Bij wijze van ‘therapie’ blik ik terugblik op rampenjaar 2020. En dat doe ik door mijn Instagram-feed te bekijken. Eigenlijk wel een fijne manier om zo even terug te blikken en alles nog even de revue te laten passeren. Geregeld vraag ik me af waarom ik eigenlijk nog social media-accounts heb, maar zo’n terugblik doet me beseffen dat Instagram goed werkt als visueel dagboek. Wel met een beperkt verhaal, want ik laat vooral zien welke beeldverhalen ik lees, dingen die mij verwonderen en wat ik tof vind. Leuke afbeeldingen uit comics bijvoorbeeld. En daarnaast wil ik voor mezelf een beetje bijhouden wat ik in de loop der tijd meemaak als geek-zijnde.
It’s almost Halloween, but lately my mind has been thinking about anything but Halloween.
It’s been a very busy October: I’ve written a couple of articles and interviews about comics and animation. And while I was typing away at my home office, summer became autumn and all of a sudden my favourite holiday is only two weeks away.
Well, I did write up a Top 5 of my favourite Halloween-esque comic books for Submarine Channel that will be published any day now. So, Halloween hasn’t been off the map totally.
But slowly, I am getting into the Halloween spirit. Last week, I walked home from the American Book Center after I interviewed comic book artist Marcel Ruijters. He has just published a wonderful graphic novel about medieval painter Hieronymus Bosch and we talked about it at length for a pretty good crowd of people who were nice enough not to boo me off the stage and buy Marcel’s book.
Walking home, I passed a party & costume shop. Taking a moment to revel at the stuff in the shop window, I felt that old familiar happy feeling I always feel this time of year, return.
Last night, I put up some of our pumpkin lights in my office and put the Halloween calendar counting down to October 31 on the shelf next to my monitor. Let autumn begin for real.
Originally published on October 16, 2015 on HalloweenCult.com.
Zaterdag 14 maart signeerden stripmakers Marcel Ruijters en Michiel van de Pol hun nieuwe graphic novels: Eeuwig 1913 en De gevoelige Mannenclub. Michiel zagen we recent al eerder voorbijkomen in een interview. Nu laat ik jullie de volledige opnames van de signeersessie zien, en praat ik tussendoor met de striptekenaars.
De signeersessie vond plaats in STRIPWINKEL HET BEELDVERHAAL in Amsterdam.
In de vorige aflevering liet ik jullie een dik pakket vol strips zien dat ik laatst in de post kreeg. In deze vlog maak ik dit strippakket van Sherpa open en kunnen we zien welke nieuwe uitgaven er allemaal in de winkel liggen op dit moment.
Er zit veel visueel smulwerk tussen in ieder geval.
Minneboo met Pontiacs strippersonage Gaga. Dit prachtige Gaga-beeld is gemaakt door Maia Matches.
Had ik je al gezegd dat ik me deze editie van de Stripdagen Haarlem prima vermaak? Nee, nou ik vermaak me prima. Woensdag bezocht ik enkele tentoonstellingen waaronder Underground in beeld: Van Pontiac to Guthrie.
De Vishal.
Fijn aan deze editie van de Stripdagen Haarlem is dat het festival tien dagen duurt. Doordeweeks is van alles te doen, maar nog belangrijker: de meeste tentoonstellingen zijn ook te bezichtigen. Iets waar ik afgelopen weekend helemaal niet aan toekwam vanwege de opening van de expositie over motion comics en mijn Strip Talkshow. Daarom was ik woensdag in Haarlem in de Vishal om de hoofdtentoonstelling over undergroundstrips eens goed te bekijken.
Bij binnenkomst trof ik festivaldirecteur Tonio van Vugt aan, die achter de balie wat aantekeningen maakte. Een artistiek directeur die zijn gezicht goed laat zien in de binnenstad van Haarlem. Terwijl ik rondliep verplaatste hij nog met een van de medewerkers van de Vishal een van de vitrines. Van Vugt is lekker hands-on bezig dus.
De tentoonstelling Van Pontiac tot Guthrie leidt de bezoeker van het eerste undergroundblad in Nederland – het tijdens de bezetting door de Toonder Studio’s verspreide tijdschrift Metro – naar legendarische tijdschriften als Aloha, Tante Leny Presenteert en Modern Papier, en via vergeten helden als Mark Smeets en Flip Fermin naar hedendaagse undergroundtekenaars als Charles Guthrie, Maia Matches, Bobbi Oskam en Ibrahim R. Ineke.
