Tag: Grafstemming
Grafstemming
Daily Webhead Video: Grafstemming
31 oktober is het weer zover: dan is het Allerheiligen, aka Halloween. Ik ben gek op Halloween, zoals ik wel vaker heb beschreven. Die interesse in dit heidense feest heeft deels te maken met de herfst als favoriete jaargetijde, maar gaat ook verder: wat mij betreft mag het elke dag een beetje Halloween zijn.
Daarom is Edinburgh een van mijn favoriete steden. Dankzij de historische kern vol oude kerkhoven en de spooklegenden die de stad rijk is, waan je je in Halloween town. Tenminste, ik dan. Anderen zien er de bakermat van Harry Potter in. Dat is prima natuurlijk. De magische wereld van Potter is niet zo heel ver verwijderd van de horror en pracht van wat Halloween kan zijn. J.K. Rowling schreef haar Potter-boeken immers in Edinburgh en liet zich duidelijk door de stad inspireren.
Ik dwaal graag op kerkhoven. Vooral van die mooie, oude rustplaatsen zoals in Edinburgh. Niet iedereen zal die fascinatie delen. Wellicht is het mijn manier om mij te verzoenen met de onvermijdelijkheid van de dood en het niets dat erna komt.
Toen ik begin dit jaar de Schotse prachtstad bezocht, heb ik opnames gemaakt van de kerkhoven aldaar. Hieronder een impressie met een bescheiden Halloweenesk staartje.
De muziek is gecomponeerd door de immer muzikale en goedlachse Marco Raaphorst.
Minck Oosterveer, een jaar later
Vandaag 17 september is het precies een jaar geleden dat de Nederlandse stripmaker Minck Oosterveer overleed door een motorongeluk.
Minck was een zeer getalenteerd stripmaker, een van de weinige Nederlandse stripmakers die in een realistische stijl tekende. Nog zeldzamer was dat hij als Nederlandse tekenaar wist door te breken in de Amerikaanse comicsindustrie. Vorig jaar mocht Minck een Spider-Man-verhaal tekenen voor Marvel. Goed, het was een spin-off van het event Spider-Island waar het webhoofd zelf bijna niet in voorkwam, maar wie weet wat hij daarna allemaal nog had kunnen tekenen voor Marvel Comics. Sowieso vind ik Mincks tekeningen superieur aan dat van Humberto Ramos die het hoofdverhaal Spider-Island voor zijn rekening nam.
Dit was overigens niet Oosterveers eerste internationele klus. Daarvoor werkte hij al samen met Mark Waid aan de serie The Unknown en andere titels.
In Nederland was zijn vaste schrijfmaatje Willem Ritstier. Samen produceerden ze diverse krantenstrips en maakten ze de Nederlandse stripwereld enkele heldinnen rijker. Ook de western Ronson Inc, die in Eppo werd voorgepubliceerd, is van Ritstier en Oosterveer.
Ik had graag gezien wat Minck na zijn Spidey-verhaal nog meer had getekend. Helaas zullen we het nooit weten. En dat bedroeft mij zeer.
Het contact met Minck verliep voornamelijk op professioneel vlak, we hadden het vooral over strips natuurlijk. Toch mis ik hem.
Video: Grafeekhoorn
Tijdens mijn bezoek in Edinburgh kwam ik niet alleen leuke dames tegen in de stripwinkel. Er lopen ook allerlei eekhoorns in het wild rond. Bij voorkeur op de stille plekken, bijvoorbeeld waar mensen begraven liggen. Bang zijn ze allang niet meer voor de mens, want ze weten dat daar wat te halen valt.
Video: Lekker nerden in Edinburgh
Een paar weken geleden verbleef ik samen met Paul in Edinburgh, haunted capital of the world. We waren daar om held Kevin Smith te bezoeken, maar ook om gewoon een paar dagen lekker de nerd uit te hangen. Aangezien Edinburgh vol ligt met kerkhoven en twee stripwinkels bezit, kwam dat wel goed.
Meer Edinburgh vind je hier.
De volgende aflevering van Daily Webhead staat gepland voor zondag 1 april en gaat waarschijnlijk Duivengebroed heten.
