De mooie compositie springt meteen in het oog. De situatie is in een oogopslag duidelijk. De cirkel van licht rondom Spider-Man versterkt het effect van de compositie als geheel. Hoe gaat Spidey zich hier uit redden?
Zoals deze bijzondere cover voor Amazing Spider-Man Annual #19 (1985) door Mary Wilshire en John Romita Sr. Natuurlijk is Mary Jane Watson niet echt Spider-Man, maar schurk en uitvinder Alistair Smythe denkt in dit verhaal van wel.
Op die redactionele pagina’s staan wel eens illustraties om de boel te verfraaien. Soms zijn dit illustraties uit de strips zelf, soms lijken het wel unieke tussendoortjes. Deze kwam ik tegen in Web of Spider-Man #13 (Oktober 1986):
Vaak, zoals nu, staat er bij die illustraties geen tekenaar vermeld. Het zou kunnen dat deze tekening uit een strip is gehaald, of dat John Romita Sr., die toen art-director was bij Marvel, of iemand van zijn staf deze illustratie heeft gemaakt.
Deze tekening is in de typische Adam Hughes-stijl, die gekenmerkt wordt door strakke lijven en grote borsten. Adam Hughes tekent veel pin-ups en cheesecake achtige illustraties van bekende supervrouwen. Sommige van die illustraties zijn de basis voor beeldjes die echte collector’s items worden. De beeldjes worden niet door Hughes zelf gemaakt, maar door professionele beeldhouwers.
Hughes beeldje van Mary Jane Watson was controversieel, omdat sommige mensen deze nogal seksistisch vonden. Eigenlijk is dat label van toepassing op de meeste, zo niet, alle beeldjes, maar dat is natuurlijk ook waarom ze gretig – euh – aftrek vinden bij het publiek.
Ik kan altijd wel om dit soort afbeeldingen en beeldjes lachen. Bovendien zie ik de seksistische manier van het afbeelden van heldinnen maar ook helden als onderdeel van het genre. Al vind ik het natuurlijk niet erg als de tekenstijl neutraler is.
Ik stoor me dan wel weer aan het feit dat het gezicht van het beeldje van Mary Jane niet helemaal lijkt. Bij veel fan-art klopt het gezicht van MJ al helemaal niet. Je weet alleen dat het MJ moet voorstellen omdat mensen haar naam erbij zetten of omdat ze een Spider-Man-masker of iets dergelijks vast heeft. Door alleen maar een sexy vrouw te tekenen met lang rood haar en groene ogen, heb je nog geen Mary Jane Watson.
Tekenaar John Romita Sr. gaf MJ gestalte en hij baseerde haar uiterlijk op actrice Ann-Margret. Ik vind dat de huidige tekenaars haar wel herkenbaar moeten blijven tekenen. Al heeft iedere illustrator zijn of haar eigen stijl, dus enige variatie moet je als lezer voor lief nemen.
Natuurlijk kun je in het geval van Hughes’ tekeningen en de beeldjes die ervan gemaakt worden je afvragen of de gezichten wel of niet kloppen. Het is ook een kwestie van smaak. Maar dat geldt natuurlijk ook voor of je ze seksistisch vindt of niet. Ik denk altijd: als ze je niet aanstaan, koop ze dan gewoon niet. Ga er niet meteen heel erg over zeuren dat ze seksistisch zijn. Er is namelijk een publiek dat dit wel leuk vindt en je hoeft niet meteen het feestje van anderen te verpesten omdat je het niet eens bent met hun muzieksmaak.
In deze video komen niet alleen veel voorbeelden van de statues op basis van Hughes’ tekenwerk voorbij, ook legt de stripmaker het maakproces uit. Ook gaat hij in op de controversie die het MJ-beeldje veroorzaakte. Hughes vertelt dat hij het beeldje helemaal niet seksistisch vindt. Ten eerste omdat hij zijn vrouwen altijd afbeeld als sterk en zelfstandig. Ten tweede omdat Mary Jane niet de was voor Peter Parker doet hier, maar juist zijn kostuum in de wasmand vindt en zo ontdekt dat hij Spider-Man is. Ik vind zijn uitleg heel erg plausibel. Het is natuurlijk jammer dat je tegenwoordig je altijd moet verdedigen tegen zeurpieten online en mensen die overdreven politiek correct met het vingertje wijzen.