Minneboo met Pontiacs strippersonage Gaga. Dit prachtige Gaga-beeld is gemaakt door Maia Matches.
Nu ben ik zelf redelijk bekend met het verleden van de Nederlandse undergroundstrip, dus ik was niet verbaasd bovenstaande titels aan te treffen. Een centrale plek is er voor Peter Pontiac, die ook wel de godfather van de undergroundstrip wordt genoemd. In 2015 overleed hij, maar vergeten is hij gelukkig nog lang niet.
Maar, zoals de tentoonstelling duidelijk maakt, was Pontiac niet de enige die zich begaf in de duistere krochten van de undergroundstrip. Het was leuk om alle smallpress-uitgaven in de vitrines te zien van allerlei verschillende makers die tot deze groep behoren of behoorden. Zoals Joost Swarte die het blad Modern Papier in het leven riep.
Een rukkende Hans uit ‘Ans en Hans’ van Theo van den Boogaard.
Wie is underground?
Interessant vind ik dan ook de keuze die men heeft gemaakt om de hedendaagse underground weer te geven. Want, is er in Nederland nog sprake van een underground scène? ‘Ja’, luidt het antwoord. Al is die minder duidelijk dan pakweg dertig jaar geleden. Veel wordt immers online gepubliceerd en wie wel of niet bij underground hoort, hangt een beetje af van hoe je die term definieert.
Het verleggen van grenzen is een van de definities die de samenstellers hanteren. Een mooi uitgangspunt waar Guthrie, Oskam en Ineke zeker onder vallen.
The Jimi Hendrix Experience door Theo van den Boogaard.
Ik zelf denk aan underground ook aan een blad als Pulpman van Fred de Heij. Een stripblad dat met liefde voor de strip in elkaar wordt gezet door een klein team. Een blad dat nagenoeg onbekend is bij het grote publiek. Of eigenlijk bijna bij ieder publiek. Maar dat geldt natuurlijk niet voor De Heij zelf, want die is veel te bekend in de stripwereld om als underground stripmaker bestempeld te kunnen worden. Iemand als Charles Guthrie past wel in die definitie, want hij is eigenlijk een goed bewaard geheim en past dus prima in de expo thuis.
Hoewel ik geen fan ben van Guthries werk an sich – zijn strip Tomaat in Schokkend Nieuws kan mij niet bekoren – waardeer ik het vakmanschap in zijn illustraties wel.
Stripplaatje van Charles Guthrie.
Ook het album The White People van Ibrahim R. Ineke is een fascinerende strip, maar niet heel toegankelijk. Je moet daar echt je best voor doen om het verhaal te doorgronden. Underground? Zeker! Maar ik heb toch meer met het werk van Pontiac, Van den Boogaard en Marcel Ruijters. Maar dat is ook mooi aan een stripfestival als Haarlem, dat je lekker kunt snuffelen en ruiken aan strips die vreemd voor je zijn. Soms tref je zo iets aan wat een nieuwe liefde van je wordt en vaak weet je weer beter wat je wel en niet leuk vindt om te lezen. In beide gevallen een waardevolle ontdekking.
Toch liet de vraag van hoe de undergroundstrip er tegenwoordig uitziet, me niet los toen ik de Vishal weer uitliep woensdagmiddag. Het is een vraag die verder onderzoek vraagt, wat mij betreft. Niet in de laatste plaats omdat ik graag de aandacht vestig op onbekende beeldverhalen die mijns inziens wel een publiek verdienen. Wie zich tot die vraag voelt aangetrokken moet zeker even de Vishal bezoeken in de komende tijd.
Van Pontiac tot Guthrie is nog t/m zondag 3 juli 2016 te zien.
Nog een keer het affiche getekend door Hanco Kolk. (Omdat hij zo mooi is!)
Vrijdagmiddag 11 maart vond in de Bakenesserkerk de perspresentatie plaats van de Stripdagen Haarlem die dit jaar plaatsvinden van 3 t/m 12 juni 2016.
Een erg geslaagde presentatie vond ik waarin de nieuwe festivaldirecteur Tonio van Vugt vlotjes enkele hoogtepunten uit de aankomende editie aan ons voorstelde. Tussendoor zorgde Roel Venderbosch voor een muzikale noot en gaf Marcel Ruijters een beknopte lezing over Jheronimus. Het leukste daaraan vond ik dat hij de de schilderijen toonde die hij als bronmateriaal voor zijn graphic novel had gebruikt. O ja, huistekenaar Hanco Kolk kreeg een taartje… want de beste man was jarig. Check vooral ook de nieuwe website van de Stripdagen Haarlem. Die heeft een nieuw handigheidje: je kunt je eigen programma samenstellen. Wel zo makkelijk.
