganiseerd door Shop Around. Ik was daarbij om een column voor te dragen en heb indertijd een verslagje over de avond geschreven. Kennelijk stond er al een tijdje een video-impressie van de avond (wat niet door de organisatie is doorgegeven), dus bij deze nog even deze, ietwat, manisch gemonteerde impressie.
Gezien de lugubere marketingactie voor Amoras deze week, lijkt het me wel gepast om de column die ik die avond presenteerde, hier te publiceren. De column haakt namelijk in op marketingcampagnes die met de dood kokketteren.
Wat hebben Wiske, van Suske & Wiske, en Peter Parker, ook wel bekend als the Amazing Spider-Man met elkaar gemeen? Goed, het zijn allebei stripfiguren. Da’s één. En van zowel Wiske als Spider-Man kennen we verschillende versies. Sterker nog: in de recent opgestarte reeks Amoras wordt de lezer getrakteerd op de jongvolwassen versies van Suske en Wiske. En daarin lijkt onze Wiske dood te gaan. En dat heeft ze ook gemeen met Peter Parker, want die is recent ook overleden. Alweer.
Bono… Euh Krimson
Maar eerst even iets over Amoras.
Amoras is geschreven door Marc Legendre en getekend door Charel Chambré (van o.a. Jump). Het is verhaal een nieuwe benadering van de klassieke reeks van wijlen Willy Vandersteen.Wat is er allemaal zo nieuw en fris aan Amoras? Het verhaal speelt zich af in de toekomst, namelijk 2047, waar schurk Krimson de scepter zwaait over het eiland Amoras. Hij laat de plaatselijke bevolking als slaven in de mijnen werken. Die werkzaamheden zorgen voor zeebevingen en scheuren in de bodem. Sus en Wis komen door een ongeluk met de teletijdmachine in deze toekomst terecht.
Overigens, dit is hoe Krimson eruit ziet in de strip. Denk er een zonnebril bij en Krimson had de tweeling broer van de heilige Bono kunnen zijn.
De tekenstijl van Amoras is duidelijk anders dan hoe de reguliere reeks wordt getekend. De personages hebben een meer volwassen uiterlijk gekregen. Kleine Wiskes worden groot en krijgen borsten zullen we maar zeggen.
De schrijver zoekt de volwassenheid van het stripduo echter vooral in hun woordkeus: Suske en Wiske zijn grofgebekter dan we van ze gewend zijn. Suske zegt heel vaak ‘Fuck!’ bijvoorbeeld. En het is ook allemaal gewelddadiger: het personage Jerusalem, die wel iets wegheeft van Wiske, gaat heel Die Hard te keer in het album.Vooral nieuw is de manier waarop de reeks werd gepromoot. Weken voor de lancering begon men campagne te voeren via sociale media. Kijk, dat ze een facebookpagina opende is niet zo heel bijzonder. Tegenwoordig hebben kinderen die nog in de embryonale fase verkeren er al één waarop hun verschrikkelijke truttige ouders uit hun naam updates op zetten…
De campagne van Amoras bestond verder uit een briefkaartje en een poster met daarop de boodschap dat Wiske werd vermist. Die poster werd gevolgd door een heuse rouwbrief waarin de dood van Wiske werd aangekondigd. Dit bleek uiteindelijk een uitnodiging te zijn voor de perspresentatie in Antwerpen, maar ik was toch wel even geschrokken.
En het is waar: aan het einde van het eerste deel van Amoras lijkt Wiske het loodje te leggen.
De dood van een stripheld aankondigen om de verkoop te stimuleren is een oud marketingtruucje. Vorig jaar december ging Peter Parker, mijn geliefde held en toeverlaat, dood. Hij werd vermoord. Vermoord door schrijver Dan Slott en de redactionele staff van Marvel Comics. Of door de marketingafdeling. Tegenwoordig is het verschil nog moeilijk te zien tussen de schrijvers en marketeers in de comicswereld.
