Inkter en kunstenaar Dan Green is recent overleden. Ik hoorde vandaag dit droevige nieuws. In deze vlog laat ik wat van zijn inktwerk zien en vertel ik je wat er zo bijzonder is aan zijn penseelstreek.
Tag: In memoriam
Categorieën
872. John Romita Sr. (1930-2023)
Een van de beste striptekenaars ooit is op 12 juni overleden: John Romita Sr. werd 93 jaar. In deze vlog vertel ik iets over hem en laat ik wat van zijn prachtige artwork zien.
Albert Uderzo, co-creator en tekenaar van de reeks Asterix (en heel veel andere strips) is overleden op 92-jarige leeftijd. Asterix blijft een van de beste stripreeksen ooit. Dus daarom een blik in een paar albums.
Klaas Knol, jarenlang medewerker van stripwinkel Lambiek, overleed vrijdag 12 juli op 64-jarige leeftijd. Hij leed al geruime tijd aan longemfyseem. We gaan een echte ambassadeur van de strip missen.
Klaas was echt een stripheld. Ik mocht hem graag. In deze vlog deel ik mijn herinneringen aan Klaas en toon ik enkele fragmenten van Klaas in Lambiek.
KLAAS KNOL (1954-2019)
Zie ook dit mooie in memoriam in het Parool.
En Lambiek.net.
Foto van Klaas: Boris Kousemaker.
Categorieën
In memoriam Stan Lee (1922- 2018)
Stan Lee, de geestelijk vader van ontelbaar veel superhelden waaronder Spider-Man, de Hulk, Thor, Daredevil, Silver Surfer, Black Panther, The Avengers en de X-Men, is maandag overleden. Lee werd 95 jaar oud en is wereldwijd waarschijnlijk de meest bekende stripmaker ooit.
Wat Shakespeare was voor de Engelse literatuur, was Stan Lee voor de Amerikaanse comicsindustrie. Zonder hem was het superheldengenre waarschijnlijk een vroege dood gestorven. Dankzij Lee en de stripmakers van Marvel Comics, waaronder Jack Kirby en Steve Ditko, werd de wereld verrijkt met een nieuw type superheld. Een menselijker held met dagelijkse problemen, karakterfouten en beschadigingen.
De helden van Lee gaan zowel de strijd aan met superschurken als met hun innerlijke demonen, ze worden geplaagd door alledaagse problemen en hun superkrachten zijn niet per se een zegen. Denk maar aan de Hulk of the Thing van de Fantastic Four. Twee tragische helden met een monsterlijk uiterlijk. Lee noemde de Hulk de Jekyll and Hyde van het atoomtijdperk. Natuurlijk snappen we dat de Hulk ook teruggrijpt naar het Monster van Frankenstein. Een onbegrepen monster dat de angst voor de Ander en het onbekende representeert. Ook staat de Hulk voor de woede-uitbarstingen waar we allemaal toe in staat zijn. Wie ooit gepest is, zal vast gewenst hebben een Hulk in zich te hebben.
De helden van Lee zijn heel herkenbaar. Door hun feilbaarheid kun je je makkelijk met hen identificeren. Daarmee waren ze een groot contrast met de superhelden die ervoor kwamen zoals Superman, Batman en Wonder Woman. Feilloze helden die daardoor best saai konden zijn.
Spider-Man
Voor mij is Spider-Man het beste voorbeeld van Stans nieuwe soort superheld. Spider-Man (Peter Parker) gebruikt zijn krachten in eerste instantie niet om mensen te helpen maar er zelf beter van te worden. Totdat zijn oom vermoord wordt door een inbreker die Spider-Man eerder had kunnen tegenhouden. Hij leert door die ervaring dat hij zijn kracht moet gebruiken om het goede te doen. Parker wordt geplaagd door geldproblemen, heeft een zieke tante waar hij voor moet zorgen en kan lang niet altijd zijn naasten beschermen tegen het kwaad. Dit had eens de dood van zijn vriendin tot gevolg. Daarnaast geeft Peter Parker nooit op, hoe moeilijk zijn leven en de strijd soms worden. Dat vind ik grenzeloos inspirerend. Ik leerde Spider-Man kennen toen ik negen jaar oud was en was meteen heel erg onder in de indruk. Die ‘relatie’ duurt tot op heden voort. Daarom heb ik Mijn vriend Spider-Man geschreven, een boek over fan-zijn en over wat we van Spider-Man kunnen leren.