Tonio van Vugt in actie. Foto: Natasja van Loon.Marcel Ruijters vertelt over Bosch. Foto: Natasja van Loon.Echt alleen voor strips krijg je mij een kerk in. Foto: Natasja van Loon.
Maar goed, jullie willen natuurlijk weten wat er allemaal besproken is in de Bakenesserkerk.
Daarom hieronder het bijgestuurde persbericht met de voorlopige aankondigingen.
Hanco Kolk is de nieuwe huisstijltekenaar Hoewel velen in de aanloop naar de Kick-off hadden gegist naar de identiteit van de huisstijltekenaar, had slechts een enkeling in het detail van het affiche dat we eerder hadden vrijgegeven de vaardige hand van Hanco Kolk herkend. Hanco is bij het grote publiek vooral bekend van de dagstrip S1NGLE die hij samen met Peter de Wit voor diverse dagbladen maakt en die enige jaren geleden zelfs voor televisie werd bewerkt. Samen met Peter was hij ook verantwoordelijk voor de komische avonturenstrip Gilles de Geus. Als graphic novelist verdiende hij zijn sporen met Meccano en zijn bewerking van het boek Van Istanbul naar Bagdadvan Arnon Grunberg. Ook verzorgde hij het artwork voor diverse albums van Spinvis. Als tekenaar is hij befaamd om zijn minimalistische maar ongeëvenaard sierlijke lijnenwerk, waarmee hij zijn personages een maximale hoeveelheid expressie weet te geven. Dat handelsmerk is dan ook duidelijk terug te zien in zijn ontwerp voor het affiche voor 2016, dat opvalt door de heldere beeldtaal die zowel eenvoudig als uitbundig is.
Pontiacs Lost in the Lowlands.
De hoofdthema’s Dát Peter Pontiac geëerd zou worden in de editie van 2016 was geen geheim meer –de vraag was alleen hóe. Het antwoord is het eerste thema: Underground in beeld. De bijbehorende hoofdexpo in de Vishal, Van Pontiac tot Guthrie, belicht de undergroundstrip in Nederland en Vlaanderen. Centrale vragen: wát is underground precies, en bestaat het nog eigenlijk wel in onze huidige maatschappij, waarin tegengeluiden harder nodig lijken dan ooit? Peters werk vormt het startpunt van deze zoektocht. Die leidt van het eerste undergroundblad in Nederland – het tijdens de bezetting door de Toonder Studio’s verspreide tijdschrift Metro – naar legendarische tijdschriften als Aloha, Tante Leny Presenteert en Modern Papier, en via de punk naar fenomenen als Kamagurka en hedendaagse undergroundtekenaars als Charles Guthrie, Ibrahim R. Ineke en Bobbi Oskam. Daarnaast zal een groot deel van het werk dat Peter in de afgelopen veertig jaar in en over Haarlem heeft gemaakt, te zien zijn in het Museum Haarlem.
De schilder getekend luidt de titel van het tweede thema, dat inhaakt op 2016 als Jeroen Bosch Jaar. In de bijbehorende expo in 37PK is uiteraard Jheronimus van Marcel Ruijters opgenomen, de eigenzinnige stripbiografie van de beroemde schilder, maar die biografie maakt deel uit van een recente reeks spraakmakende en in vele landen vertaalde biografieën over onder anderen Rembrandt (Typex’ Rembrandt), Vincent van Gogh (Vincent, Barbara Stok), Edvard Munch (Munch, Steffen Kverneland) en Kurt Schwitters (Herr Merz, Lars Fiske). Deze boeken hebben met elkaar gemeen dat de persoonlijke visie van de maker duidelijk zichtbaar is. De expositie onderzoekt welke voordelen én problemen een stripbiografie met zich meebrengt ten opzichte van een geschreven biografie, aan de hand van originelen, schetsen en interviews. Ook wordt er werk in uitvoering getoond van op handen zijnde stripbiografieën door Typex (Andy Warhol), Robert van Raffe (Piet Mondriaan) en Luc Cromheecke (Charles-François Daubigny).
