Een paar maanden geleden sprak ik stripmaker Hallie Lama voor een video over zijn werk. Toen zei Hallie dat hij het erg leuk zou vinden als hij eens werd uitgegeven door een echte uitgeverij. Die wens is inmiddels in vervulling gegaan. In september verschijnt zijn eerste cartoonbundel bij uitgeverij Xtra: Walhallie geheten. Leuk natuurlijk! Ondergetekende schreef met veel plezier het voorwoord van deze bundel. Walhallie staat 124 pagina’s vol met typische Hallie Lama-grappen. Vrijdag 28 augustus wordt de uitgave gepresenteerd in stripwinkel Lambiek te Amsterdam. Als je het lief vraagt – of een biertje meeneemt – dan tekent Hallie vast een leuke krabbel in je boekje.
Benieuwd naar Hallie Lama? Check dit videoportret dat ik van hem maakte. En vergeet niet zijn eigen site aan een nieuwsgierig oog te onderwerpen.
Misschien zien we elkaar vrijdag de 28ste.
Tag: Hallie Lama
Cartoon: Goedgelovig
Concept: Michael Minneboo
Gerelateerde cartoons en teksten vind je in de rubriek Jezus Inc.
Absurde en droge humor, gekke mannetjes met een overwegend gewelddadige inslag en een vrouwentekort – dat zijn de ingrediënten van de cartoonwereld van Hallie Lama. In deze video een onthullend gesprek met de cartoonist én de creatie van een nieuwe cartoon gevolgd van schets tot publicatie.
Meer Hallie Lama vind je op zijn eigen site. Lees ook Making the video: Op stap met Hallie Lama.
Video: De wereld van Hallie Lama
Absurde en droge humor, gekke mannetjes met een overwegend gewelddadige inslag en een vrouwentekort – dat zijn de ingrediënten van de cartoonwereld van Hallie Lama. In deze video een onthullend gesprek met de cartoonist én de creatie van een nieuwe cartoon gevolgd van schets tot publicatie.Meer Hallie Lama vind je op zijn eigen site. Lees ook Making the video: Op stap met Hallie Lama.
Deze video zag als eerste het licht op EeuwigWeekend.nl.Bekijk ook:
Making the video: Op pad met Hallie Lama
Mensen met originele ideeën, met slimme observaties en mensen met een aparte tekenstijl spreken me erg aan. De lui die boven het maaiveld uitsteken. De mensen die hun creativiteit koesteren en inzetten om een boodschap over te brengen, om te vermaken, of om de vele gedachten die in hun hoofd ronddolen een plek te geven voordat ze er gek van worden. Daarom voer ik graag gesprekken met kunstenaars – filmmakers, stripmakers, schilders, schrijvers… Laatst was ik een dagje in Hillywood – het mediacentrum van de Lage Landen – om vriend en cartoonist Hallie Lama eens aan de tand te voelen. Niet letterlijk natuurlijk, dat laat ik liever aan zijn tandarts over. Het moet ergens in september vorig jaar geweest zijn dat het idee om over Lama eens een videootje te maken in mijn hoofd schoot. Door wederzijdse drukke agenda’s was het er nog niet van gekomen. Tot die kalme dinsdag in januari. Onbeschaamd en onbevangen
Het interview vond plaats in de woon- en werkkamer van de heer Lama. Hallie was ontspannen en zat lekker op zijn praatstoel. De anekdotes die ik wilde horen kwamen ter sprake.Het mooie van mijn vak is dat je, door de bescherming van de camera, alles kunt vragen wat je ooit al eens van je onderwerp hebt willen weten. Nu ben ik al een tijd bekend met het werk van Lama en hadden we elkaar hier al vaker over gesproken, maar in een interview heb je de kans om eens rustig in te gaan op die onderwerpen waar je normaliter vaak alleen terloops over spreekt. Na het interview tekende Hallie in de voor zijn tekenstijl typerende snelheid een cartoon. Daarna was het tijd voor locatiebezoek. We begonnen in zijn stamkroeg in het Hilversumse. De plek waar hij menig biertje doorslikt, maar ook veel gesprekken voert met stamgasten en vreemde kerels die spontaan naast hem komen zitten om hun levensgeschiedenis uit de doeken doen. De bezoekers van het café bleken menigmaal een rijke bron voor cartoons te zijn.