Van loopjongen tot cultureel icoon
Stan Lee werd op 28 december 1922 geboren als Stanley Martin Lieber aan de Upper West Side in New York. Zijn ouders waren Joods-Roemeense immigranten. Als kind las Lee alles wat hij in zijn handen kon krijgen, van Charles Dickens, H.G. Wells, Arthur Conan Doyle, Shakespeare tot Edgar Rice Burroughs’ Tarzan-verhalen. Zijn idool was filmavonturier Errol Flynn. In zijn tienerjaren speelde hij dan ook even toneel en had een aantal kortlopende baantjes.
Zijn echte ‘serieuze’ baan was die van loopjongen bij Timely Comics, waar hij in 1939 terechtkon dankzij zijn nicht die getrouwd was met uitgever Martin Goodman. Lieber werkte voor redacteur Joe Simon en art director Jack Kirby, het duo dat in 1941 de superheld Captain America bedacht. Stan was verantwoordelijk voor het vullen van de inktpotjes, het uitgummen van potloodlijnen van geïnkte pagina’s, het corrigeren van teksten en de lunch. Al snel kreeg hij ook de opdracht om redactionele stukjes te schrijven. In Captain America #3 werd zijn eerste verhaaltje gepubliceerd: ‘Captain America Foils the Traitor’s Revenge.’ Strips werden op dat moment als laagwaardige cultuur gezien en aangezien Lieber zijn naam wilde bewaren voor als hij ooit nog eens de Grote Amerikaanse Roman zou schrijven, besloot hij onder pseudoniem Stan Lee te publiceren. Twee nummers later scheef Lee zijn eerste scenario voor een Captain America-strip.
Toen Simon en Kirby uit onenigheid met Goodman vertrokken, werd de negentienjarige Lee gepromoveerd tot redacteur. Lee schreef veel strips en gebruikte verschillende pseudoniemen om de kleine uitgeverij groter te laten lijken. De uitgeverij gaf comics uit in de genres die op dat moment populair waren en veranderde wel eens van naam tot ze uiteindelijk voor Marvel Comics kozen. Lee werd hoofdredacteur bij Marvel. Begin jaren zestig vroeg Goodman hem een superheldenteam te bedenken omdat de Justice League van concurrent DC Comics het goed deed. Omdat Lee eigenlijk genoeg had van de comicindustrie en ontslag wilde nemen, stelde zijn vrouw Joan voor de Fantastic Four precies te maken hoe Lee vond dat superhelden moesten zijn. Hij had immers toch niets te verliezen. Samen met Kirby creëerde Lee het beroemde super viertal in 1961 en begon daarmee het Marvel Universum. Binnen enkele jaren werden de Marvel-helden enorm populair. Lees jongere broer Larry Lieber zou ook nog veel comics voor Marvel tekenen.
Met het bedenken van Spider-Man en de vele andere superhelden, inspireerde Lee miljoenen lezers en tegenwoordig ook filmkijkers. Lee was jarenlang de hoofdredacteur van Marvel die de plots van de meeste comics bedacht. Later werd hij de uitgever en uiteindelijk verhuisde Lee naar Hollywood om zijn helden op de televisie en het grote scherm te krijgen. Andere schrijvers volgden hem op en hielden de superhelden relevant en springlevend.