Rondspoken in Edinburgh
Ik ben verliefd en wel op een stad. Het prachtige Edinburgh in Schotland, waar de grens tussen feit en fictie, folklore en fantasie erg dun is en misschien zelfs niet bestaat. Het is ook niet belangrijk wat waar is en wat op basis van de geschiedenis is verzonnen om de mythe van de spookstad levend te houden. Mij onderdompelen in dit soort verhalen vind ik heerlijk.
Vier dagen bracht ik er door. Samen met vriend Paul, tekenaar en jurist.Net als ik is hij een groot liefhebber van het beeldverhaal. We bezochten dan ook de twee stripwinkels die de moeite waard zijn: Forbidden planet en Deadhead comics. Maar daarover later meer. Ik wil het eerst hebben over de romantische kant van de stad.
Halloween
In de stad zijn enkele oude kerkhoven te vinden. Schilderachtige plekken van gotiek, rijk aan spookverhalen, bovennatuurlijke verschijningen en geestige episodes. Omdat de geschiedenis van Edinburgh nogal wat onheil, dood en verderf kent, van pestepidemieën tot en met duizenden armen die onder erbarmelijke omstandigheden onder de stad leefden en stierven, stikt het er van de spookverhalen. De stad heeft de reputatie de meest haunted stad van de wereld te zijn. Eigenlijk is het daar dus elke dag Halloween.
Zelf geloof ik niet in een leven na de dood en dus ook niet in spoken. Ik geloof wel dat mensen een rijke fantasie hebben en onder invloed van allerlei factoren zich van alles kunnen inbeelden. Het geestenrijk fascineert me dus vooral als setting voor boeiende verhalen.
Geestig
Paul en ik hebben een ghosttour gedaan van City of the dead. Een energieke jongeman genaamd Jerry leidde ons naar plekken onder de stad, waar volgens de legende de armsten van Edinburgh leefden. Daarna nam hij ons mee naar Greyfriars kirkyard om de Mackenzie poltergeist te bezoeken. Dit is tevens de plek waar ’s werelds eerste concentratiekamp is geweest, dankzij mr. Mackenzie, dus je begrijpt dat er veel getraumatiseerde zielen rondwaren op deze plek. Geen wonder dat bezoekers van het kerkhof claimen dat ze door een geest zijn aangevallen. Sommigen worden alleen duizelig, anderen krijgen opeens schrammen en snijwonden op hun armen. We werden door onze gids gewaarschuwd voor zogenaamde cold spots. Zodra je die voelde, moest je een stap verderop gaan staan. Als je echter nog eens koude rillingen over je lijf voelde gaan, was het zaak de tombe zo snel mogelijk te verlaten. Weird stuff.
Onze gids, Jerry, had qua uiterlijk het jonge broertje van Ewan McGregor kunnen zijn. Gekleed in lange leren jas, vertelde hij energiek en niet zonder drama over de spookgeschiedenissen. Dat deed hij zo overtuigend dat je bijna in spoken zou gaan geloven. Zeer vermakelijk.
Ik heb enkele boeken aangeschaft over Edinburgh als stad des doods en een boek over de ondergrondse stad. Onder andere van schrijver Jan-Andrew Henderson die meerdere van die titels op zijn naam heeft staan en zeer beeldend schrijft. Lekkere lectuur om in Nederland te lezen en me af te leiden van de onzinnigheden van alle dag. Ik heb nu al zin om daar diep in te duiken.
Daily Webhead
Ook had ik mijn videocamera mee op reis, dus binnenkort presenteer ik een paar nieuwe Daily Webheads die zich in Edinburgh afspelen. De eerste afleveringen gaan echter over stripmaker Erik Kriek wiens Lovecraft stripadaptaties binnenkort uitkomen. Lovecraft past overigens ook heel goed in de bovennatuurlijke sfeer in Edinburgh.
In de tussentijd publiceer ik op mijn andere blog Daily Webhead een serie foto’s over mijn verblijf in Schotland.
