Van 25 mei t/m 3 juni 2018 vindt de veertiende editie van Stripdagen Haarlem plaats, als vanouds door de hele stad. Aangezien in 2018 precies 200 jaar geleden is dat Mary Shelley op negentienjarige leeftijd haar magnum opus Frankenstein or The Modern Prometheus publiceerde, is dat het thema van het stripfestival.
Tijdens de Stripdagen Haarlem wordt tien dagen lang het beeldverhaal in al zijn facetten belicht en de cross-over met andere kunstdisciplines benadrukt.
Hieronder het persbericht over de Stripdagen – het leukste stripfestival van Nederland en omstreken.
Shot van Bride of Frankenstein.
Shelleys boek is een baanbrekend werk dat ook nu nog actueel is, en dat zijn weg heeft gevonden in vele vormen van de populaire cultuur – en strips zijn geen uitzondering. Voor wie een opfrissertje nodig heeft: de jonge geleerde Victor Frankenstein creëert uit menselijke overblijfselen nieuw leven, maar al gauw ontsnapt zijn schepping: het uiterst intelligente wezen is vastbesloten om wraak te nemen op de schepper die hem zonder enige liefde losliet in een wereld die hem vijandig is gezind. Het boek ontstond als gevolg van een weddenschap – schrijf een griezelverhaal in één nacht – en zou van verstrekkende invloed blijken, niet alleen op de literatuur en populaire cultuur, maar ook op de wetenschap. Het ideaal van de maakbare mens dicteert het discours van de wetenschaps loso e zelfs meer dan ooit. Het boek zelf, de lm, de talloze strips die teruggrijpen op Shelley’s beroemde verhaal, de medische en techno- logische ontwikkelingen die eronder vallen: Stripdagen Haarlem behandelt het thema uitgebreid in al zijn facetten.
Film en strip
Naast het boek is er een andere bron die bepalend is geweest voor de Frankenstein-beeldvorming zoals de meesten die kennen: de Universal-films van James Whale uit de jaren 30 met Boris Karloff als het monster.
De Vloek van Bangebroek. Tekst en tekeningen: Gerard Leever.
Het is dié creatie, met vierkante kop en bouten in de nek, die in het collectieve geheugen staat gegrift, en waar veel beelduitingen zoals strips en parodieën op teruggrijpen. De film wijkt op een aantal essentiële punten af van het boek: zo komt de beroemde laboratoriumscène waarin het monster met behulp van elektriciteit tot leven wordt gewekt niet voor in het boek. Maar geen vrees: ‘elektriciteit’ zal op Stripdagen Haarlem niet ontbreken. En er wordt natuurlijk ruim aandacht besteed aan de strips die er met en over het Monster zijn verschenen. Ook Nederland heeft daarin zijn steentje bijgedragen, met onder meer De vloek van Bangebroek van Gerard Leever, Victor & Frenky van Daniel van den Broek en Ambrosius: Krankenstein van Gideon Brugman en Orion Roos.
Victor & Frenky door Daniel van den Broek.
Expo’s en randprogrammering
De aan dit thema verbonden hoofdexpositie zal deze editie plaatshebben in galerie 37PK (Grootheiligland 37, Haarlem). Aan de hand van het oorspronkelijke boek van Mary Shelley wordt het verhaal herverteld met behulp van fragmenten uit de talloze bestaande verstrippingen en geïllustreerde versies. Verder komen in de expo de morele, filosofische en wetenschappelijke aspecten uitgebreid aan bod, zoals het Godcomplex, nature versus nurture en de maakbare mens. Omdat dit thema’s zijn die ook in onze huidige maatschappij een bepalende rol spelen wordt er aan deze expositie een educatief programma verbonden, ontwikkeld door het stripjournalistieke platform Drawing the Times.
Uiteraard keert het thema ook terug in diverse andere expo’s en in lezingen, lmprogramma’s, muziekvoorstellingen, theaterproducties en rock-‘n’-rollfestijnen.
Niemand zal kunnen ontsnappen aan het monster van Frankenstein!
Vrijdag 9 september was het feest in stripwinkel Beeldverhaal Amsterdam, want de winkel bestond 40 jaar. Ook werd de Hal Foster Award uitgereikt.
Die prijs was voor Mara Joustra. Joustra is al jaren actief als (strip)redacteur en ze is de mede-oprichter van de site Drawing the Times waar journalistieke strips op gepubliceerd worden. Ze leerde het klappen van de zweep bij Oog & Blik, de uitgeverij van haar vader Hansje die tegenwoordig Scratch Books bestiert. Mara is ook de drijvende kracht en oprichter van uitgeverij Banafish.
Natasja en Mara.
Mara kreeg de Hal Foster Award uitgereikt van Natasja van Loon, de vorige winnares van de lelijkste wisselbokaal van Nederland. Maar die prijs moet je ook niet op zijn uiterlijk beoordelen, maar juist om waar die voor staat, namelijk een prijs voor mensen die belangrijk werk verrichten in de periferie van het beeldverhaal. Het gaat dus om het idee.
Niet dat ik het Mara niet gun, want ik vind dat ze de prijs terecht heeft gekregen, maar ik vind dat Jeanet van het Beeldverhaal ook een goede kandidaat voor de prijs was geweest, want al veertig jaar een stripwinkel open houden is op zich al een hele prestatie. En zonder stripverkopers komen de lezers niet aan hun strips en verdwijnt het medium in het niets.
Hans en Jeanet.
Het was een gezellige boel daar in het Beeldverhaal vrijdag. De Unborn Brothers, de band waar stripmaker Erik Kriek in speelt, zorgde voor muziek op de achtergrond. Verder was er bier en waren er heel veel stripmakers aanwezig.
Op de etalageruit van the American Book Center in Amsterdam heeft Margreet de Heer een illustratie gemaakt om de Engelse editie van haar boek Religie in beeld te promoten.
Met alle recente reli-aanslagen is deze uitgave goed getimed. De Heer introduceert op zeer toegankelijke wijze de belangrijkste wereldreligies in stripvorm. Ze publiceerde soortgelijke strips over wetenschap, filosofie en – recent – wereldheerschappij.
Wie overigens geïnteresseerd is in informatieve strips en journalistiek in stripvorm, kan sinds deze week terecht op het Engelstalige platform Drawing the Times. Dat werd afgelopen woensdag gepresenteerd in het Persmuseum in Amsterdam. Het doel van de site:
Drawing the Times is a platform where committed graphic journalists and cartoonists worldwide publish work that informs, entertains, engages and challenges readers on global issues and local stories. They can be background stories in comic form, reportages, live sketches, infographics, cartoons and more. These stories are the so-called Drawing the Times Originals, made by graphic journalists that are collaborating with the platform. We also republish stories from other media, that we think are must reads. Four times a year we do a Special on a specific topic, like Climate Change and Human Rights. With a diversity of perspectives and personal styles, Drawing the Times shows what graphic journalism can accomplish.
In deze strip toont Eva Hilhorst wat je je daar precies bij voor kunt stellen, een journalistieke strip. Hilhorst is trouwens een van de initiatiefnemers van de site, samen met Mara Joustra en Stijn Schenk.
Natuurlijk is de journalistieke strip niet iets nieuws en bestaan er al een tijdje andere sites waar je terecht kunt voor dergelijke beeldverhalen. Toch ben ik benieuwd naar hoe Drawing the Times zich zal ontwikkelen en of de site haar publiek weet te vinden.