Marvel Methode
Vernieuwend was Lees manier van werken. Allereerst bedacht hij de Marvel Methode van schrijven: Lee vertelde de plot van een comic aan de tekenaar – soms beeldde hij deze uit in zijn kantoor en stond hij als Errol Flynn op zijn bureau te acteren – en de tekenaar werkte het verhaal vervolgens visueel helemaal uit. Lee schreef daarna de teksten in de ballons en de captions. Op die manier kon hij meerdere comics per maand produceren.
Uniek aan Lees schrijfwerk was zijn tone of voice. Hij erkende dat superhelden eigenlijk iets belachelijks hebben, en knipoogde naar de lezer die dit ook snapte. Tegelijkertijd namen Lee en de lezer de personages en hun wereld wel serieus. De beste Marvel-films hebben deze dubbelzinnige benadering ook.
Daarnaast sprak Lee de lezers ook amicaal en direct toe op de brievenpagina’s van de comics en in zijn redactionele columns. Lee wist de lezers echt bij Marvel te betrekken, alsof het bijzonder was om tot deze club te behoren. Door zijn altijd positieve houding was Lee ook in zijn latere jaren een geliefde en altijd energieke verschijning op comic cons. Zijn cameo’s in de Marvel-films waren altijd een fijne toevoeging. Lee was zijn hele leven een ambassadeur voor het stripmedium.
Mallrats
Mijn favoriete acteerprestatie is in Mallrats (Kevin Smith, 1995) waarin Lee zichzelf speelt. Hij signeert in een stripwinkel in een winkelcentrum. Het hoofdpersonage Brodie (Jason Lee) is een enorme Marvel-fan en wil van alles weten over de superhelden en hun seksleven. Lee praat echter telkens over hoe prachtig de liefde kan zijn en hoe romantisch een jong paartje er uitziet dat even verder op staat. Hij is hiertoe aangezet door de vriend van Brodie, omdat Brodie zijn ex-vriendin terug moet veroveren. Het mooie aan deze scène is dat Lee hier echt acteert en nog goed ook.
Lees vrouw Joan overleed in 2017. Ze waren 69 jaar samen en kregen twee dochters waarvan er eentje na enkele dagen overleed. Sinds de dood van zijn vrouw ging het privé slechter met Lee. In zijn laatste jaren was hij slechtziend en slechthorend. Ook klaagde hij zijn oude zakenpartner aan en vroeg een straatverbod aan voor de man die zijn zaken behartigde en misbruik van Lee maakte. Uiteindelijk is dat allemaal nog voor zijn dood opgelost.
Op Imagine kreeg Lee de Career Achievement Award. De regisseur van de documentaire With Great Power: The Stan Lee Story nam de prijs voor Lee in ontvangst die zelf niet aanwezig was. In 1995 is Stan Lee officieel opgenomen in de Jack Kirby Hall of Fame en in 2011 kreeg hij een ster op de Hollywood Walk of Fame.
Zonder Stan Lee hadden het Marvel Universum en de meer menselijke superheld niet bestaan. Dat had mijn leven een stuk minder avontuurlijk gemaakt en naar ik vermoed ook het leven van miljoenen anderen. Voor mij is Lee dus een van de belangrijkste schrijvers ooit. Van alle kleurrijke personages waarmee hij de wereld verrijkte is wellicht Stan Lee de sympathiekste held die Stanley Martin Lieber bedacht. We gaan hem heel erg missen.
Rust in vrede Stan Lee, bedankt voor alle avonturen en.. Excelsior!
[hr]
Dit in memoriam heb ik geschreven en is gepubliceerd op SchokkendNieuws.nl. Een dag later stond ik in de studio van Next Level Heroes om samen met gast Mevlin Imanuel van Dirtees te praten over Stan Lee met hosts Bas van Teylingen en Bardo Ellens.
Ik vind het altijd moeilijk als een van mijn helden overlijdt. Ook al was Stan dan op een leeftijd dat je het kunt verwachten. Het was een heftige en emotionele week met de dood van Stan de daarop volgende media-aandacht. Ik ben blij dat de Nederlandse media zo veel aandacht hadden voor Stan en dat ik daar een kleine bijdrage aan heb kunnen leveren.
