Woensdag 7 januari werd er door drie moslim extremisten een aanslag gepleegd op de redactie van het satirische tijdschrift Charlie Hebdo in Parijs. Twaalf mensen kwamen om het leven, onder wie de cartoonisten Stéphane Charbonnier (Charb), Jean Cabut (Cabu), Georges Wolinski en Bernard Velhac (Tignous).
De Nederlandse cartoonist Bernard Holtrop (Willem) was gelukkig nog onderweg naar de redactievergadering toen de aanslag door drie laffe haattheïsten werd uitgevoerd.
De prenten en strips in Charlie Hebdo zijn vaak hard, cynisch en zeer kritisch tegenover autoriteiten en instituten. De linkse redactie richt de pijlen vaak op het kapitalisme, maar de laatste jaren heeft Charlie Hebdo ook vaak aanvallen ondernomen op de radicale islam. En daar is satire ook voor: om zaken die niet kloppen aan te pakken met een flinke dosis humor. Om mensen na te laten denken met een grap.
Ik vind het moeilijk om over de aanslag te schrijven. Het heeft mij net als iedereen erg aangegrepen. Ik ben erg verdrietig, maar ook woedend. Ik vind het moeilijk om niet aan een antireligieuze tirade te beginnen, want die aanhangers van bepaalde fictiefiguren hebben al genoeg rottigheid in de wereld veroorzaakt. Maar zal me inhouden.
Eerst vroeg ik me ook af: wat moet je er eigenlijk over zeggen? Moet je je Facebook-avatar aanpassen om steun te betuigen? Moet je je afschuw over een dergelijke daad uitspreken? Ja, zegt mijn hart, maar hoe zorg je ervoor dat het geen vorm van exhibitionisme wordt? Fuck it, dan maar exhibitionisme. We zijn in principe machteloos tegen terreur, maar juist daarom moeten we ons uitspreken.
Ik vind de steunbetuigingen van cartoonisten van over de hele wereld erg mooi. Je moet immers alles aan de kaak kunnen stellen. Hoewel niet iedereen het met de stijl van Charlie Hebdo eens is. Het is wellicht wat vroeg om dit soort commentaar te leveren, en ik ben het niet met Jacob Canfield eens, maar hij moet het wel kunnen zeggen. Dat is ook vrijheid van meningsuiting. Onze mening uiten we doorgaans door iets te zeggen, te schrijven of te tekenen. Niet door andere mensen waar we het niet mee eens zijn, om te leggen. Dat is het gedrag van religieuze barbaren en ik vrees dat we dat nog veel meer gaan zien de komende jaren, want terroristische acties werken. Ze genereren verschrikkelijk veel aandacht en boezemen angst in. Ieder bericht, iedere cartoon over de aanslag op Charlie Hebdo verspreidt de terroristische boodschap ‘niet fucken met Mohammed want anders maken we je koud’ net zo goed als dat we een statement maken tegen die boodschap. Het zij zo. Zwijgen is geen optie.