Magie der cinema
Later op de avond bezochten we Hallies werkplek: een van de filmtheaters alwaar hij al zo’n negen jaar dienst doet als operateur. Films mogen draaien is een mooi beroep. De operateur is als het ware degene die de magie die cinema is, namelijk het tot leven blazen van 24 beeldjes per seconden, tot uitvoering brengt. Hallie zette geroutineerd de projectoren aan en liet me terloops de agenda in de cabine zien. Deze stond vol met, hoe kan het ook anders, Lama-krabbels. Behalve de weken dat hij met vakantie was, die waren vrijwel blanco.
Kill your darlings, darling
Met een tape vol bruikbaar materiaal reed ik die avond weer richting huis. De montage van de video verliep zonder noemenswaardige problemen. Hoewel, er zijn altijd van die momenten dat je even door de zure appel heen moet bijten: het loggen van het materiaal is een saai doch noodzakelijk werkje. Een ander lastig moment is wanneer je besluit dat die leuke anekdote toch uit de video moet omdat ze te lang is. Zoals Lama’s verhaal over zijn belevenissen op de kunstacademie. Mooi materiaal, maar online video’s mogen nu eenmaal niet te lang duren. Wat mij betreft is vijf minuten lang genoeg. Maar over het maken van online video’s binnenkort meer.Terwijl Mackie de video aan het renderen was, bedacht ik me dat dit de zoveelste video over strips was die ik in een korte tijd maakte. Met veel plezier overigens, maar het wordt tijd om de cameralens eens op een andersoortige creatieveling te richten. De volgende keer misschien een schrijver ondervragen.Het resultaat is binnenkort op EeuwigWeekend.nl en Mike’s Webs te zien.
Tekening: Hallie Lama
Concept: Michael MinnebooEen week lang alle afleveringen van de filmreeks A Nightmare on Elm Street kijken leverde het idee voor bovenstaande cartoon op. Overigens slaap ik nog steeds prima.
Op Breinkoekjes kun je lezen dat de (Ab)Sint ook wel van een glaasje houdt.
Goedemorgen! Bovenstaande prent werd gemaakt door niemand minder dan Erik Kriek, de bedenker van Gutsman comics die dit jaar de Stripschapsprijs in handen mocht nemen. De illustratie is gemaakt ter gelegenheid van het veertigjarig bestaan van stripantiquariaat Galerie Lambiek. Dat heugelijke feit moest natuurlijk gevierd worden. De viering was gisteren, in de stripwinkel zelf en in hotel Hans Brinkers. Ik had erg zin in het feestje. Helaas vond een griepvirus dat ik beter thuis kon blijven.
Daarom vanaf deze plek, snotterend achter mijn mackie mijn felicitaties aan Boris (‘The Dude’ op de kaart), Klaas (‘The Fossil’), Abel, Lot, Rick en vooral Kees Kousemaker (‘The Vault Keeper’) – de man die in 1968 Lambiek opende. Sinds een paar jaar heeft Boris Kousemaker het runnen van de winkel overgenomen van zijn vader Kees. Behalve een stripwinkel is Lambiek ook een galerie waar origineel stripwerk gekocht kan worden. Ook vinden er speciale evenementen plaats, zoals laatst nog de 24 Hour Comic Day (zie hier de video van dit evenement).Was jij wel op het feestje? Laat via de comments weten hoe het was.