Een striplegende is niet meer. Stan Lee is op 95-jarige leeftijd overleden.
Vanaf nu moeten we de altijd energieke en positieve geestelijk vader van ontelbaar veel superhelden waaronder Spider-Man, de Hulk, Thor, Daredevil, Silver Surfer, Black Panther, The Avengers en de X-Men gaan missen. Zonder Stan geen Marvel Universum en geen Spider-Man – mijn favoriete fictiefiguur ooit. Lee was voor mij een heel belangrijke schrijver en stripmaker. Daarom vond ik het fijn dat er in de Nederlandse media veel aandacht was voor zijn overlijden en zijn leven.
Zelf was ik een van de gasten bij de Nieuws BV van BNNVARA. De uitzending is hier terug te luisteren.
Wat het T-Shirt met De Buddy Stan betreft: dat is ter ere van Kevin Smiths Dogma, niet Mallrats. Die vergissing maakte ik makkelijk doordat Stan namelijk een rol heeft in Mallrats, maar het T-shirt is weer een knipoog naar de Buddy Christ uit Dogma.
De Amerikaanse stripmaker Steve Ditko creëerde samen met Stan Lee de superhelden Spider-Man (1962) en Doctor Strange. Recent overleed Ditko, een belangrijke tekenaar voor de Amerikaanse stripwereld. Hij werd 90 jaar.
Spider-Man is mijn favoriete fictiefiguur en Steve Ditko daarom een belangrijke stripmaker voor mij. Deze vlog gaat over het Spider-Man-werk van Steve Ditko en waarom hij na drie jaar stopte met het tekenen van deze held.
Een ode aan Steve Ditko dus. Het is altijd naar en droevig als een van je helden overlijdt. Ook al zijn ze dan 90 geworden.
Categorieën
Denkend aan Rien Bonte
Een gedicht met melancholische toon van Rien Bonte:
Het gedicht is opgenomen in Meulenhoffs Dagkalender 1994, samengesteld door Hans Warren.
Vorig jaar kreeg ik deze oude scheurkalender cadeau van een van de zussen van Bonte. Rien Bonte was mijn leraar Nederlands op de middelbare school. Later werd hij ook een vriend bij wie ik wel eens langs ging om gezellig te filosoferen over het leven. Rien gaf me ook raad over hoe te schrijven en stimuleerde mijn creatieve ondernemerschap. Daarvoor ben ik hem nog steeds erg dankbaar.
Rien was leraar, dichter en auteur van boeken als Watrama’s groen paleis en Antoni van Leeuwenhoek: De wereld in een korrel zands. Ook was hij een kenner van de geschiedenis van Hoorn. Ik kan me nog een levendige rondleiding van Rien door de binnenstad herinneren.
Toen vorig jaar Mijn vriend Spider-Man uitkwam, wilde ik Rien het eerste exemplaar geven bij de boekpresentatie. Ik was heel benieuwd naar wat mijn oud-leraar Nederlands van mijn eerste boek ging vinden. In het bijzonder omdat hij een kleine rol in het verhaal had. Rien en ik waren het immers niet over eens wat goede strips zijn en die vriendschappelijke discussie begon al tijdens de eerste les die ik van hem had. Dat moment zit in het boek.
Een paar weken voor de presentatie wilde ik Rien bellen om hem te vertellen dat het boek eraan kwam. Toen overleed hij plotseling. Ik was bij de begrafenis, net als veel oud-leerlingen, want Rien was geliefd. Een paar weken later bezocht ik Bonte Boeken: de tweedehandsboekwinkel van de familie Bonte, waar ik zijn vader en zus aantrof.