Vorig jaar bestond het Webhoofd maar liefst 50 jaar en Marvel besloot dit te vieren, door zich te ontdoen van Peter Parker. En dat terwijl Spider-Man toch het boegbeeld van de uitgeverij is. Na bijna 700 afleveringen Amazing Spider-Man neemt de stervende Doctor Octopus het lijf en geest over van Peter Parker.
Octopus doet een mindswap: zijn geest zit in het hoofd van Peter Parker. En Peters brein zit in de hersenpan van de doodzieke Octopus. Als die even later aan zijn kanker bezwijkt komen de avonturen van Parker ten einde. Vanaf nu speelt Doctor Octopus voor Spider-Man en de arrogante kwal noemt zichzelf superior Spider-Man.
Inferior Spider-man kun je het beter noemen. Want, de verhalen zijn verschrikkelijk slecht geschreven. Dan Slott heeft er een handje van om de karakters van zijn personages zo om te buigen dat ze in zijn waanzinnige plots passen, terwijl we allemaal weten dat een goed verhaal en een boeiend plot, voorkomen uit de handelingen en wensen van de personages.
De fans waren er dan ook niet blij mee. Ik ook niet. Ik stuur Dan Slott af en toe een vriendelijke doch giftige tweet. Al hou ik het in tegenstelling tot andere fans erg netjes, want doodsbedreigingen, daar doe ik niet aan.
Overigens was Stan Lee, de geestelijk vader van Spider-Man ook niet blij met deze plotwending.
We weten allemaal dat in stripland en in het bijzonder in comics land, stripfiguren nooit lang dood blijven en dat het ‘sterven’ van een personage niets meer is dan een afgekloven plannetje van de marketingafdeling om ‘nieuw leven’ in een reeks te blazen.
Peter Parker stierf al eerder. In de jaren negentig werd hij jarenlang vervangen door zijn kloon. Een paar jaar later stierf Peter om zichzelf in een cocon te wikkelen om er daarna als herboren en verbeterd uit te komen in The Other. Ook Peters Tante May kwam terug uit de dood. Zelfs de euvele Norman Osborn die Peters vriendin Gwen Stacy vermoordde kwam jaren later terug en bleek het meesterbrein te zijn achter heel wat pech in Peters leven.
En dan heb ik het nog niet eens gehad over de legendarische dood van Superman uit de jaren negentig en die van Bruce Wayne nog niet zo heel lang geleden. En Captain America. En zo zijn er nog wel meer helden die uit de dood zijn herrezen. In tegenstelling tot het echte leven, blijven superhelden zelden dood. Maar u moet het met me eens zijn dat in de aangekondigde dood van een strippersonage nog weinig originaliteit schuilt.
En daarom begrijp ik de verontwaardiging van de fans heel goed. Als je bepaalde strips maar lang genoeg leest, worden de personages vrienden van je die je geregeld opzoekt.
Fans leven mee met deze personages en het raakt hen emotioneel als een stripfiguur overlijdt of slecht geschreven wordt. De dood is een serieuze zaak en zou geen goedkope marketingtruc moeten zijn. Daarom wil ik de hier aanwezige stripmakers het volgende meegeven: als je een strippersonage omlegt, laat de reden dan zijn dat je een goed verhaal wilt vertellen. Laat de dood iets betekenen.
En nu we toch op stripgebied op de Halloweentoer gaan, wilde ik je deze aflevering van de autobiografisch getinte strip van Squabe (Abe Borst) niet onthouden. Abe is een van de eerste afgestuurden van de studie Comic Design te Zwolle.
VoorDeFilm is een kanaal op YouTube waar een vaste groep filmkenners wekelijks inleidingen geeft op oude en nieuwe films, van arthouse tot blockbuster. Ze zetten uiteen waar de films over gaan, hoe deze tot stand kwamen en waarom ze absoluut het kijken waard zijn. Het project is geesteskind van Menno Kooistra die de items vakkundig opneemt met green screen en daarna strak monteert.