Cinema is bij uitstek het medium waarin de doden weer tot leven komen. In films zijn overleden acteurs immers weer in hun volle glorie te zien. Om over de vele zombiefilms nog maar te zwijgen. (Wat dat betreft is het een zegen dat smell-o-vision nooit echt is aangeslagen.) De verbeelding van doden in cinema, een mooi thema voor een mash-up.
Menno Kooistra maakt al een tijdje speciale video mash-ups voor CinemaTV, het online filmmagazine van de VPRO. Dit keer combineerde hij 22 filmfragmenten waarin dode mensen rondwaren. Een erg vermakelijke montage met enkele leuke verrassingen.
De Vlaamse stripmaker/illustrator Judith Vanistendael (Leuven, 1974) brak door met het semi-autobiografische tweeluik De maagd en de neger. Nu is er de striproman Toen David zijn stem verloor waarin het titelpersonage kanker krijgt. Op indringende wijze vertelt Vanistendael hoe David, zijn vrouw en twee dochters omgaan met deze slopende ziekte.
Waarom wilde je dit verhaal vertellen?
‘Ik wilde uitdrukken hoe mensen omgaan met een naderende dood en ik wilde een soort analyse maken van hoe mensen van verschillende leeftijden reageren als ze geconfronteerd worden met iets heftigs als kanker. Die thematiek ligt me zeer nauw aan het hart. Toen ik een verhaal zocht voor het nieuwe boek, was er in mijn naaste omgeving sprake van een soort kettingreactie van kanker. De directe aanleiding was het feit dat de vriend van mijn moeder overleed aan keelkanker, maar het verhaal is volledig bedacht en niet autobiografisch.’
Hoe heb je je ingelezen?
‘Een KNO-oncoloog in Brussel heeft me veel geholpen. Hij verschafte mij achtergrondmateriaal, legde het hele ziekteproces uit en de operaties. Bijvoorbeeld hoe een strottenhoofd operatief wordt verwijderd. Daarnaast heb ik veel op het internet opgezocht en heb ik tijdens mijn bezoeken in het ziekenhuis veel geobserveerd en geschetst.’
Je hebt als research ook een voetreis ondernomen naar Santiago de Compostela.
‘De oudste dochter Miriam maakt die pelgrimstocht, ik wilde ervaren hoe dat was. Uiteindelijk is het een minder groot element in het verhaal geworden dan gepland. De tocht was niet relevant voor hetgeen ik uiteindelijk wilde vertellen. Reizen is wel een belangrijk thema in het boek. De hele striproman is eigenlijk een grote reis naar de dood; daarnaast maakt ieder personage een bepaald soort reis. David maakt bijvoorbeeld alleen reizen in cirkels, die zeilt altijd op de meren van Berlijn. Zijn jongste dochter Tamar maakt een reis in haar fantasie.’
Wederom heb je een verhaal gemaakt dat uit verschillende perspectieven verteld wordt.
‘Ik ben niet zo van “De Grote Waarheid”. Wat ik boeiend vind aan fictie is dat je verschillende waarheden kunt weergeven, verschillende realiteiten en visies. Ik denk dat het me daarom zo aanspreekt. Maar in het volgende boek doe ik dat niet meer, want het is heel veel werk.’
Waarom letter je de tekstballonnen zelf?
‘Omdat bij het beeldverhaal de tekst een integraal deel uitmaakt van de tekening. Ik vind dat je die twee niet los van elkaar kunt zien. Ik letter ook vaak de buitenlandse versies zelf. Dat vind ik heel belangrijk, omdat tekst bijna een soort tekening wordt. Daar kun je niet een willekeurig lettertype op smijten. Maar volgens mijn uitgever ben ik ook wel een controlefreak.’
Judith Vanistendael: Toen David zijn stem verloor, Oog & Blik/De Bezige Bij.
Dit artikel is in VPRO Gids #6 gepubliceerd.
Een paar maanden geleden was de dood van Spider-Man groot nieuws. Nou ja, de dood van de Spider-Man uit het ultimate universum. De alternatieve, geüpdatet versie van Peter Parker die een jongere doelgroep moet aanspreken. In een verhaal dat meerdere comics beslaat sterft hij uiteindelijk in een gevecht met Norman Osborn. De hardcover trade paperback is net uit: Death of Spider-Man verzamelt Ultimate Comics Spider-Man #156 tot en met #160. Het boekje is zeker niet het beste werk dat Michael Bendis ooit schreef. Dat komt vooral door slecht redactiewerk.
