Met plezier ben ik Iron Man: Armor Wars Prologue aan het herlezen op dit moment. Mooie verhalen uit de jaren tachtig gemaakt door David Michelinie, Bob Layton en Mark Bright. Ik heb al zo veel comics in de kast staan, eigenlijk hoef ik voorlopig niets nieuws te kopen. Toch?
Tag: Bob Layton
In mijn kerstvakantie las ik een paar Marvel Specials van JUNIORPRESS. Erg leuk om de covers van deze comics te zien, want vaak zijn dit rake en prachtige portretten van Marvel Superhelden.
Vrijheidsbeeld
Spider-Man woont in New York en het Vrijheidsbeeld is een van zijn favoriete hangplekken.
Hij spreekt hier vaak af met de Human Torch van de Fantastic Four. Torch is een van Spidey’s beste vrienden. Ook zit Spider-Man wel eens op het Vrijheidsbeeld als hij rustig wil nadenken over het leven. Hoe dan ook, de Dame van de vrijheid komt dus wel eens voor in de Spider-Man-comics. Bijvoorbeeld op deze heel mooie cover van Bob Layton. Over de inhoud van dit grappige verhaal blogde ik al eerder.
De cover van Web of Spider-Man #28 werd ook gebruikt voor de Nederlandse uitgave Web van Spider-Man #14. De cover van Web #27 gemaakt door Dave Simons werd daarom niet gebruikt. Die ziet er eigenlijk spannender uit dan de andere cover. Toch heeft die met het Vrijheidsbeeld uiteindelijk mijn voorkeur. Het is beeld van Spider-Man die van het Statue of Liberty afspringt in zijn zwarte kostuum is mooi genoeg om in te lijsten.
Invincible Iron Man
Bij de American Book Center kocht ik laatst een stapeltje trades, waaronder Invincible Iron Man: Prelude to Armor Wars.
Deze trade bevat Iron Man #215-224, en dat zijn inderdaad de comics vlak voor het eerste Armor Wars-avontuur. Verder hebben deze verhalen niet zo heel veel met Armor Wars te maken, maar dat boeit mij niet.
Ik vind deze run geschreven door David Michelinie en deels getekend door Bob Layton en later ook door John Romita Jr. een hele fijne, dus iedere comic extra ervan is mooi meegenomen. En nu heb ik dus weer een hele bundel.
Deze splash page uit Iron Man #219 (Juni 1987) vind ik erg tof en, dankzij Tony’s outfit, heerlijk jaren tachtig:
Tony Stark is een player zelfs als hij het niet doorheeft: terwijl hij lekker aan het joggen is, geven de dames hun ogen de kost.
Overigens laat dit plaatje waar eens zien wat voor visionair Stark is. Een sensor in zijn schoenen die allerlei metingen doet terwijl hij hardloopt… Hm, zou Steve Jobs ook Iron Man gelezen hebben vroeger? (Ik weet eigenlijk niet wie dat soort gezondheid-apps heeft ontwikkeld, maar feit is dat veel ideeën uit verhalen nu werkelijkheid zijn geworden. Kan me dus goed voorstellen dat een ingenieur of app-bouwer zijn of haar ideeën uit comics haalt. Weer een goede reden om strips te blijven lezen.)
Dit is ook een fantastisch stripplaatje waarin duidelijk wordt dat Iron Man niet van deuren houdt:
Hoefde ik maar nooit meer te werken, dan kon ik de hele dag van dit soort strips lezen.
Hoe sterk zijn de Marvel-helden?
Tof hoe stripmakers steeds meer bloggen tegenwoordig. Wie Jim Lee bijvoorbeeld volgt op Instagram, wordt getrakteerd op mooie schetsen, tekeningen en boeiende achtergrondinformatie.
Recent trof ik daar dit verhaal aan over Jim Lee’s sexy interpretatie van Barbie.