Dat wezen wilde van Peter Parker een levende marionet maken.
In Mijn vriend Spider-Man vertel ik uitgebreid over wat voor impact deze verhaallijn op mij had.
Deze saga is meerdere keren gebundeld en recent nog in twee dikke bundels getiteld The Complete Alien Costume Saga . Wanneer we een van de eerste bundelingen bekijken, zien we dat Frenz de cover daarvan opnieuw heeft getekend. De oorspronkelijke cover is van Frenz, geïnkt door tekenmeester John Romita Sr.
Happy Geeky 2018!
Om het jaar goed te beginnen publiceer ik de hele maand januari mooie Spider-Man illustraties, toffe covers en stripplaatjes. Vorig jaar mag dan mijn boek zijn uitgekomen, dat betekent niet dat mijn liefde voor Spidey over is. In tegendeel zelfs.
De cover van het programmablad van de San Diego Comic Con in 1986. Een comicliefhebber herkent meteen de elegante stijl van John Romita Sr. Romita was jarenlang de art director bij Marvel en tekende onder andere posters en dit soort speciale covers. Op de cover staan de superhelden die toen erg populair waren. She-Hulk zat toen nog bij de Fantastic Four, dus dat betekent dat John Byrne die strip toen nog maakte. Wat mij betreft was dit het laatste decennium dat Marvel nog echt Marvel was.
Bron afbeelding: Vintage Geek Culture.
Spider-Man: Hobgoblin Lives is zo’n strip. Ik denk dat ik deze comic zo’n eens per jaar lees. Hobgoblin is immers mijn favoriete Spider-Man-schurk en in deze comic wordt het verhaal van Hobgoblin soort van afgerond.
Ik stip deze ook aan in mijn boek Mijn vriend Spider-Man omdat hier eindelijk wordt onthuld wie de mysterieuze Hobgoblin werkelijk is. Aangezien de strip in 1997 uitkwam, neem ik aan dat die identiteit hier onthullen niet langer een spoiler genoemd kan worden.
Wie de Hobgoblin was heeft de Spider-Man-lezers lang beziggehouden. Eerst leek het Ned Leeds te zijn. Dat was jaren de officiële lezing. Maar Roger Stern, de bedenker van Hobgoblin, was het niet echt eens met die keuze. In Hobgoblin Lives wordt de onthulling dat Leeds de schurk was, dus herschreven. Een retcon dus. Soort van. Want Stern schrijft het verhaal zo op, dat de echte Hobgoblin Leeds brainwashte en in zijn plan gebruikte. De onthulling eind jaren tachtig dat Leeds Hobgoblin was, was dus allemaal onderdeel van het plan van de enige echte schurk.
Gisteren en vandaag herlas ik de drie deeltjes waaruit deze miniserie bestaat. Ik heb een mooie paperback uitgave uit 1997 in de kast staan, met deze prachtige cover door Ron Frenz, die ook het verhaal tekende:
De cover zou een mooie filmposter kunnen zijn mochten ze ooit een animated feature over Hobgoblin maken. Hoewel er ook nog andere mooie covers zijn waarin Hobgoblin de hoofdrol heeft.
Deze bijvoorbeeld:
En dit is een van mijn favorieten:
Tweeling
Laten we even naar het moment kijken waarin Spider-Man Hobgoblin eindelijk ontmaskert: Roderick Kingsley – modeontwerper en louche zakenman. Dat moment loopt synchroon met het moment dat Betty Brant de tweelingbroer van Kinsley ontdoet van zijn haarstukje en dus blijkt dat dit niet Roderick is maar Daniel, die kaal is. Doordat ze tweelingen zijn kon Stern Hobgoblin en een Daniel Kingsley, die zich uitgaf voor zijn broer, opvoeren in dezelfde scène. Hierdoor de lezer dus nooit kon raden dat Roderick de echte schurk was.