Zware tijden voor stripwinkels
Stripwinkels kunnen de laatste jaren moeilijk het hoofd boven water houden. Dit is deels te wijten aan de opkomst van online winkels. Deze kunnen strips voor een lagere prijs verkopen dan normale winkels omdat ze minder kosten. Deze week kondigde de webwinkel Bol.com nog aan ook de grootste leverancier van strips te willen worden. De economische crisis zal de stripverkoop ook niet doen toenemen. Hetzelfde geldt natuurlijk voor platenzaken, die ook steeds meer uit het straatbeeld verdwijnen. ‘Mensen komen in de winkel om te bladeren, maar kopen daarna hun strips online,’ liet Boris Kousemaker mij laatst weten.Lambiek zal voorlopig zijn deuren wel open houden, want de winkel loopt in verhouding tot kleinere stripwinkels goed.Update: De redactie van de site Stripster.nl vroeg stripmakers de jarige Lambiek te eren met een prent. De resultaten (van o.a. Jean-Marc van Tol en Willem Verburg) staan hier.Update 2: In het AD stond een kort maar krachtig interview met Kees Kousemaker.
Linkjes: Leuke hoedjes en olifantenpaadjes
Tot slot nog een drietal posts op andere weblogs die het lezen waard zijn. Hallie Lama heeft er sinds zijn 24 Hour Comic kennelijk zin in gekregen en heeft op zijn blog een veertien pagina’s tellende strip geplaatst met de titel Smoesjes. Over een mannetje met een heel leuk hoedje en een Beer die broodjes smeert. Check it out.
Jaap Stiemer fotografeerde een reeks Olifantenpaadjes voor EeuwigWeekend.nl. Dat zijn ingesleten paden, gemaakt door mensen die graag hun eigen route bepalen.
‘Olifantenpaadjes kennen we allemaal, we gebruiken ze ook allemaal. Meestal zijn het paadjes in het gras, lemen linten van burgerlijke ongehoorzaamheid, geulen en voren waarin tegendraadsheid kolkt. Lak aan de gebaande paden. Maar ook gemakzucht. Rechtdoor in plaats van dat minieme bochtje.’
Tot slot nog het droevige nieuws dat auteur, regisseur en producent Michael Crichton is overleden. Hij stierf dinsdag 4 november aan kanker. Crichton schreef o.a. Jurassic Park en The Andromeda Strain. Hij zat ook deels achter de hitserie ER. De Ultieme Filmblog besteedde er aandacht aan. Dat was weer de Zondagmorgen op Mike’s Webs. Ik neem nog een verse kop cappuccino en duik weer in een horrorflick. Prettige zondag!
24 Hour Comics Day 2008 in stripwinkel Lambiek
Wereldwijd vond op zaterdag 18 en zondag 19 oktober voor de vijfde keer de 24 Hour Comics marathon plaats. In stripwinkel Lambiek te Amsterdam voor de vierde keer. Zo’n vijfentwintig stripmakers deden mee.
(Bekijk hier het videoverslag van deze bijzondere dag.)
24 Hour Comics is bedacht door stripmaker/goeroe Scott McCloud. Tekenaars worden geacht binnen 24 uur een strip van evenzoveel pagina’s te tekenen. De tekenaar mag van tevoren geen verhaal bedacht hebben en moet dus net zo blanco als een vers vel papier aan het project beginnen. Net als vorig jaar waren de bekende gezichten aanwezig, waaronder Jeroen Funke van Lamelos, Sandra Kleine Staarman, Suzan Bongers, Rutger Ockhorst, Mattt Baay, Johan de Rooij en Aimee de Jongh. Hallie Lama was net als vorig jaar een half uurtje te laat, maar binnen de kortste keren weer op schema. En daarna vóór op schema. Vorig jaar tekende hij zijn strip De Olijke Paling af in zo’n 11 uur. Rob van Barneveld zou deze keer de helft van de tijd gaan tekenen. Op zondag probeerde hij elders zijn eerste officiële strip Rood Gras aan de man te brengen. Daarvoor wilde hij wel een beetje uitgeslapen zijn, vandaar dat hij de ruimte slechts 12 uur zou verlichten met zijn aanwezigheid. Nieuwe gezichten
Ook vielen er een paar nieuwe, frisse gezichten in de grote groep tekenaars te ontwaren. Zo begon Emma Ringelberg vol goede moed aan haar eerste 24 Hour Comic. (Ringelberg heeft de laatste twee grafstemmingen ‘Stilleven’ en ‘Zombie’ getekend.) Bij aanvang wist ze nog niet precies waar haar strip over zou gaan, behalve dat ze haar inspiratie zou halen uit Alice in Wonderland van Lewis Carroll.