I drew this when I was 30. Mattel had invited many different kinds of artists to draw their interpretation of Barbie for a 35th anniversary Art book. I asked if I could do whatever I wanted. They said yes it was ok to do whatever. “You sure?” Yes, we are sure. I submit this piece of Barbie and Skipper. It didn’t make the cut. Obviously, I still had issues.
En ach, als we nu toch bezig zijn, deze Iron Man van Lee kon mij ook bekoren:
‘My favorite versions of ol’ shellhead was drawn by JRJR with Bob Layton and Moebius of all artists. This very quick sketch on the back of an old Punisher War Journal page from back in the late 80’s attempts to combine the two takes.’
(Overigens kwam ik erachter dat Lee op Instagram zat door het Tumblr-blog Comic Book Women.)
Iron Man vind ik een van de interessantste superhelden uit het Marvel Universum. In zijn Iron Man-harnas lijkt Tony Stark onoverwinnelijk, maar in feite is hij een feilbaar mens met zwakheden als ieder ander.
Tony Stark is een miljonair, industrieel en een genie op het gebied van mechanica en technologie. Hij is een aantrekkelijke man die een Hugh Heffner-achtig leven zou kunnen leiden en dat tussen het redden van de wereld als Iron Man ook geregeld doet. Eigenlijk is Stark James Bond en Q in één persoon.
Onverslaanbaar
De eerste keer dat Iron Man indruk op mij maakte was in Iron Man Annual #10 uit 1989. In het spectaculaire stripplaatje getekend door Paul Smith en geïnkt door Michael Gustovich, waarin Iron Man met volle vaart door de muur breekt, straalt de held kracht uit. In de daarop volgende scène schakelt Iron Man effectief een tak van de terroristische organisatie Hydra uit. De kogels van Hydra ketsen af op Iron Mans harnas en als hij verticaal door de lucht zweeft en zijn repulsor blasts afvuurt lijkt hij onoverwinnelijk.
Het geavanceerde harnas maakt Stark bovenmenselijk sterk en geeft hem de mogelijkheid om te vliegen. Ook bevat het pantser diverse wapens. Iron Man heeft dankzij technologisch vernuft bijna goddelijke krachten, maar in het pantser zit een feilbare en soms breekbare man. In de periode dat de annual uitkwam, waren Starks benen verlamd. Een wraakzuchtig ex-vriendinnetje had hem neergeschoten waardoor zijn ruggengraat beschadigde. Alleen in het harnas was Stark nog in staat om te lopen, daarom was hij steeds vaker in zijn metalen omhulsel te vinden. Gelukkig is dat eindelijk weer goed gekomen.
Geest in de fles
In de klassieke verhaallijn Demon in a Bottle, uitgegeven aan het begin van de jaren tachtig, blijkt Starks grootste vijand zijn alcoholverslaving te zijn. Zijn alter ego werd recent beschuldigd van moord, hij heeft relatieproblemen en dreigt de controle over zijn bedrijf te verliezen. De stress die zijn dubbelleven veroorzaakt, maakt dat Stark de laatste tijd steeds vaker afleiding zoekt door zich suf te drinken.
Op de cover van Iron Man #128, getekend door Bob Layton, is goed te zien wat al die drank heeft aangericht. Als Tony zijn masker afdoet, zien we een onverzorgde, zwetende en naar dranksnakkende man. Een schaduw van de aantrekkelijke, slimme playboy die hij ooit was. De illustratie contrasteert volledig met bovenstaande afbeelding van de heldhaftige Iron Man die door de muur vliegt. Soms zit de vijand binnenin en is de neiging tot zelfvernietiging een veel gevaarlijker vijand dan de superschurken die Iron Man doorgaans te lijf gaat.
Als Stark beseft dat hij door de drank een gevaar wordt voor de mensen die hij probeert te redden, beseft hij dat het tijd wordt om af te kicken. Dat doet hij onder andere met de hulp van zijn vriendin, maar zijn alcoholisme zal altijd een zwakte van hem blijven.