Andere speerpunten en randprogrammering
Meermaals bekroond tekenaar Marcel Ruijters bijt dit jaar de spits af als gastcurator van de Bovenkamer in De Hallen, waar in de even jaren een stripmaker en in de oneven jaren een schrijver een tentoonstelling zal samenstellen. Marcel maakt daarvoor een keuze uit de ruim 18.000 in het depot aanwezige objecten, waarbij hij een verhaal in stripvorm zal vertellen.
Vier andere belangrijke expo’s tijdens de editie 2016 zijn:
– Motion Comics (over innovatieve toepassingen van de strip op smartphone, tablet en internet) in het ABC Architectuurcentrum;
– de tentoonstelling van de tekeningen van ‘artist’s artist’ Mark Smeets in het Teylers Museum (in het kader van Underground in beeld);
– 75 Jaar Tom Poes (over de ballonstrips rond het beroemde personage uit de Toonder Studio’s) in het Noord-Hollands Archief;
– Drawing Modern Feminism in de Kloostergangen, waarin stripjournalistiek gekoppeld wordt aan actuele kwesties die worden aangesneden in het moderne feminisme.
Gezamenlijk kijken deze expo’s zowel naar het rijke verleden van de Nederlandse strip als naar haar veelbelovende toekomst.
Interessant is ook het project ¡VIVA PONTIAC! in De Nieuwe Vide, dat aansluit bij de hommage aan Peter Pontiac, met werk van tekenaars die een artistieke band met hem hadden of met hem bevriend waren; de expo’s van Merel Barends (Fake It Till You Make It, over conventies, paradigma’s en illusies van normaliteit en waanzin) en Dav Guedin en Craoman (Zomerwaanzin) in Museum ’t Dolhuys; en Religie in Strips met werk van Margreet de Heer in de Grote Kerk.
Haarlem 2016 biedt de bezoekers in tien dagen tijd meer dan veertig grote en kleine exposities – maar daar blijft het niet bij. De festivalorganisatie hecht er zeer aan om vooral het cross-overkarakter van het medium te benadrukken, en daarom zullen er gedurende die tien dagen ook theater- en muziekvoorstellingen, lezingen, workshops, cosplay-activiteiten en zelfs een modeshow (de Comic Sexy-lijn van Martin Draax, gebaseerd op strips uit de jaren 60) geprogrammeerd worden. In beide festivalweekenden staan er feesten op de rol: op de eerste zaterdag 4 juni het openingsfeest in het Patronaat (in samenwerking met Typex & Lamelos), en op de tweede zaterdag 11 juni het slotfeest in de Toneelschuur. Artiesten die we in dit verband al kunnen noemen zijn The Unborn Brothers en The Spinshots.
Buitenlandse gasten die aanwezig zullen zijn op het festival zijn onder anderen Edmond Baudoin, Philippe Auladell (beiden met expo’s in Galerie Année), Daniel Clowes, Derf Blackderf en Pierre Christin & Jean-Claude Meziéres, auteurs van de sf-klassieker Ravian & Laureline.
Een lijstje met strips uit 2015 die ik van harte aanbeveel.
Net als vorig jaar geef ik een lijstje met dit jaar uitgekomen strips waar ik het meeste leesplezier aan ontleende. Leesplezier komt voort uit een goed geschreven verhaal of fantastische tekeningen. Als beiden voorkomen in een strip, ben ik helemaal blij.
Zoals eerder aangegeven, vorig jaar toen ik een lijstje presenteerde, viel het me ook dit jaar weer op hoe recensies van dezelfde strip kunnen verschillen. Recenseren blijft – tot op zekere hoogte althans – maar een arbitraire bedoeling. Maar dat is een onderwerp om later eens op te pakken.
Goed, het lijstje. Op alfabetische, en dus willekeurige, volgorde:
De beeldhouwer/ The Sculptor (Scott McCloud)
Een fantastisch verhaal dat na het lezen blijft resoneren. Faustiaanse verhalen kennen we genoeg, toch weet Scott McCloud iedere keer met een nieuwe wending in de plot te komen die niet alleen verrast, maar ook nog eens niet-gezocht aanvoelt. Door het lezen van De beeldhouwer ben ik een beetje een ander mens geworden en zie ik het leven een beetje anders. Dat is voor mij een van de indicaties van een goed verhaal.
Jheronimus (Marcel Ruijters)
Marcel Ruijters maakte met zijn indringende portret van de bekende schilder Jheronimus Bosch het beste boek uit zijn oeuvre. Het is een prachtige striproman geworden waarin Ruijters een boeiend en echt personage van Bosch weet te maken en de lezer op levendige wijze informeert over diens leefwereld.
