Dat laatste was hij voor editor in chief Jim Shooter ook, blijkt uit zijn column in Marvels Bullpen Bulletins van maart 1987:
Hier zijn twee afleveringen van de schrijver zonder wie het Marvel Universum helemaal niet had bestaan.
In de eerste column schrijft Stan over de Captain America tv-film met Reb Brown. Hiervan zijn er uiteindelijk twee gemaakt. Als het goed is kun je die nog wel op YouTube vinden. Ze zijn in ieder geval heel andere koek dan de huidige Marvel-films.
https://www.youtube.com/watch?v=QzE4Hv6Z-yk
Ook geeft Stan antwoord op de vraag of hij religieus is:
In deze column vraag Lee de lezers om hulp, want hij heeft toch moeite met de formule voor een goede animatieserie uit te vogelen:
Niet alle lezers begrijpen dat, blijkt uit deze brief in Web of Spider-Man #13 (Oktober 1986):
FOOM Magazine was een fanzine dat in de jaren zeventig zelf door Marvel werd uitgegeven. Een voorloper van Marvel Age dus. Tussen 1973 en 1978 zijn er 22 afleveringen verschenen. Ieder kwartaal een. FOOM staat voor Friends of Ol Marvel.
Het FOOM Magazine dat nu uit is gekomen is een pastiche van het oorspronkelijke tijdschrift. Eigenlijk is het bedoeld om reclame te maken voor Marvels grote Legacy event. Veel artikelen staan dan ook vol superlatieven over hoe tof en vernieuwend dit nieuwe event zal zijn, terwijl tegelijkertijd de geschiedenis van Marvel in ere wordt gehouden. Marketingpraat dus.
Het zijn daarom de andere stukken die mijn aandacht trokken en die ik fijn vond om te lezen. Zoals het interview met Joe Quesada, ooit de editor-in-chief van Marvel en een van de bedenkers van One More Day en Brand New Day. Quesada was een van de mensen die Marvel toentertijd uit het slop haalde.
Het in memoriam van Flo Steinberg vond ik het mooiste stukje in het magazine. Flo was vijf jaar lang de secretaresse van Stan Lee. Met haar bestond de vaste staf van Marvel uit Lee en Sol Brodsky. Drie man dus.
Al snel was Flo ook verantwoordelijk voor het beantwoorden van de honderden en waarschijnlijk duizenden fanbrieven die binnenkwamen en de Marvelfanclub, The Mighty Marvel Marching Society. Na vijf jaar verliet ze Marvel en bracht ze onder andere een eigen underground tijdschrift uit. Van Big Apple Comix is een nummer verschenen, in 1975, maar wordt gezien als een belangrijke link tussen de underground comix uit de jaren zestig en wat later alternatieve comics genoemd werd. (Lees hier een uitgebreide bespreking van Big Apple Comix.) Jaren later kwam ze terug bij Marvel als proeflezer. Een baan die ze tot haar dood had. Steinberg stierf op 23 juli dit jaar.
Marvel Bullpen Bulletins
Flo was net als Lee onderdeel van de Marvel Bullpen, de redactie van Marvel. Op de Bullpen-pagina’s deden ze het in het begin voorkomen alsof alle Marvel-medewerkers in de kantoorruimte van Marvel aan het werk waren terwijl de schrijvers en tekenaars in werkelijkheid vooral thuiswerkten. Al snel begon de staf echter te groeien in de jaren zestig, en kwamen er steeds meer redactieleden en medewerkers bij. De mythe van de Bullpen die Lee en Steinberg op de pagina’s creëerden werd dus deels waar.
Die Bullpen-pagina’s waren een goede manier om lezers op de hoogte te stellen van nieuwe uitgaven en andere Marvel-zaken. Een perfecte wijze om de fans dus direct aan te spreken en te betrekken bij het merk Marvel – iets wat Stan Lee tot in de puntjes beheerste. Een vast onderdeel van die pagina’s was namelijk zijn column, Stan’s Soapbox.
Dit is een voorbeeld van zo’n pagina die ik haalde uit Amazing Spider-Man #91 (December 1970). Zie je hoe Stan in zijn Soapbox de lezer direct aanspreekt en tot actie oproept? (En hoe hij een uitspraak die volgens mij van John Lennon is, aan zichzelf toeschrijft?)
Ik vind het erg leuk om die oude Bullpen-pagina’s te lezen. Evenals oude brievenpagina’s. Nu heb ik een aardige digitale stapel Marvel-comics, en wanneer ik een leuke pagina tegenkom, zal ik deze op mijn blog zetten.