‘Sommige lezers vonden dat Tony’s alcoholisme hem een mindere held maakte, maar wij vonden juist het tegenovergestelde. Door Tony een probleem uit de echte wereld te geven, eentje met wie veel lezers waarschijnlijk op de een of andere manier mee te maken hebben, en hem dan de moed laten vinden om dit probleem te confronteren en te overwinnen, maakte hem juist nog meer tot held, in onze ogen,’ aldus schrijver David Michelinie.
Robert Downey Jr.
Ik ben het met hem eens. Het mooie aan de helden van Marvel is juist dat achter de maskers feilbare en breekbare mensen schuilgaan. Daarom was de casting van Robert Downey Jr. in de Iron Man-films ook geniaal. Downey Jr. is een zeer getalenteerde acteur die Tony Stark met flair en een sarcastische ondertoon speelt. Downey Jr. heeft echter jarenlang gevochten tegen zijn drugsverslaving. Een strijd die veel lijkt op die van Stark tegen alcoholisme. De rol van Iron Man was Downey Jr. dus op het lijf geschreven.
Gepubliceerd in Eppo #6 (2015).
Spidey’s web: Een aangebrand webhoofd
Als ik uit mijn raam kijk zie ik de groene zone van het Westerpark vol liggen met meisjes in bikini en bezwete mannen in ontbloot bovenlijf. Een zomerse aflevering van Spidey’s web lijkt me daarom wel op zijn plaats.
Iedereen kent het Vrijheidsbeeld in New York wel, maar niet iedereen zal weten dat het een van Spidey’s favoriete plekken is om na te denken. Ook is het de plek waar hij en the Human Torch vaak afspreken.
In Web of Spider-Man #28 (1987) blijkt dat Peter de neiging heeft om zijn kleding wel eens achter te laten in het bovenste gedeelte van de Toorts en als hij deze op een avond komt ophalen, wordt deze net weggevoerd door een helikopter. Een slechte zaak: want behalve zijn kleding en identiteitsbewijs had Peter dit keer ook een kapotte webschieter achtergelaten. Een beetje slimme snuiter legt het verband tussen Parker en Spider-Man. De Toorts wordt verscheept naar Pasadena in Californië om te schitteren in een parade. Dus reist Peter daar naartoe om er een fotoreportage voor The Daily Bugle over te maken en meteen zijn kleding op te halen. Californië is natuurlijk de staat vol filmsterren en lange stranden langs de oceaan. Omdat hij toch nog niet bij de Toorts terecht kan, bezoekt Peter het strand en al zonnend valt hij in diepe slaap. Als hij vijf uur later wakker gemaakt wordt, is hij heel naar verbrand.
Zo rood als een kreeft en vol met lichamelijk ongemak trekt hij zijn Spidey-pak aan en gaat naar de Toorts. Iedere beweging die hij maakt doet zeer. Je begrijpt dat Peters humeur er niet beter op wordt als blijkt dat een verveeld rijkeluigroepje de Toorts probeert te stelen om aandacht te vragen voor de slechte bestaansomstandigheden van de avocadokwekers. Iedere beweging doet hem pijn en dat beïnvloedt zijn behendigheid aanzienlijk.
De snoodaards zien kans de Toorts op een truck te laden en weg te rijden. Spidey volgt hen op het dak van een van hun auto’s. Hershel, de leider van het stelletje ongeregeld, veroorzaakt een verkeersongeluk waardoor de Toorts losraakt, gelanceerd wordt en op de auto terechtkomt waarop Spidey zit – die het zware geval maar net kan ontwijken.
Als Spidey de Toorts inspecteert, komt de auto, die niet op de handrem is gezet, plotseling in beweging. Door het gewicht van de Toorts rijdt deze met volle vaart recht op een stadsbus af.