Mijn vriend Dahmer / My Friend Dahmer (Derf Backderf)
De strips van Derf Backderf zijn voor mij de grootste ontdekking van dit jaar. Ik had voordat hij naar Amsterdam kwam en ik hem interviewde in de ABC en het Américain, nog niets van hem gelezen. Maar voor de interviews natuurlijk wel. Ik ben een groot fan van zijn boek Mijn vriend Dahmer. Backderf zat op de middelbare school met latere seriemoordenaar Jeffrey Dahmer en maakte daar een aangrijpende striproman over. Ik heb ook erg genoten van zijn Punk Rock and Trailer Parks (2009) en Trashed. Dahmer staat vooralsnog bovenaan de lijst als zijn beste werk.
Het paradijs verloren (Pablo Auladell)
Pablo Auladell maakte een overbluffende en meeslepende stripbewerking van Paradise Lost van John Milton. Auladell vertelt een prachtig verhaal op een meeslepende wijze gevisualiseerd dat je tot de laatste bladzijde geboeid blijft lezen.
The Sandman: Overture – Deluxe edition (Neil Gaiman, J.H. Williams)
De langverwachte prequel op de reeks The Sandman van wonderschrijver Neil Gaiman. Een prachtig verhaal dat zijn geheimen niet direct prijsgeeft, bijzonder mooi getekend door J.H. Williams en levendig ingekleurd door Dave Stewart. The Sandman: Overture leest als een droom en is een kunstwerk.
Tot slot nog twee stripgerelateerde boeken die ik toch even wil noemen. Exploring Calvin and Hobbes: Een mooie catalogus en boeiend interview met geestelijk vader Bill Watterson. Een must read. Dat laatste geldt ook voor België gestriptvan Geert de Weyer: een uitgebreid naslagwerk over de Belgische strip. Een genot om te lezen.
Hartjes is dus de tweede vrouw die deze oeuvreprijs, die sinds 1974 wordt uitgereikt, in ontvangst mag nemen. Barbara Stok ging haar in 2009 voor. Stok en Hartjes vind ik erg goed en hebben een duidelijke eigen stijl. Allebei zijn ze met autobiografische strips begonnen maar inmiddels hebben ze hun blik allang verruimd. Ik vind Maaikes strips over Japan erg leuk en boeiend om te lezen.
De P. Hans Frankfurtherprijs, voor een persoon of organisatie die zich op bijzondere wijze inzet of heeft ingezet voor de strip in Nederland, gaat naar Strip2000. Uitgever Peter van der Heijden overleed eerder dit jaar plotseling. Hij was een inspirerende krachtbron in de stripwereld. Iemand die zijn enthousiasme op anderen wist over te brengen en iemand die in een korte tijd een indrukwekkend fonds wist te creëren. Ik mocht hem graag.
De commissie, bestaande uit Marcel Ruijters, inkleurster Wilma Leenders, journalist Cintha Rood, stripwinkelier Peter Ottens en vormgever Peter van der Knoop, zegt het volgende over het oeuvre van Hartjes:
De volkomen eigen stijl en het opbouwen van een consistent en op zichzelf staand oeuvre maakt Maaike Hartjes tot een unieke stripmaker. Haar handelsmerk is een stijl die zich het beste laat omschrijven als expressief minimalisme.
In een periode dat de stripwereld nog een echt mannenbolwerk was, kreeg zij al de lachers op haar hand. Piepkleine tekeningen gebundeld in minipocketformaat uitgegeven in eigen beheer. Dit was voor haar genoeg om zichzelf te profileren en hiermee dwars tegen de stroom in te roeien. Het autobiografische karakter van haar stripjes in combinatie met haar levendige humor bezorgden haar snel bekendheid. Begin jaren negentig was Maaike één van de vaandeldragers voor de jonge stripmakers. In die dagen werd zij samen met Barbara Stok en Gerrie Hondius, tot de Grote Drie van de zogenaamde vrouwenstrips gerekend.