Eigenlijk sloeg ik de strip behoorlijk ontevreden dicht toen ik klaar was met lezen. Waarom? Het verhaal van de dood van Spider-Man loopt parallel aan een verhaal dat Ultimate fallout heet. Nu zijn crossover verhalen heel gebruikelijk in de comicswereld. Meerdere verhaallijnen lopen tegelijk door diverse series om de verkoopcijfers op te peppen. Normaliter wordt er daarbij ook aan de lezer gedacht: die wordt op de hoogte gehouden van wat er in de andere series gebeurt voor het geval dat hij deze afleveringen niet gelezen heeft. Zo kun je rustig je strip lezen en ben je toch van alles op de hoogte. Dit verzaken Bendis en de redacteur waardoor er behoorlijk plotgaten in zijn verhaal zitten.
Slordig. Peter Parker verdient een beter geschreven einde.
Een voorwoord had heel gemakkelijk kunnen duidelijk maken dat er überhaupt sprake was van een crossover-verhaal. Maar nee, de dood van Spider-Man is niet eens belangrijk genoeg voor een kleine inleidende notitie. Er wordt slechts kort samengevat wat er in de vorige delen is gebeurd, maar over Ultimate fallout wordt geen woord gerept. Gedurende het verhaal wordt er wel verwezen naar een groot gevecht in de stad waar veel helden bij betrokken zijn, maar een kleine toelichting hierop ontbreekt.
Spider-Man raakt dodelijk gewond als hij een kogel opvangt die voor Captain America is bedoeld. De kogel wordt nota bene afgeschoten door The Punisher. Wie alleen Ultimate Comics Spider-Man leest, en degene met de trade in handen doet dat, weet niet waarom The Punisher op Captain America schiet. Het is voor de lezer ook een raadsel waar Captain America en de andere mensen die bij het schietincident aanwezig waren, gebleven zijn als Peter Parker weer bijkomt. Heeft Captain America, het levende symbool van de Amerikaanse droom, werkelijk de jonge held die zijn leven redde in de steek gelaten? Is hij een kopje koffie voor hem gaan halen of misschien een dokter? Ik heb geen idee, want Bendis maakt er geen woord aan vuil.
Om te weten wat er precies is gebeurd, word ik geacht Avengers vs. Ultimates #4 te lezen. Niet dat dit ergens staat vermeld overigens. Vroeger voegde de redacteur van de comic dit soort informatie toe, maar kennelijk is dat tegenwoordig te veel werk voor de heren.
Maskerloos
Wat mij altijd heeft geërgerd aan de Ultimate verhalen van Spider-Man is dat hij om de haverklap wordt ontmaskerd. Dat begon al bij de eerste delen. Ik geloof dat er in deze versie van New York weinig schurken rondlopen die niet weten dat Peter Parker Spider-Man is. Dat een schurk op de hoogte is van Spider-Mans geheime identiteit, kan een mooi uitgangspunt zijn: als Norman Osborn aan het begin van het verhaal samen met een stel superschurken ontsnapt uit de cel van S.H.I.E.L.D wil hij Peter Parker vermoorden omdat hij weet dat de zestienjarige Spider-Man is – de held die zijn leven zuur maakt. Een grotere dreiging is niet denkbaar.
Maar Peters buren wisten nog van niets van zijn spinachtige eigenschappen. Als Norman Osborn (The Green Goblin), Sandman, Electro, Vulture en Kraven op de deur kloppen van het huis van May Parker en daar Iceman en Human Torch aantreffen, komt Spider-Man doodleuk zonder masker op zijn hoofd de straat in lopen om de schurken uit te schakelen. Weg geheime identiteit. Misschien wordt Peters plotselinge afkeer voor maskers verklaard in die andere serie, maar wederom wordt daar dan geen woord over gerept.
Tot zover mijn geraas over de slechte kant van Bendis schrijfwerk betreffende de dood van Peter Parker.
