Categorieën
Film Mike's notities

Column: Soundtrack kleurt je dag

Soundtracks van films. De een heeft er niets mee, de ander verzamelt ze. Soms zijn ze schromelijke exploitatie om het succes van de film uit te melken terwijl de cd in kwestie weinig met de film zelf van doen heeft. Goede soundtracks bieden echter de kans om de filmervaring te verlengen en om je om te wentelen in de verhaalwereld.
Toen ik Filmwetenschap studeerde aan de UvA, moest ik regelmatig een paper over een film schrijven. Wat mij betreft was dat geen straf: behalve films kijken en maken is er niets leukers dan in een film te duiken en er een gedegen stuk over te schrijven.Iedere film heeft immers zijn eigen verhaalwereld en het is vaak heel prettig om een tijdje in die wereld te verkeren – het liefst langer dan de film duurt. Het schrijven van een paper biedt de kans om de verhaalwereld grondig te verkennen.Muziek is een belangrijke factor als het gaat om de sfeer van een film. Een van mijn trucjes om mij om te wentelen in de fictieve wereld van de film is dan ook door de soundtrack te luisteren tijdens het schrijven van het paper. De muziek roept scènes en emoties op die je tijdens de film hebt ervaren en is daarmee een handig hulpmiddel bij het herinneren en inleven van scènes. Op dit moment ben ik bezig met het schrijven van een tekst over de film Chasing Amy en hier levert de soundtrack wat problemen op. Officieel is deze namelijk nooit bij de film uitgebracht. Toen Kevin Smith de film aan het draaien was, werd hij benaderd door een lokale popartiest die zijn liedje graag ter beschikking wilde stellen. Vlak voordat de film uitkwam trok hij zijn werk terug omdat de soundtrack tegelijk met zijn eigen album zou uitkomen. De platenmaatschappij was bang dat dit de verkoop van zijn album ernstig zou schaden.
Dave Pirner (van Soul Asylum) heeft toen de score voor Smith gemaakt en de liedjes geselecteerd. Helaas gebeurde dit te dicht op de release van de film, waardoor geen enkele platenmaatschappij brood zag in de cd. Wie de soundtrack toch wil horen, kan terecht op de site van ViewAskew en Roger’s Basement. Daar is een lijst van de gebruikte nummers. Je hoeft deze alleen nog even te downloaden. Het construeren van deze soundtrack deed me realiseren dat we iedere dag de soundtrack van ons leven samenstellen. Soms heel terloops door gewoonweg de radio aan te zetten, soms heel bewust omdat we net zin hebben in dat ene cd’tje. Soms ook geheel buiten je eigen wens om als je buren weer eens doen alsof ze doof zijn.
Een mooi stukje score kan, net als bij de film, óók de klankkleur van je dag bepalen. Soms ben ik in de mood voor een stukje Danny Elfman. Meestal weet zijn muziek vol koortjes en zware kopertonen mijn dag te veranderen in een Burtonesk tafereel. Als ik wat somber ben, is een vrolijke soundtrack zoals die van About a Boy heel geschikt om de lucht te klaren. En als ik wil wegdromen naar vervlogen poptijden, is een soundtrack van een Cameron Crowe-film meestal precies goed. Bijvoorbeeld Almost Famous of de cd bij Elizabethtown.Wie bewust de muziek bij zijn dag kiest, is in staat deze de gewenste richting in te sturen, of in ieder geval van de gewenste klankkleur te voorzien.

Categorieën
Film Filmrecensie

Film: Clerks II

Afgelopen vrijdag bij de persvoorstelling Clerks II van Kevin Smith gezien. Ik was erg benieuwd naar deze film: alle voorgaande films van Kevin zijn stuk voor stuk juweeltjes. Toch vroeg ik mij af of het verstandig was om een vervolg te maken op zijn debuutfilm Clerks.