Met veel pijn en moeite weet Spidey een webnet te spannen over de straat waardoor de auto langzaam maar zeker snelheid verliest en een botsing voorkomen kan worden.
Uiteindelijk blijkt alle moeite voor niets te zijn: als Spidey zijn kleding uit de Toorts wil halen, blijkt dat dit niet de echte is. Zijn kleding zit er dus ook niet bij, want die zitten in de Toorts die gewoon voor restauratie zit te wachten in een loods in New York.
Natuurlijk is dit verhaal van Bob Layton vooral geschreven om de lachspieren te stimuleren. Het uitschakelen van de derderangs schurken zou normaliter geen probleem voor Spider-Man zijn. Ook hun motivatie om de toorts te stelen lijkt uit de lucht geplukt en dat is het ook: Hershel, de leider wil de toorts voor 7 miljoen aan een zakenman verkopen. Helemaal logisch is Laytons verhaal niet, want het is een raar idee dat Peter zijn burgerkleding in de Toorts zou achterlaten. Aangezien het Vrijheidsbeeld op Liberty Island staat en hij eerst de veerboot moet nemen om er te komen, is het helemaal niet logisch om zich daar om te kleden en zijn kleren achter te laten. Layton had daar iets beter over na kunnen denken. Het is overigens zijn tweede Spider-Man-verhaal waarin de mogelijke ontdekking van het Webhoofds geheime identiteit een rol speelt. (Zie: Het ware gezicht van Peter Parker?)
Wat kunnen we nu van dit Spider-Man avontuur leren? Altijd zonnebrand gebruiken als je in de zon gaat liggen, want doordat je het weet moet je met je verbande lijf een stelletje randdebielen tegenhouden die een monument willen stelen. En misschien kun je als spinnetje beter helemaal niet op het strand komen.
Web of Spider-Man #28 (1987)
Tekst: Bob Layton. Tekeningen: Steve Geiger. Inkt: Vince Colletta.
Enkele Marvel Comics uit de jaren tachtig hebben geen illustratie maar een foto op de cover staan. Deze van Amazing Spider-Man #262 (maart 1985) is voor zover ik weet de enige fotocover van deze 700-nummers tellende reeks.
Op de foto zien we acteur/stuntman Scott Leva die poseert als Peter Parker die betrapt wordt door een fotograaf als hij zich aan het omkleden is.
Leva trad in die tijd op als Spider-Man voor fotoshoots en openbare gelegenheden als stripbeurzen. Hij was ook een tijdje in de running om Peter Parker te spelen in een heuse Spider-Man-film die geproduceerd zou worden door Canon film. Er werden wat testfoto’s van Leva als Peter Parker gemaakt die zo grappig zijn dat ik ze je niet wil onthouden. Maar de film is er nooit gekomen. Een weinigzeggende teaser is er nog van op YouTube te zien. (Meer over dit project kun je hier lezen.)
De coverfoto is genomen door Eliot Brown, maar het idee kwam editor-in-chief Jim Shooter. Bob Layton, die de strip schreef en tekende, zegt hierover:
‘As far as the photo cover goes, I have to credit Jim Shooter for the original idea. Photo covers were a pet project for him and he approached Eliot and me about doing one for my fill-in project. By the way, I actually penciled a version of it, just in case the photo cover was a bust. Check out that unused art for the cover for #262 on the right.’
In een Flits! ben je het haasje
In het verhaal Trade Secret in ASM #262 is Peter Parker op het vliegveld om foto’s te nemen van President Reagan voor the Daily Bugle. Louche fotograaf D.J. Jones heeft dezelfde opdracht. Dat hij niet zuiver op de graad is blijkt al in de introductiescène: Jones loopt per ongeluk tegen een vrouw op en terwijl hij heel behulpzaam de spullen die uit haar tas zijn gevallen opraapt, steekt hij haar portemonnee in zijn eigen zak. Als hij een bagage opslagkamer binnenloopt om het geld op te bergen ziet hij tot zijn verbazing Spider-Man half omgekleed staan. Parker is al een paar dagen op de been en heeft daarom zijn tintelende instinkt niet opgemerkt die hem waarschuwde voor deze ongenodigde gast. Instinctief schiet Jones een foto en vlucht weg.
