Categorieën
Strips

‘Heer Bommel is een wereldburger’

In het Belgisch Stripmuseum in Brussel is dinsdagavond een tentoonstelling over de Nederlandse striptekenaar Marten Toonder geopend100 jaar Marten Toonder – Een beer en heer van stand. NOS-correspondent Joris van Poppel nam een kijkje en sprak met stripjournalist Geert de Weyer die de tentoonstelling samenstelde. 

De Bommel-strips zijn in vele talen uitgebracht maar, zo blijkt uit de reportage, niet alle fantastische termen en woorden die Toonder bedacht, laten zich makkelijk vertalen.

En hier nog de reportage die TV Brussel maakte, met daarin een optreden van Dick Matena die jarenlang voor de Toonder Studio’s werkte.

Categorieën
Strips

Toonder, Toonder en nog eens Toonder!

Dit jaar is het honderd jaar geleden dat Marten Toonder werd geboren. En dat moet gevierd worden! Daarom is 2012 uitgeroepen tot Toonderjaar. Wat mag je de komende maanden allemaal verwachten? Even een overzichtje.

Zelf ben ik een groot fan van de strips en verhalen van Marten Toonder, de tekenaar, de taalvernieuwer en schrijver. Met plezier pak ik geregeld een avontuur van Bommel en Tom Poes uit de kast; indertijd verslond ik zijn autobiografie. Natuurlijk is het werk van Toonder en het succes dat hij had, mede te danken aan de tekenaars en andere creatieven in de Toonder Studio’s. Dat neemt niet weg dat Marten de drijvende kracht was en dat we zonder hem een hoop taalinnovaties hadden moeten missen. Om nog maar over het beroemde duo Olivier B. Bommel en Tom Poes te zwijgen.

Voor de Toonder Compagnie, die de artistieke nalatenschap van Toonder beheert, is dit jaar een prachtige aanleiding om Toonders levenswerk opnieuw volop onder de aandacht van het publiek te brengen. In 2012 wordt de veelzijdige kunstenaar dan ook geëerd in diverse tentoonstellingen, evenementen en uitgaven.

Zaterdag 21 januari ging de musical De Nieuwe IJstijd in première. Voor mij hoeft het niet hoor, zo’n musical. Zingende stripfiguren, ik moet er niet aan denken! Toonder moet je vooral lezen, maar goed, voor de kleintjes onder ons is het laagdrempelige vermaak wellicht aardig. Ter gelegenheid van de musical is onlangs een speciale heruitgave van De nieuwe ijstijd verschenen bij Uitgeverij De Bezige Bij.

7 februari tot 23 september – Tentoonstelling Belgisch Stripcentrum Brussel
Op dinsdag 7 februari 2012 opent het Stripcentrum België een tentoonstelling gewijd aan Marten Toonder en zijn werk. Vanwege het internationale succes, staan de reeksen Panda en Tom Poes hierin centraal.

Half februari – Lancering Heer van Stand verkiezing
In samenwerking met NRC Handelsblad organiseert Uitgeverij De Bezige Bij in het voorjaar van 2012 de Grote Heer van Stand-verkiezing. Wie treedt er in de voetsporen van Olivier B. Bommel? Wie leeft, spreekt, denkt en voelt zoals het lichtende voorbeeld dat doet? Via www.heervanstand.nl kan het publiek haar stem uitbrengen. Op 2 mei, de 100ste geboortedag van Marten Toonder, zal tijdens een feestelijke bijeenkomst in het DeLaMar Theater de winnaar bekend worden gemaakt. De Heer van Stand zal in oktober de expositie in het Letterkundig Museum in Den Haag openen.

10 en 11 maart – De Stripdagen in Gorinchem
De Stripdagen van het Stripschap zullen geheel in het teken staan van Marten Toonder. Zo is er een Toonder-expo te zien, wordt er een aantal Tom Poes-verrassingen gepresenteerd en zijn er kleur- en tekenwedstrijden in de regio Gorinchem.

Eind maart – vier speciale uitgaven bij De Bezige Bij
Op 5 april verschijnen bij Uitgeverij De Bezige Bij een speciale uitgave van Een mooie handel met daarin een verzameling in opdracht gemaakte Tom Poes-verhalen en drie nieuwe delen in de reeks Alle verhalen van Olivier B. Bommel en Tom Poes: Dat spreekt, Een heer van stand en Als u mij verschonen wil.

Begin mei – Tentoonstelling Nederlands Stripmuseum Groningen
Het Nederlands Stripmuseum in Groningen organiseert een tentoonstelling over het werk van Marten Toonder. Deze vindt plaats van begin mei tot in het najaar van 2012. Centraal staat de vraag: waarom is heer Bommel een beer en Tom Poes een kat?

26 t/m 28 mei – Bommelweekend in kasteel Doorwerth
In kasteel Doorwerth wordt van 26 t/m 28 mei een Bommelweekend gehouden. Een weekend vol lezingen, een Bommeltentoonstelling en diverse activiteiten zoals de Bommelbeurs op 26 mei en voorstellingen rondom de stripheld Olivier B. Bommel.

Begin oktober – Biografie Marten Toonder
Begin oktober verschijnt bij uitgeverij De Bezige Bij de biografie van Marten Toonder, geschreven door Wim Hazeu.