Tijdens haar meer dan twintigjarige carrière is Maaike altijd op zoek gegaan naar het ongrijpbare, zonder zich hierbij tegen de gevestigde orde te hoeven verzetten. Of het nu gaat om grote of kleine thema’s, ze weet er een luchtige draai aan te geven. Als enige stripmaker stond ze bijna tien jaar wekelijks met haar Maaike’s dagboekje in het tijdschrift Viva. En legde hiermee de vinger op de zere plekken van menig lezeres. Ook waren diezelfde dagboekstripjes van groot belang voor Zone 5300. De waardering was zo groot dat het stripje bijna uitgroeide tot het gezicht van dit magazine. In het verlengde hiervan tekende zij ook diverse reisdagboeken op. Wie net als Maaike weleens door Hong Kong of Zuid-Afrika heeft gereisd, zou situaties en locaties kunnen herkennen in deze verslagen. Zeker haar relaas over het land van Mandela was confronterend. Het werd pijnlijk duidelijk dat de Apartheid nog niet is verdwenen aldaar. Het wachten is op het moment dat Maaike weer het vliegtuig neemt naar een nieuwe reisbestemming voor een volgend verslag.
Door haar toegankelijke stijl wist zij door te breken in het bedrijfsleven als snelcartoonist. Hiermee liet zij zien dat commercie allang geen vies woord meer is in de stripwereld. Als vanzelfsprekend nam zij als één van de eersten plaats op de voorzittersstoel van de BNS (Beroepsvereniging Nederlandse Stripmakers), samen met collega Hanco Kolk (van S1ngle). Waar ze vooral op heeft ingezet, is om als stripmaker meer werk te vinden in het bedrijfsleven. Het toenmalige bestuur heeft zich ook beziggehouden met auteursrecht en beeldrecht. De BNS is toen ook een samenwerking aangegaan met de BNO (Beroepsorganisatie Nederlandse Ontwerpers).
Haar nieuwste project Tekeningen Rekeningen is een logisch gevolg op haar voorzitterschap. Dit werk ligt dan ook in de lijn van het communicatieve karakter van haar werk. Als stripmaker is zij eerder een waarnemer dan een verteller. Observaties lijken als een rode draad door haar werk te lopen. Eerst van het alledaagse, daarna die in verre landen en met haar nieuwste project die van de beroepspraktijk van stripmakers. De commissie voor de Stripschapprijzen beloont niet alleen het feit dat Maaike Hartjes in bijna vijfentwintig jaar is uitgegroeid tot één van de belangrijkste stripmakers van haar generatie, maar benadrukt vooral haar doorzettingsvermogen en inzet voor de branche. Dat deze Stripschapprijs precies twintig jaar na haar eerste albumnominatie komt, maakt de cirkel rond.
Ook zijn de nominaties voor de beste albums bekendgemaakt. Daarin ontbreekt het boek Jheronimus van Marcel Ruijters, maar dat komt waarschijnlijk omdat Ruijters zelf in de jury zit dit jaar. Het had anders niet in de lijst mogen ontbreken.
De winnaars van deze nominaties worden bij de prijsuitreikingen op De Stripdagen bekendgemaakt.
N.B. De winnaar van het Jeugdalbum van het Jaar wordt gekozen door de (Rijswijkse) jeugd.
De Stripdagen vinden plaats op 27 en 28 februari 2016 in De Broodfabriek, Volmerlaan 12 in Rijswijk. De prijsuitreikingen vinden plaats op zondag 28 februari om 13.00 uur.
Het viel niet mee om een biografische strip te maken over een schilder waar we eigenlijk weinig van weten en waar ook relatief weinig werk van bewaard is gebleven. Ruijters legt in het interview daar de nadelen maar ook de voordelen van uit.
Jitse Verwer, die onder andere de strips aankoopt in de ABC, was zo aardig om de avond te organiseren en het gesprek met zijn smartphone vast te leggen. Als je er niet bij was, kun je het nu dus alsnog bekijken. Pak een kopje koffie en ga ervoor zitten. En ga daarna naar de winkel om Jheronimus aan te schaffen en te lezen. Dat kan in ieder geval in het Nederlands en het Engels.
Hieronymus
A fictionalised biography of the iconic Medieval painter Hieronymus Bosch, by respected Dutch artist Marcel Ruijters. It is a commissioned work for the Bosch500 Foundation and the Mondriaan Art Fund, as a part of a large program of festivities scheduled for his 500th anniversary in 2016.
Marcel Ruijters
Born in 1966 in Holland, Marcel Ruijters has drawn comics since the tender age of seven. A typical art school dropout, he has self-published over 30 titles since 1988. Several of his short comics stories have been published in international underground publications such as Hopital Brut, Malefact and Stripburger. He has also published five Dr. Molotow books with Belgian publisher De Schaar (now defunct) and three Troglodytes books with Amsterdam-based Oog & Blik. Marcel also paints, creates three-dimensional works, and is a member of the editors’ staff of Zone5300.