Maar goed, waar het mij nu vooral om gaat is het stripplaatje waarin Spider-Man op de glider vliegt en Hobgoblin in zijn weg gevangen houdt. Dat plaatje is namelijk een knipoog of hommage naar de cover van Amazing Spider-Man #39. Dat is weer de comic waarin de Green Goblin Peter Parker ontmaskert en ontvoert. Zoals je wellicht weet, is de Green Goblin een inspiratiebron voor de Hobgoblin.
De geschiedenis van Spider-Man zit vol met spiegelmomenten, herhalingen en verwijzingen naar vroeger.
Dislaimer
Wie denkt dat ik na het schrijven van Mijn vriend Spider-Man genoeg heb van dit personage, vergist zich. Ik heb nog ideeën voor tientallen artikelen en blogposts over deze superheld. Spider-Man is niet voor niets mijn favoriete fictiefiguur.
De meeste van die artikelen zal ik hier publiceren, al zou ik het helemaal tof vinden als ik op een vaste plek elders over Spider-Man en strips zou kunnen scrhijven. Een stripblad als Eppo zit er niet meer in, maar wellicht dat ik binnenkort een andere publicatieplek kan vinden voor mijn verhalen.
Het is een variant cover van Amazing Spider-Man vol. 3 #1, maar dat is niet de reden waarom ik deze illustratie laat zien. Hoewel ik de schurken niet bijzonder fantasierijk in beeld gebracht vind, ze kijken bijna allemaal heel boos, kan de getekende Spider-Man mij wel zeer bekoren. Niet alleen omdat Maguire het kostuum mooi weergeeft, maar vooral door de houding die Spidey aanneemt. Die doet mij namelijk meteen denken aan hoe Fred Waugh Spider-Man gestalte gaf in de tv-serie.
Kijk maar eens naar deze publiciteitsfoto:
En naar dit frame uit de pilot: de houding is weliswaar niet helemaal zoals die in de tekening, maar rijmt genoeg, vind ik.
Ook deze illustratie doet me erg aan de tv Spider-Man denken. Dat komt vast door zijn beetje gebogen houding en het feit dat hij een stuk papier in zijn handschoen bewaart. Een beetje knullig, en dus precies de seventies Spider-Man.
Het beste voorbeeld van vormrijm in een live-action productie van Spider-Man heeft echter niets met de tv-serie te maken, maar is dit shot uit Spider-Man 2 (2002):
Dat is ook niet zo gek, want het scenario van deze film is deels gebaseerd op het verhaal ‘Spider-Man No More’ uit Amazing Spider-Man #50. Daarin vinden we deze klassieke illustratie:
Een tekening gemaakt door John Romita Sr. volgens mij. De lettering boeit mij dit keer in het bijzonder. Het logo van ‘de wonderbaarlijke Spinneman’ vind ik mooi gemaakt en ook de letters van ‘Kom mee!… Naar die fantastische wereld van…’ lijken handwerk te zijn. En natuurlijk ben ik het helemaal eens met de boodschap, want de wereld van Spider-Man is ook fantastisch.
De wonderbaarlijke Spinneman was net als Tex Willer een uitgave van Classics Lektuur B.V. Ik heb nog een paar exemplaren in de kast staan. Deze uitgeverij gaf de comics uit van 1966 tot 1976 voordat Juniorpress in 1979 met de Marvel superhelden begon.
De Classic uitgaven hebben prachtige ronkende titels als De Groene Kabouter leeft weer, Spinnie haalt uit en De kegelkoning slaat terug. De groene kabouter is natuurlijk de Green Goblin, maar klinkt zo in het Nederlands toch een stuk minder…. tja, bedreigend. De Kegelkoning is de letterlijke vertaling van de naam Kingpin, maar doet toch eerder denken aan een bowler dan aan een misdaadbaas. De Hulk werd Rauwe Bonk genoemd.
Dit soort letterlijke vertalingen zijn tegenwoordig soms nog steeds aan de orde. Ik zat van de week op Netflix Star Wars Episode IV: A New Hope te kijken en daar werd the Death Star toch echt Ster des Doods genoemd.
Overigens lees ik Tex Willer normaliter niet. Het boekje zat in een doos met bestelde comics. Kennelijk had Chris van Cheap Comics deze erin gedaan om de strips in de doos in balans te houden. Doorgaans worden bij Cheap de comics goed verpakt zodat ze onbeschadigd aankomen. Nee, ik word niet betaald om dit te melden, maar vind wel dat als iemand goed werk levert, dat best vermeld mag worden.