Illustrator Maarten Janssens deed ook voor het eerst mee. Hij wilde vooral wat storyboards gaan uitwerken voor het toekomstige tweede deel van Bloeddorst. Zijn verhalen zaten dus vol met blood, gore en goed geproportioneerde dames. Oude rockers
Terwijl de tekenaars in de galerie-ruimte hard aan het werk waren, zaten de mensen van Lambiek achter hun Macs om het materiaal in te scannen en online te zetten.
Iedere stripmaker had zijn eigen muziek meegenomen. Menigeen zat dan ook met oordopjes in te werken. Uit de boxen van Jeroen Funkes iPod kwam in de avond het geluid van Brian Wilsons album Smile. Tegelijkertijd werkten de Maccers (of zoals Jeroen Mirck zou schrijven ‘de Macademici‘ hard door onder het genot van het oeuvre van The Rolling Stones. Het waren dus vooral de oude rockers die de stripmakers wakker moesten houden.
Zo nu en dan liep een verdwaalde klant de winkel binnen. ‘Het is ’s avonds vooral een kwestie van dronken lui buiten houden,’ vertelde Klaas van Lambiek me tijdens het drinken van een verse kop koffie. Want koffie was er natuurlijk genoeg. Evenals soep en Italiaans eten. Een etmaal lang tekenen dient immers niet op een nuchtere maag te geschieden.Zondag 11:00 uur
Zondagochtend vroeg waren veel tekenaars al klaar. Hallie Lama had rond 5 uur naar tevredenheid een punt achter zijn comic gezet. Mattt Baay volgde niet veel later. Hoewel hij door bleef tekenen om zijn werk te verfijnen, want dat bleek de beste manier om wakker te blijven. Rutger Ockhorst was ook ruim op tijd klaar, evenals oudgedienden De Jongh en Sigrid de Jong.Niet iedereen haalde de eindstreep met een volledige strip. Janssens moest bekennen dat hij het niet had gehaald: ‘Het was een uitputtingsslag,’ vertelde hij toen hij een uur voor het einde buiten een peukje stond te roken. Emma Ringelberg had op het moment van de deadline nog wat pagina’s in potloodlijnen staan, maar keek terug op een geslaagde eerste keer.Er heerste een euforische stemming toen Klaas en Abel om 11 de vierentwintig uur afkondigden. Champagne en handdrukken volgden snel. De exodus van stripmakers liet niet lang op zich wachten.Onderstaande foto’s werden gemaakt door Robin Schouten van Stripster.nl.
Videoreportages op het web
Ik was dit jaar in de stripwinkel aanwezig om een videoreportage van het blijde gebeuren te schieten. Deze is volgende week te zien op Mike’s Webs en Eeuwig Weekend.nl.Tussen de bedrijven door heb ik uit nieuwsgierigheid op youtube even gezocht op het onderwerp. Er zijn online al aardig wat video-impressies van over de hele wereld te vinden. Zoals deze van Karianne Hylkema die vorig jaar Lambiek en het stripmuseum in Groningen bezocht. In de video komen onder andere Klaas Knol van Lambiek en Jeroen Jager aan het woord om de ontstaansgeschiedenis van dit evenement uit te leggen.
Een aardige impressie van het gebeuren in het buitenland is de vijftigste aflevering van Stuck in Vermont. Sommige enthousiastelingen maakten tijdens voorgaande edities een verslag per uur. Deze hebben echter een hoog je-had-erbij-moeten-zijn-om-het-leuk-te-vinden gehalte.