Earlier this year, I interviewed Ruijters about the book as well (in Dutch):
Dit weekend vindt voor het eerst het KLAXON stripfestijn plaats in Antwerpen. Hieronder het persbericht:
Illustratie affiche: Olivier Schrauwen
KLAXON is een nieuw stripfestival in Antwerpen waar strip en kunst elkaar ontmoeten. Je vindt er strips en ander grafisch drukwerk van onafhankelijke uitgeverijen, collectieven en auteurs uit binnen- en buitenland. Je kan er de talrijke expo’s bewonderen en de boeiende lezingen en spannende performances bijwonen. KLAXON brengt een kwaliteitsvolle mix van bekende namen en opkomend talent.
Stripfestijn (12u – 19u) Dé plek om nieuwe, fijne strips en geïllustreerd drukwerk uit binnen- en buitenland te ontdekken.
Kleine, onafhankelijke stripuitgeverijen, collectieven en auteurs presenteren hun uitgaven: Scratch, Frémok, Bries, Lamelos, Tieten Met Haar, Wobby, Zone 5300, Vite, Liesbeth De Stercke, Ckoe, Jasper Rietman, Wasco, Frits Jonker (letter-tekenaar), Jeroen de Leijer, Rob van Barneveld, Inne Haine, Shamisa Debroey, Charlotte Dumortier, Serge Baeken.
Op de grote KLAXON-stand kan je grasduinen in strips en grafisch drukwerk van diverse buitenlandse ‘indie’ uitgeverijen: Lubok, Sanatorium, Seigensha, Koyama Press, Nobrow, D &Q, Apa Apa Comics, Le Dernier Cri, Benoït Jacques, Orbis Pictus Club, Napa Books, Re:Surgo e.a.
Pulp deLuxe – online uitgever – introduceert de ‘Draw-o-mat-3000’ tekenmachine en toont origineel werk van Pulp deLuxe-auteurs.
In de loop van de middag schuiven bij diverse stand extra tekenaars aan om te signeren: Brecht Vandenbroucke, Mark Hendriks, Steve Michiels, Maarten De Saeger, Pieter Rosseel, Pieter Fannes, Serge Baeken, Marcel Ruijters, Valfret, Inne Haine, Shamisha Debroey, Wide Vercnocke, Charlotte Dumortier…
Expo’s In ’t Werkhuys (12u – 19u, diverse ruimtes)
Brecht Vandenbroucke, Wide Vercnocke en Marcel Ruijters maakten voor het festival een meterslange muurtekening. Marcel Ruijters, Olivier Schrauwen, Pieter Fannes en Lukas Verstraete stellen originele tekeningen tentoon uit resp. Jheronimus (te verschijnen), Arsène Schrauwen, Nog lang en gelukkig en Lukas (te verschijnen). Van Lukas Verstraete zijn daarnaast ook schilderijen en van Pieter Fannes vrij werk te bewonderen. Het Wobby-collectief presenteert een mix van originelen, riso’s en schilderijen. Frank Wagemans laat je mee genieten van zijn sculpturen en schilderijen.
En Samplerman toont zijn prachtige collages.
In The Bries Space (13u – 18u)
Op 100 meter van ’t Werkhuys toont The Bries Space originele tekeningen van de Duitser Tim Romanowsky en de Antwerpenaar Benjamin Demeyere. Beide expo’s lopen van 24 april tot en met 30 mei.
Tim Romanowsky – Bricks of Fortune
Benjamin Demeyere – Etudes exotiques
The Bries Space, Stenenbrug 15, 2140 Borgerhout www.bries.be/space
Persmoment Scratch (13u) Hansje Joustra en Joost Swarte kondigen een grensoverschrijdend stripproject aan.
Artist talks (14u – 18u)
Joost Swarte werkt achter de schermen bij Scratch, maar is ook en vooral striptekenaar en grafisch ontwerper. Swarte vertelt over het houten speelgoed ADO, abstractie en inspiratie.
Frits Jonker
De Nederlander Frits Jonker is al meer dan twee decennia een veelgevraagd (strip)letteraar. Letteren is voor Jonker meer dan een beroep, het is een passie. We nodigden hem uit om erover te vertellen.
William Ludwig Lutgens – Utopia World Problem: een zoektocht naar utopische probleempjes, tussen kunst en cartoon
Lezing/performance door de Antwerpse kunstenaar.