Toen ik nog in Hoorn woonde, kwam ik geregeld bij Bonte Boeken. Het was mijn vaste stek voor tweedehands leesvoer. Het is altijd gezellig in de winkel en de medewerkers, allemaal Bontes, hebben altijd zin in een praatje.
Ik vertelde ze me over mijn bedoeling om het eerste exemplaar aan Rien te geven en nu dat niet meer kon, wilde ik hen graag een exemplaar van het boek overhandigen, zodat het toch bij de familie terechtkwam.
Zus en vader vonden het best bijzonder en beloofde het boek aan Riens enige zoon te geven.
Riens zus schonk een kopje thee voor me in, en we praatten wat over haar broer. Wat voor toffe leraar en heerlijk mens hij altijd geweest was. Als bedankje voor het boek, kreeg ik van Riens zus dus de kalender vol met gedichten. Het was een emotionele gebeurtenis, die middag in de boekenwinkel.
Sommige mensen maken in je leven diepe indruk door wat ze doen en wie ze zijn. Rien was zo iemand. Vandaag lees ik zijn gedichten en denk ik aan Rien.
Rien Bonte (1952 – 2017)
Dit is een van mijn favoriete gedichten van Bonte:
EINE KLEINE NACHTMUSIK
We zaten eindeloos te turen
Naar de Pleiaden en de Zwaan
We telden kraters in de maan
En met het carillon de uren
Vanuit de tuintjes van de buren
Dreef soms eens wat gefluister aan
Maar te gedempt om te verstaan
Die nacht van hooi en houtskoolvuren
De wereld had zich neergelegd
De glazen stonden volgeschonken
Een hemelsbrede baan van vonken
Kon er ruimschoots in terecht
We namen onze wijn en dronken
Maar we zwegen: alles was gezegd.
Rien Bonte.
En nu is Adam West ook nog overleden. De beste man is 88 geworden en dat is niet mis, maar het is toch spijtig om te horen dat Batman bezweken is aan leukemie.
Voor mij zal West altijd een voorbeeld zijn van mensen die de wereld een stukje vrolijker maken. Zijn Batman uit de jaren zestig koester ik toch wel, en misschien was het wel de laatste keer dat de wereld nog een beetje onschuldig leek. In ieder geval voor mij.
Natuurlijk heeft West veel meer rollen gespeeld dan Batman. Ik kan me een film herinneren waarin hij de vader van Peter Weller speelde en dat heel verdienstelijk deed. Het zal The New Age geweest zijn van regisseur Michael Tolkin uit 1994. Het was de eerste keer dat ik West weer eens voorbij zag komen zonder masker op zijn hoofd.
Toch is hij ook slachtoffer van wat we vroeger het Swiebertje-effect noemde. Waarschijnlijk is daar nu een andere term voor, daar er niet zo heel veel mensen meer zullen weten wie Swiebertje was. Batman kent echter iedereen en die overschaduwde West zijn verdere carrière.
Het web staat vol met foto’s van West als Batman en dat doet me ook goed. Jarenlang werd de serie toch een beetje verguisd, want het gaf Batman een kinderachtige reputatie. De laatste jaren was er sprake van eerherstel. De serie is zelfs op blu-ray uitgebracht en mensen kunnen daar nu, ruim vijftig jaar later, weer van genieten. Er werd ook een animatiefilm in de stijl van de tv-serie uitgebracht en er loopt een stripreeks onder de titel Batman ’66.
Liever de Batman van Adam West dan die van Zack Snyder of Joel Schumacher.
Deze foto kwam ik vanmorgen ergens op Twitter tegen. Ik vind hem heel mooi, want hier stapt Adam West in zijn Batmobile alsof hij naar zijn werk gaat. Alsof het een gewone werkdag is. Precies dat aardse wat zijn Batman altijd had.
Adam West overleed op 9 juni 2017.
Rust zacht, meneer West.
De sympathieke Britse acteur Roger Moore is op 89-jarige leeftijd aan kanker overleden.
Ivanhoe, Simon Templar alias the Saint en James Bond. Dat zijn de drie iconische rollen die Moore heeft gespeeld.
