De kraker, de agent, de jurist en de stad is een must-read voor iedereen die geïnteresseerd is in de recente Nederlandse kraakgeschiedenis.
In 2010 werd de Wet kraken en leegstand van kracht, waarmee kraken strafbaar werd gesteld. Een ongelukkige wet natuurlijk als je je bedenkt hoeveel panden er in Nederland leegstaan terwijl er krapte op de woningmarkt is. Drie journalisten – Moira van Dijk, Jasmijn Snoijink en Marieke Aafjes – onderzoeken in dit boek de impact van deze nieuwe wet op de betrokken partijen: (oud)-krakers, openbaar aanklagers, advocaten, burgemeesters, buurtregisseurs, politieagenten en huiseigenaren. De interviews, het veldwerk en verder onderzoek resulteerde in een omvangrijk boek waarin de drie hoofdgroepen, namelijk de krakers, de agenten en de juristen ieder getekend worden door een andere tekenaar: Maia Matches, Aart Taminiau en Sjoerd Kaandorp.
Dat leverde in het begin wat weerstand bij deze lezer op, want door de verschillende tekenstijlen die elkaar opvolgden werd ik uit het verhaal geslingerd. Iedere tekenaar heeft immers zijn eigen stijl en de ene is een betere storyteller dan de andere. Gaandeweg kon ik deze vertelwijze wel waarderen en levert deze methode op visueel vlak een extra laag op. Een ander voordeel van de stripvorm is dat het de makers aanzienlijke vrijheid gaf: sommige bronnen wilden niet herkenbaar in beeld gebracht worden en hun uiterlijk kon door de tekenaar makkelijk worden aangepast. Ook worden sommige bronnen in een samengesteld personage opgevoerd.
Dat de gebeurtenissen vanuit verschillende invalshoeken worden belicht, geeft het verhaal een meerwaarde en versterkt de journalistieke uitgangspunten van deze strip. Als lezer krijg je gaandeweg begrip voor de verschillende partijen en hoe ze in dit soort zaken staan, al moet ik zeggen dat ik van nature altijd meer sympathie voel voor de burgers dan voor de overheid.
De afwisseling in stijl en vertelperspectief nemen niet weg dat het verhaal op sommige punten toch wat droog is, vooral als juridische procedures worden uitgelegd, maar ik denk dat mensen die geïnteresseerd zijn in de huidige krakerswereld en wil weten wat voor nare effecten de huidige kraakwet op het leven van gewone burgers heeft, zich daar wel doorheen slaan.
Politiegeweld
Het blijft altijd naar om te lezen dat de politie bij ontruimingen onnodig geweld gebruikt: er wordt in het boek bijvoorbeeld melding gemaakt van hoe een vrouw, waarvan de politie weet dat ze zwanger is, toch een stomp in haar buik krijgt. Ook misbruikt de sterke arm de wet ook, zoals blijkt uit de ontruiming van Schijnheilig te Amsterdam. Omdat veel krakers weigeren bij arrestaties hun identiteit prijs te geven, werden ze gearresteerd onder de noemer van het vreemdelingenrecht. Dat was eigenlijk een illegale handeling, want je mag iemand alleen maar daaronder vasthouden als je vermoed dat iemand illegaal in het land verblijft, terwijl het duidelijk was dat de meeste krakers gewoon de Nederlandse nationaliteit hadden. Kijk, zo leer je nog eens wat van het lezen van een strip.
Trailer
Voor het boek is deze weinig effectieve trailer gemaakt. Weinig effectief omdat je na het zien van de video niet veel wijzer bent waar het boek over gaat. Omdat de video wel een aardig beeld geeft van de verschillende tekenstijlen, embed ik hem toch:
Diverse auteurs. De kraker, de agent, de jurist en de stad.
Uitgeverij Oog & Blik/ De Bezige Bij. €24,90
ISBN: 978 90 549 2421 0