Voor mensen die niet bekend zijn met Mr. Smith: Kevin maakte in 1993 zijn eerste lowbudget flick Clerks. Hij baseerde het script op zijn ervaringen als winkelbediende in de Quick Stop, een kruidenierswinkeltje naast de videotheek, ergens in New Jersey. In deze film volgen we een dag uit het leven van Dante Hicks en zijn sidekick Randal Graves. De humor in de film is typisch Smith: puberaal, hard en oh zo prikkelend. Smith maakte de film voor een kleine 27.000 dollar. Maar daarmee schreef hij geschiedenis. De film sloeg aan, Miramax betaalde de rekeningen en Smith mocht aan zijn tweede film Mallrats zo’n 6 miljoen dollar uitgeven.

View Askewniverse
Na Mallrats, draaide Smith Chasing Amy, Dogma, Jay & Silent Bob Strike Back, Jersey Girl en nu dus Clerks II. Al deze films spelen zich af in het View Askewniverse – een verhaalwereld bedacht door Smith, waarin we telkens dezelfde personages tegen het lijf lopen. Alle films hebben daarom met elkaar te maken en in dialoog wordt regelmatig naar gebeurtenissen verwezen die in andere films voorkomen of met de personages uit andere films te maken heeft. Het View Askewniverse (afgeleid van de naam van Smiths productiemaatschappij View Askew) bevat de volgende onderdelen: Jay & Silent Bob, New Jersey als setting (meestal), verwijzingen naar andere Hollywood-films, grappen over homoseksualiteit, seks en geloof. Vaste thema’s zijn de onmogelijke relaties tussen mannen en vrouwen, waarbij relatiebreuken en het zoeken/vinden van de ware centraal staan. Dat klinkt misschien heel erg als een romantische comedy – vergis je niet, want de grappen van Smith zijn zo hard dat enige romantiek meteen doodslaat. (Hij omschrijft zijn oeuvre zelf als een verzameling Dick and Fart-Jokes.) Ook in Clerks II maken de dealers Jay en Silent Bob hun opwachting. Na het grote bioscoopavontuur Jay & Silent Bob Strike Back zou Kevin ze niet meer op het scherm laten verschijnen. Het bloed kroop waar ze niet gaan mag. Gelukkig maar, want deze twee zijn als ankers in het universum van Smith.

Warm hart
Memorabele momenten in Clerks II zijn Randals uitbeelding van de Bored of the Rings-films (het meest verschrikkelijke filmavontuur van de afgelopen jaren), een knap staaltje intersoortelijke seks en het ritje in de kartbaan waarmee Randal en Dante laten zien nog niets van hun tienerharen verloren te zijn. Het goede aan Smiths films is dat onder de oppervlakte van puberale grollen er een gemeende emotionele lading zit die weet te beroeren. Ware vriendschap, echte liefde en familiewaarden worden op verfrissende wijze vormgegeven door Kevin Smith en zijn vaste team van filmmakers. Deze thema’s vormen het hart van het Aksewniverse. Hoewel Smith aan het eind van Jersey Girl wat te gezapig werd, is hij in Clerks II vanouds scherp. Clerks II is zowel genietbaar voor mensen die bekend zijn met het View Askuniverse en kijkers die voor het eerst kennismaken met Smiths unieke kijk op het ouder worden en vriendschap. Met Clerks II levert Smith het bewijs dat het oké is om niet volwassen te zijn rond je dertigste. Dit is een geruststellende gedachte waar ik in ieder geval een tijd mee voort kan. Natuurlijk zijn er succesvolle mensen in de wereld die rond die leeftijd een carrière en gezin hebben. Good for them. Er zijn ook mensen als Randal en Dante die richtingloos hun dagen doorbrengen achter de balie van een fastfoodbedrijf. En daar is dan ook niets mis mee. Uiteindelijk zullen zij ook hun weg in het leven vinden, aldus het evangelie van Kevin Smith. Als het met Randal en Dante goed komt, is er voor ons allemaal nog hoop. En dat is een prettige gedachte.