Er gebeurt genoeg in dit Nederland om je aan te ergeren. Ook televisie is een poel van ergernis. Maar daar is iets aan te doen.
Het journaal brengt meestal slecht nieuws. Op een paar geredde mijnwerkers en soms een mooiweervoorspelling na, is het kommer en kwel wat het nieuws betreft. Gelukkig heb je een keuze: je hoeft niet te kijken.
Ik heb de gewoonte om iedere dag bij het ontbijt even de highlights mee te nemen. Men verwacht immers dat je weet wat speelt in binnen- en buitenland. Dat is ook mijn werk als journalist, ook als schrijf ik voornamelijk over strips en beeldcultuur.
Maar na live-uitzendingen van CDA-congressen, de soap rondom de kabinetsformatie en de zoveelste hype van de dag, had ik er eigenlijk geen zin meer in. Totdat ik bedacht dat alles wat ik op televisie zie eigenlijk fictie is.
Nieuws is sowieso een constructie. Ik weet als videomaker maar al te goed hoe je stukjes beeld en gebeurtenissen samenvoegt tot een verhaal. Niet dat daar dan niet ‘de waarheid’ in zou zitten, voor zover er zoiets is als één waarheid, maar de gebeurtenissen zijn wel gegoten in een verhaal. Het is een constructie, in het meest gunstige geval een waarheidsgetrouwe reconstructie.
Tot zover de filosofische blik op het nieuws. Nu de praktische toepassing. Want wie alles op televisie als fictie beschouwt, ontwaart een rijke cast aan personages. Als ik Geert Wilders zie, of hij nu zwijgt in de rechtzaal of weer een uitspraak doet waardoor hij uitgenodigd wordt in de rechtzaal, zie ik een interessant personage. Eentje die zijn rol verdomd goed speelt. Ik ben geen stemmer op de man, maar hij komt uit de pen van een goede schrijver, dat kan niet anders. Hij is goed geschreven en heeft pakkende dialogen.
Ik heb een zwak voor goede schurken. Schurken die iets charmants hebben. Doctor Octopus in Spider-Man 2 is zo’n schurk. Ja, zelfs van het optreden van Hans Gruber kan ik genieten. Zijn performance is lekker dik aangezet, dat is echt smullen. En zo lopen er ook een paar rond in de televisiewereld van Nederland. Schurken waar je van kunt genieten. Zoals Wilders dus, maar ook Bill Clinton die overal mee weg wist te komen.
Maxime Verhagen is ook een schurk, maar dan zonder zichtbaar sympathieke eigenschappen. Een onbetrouwbare figuur vind ik dat. Hem bedoel ik dus niet, al is het wel een character.
Iemand die ik geen schurk noem, maar die ook een prachtig personage vind, is Bram Moszkowicz. Een vakman die precies weet hoe hij het rechterlijke spelletje moet spelen en vooral: hoe hij zaken moet formuleren. Ook hij speelt zijn rol perfect. Ik kan daar met bewondering naar kijken. Net als Maarten van Rossem. Lekker brompot, heerlijk eigenzinnig type. Nodig van Rossem uit in je show en hij stelt niet teleur.
Wat dat betreft heeft het mediacircus in Nederland genoeg interessante figuren rondlopen. TV kijken wordt weer genieten.
Wie zijn jouw favoriete (Nederlandse) TV-personages?