Hij weet te ontsnappen door een bagagekarretje richting een bus vol passagiers te laten rijden. Spider-Man kan de botsing voorkomen, maar ondertussen is de fotograaf al uit beeld.
De foto’s van Spider-Mans ware gezicht kunnen het Peter Parker erg moeilijk maken. Wat als Jones die foto verkoopt aan de krant? Er is vast iemand die Peter Parker zal herkennen. Zijn Tante May zou het niet overleven dat haar neefje die nare crimineel Spider-Man is.
Jones probeert zijn foto’s te verkopen aan de onderwereld en kondigt in een bar aan dat hij Spider-Mans ware identiteit kent en deze informatie voor één miljoen dollar graag deelt. De aanwezige criminelen geloven hem niet en gooien hem op straat. Daarna wordt hij door hen naar zijn huis gevolgd waar ze hem dreigen te vermoorden als hij de informatie niet aan ze geeft. Onze vriend Peter Parker heeft inmiddels achterhaald wie zijn foto heeft genomen en arriveert op dat moment net bij de woning van Jones.
Het is dus aan Spider-Man om Jones’ vege lijf te redden. Terwijl Parker met de onderwereldfiguren vecht, roept hij dat hij hierna wraak zal nemen op Jones om hem te straffen voor zijn nieuwsgierigheid.
Jones denkt dat Spidey hem gaat vermoorden en overhandigt hem uiteindelijk de negatieven. Parkers geheim is weer veilig, want de kans dat Jones hem ooit nog tegenkomt in een stad waarin meer dan acht miljoen mensen wonen is immers zeer gering.
Trade Secret van Bob Layton (die in de jaren tachtig veel Iron Man-strips maakte) is een aardig tussendoortje met een interessant uitgangspunt. Het is de fotocover die deze comic extra bijzonder maakt.
Spidey-kostuum
Ik kan me het moment dat ik de comic in de schappen van stripwinkel het Gele Teken vond nog goed herinneren. Ik was een jaar of elf en kocht zo nu en dan tweedehands Juniorpress comics die toen ruim voorradig waren. Een echte verzamelaar was ik nog niet: ik kocht een strip als die me interessant leek, ik was niet bezig de hele Spider-Man-serie compleet te krijgen. Daar begon ik later mee. Deze cover trok in het bijzonder mijn aandacht omdat ik graag een eigen Spider-Man-pak wilde hebben voor carnaval en hierop goed te zien was hoe die eruit moest komen te zien.
Zeldzaam
Fotocovers zijn overigens een zeldzaamheid in het Marvel universum. Behalve deze Spidey-cover heeft Marvel Team-up #128 (april 1983) er eentje met Spidey (gestalte gegeven door letteraar John Morelli) en Captain America (tekenaar Joe Jusko). Ook Spiderwoman #50, Dazzler #21 en nummers van The Marvel Fumetti Book kregen fotocovers. Tegenwoordig zie je ze wel eens voorbijkomen in preludes van de Marvel-films zoals Avengers, waarop foto’s uit de film staan.
Maar nog even terugblikkend op de foto van Amazing Spider-Man #262. Leva’s gezicht heeft wel iets weg van Peter Parker, maar of hij ook daadwerkelijk een goede vertolker zou zijn geweest van de sympathieke superheld valt nog te bezien. Aangezien het nog jaren zou duren voordat er een Spider-Manf-film zou komen en Toby Maguire daarin de hoofdrol vertolkte, zullen we nooit weten of Leva het ware gezicht van Peter Parker zou zijn geweest.