De tekeningen van Mark Bagley zijn goed, Bendis schrijft goede dialogen. Ondanks de zware verwondingen weet Peter zich door zijn doorzettingsvermogen en een paar scherpe grappen, staande te houden. Bendis heeft de personages goed in de vingers zitten. Hij kent Peter door en door. Dat mag ook wel na meer dan honderdvijftig nummers.
Er zitten een paar mooie elementen in het verhaal. Tante May schiet Electro neer als die een dodelijke stroomstoot aan Peter wil geven. Ook Mary Jane komt Peter te hulp: ze ramt The Green Goblin frontaal met een busje. Het is mooi om te zien dat de vrouwen in Peter Parkers leven een aardige tik weten uit te delen en hun mannetje staan.
Als Peter in de armen van Mary Jane definitief bezwijkt aan zijn verwondingen, is het een emotionele scène die bij deze lezer ook de juiste snaar wist te raken. (Ultimate of niet, het is toch Peter Parker die hier ligt dood te gaan. Dat laat me niet onberoerd.)
Peter offert zichzelf op om zijn naasten te redden. Een heldendood. Jammer dat zijn offer bezoedeld is door het onverschillige redactiewerk van Marvel en het slechte schrijfwerk van Bendis. Van een van de topschrijvers van Marvel mag je beter verwachten.
Uitbundig leven
Volgende week spreek ik cabaretier Youp van ’t Hek over zijn oudejaarsconference voor HumortTV.nl. Tijdens mijn research kwam ik deze uitspraak van hem tegen:
Mijn boodschap is grotendeels steeds dezelfde: je mag hier even rondlopen en dan ben je heel lang dood, dus maak er wat van. Leef uitbundig. Uitbundig leven verzin je grotendeels zelf. Er zijn mensen die hun halve leven bij de psychiater op de bank doorbrengen en hun moeder de schuld geven van alle shit, maar je bepaalt het meeste toch wel zelf hoor. Uitbundig leven is vooral een kwestie van dingen níet doen. Dus vooral niet zeuren en geen dingen doen, waar je geen plezier uithaalt. Daar word je wel een beetje asociaal van, maar anderen hebben dan tenminste geen last van je.’ Bron: Modernehelden.nl/Balance Sheet.
Net als Van ’t Hek geloof ik dat we hier maar één keer zijn. Geen herkansingen, geen generale repetities en bovenal geen hemel en hel. Na het leven is er de dood en dat betekent dat er niets is. Daarom spreekt dat idee van uitbundig leven mij erg aan.
‘Geen dingen doen waar je geen plezier uithaalt.’ Dat lijkt me een mooi streven. Nooit meer belasting betalen, nooit meer koken en nooit meer projecten aannemen waar ik niet achter sta. Nou ja, even zonder gekheid: niet iedereen kan het werk doen wat hij wil, maar in een ideale wereld zou het wel zo moeten zijn. Als je doet wat je leuk vindt, dan doe je je werk altijd beter. Zo simpel is het.
We leven natuurlijk niet in een ideale wereld, en ook ik werk wel eens aan dingen waar ik niet achter kan staan. De schoorsteen moet immers ook roken. Maar dat gaat uiteindelijk toch tegen je werken.
Je passie naleven vind ik een mooie definitie van uitbundig leven.
En wat versta jij onder uitbundig leven?
Lachen met Google advertenties
Gisteren publiceerde ik een blogpost over Bloggen na de dood. Blogvriend Peter de Kock reageerde daarop. Zoals altijd kwam zijn reactie ook binnen op Gmail. Toen ik deze opende viel mijn oog op de advertenties die automatisch gegenereerd worden op basis van de tekst in de mail. Toen moest ik nog wel even lachen, want Google ging er voor het gemak maar van uit dat als je over de dood schrijft, je meteen depressief bent.
Advertenties, wat moet je er eigenlijk mee? Ik kijk er nooit naar. Ook Facebook zit er vol mee, maar als ik die al zie, dan klik ik nooit op een linkje. Ik ben er zo goed als blind voor geworden. Ze zijn net als een vlekje op je bril: op een gegeven moment zie je ze niet meer.