11 oktober 2012 t/m 31 januari 2013 – Expositie Letterkundig Museum Den Haag
Het Letterkundig Museum in Den Haag organiseert van 11 oktober 2012 tot en met 31 januari 2013 een grote overzichtstentoonstelling van Toonder, Marten Toonder, Een dubbel denkraam. De expositie toont het werk van de meesterverteller, maar onthult ook de man achter de befaamde verhalen. Bij de tentoonstelling brengt De Bezige Bij een Schrijversprentenboek uit met tal van niet eerder gepubliceerde foto’s en illustraties.
Zie voor nadere informatie ook: www.toonderjaar.nl

En jij, beste lezer, heb jij een speciale band met het werk van Marten Toonder?

Categorieën
Strips

Video Beeldverhaal: Jean-Marc van Tol in gesprek met stripverzamelaar Hans Matla

Een verzameling van 70.000 stripboekjes. Dat duurt wel even voordat je je daar doorheen gelezen hebt. Hans Matla, de gelukkige eigenaar van dit archief, heeft er zo’n 10.000 gelezen, vertelt hij in dit interview met Jean-Marc van Tol. Wederom zo’n lekker lange outtake van het tv-programma Beeldverhaal.

‘Een stripverhaal of beeldverhaal is een reeks grafische voorstellingen die zodanig ten opzichte van elkaar zijn geplaatst, dat ze te samen een voortschrijdende handeling verbeelden, al dan niet gesteund door tekst. Dat kunnen tekeningen zijn, meestal, foto’s, schilderijtjes, aquarellen – dat maakt niet uit wat het is, aldus de stripverzamelaar.’  Jean-Marc doet even alsof hij voor het eerst van strips hoort. Toch, ik heb genoten van dit college van Matla.

Een jaloersmakend mooie verzameling, waar mijn stripcollectie zeer bescheiden bij afsteekt. Matla heeft zelfs Mijnheer Prikkebeen uit 1858, het eerste stripboek in Nederland.

Matla is niet alleen stripverzamelaar, maar ook de uitgeverij van de integrale edities van de Tom Poes & Bommel-verhalen van Marten Toonder. Dat is ook de reden dat hij in aflevering drie uitgebreid aan het woord kwam, die aflevering ging helemaal over Toonder en zijn creaties.

Matla lijdt aan wat hij het compleetheidsvirus noemt. De verhalen werden niet altijd compleet door de Bezige Bij uitgegeven, zegt hij, en Matla vindt dat zo’n reeks van de eerst tot de laatste strook gepubliceerd moet worden. Als Hans daarover vertelt zie je de pret in zijn ogen. Het zijn de pretogen van een waar stripliefhebber. Ik kan daar erg van genieten.

Er staan trouwens ook veel leuke reacties onder het interview op de site van Beeldverhaal, sommigen zijn van familieleden van Matla.

Vanavond kun je kijken naar aflevering 4: Kuifje, 23:05 Nederland 2.

Categorieën
Strips

Jeugdhelden: Kuifje versus Spider-Man

Vorige week sprak ik op het KLIK Animatiefestival met Gert Jan Pos, tot voorkort de stripintendant van het Fonds BKVB. We hadden het over jeugdhelden.

Kuifje is Gert Jans grote jeugdheld en hij sprak dan ook enthousiast over The Adventures of Tintin van Steven Spielberg die nu in de bioscoop draait. Tot op heden heb ik de film nog niet gezien en ik sta er ook niet echt om te springen.

Een hele generatie heeft de creatie van Hergé als jeugdheld. De stripmaker wordt door vele volksstammen op handen gedragen. Ik snap als stripkenner prima wat er zo goed is aan het werk van Hergé, toch is Kuifje nooit een van mijn favoriete striphelden geweest. Ik vind het maar een saaie en bovenal seksloze held. Te braaf en hij lacht nooit. De bijfiguren uit de strip maken een hoop goed, maar ik ben toch meer geïnteresseerd in helden die wat diepgang hebben of een interessant karakter. Ook ben ik geen grote fan van de klare lijn.

Overigens heb ik laatst wel een heel interessant boek over Kuifje gelezen: Kinderen van Kuifje. Een dikke bundel interviews van de Belgische stripjournalist Toon Horsten die spreekt met stripmakers en anderen die betrokken waren bij de weekbladen Tintin en Kuifje en stripmakers als Charles Burns die geïnspireerd zijn door de strips van Hergé en de zijnen. Het boek schets een boeiend beeld van de stripcultuur in Vlaanderen in de jaren na de Tweede Wereldoorlog.

Mijn grote jeugdheld is toch wel Spider-Man van Stan Lee en Steve Ditko. Peter Parker is wat mij betreft een interessantere stripheld dan Kuifje: veel menselijker, een complex personage en daarom boeiender. Andere jeugdhelden doen me tegenwoordig niets meer. Ik hoef geen strips over Transformers of GI Joe te lezen. Ook Knight Rider is voltooid verleden tijd. Maar sommige strips uit mijn jeugd sla ik nog wel graag open, zoals Lucky Luke, Asterix en Bommel. De laatste tijd word ik juist weer door de strips uit mijn jeugd aangetrokken. Soms word ik door die oude verhalen blij verrast. Kwaliteit blijft immers lang houdbaar.

Spider-Man volg ik nog steeds op de voet. Ik lees alle nieuwe nummers van Amazing Spider-Man en ik hou graag bij wat er in het Marvel Universum gebeurt. Het leven van Peter Parker blijft mij fascineren. Zo nu en dan geef ik er zelfs een lezing over. Sommige jeugdfascinaties laten je nooit meer los. Sterker nog: ik weet zeker dat Spider-Man tot ver na mijn dood nog in de papieren versie van New York zal rondslingeren.

Ik vind dat een troostende gedachte.

Welke jeugdheld houdt jou nog steeds bezig?