Enkele 24 Hour Comics van dit jaar kun je vinden via de volgende linkjes:
- Sandra Kleine Staarman
- Aimee de Jongh
- Mattt Baay
- Victor Venema
- Rutger Ockhorst
- Dandy Raffe
- Hallie Lama
- Emma Ringelberg
- De site van Lambiek
Lees ook:
Toen de stripverkopers om half vijf hun waar weer inpakten en de beursvloer langzaam aan steeds leger werd, kon ik niet van de impressie af komen dat het een heel rustige zondag was geweest van de veertigste editie Stripdagen in Houten. Volgens officiële berichtgeving bezochten tussen de vijf en zesduizend bezoekers de stripdagen in Houten in het laatste weekend van september. De beursvloer op zondag vertoonde echter net zoveel lege plekken als een oude man met haaruitval.
‘De Nederlandse strip zit in een diep dal’
Het beeld was typerend voor het algemene gevoel dat de Nederlandse stripwereld lijkt te overheersen. Niet voor niets luidden Hanco Kolk (S1ngle, Gilles de Geus, Meccano) en Jean-Marc van Tol (Fokke & Sukke) de noodklok in NRC’s katern Zaterdag Etcetera. Volgens Kolk en Van Tol is het maken van strips een liefhebberij geworden. Nieuw talent is wel aanwezig, maar sinds het wegvallen van de belangrijke stripbladen is daar geen begeleiding meer voor. Ook ontbeert Nederland een professionele opleiding. Nu publiceren nieuwe makers vooral online, maar omdat ze daarmee niet worden uitgedaagd, stagneert hun ontwikkeling:
‘Er is in Nederland geen enkele serieuze kunstopleiding waar het tekenen van strips en cartoons te leren valt. Daarmee lijkt een hele kunstvorm uit het Nederlandse cultuurlandschap te verdwijnen.’
Collega-journalist Jeroen Mirck bekeek het essay met een kritische blik. Zie zijn stuk op JeroenMirck.nl. Nieuwe initiatieven
Los van het feit dat het artikel van Hanco Kolk en Jean-Marc van Tol hout snijdt, zijn er wel enkele frisse initiatieven op het gebied van stripbladen te noemen. Het literaire striptijdschrift Eisner zal zoals eerder aangegeven in november verschijnen. Inkt magazine zag recent het licht.
Ik sprak op de beurs met twee makers van het blad: ‘Inkt Magazine is een nieuw podium voor beginnende comic en illustratie artiesten. In plaats van de nadruk te leggen op de gevestigde orde, zoeken we elke keer weer nieuw, onbekend, zich ontwikkelend talent,’ aldus de twee redacteuren. Menno Kooistra, co-hoofdredacteur van EeuwigWeekend.nl, zal er binnenkort een recensie over schrijven.Fijn dat er dit soort initiatieven zijn, al moet daar wel bij gezegd worden dat stripbladen niet zo heel lang mee lijken te gaan in de Nederlandse stripwereld. Stripmagazine Myx, dat van uitgeverij Silvester twee jaar geleden overging naar een andere uitgever, is immers ten graven gelegd. Stripblad Eppo komt volgend jaar wel weer terug. Maar de Eppo zal voornamelijk gevuld worden met oudgedienden en niet met nieuw talent.
Nieuw talent lijkt zich vooral te concentreren op het maken van cartoons, minder op langere verhalen. Ik vraag me ook af hoe veel kans jong talent krijgt bij de uitgeverijen. Promotie
Bovenstaande prangende kwesties even gelaten voor wat ze zijn: de zondag op de stripdagen was voor mij een goedgevulde dag. De relatief rustige beursvloer gaf gelegenheid om te kletsen met verschillende stripmakers en uitgevers. Gesprekken die dikwijls ideeën opleverden voor nieuwe artikelen en afspraken voor binnenkort te voeren interviews. (Verwacht binnenkort een interview met Marq van Broekhoven – zie foto – over zijn nieuwe album Marq Denkt.)