Marvel Age was een uitgave van Marvel waarin nieuwe series, verhalen en andere zaken werden aangekondigd. Met previews, maar vooral ook interviews met de makers. De serie liep van 1983 tot en met 1994 en beslaat 140 comics.
Ik hoef ze niet alle 140 te hebben. Ik concentreer me op dit moment op nummers die opvallen, zoals anniversary specials, mooie covers en interviews met makers die ik bewonder. Vooral de dertigste verjaardag van Marvelhelden werd goed gevierd in Marvel Age. De stukken zijn vaak geen uitgebreide terugblikken, maar meer interviews met hoe men die verjaardag wilde gaan vieren en welke speciale uitgaven eruit zouden komen dat jaar. Ik vond het retrospectief over Daredevil in #106 in ieder geval erg leuk: veel schrijvers en tekenaars die aan deze held gewerkt hebben, komen daarin aan het woord.
Steve Gerber:
‘Gosh, I haven’t even thought about Dardevil in years. At that time he was in San Francisco. The reasoning was that every other super hero was in New York, so Gerry Conway figured it would make Daredevil a little different. I got onto the book sometime after that, and eventually moved him back to New York… mostly because I had never been to San Francisco!
In issue #100, we had a story that had Jann Wenner, editor of Rolling Stone Magazine, wanting to do a story on Daredevil, since he was the town’s only super hero. I was a real avid reader of Rolling Stone, and although we had no idea what he looked like I just described to Gene Colan what I thought he looked like. I met Wenner years later, and Gene’s drawing of him were very close!’
Omdat ik de beroerdste niet ben, heb ik Daredevil #100 er even bij gepakt. Hier is die beruchte ontmoeting tussen Daredevil en Wenner:
Erg leerzaam hoor, die oude Marvel Ages.
Zondag zat ik een paar uurtjes op de bank heerlijk in de stapel te lezen. Hier een selectie van de aangeschafte covers die er wat mij betreft uitspringen. En ja, daar zit voor werk tussen van John Romita Jr. Dat blijft toch mijn favoriete Marvel-tekenaar – ook al tekent hij nu even voor DC Comics. En ja: er zijn vast nog veel meer mooie Marvel Age covers, maar die comics moet ik eerst nog op de kop tikken. Voor een leuke prijs uiteraard, want het moet wel leuk blijven.
‘Het viel me ineens op hoe vergeetachtig Spidey is. Met name bij Kingpin lijkt hij regelmatig te vergeten hoe snel die grote criminele baas is. Toen ik dat zag, bleek dat Spidey van anderen ook vaak vergeet hoe snel ze zijn. Handig trucje natuurlijk om Spidey af en toe eerst in de problemen te helpen, zodat ie er later weer uit kan komen, maar vond het wel geinig.’
En gelijk heeft hij, kijk maar eens naar deze paar voorbeelden (er zijn er nog veel meer!)
Continuïteit
Bij Marvel Comics gold vroeger de regel: iedere comic is iemands eerste. Daar werd mee bedoeld dat je altijd de dingen zo duidelijk mogelijk moest maken, zoals de krachten van een tegenstander. Bij de Kingpin, alias Wilson Fisk, wordt altijd verwezen naar het feit dat hij er als een dikke vent uitziet, maar dat dit schijn is: hij is een en al gespierde massa. En daarbij beweegt hij dus heel snel. Schrijf dat maar even ergens op, voor het geval je het vergeet.
Bovenstaande regel is ook bedacht zodat mensen de doorlopende verhaallijnen makkelijk kunnen volgen. Vandaar dat de personages vaak terugdenken wat er de aflevering ervoor is gebeurd. Fijn als je dat vorige deeltje niet gelezen hebt, maar een vervelende herhaling voor wie de afleveringen achter elkaar leest.
Ik weet niet of Jasper inmiddels weer gestopt is met het lezen van de Spider-Man-reeks, maar ik dank hem in ieder geval hartelijk voor zijn mailtje, want dit soort observaties zijn altijd leuk om te lezen.