Jeroen de Leijer en de Kenjezelf Kit
De Kenjezelf Kit biedt je de mogelijkheid om middels zelfreflectie onbestemde momenten te duiden zonder daarbij het moment in te vullen. De Kit toont onze ware gemoedstoestand, onuitgesproken gevoelens en verborgen verlangens. Neem even tijd voor jezelf met een kop kamillethee en heroriënteer jezelf. Laat je leiden door de afbeeldingen en ontdek allerlei onvermoede dingen over jezelf.
De Letterleggers (12u – 18u)
Op een grote witte ondergrond creëren Iwan Verhulst en Raphaël Vandeputte met grote, platte, soepele, zwarte rubberen letters allerlei tekeningen. Onder het oog van de camera maken ze, vertrekkend van een simpele ‘boodschap’, nieuwe boodschappen. Of ze vervormen boodschappen tot tekeningen die op hun beurt worden getransformeerd tot andere beelden. En zo gaan ze uren door. Elk optreden is een work in progress, met een begin, een einde en een rode draad die de twee verbindt.
Live tekenen (19u30 – 22u, ’t Kaffee)
Tekenaars gaan met elkaar in dialoog en dagen elkaar uit via hun tekeningen. Ad rem reageren is een must! Met o.a. Serge Baeken, Wide Vercnocke, Pieter Fannes, Kim Duchateau en Wasco.
Veiling Lamelos (’s avonds, ’t Kaffee)
Het vierkoppige Nederlandse collectief houdt een veiling à la Lamelos in ‘t Werkhuys. Breng oude, leuke spulletjes (vlooienmarkt stuff) mee.Lamelos zal ze vervolgens veilen. De opbrengst wordt omgezet in tournées générales. Onverkochte spulletjes worden vernietigd!
Over de organisatoren Ria Schulpen, uitgever (Bries) en co-bezieler van The Bries Space, een onafhankelijke, creatieve ruimte in Borgerhout die (twee)maandelijkse tentoonstellingen met het beeldend werk van zowel opkomende als gevestigde kunstenaars uit binnen- en buitenland worden organiseert. www.bries.be
Jangojim
Dimitri Sakelaropolus alias Jangojim. Antwerps striptekenaar, illustrator, scenarioschrijver voor animatie- en comedyreeksen voor tv. jangojim.blogspot.be
’t Werkhuys is een socio-culturele ontmoetingscentrum in Borgerhout dat zelf ook activiteiten organiseert zoals de wekelijkse Volxkeuken. Haar café is een gezellige ontmoetingsplek voor haar gebruikers, de buurt en passanten. www.werkhuys.be
Stripmaker Marcel Ruijters krijgt dit jaar de Stripschapprijs voor zijn gehele oeuvre. Op dit moment zit Ruijters in de laatste fase van zijn graphic novel over schilder Jheronimus Bosch die in september gaat uitkomen.
Genoeg reden om hem wat vragen te stellen dus toen ik hem zondag 15 februari tegenkwam in the American Book Center in Amsterdam.
De schilder getekend luidt de titel van het tweede thema, dat inhaakt op 2016 als Jeroen Bosch Jaar. In de bijbehorende expo in 37PK is uiteraard Jheronimus van Marcel Ruijters opgenomen, de eigenzinnige stripbiografie van de beroemde schilder, maar die biografie maakt deel uit van een recente reeks spraakmakende en in vele landen vertaalde biografieën over onder anderen Rembrandt (Typex’ Rembrandt), Vincent van Gogh (Vincent, Barbara Stok), Edvard Munch (Munch, Steffen Kverneland) en Kurt Schwitters (Herr Merz, Lars Fiske). Deze boeken hebben met elkaar gemeen dat de persoonlijke visie van de maker duidelijk zichtbaar is. De expositie onderzoekt welke voordelen én problemen een stripbiografie met zich meebrengt ten opzichte van een geschreven biografie, aan de hand van originelen, schetsen en interviews. Ook wordt er werk in uitvoering getoond van op handen zijnde stripbiografieën door Typex (Andy Warhol), Robert van Raffe (Piet Mondriaan) en Luc Cromheecke (Charles-François Daubigny).
De beeldhouwer/ The Sculptor (Scott McCloud)
Jheronimus (Marcel Ruijters)
Mijn vriend Dahmer / My Friend Dahmer (Derf Backderf)
Het paradijs verloren (Pablo Auladell)
The Sandman: Overture – Deluxe edition (Neil Gaiman, J.H. Williams)