Samen met collega Kooistra heb ik de website Eeuwigweekend.nl gepromoot bij verschillende stripuitgevers. We snuffelden tussen al het verse stripwerk om nieuw recensiemateriaal te selecteren voor de komende maanden. Kaart Zonder Baard
EeuwigWeekend was niet de enige site die onder de aandacht werd gebracht. Het team van KaartZonderBaard.nl trok er op uit om nietsvermoedende beursbezoekers te verblijden met een promokaart van deze site. KaartZonderBaard.nl is een site waar je gratis eCards kunt versturen. Niet van die suffe Halmark-kaarten, nee, scherpe cartoons en vrolijke prenten van o.a. Hallie Lama, Menno Kooistra, Paul Stellingwerf, Thijs Hermans en Rob van Barneveld. Die waren echter allemaal veel te druk met hangen in de VIP-bar, dus werden de kaarten uitgedeeld door twee promobabes. Na het struinen op de beurs kwam ik met de collega’s van Nieuw Gehoer terecht in de VIP bar, waar deze editie van de Stripdagen werd afgesloten met een welverdiend drankje.Een tas vol
Uiteindelijk ging ik naar huis met een tas vol strips en een hoofd vol met de discussie over de huidige staat van de Nederlandse stripwereld. Deze discussie zal ik zeker volgen.Wordt vast en zeker vervolgd!Lees ook het verslag van vorig jaar.Het laatste nieuws over de stripdagen lees je natuurlijk op de site van de stripdagen zelf.
Gastauteur: Terroristenopleiding
Politieke cartoons
Ik wilde deze caroon van Hallie Lama jullie niet onthouden. Wat mij betreft zijn sociale kneuzen als terroristen, politici en andere fundamentalisten perfecte onderwerpen voor snedige cartoons. Het is overigens al weer een tijdje geleden dat de Nekschot-zaak liep. De rust lijkt op dit moment weer wedergekeerd in het land. We zijn weer afgeleid door presidentsverkiezingen in de VS, wat lokale stormpjes en het aankomende Prinsjesdag. Of is dat alleen maar schijn en wachten we tot de volgende vrije spreker wordt gearresteerd?Bovenstaande cartoon is dus van Hallie Lama. Vaste bezoekers van Mike’s Webs hebben zijn werk al eerder voorbij zien komen. Ook is Lama een productief teamlid van Nieuw Gehoer én redactielid van EeuwigWeekend.nl. Meer Hallie Lama op Mike’s Webs:
Weblogs: Hallie Lama doet Lowlands
Eventjes een snelle plug voor een nieuwe rubriek op EeuwigWeekend.nl. Hallie Lama zal vanaf deze week plaatjes bespreken in de rubriek Hallie gaat uit z’n platen.
Hallie: ‘Dat kunnen hele versche zijn, hele oude, een discografie van een wat mij betreft onderschatte band of gewoon een juweel van een album.’ Hallie Lama is tekenaar en dj: hij tekent dus plaatjes én draait ze. Deze week maar liefst twee afleveringen op EeuwigWeekend.nl, namelijk een Lowlands-special. Lama stort zich op het aanbod op dat festival en haalt er een paar pittige voorbeelden uit die je niet mag missen als je het festival bezoekt dit weekend. Kun je niet wachten? Lees dan meteen aflevering 1 en aflevering 2.
Prijsvraag
En nu ik toch aan het aanprijzen ben. We hebben deze week op EeuwigWeekend ook een prijsvraag. Je kunt er films mee winnen, dus waar wacht je nog op? Je kunt tot vrijdag de 15e reageren, dus wees er snel bij.Goed, en dan nu weer verder met Berlijn.
Stripje: Kruisvader
Concept: Mike.
Tekeningen: Hallie Lama.
Voor nazorg surf naar stichting korrelatie.
Lees ook:
- Goede vrijdag?
- Rendement
- Jack & Spidey houden (niet) van televisie
- De perfecte zondag van Claire
- Writer’s Block
- Video Nieuw Gehoer On Tour
- Videoreportage Merel Barends
Binnenkort:
- Een nieuwe grafstemming. Dit keer gemaakt door Emma Ringelberg.