Hoewel hij niet mijn favoriete Bond is, dat blijft Timothy Dalton, groeide ik wel op met Moore’s Bond-films. Ik heb nog steeds een zwak voor zijn zeven Bond-avonturen. Hij bracht de held met een zekere luchtigheid en humor die we bij de andere acteurs niet hebben gezien. Hij gaf een geheel eigen interpretatie van 007.
For Your Eyes Only is mijn favoriete Moore. Goed script en een iets hardere en scherpere Bond dan we van Moore gewend zijn.
Al is Octopussy ook lang niet gek en haakt Live and Let Die heerlijk fout in op de blaxploitation-rage uit die tijd. En Jane Seymour was toch echt een van de mooiste Bond-girls.
In mijn stapeltje Bond-boeken liggen er twee van Moore. Zijn autobiografie My Word is My Bond en een Nederlandse vertaling van het dagboek dat hij bijhield tijdens de opnamen van Live and Let Die, zijn eerste Bond-flick. Dit laatste boek was ooit een prachtige vondst bij Bonte Boeken. Ik heb beide boeken met veel plezier gelezen en overweeg het dagboek weer eens ter hand te nemen.
Natuurlijk heb ik Roger Moore nooit in het echt ontmoet, maar in interviews kwam hij altijd over als een sympathieke man met al even warm stemgeluid. Altijd een gentleman. Iemand die levensplezier uitstraalde.
Naar wat ik hoorde was Roger Moore zelf het trotste op zijn werk als ambassadeur voor Unicef. Dat soort liefdadigheidswerk is mooi en aardig, maar voor mij blijft hij altijd een van de acteurs die Bond leven inbliezen en daarmee miljoenen mensen op de wereld humor en entertainment bracht. Daar neem ik mijn hoed voor af en drink ik vanavond een Wodka-Martini op.
Categorieën
Bernie Wrightson (1948 – 2017)
Met het overlijden van Bernie Wrightson is de internationale stripwereld een fantastische illustrator kwijtgeraakt. Wrightson overleed zaterdag 18 maart 2017. Hij leed aan hersenkanker.
Wrightson specialiseerde zich in het horrorgenre, tekende strips als House of Mystery en was met Lein Wein co-creator van Swamp Thing. Hij tekende ook superheldenstrips, waaronder Batman: The Cult en een bijzondere Spider-Man-strip.
Hooky, geschreven door Susan K. Putney en dus geïllustreerd door Wrightson, kwam in 1986 in Nederlandse vertaling uit als Mandi. Toevallig heb ik deze marvelstrip recent nog gelezen.
Hierin helpt Spider-Man de jonge, magische Mandi die eeuwig tiener lijkt te blijven. Ze neemt Spidey mee naar haar dimensie om samen de Tordenkakerlakk te bestrijden. Maar iedere keer als ze dit monster verslaan komt hij groter en enger terug. Het is een boeiend verhaal over hoe je soms confrontaties aan moet gaan met je monsters en niet langer van ze weg moet lopen. Over hoe je pas kan groeien als je een uitdaging aangaat die iets groter is dan dat je aan lijkt te kunnen.
Het scenario van Hooky zit dus vol met monsters en enge wezens, de specialisatie van Wrightson. Misschien is hij nog het bekendste van zijn visuele interpretatie van het Monster van Frankenstein. Hij maakte prachtige, gedetailleerde illustraties die lijken op gravures.
Prachtig hoe hij de verbaasde blikken van de Hulk en Thing tekende:
Check dit korte fragment uit de documentaire The Masters of Comic Book Art waarin de illustrator wordt geïnterviewd. Hij licht zijn benadering van het monster van Frankenstein toe en vertelt over het tekenen van Batman.
De kwaliteit van de video is niet zo hoog, check daarom vooral ook Wrightsons porfolio op zijn website om zijn werk beter te kunnen zien.