Categorieën
Strips

Nieuwe oeuvreprijs voor stripmakers: De Marten Toonder Prijs

De Nederlandse stripwereld is vanaf vandaag een serieuze oeuvreprijs rijker. Vanaf 2010 zal de Marten Toonder Prijs jaarlijks worden uitgereikt aan de Nederlandse stripmaker die een bijzondere bijdrage heeft geleverd aan de stripcultuur. Aan de prijs is een bedrag van 25.000 euro verbonden.Dat maakte minister Ronald Plasterk (Onderwijs, Cultuur & Wetenschap) maandag bekend bij de opening van de expositie ‘Nederland volgens Sigmund’ in het stripmuseum te Groningen. De prijs is een initiatief van de kersverse stripintendant Gert Jan Pos en het Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving en Bouwkunst (BKVB). Pos is per 1 mei door het Fonds BKVB als intendant aangesteld om de Nederlandse strip een extra impuls te geven. Waarom deze nieuwe prijs? Nederland heeft immers al de Stripschapprijs, de oeuvreprijs die sinds 1974 jaarlijks wordt uitgereikt.
‘Er kwam een verzoek vanuit het beroepsveld,’ vertelt Pos. ‘In het verleden zijn er prijzen geweigerd door stripmakers omdat er geen geldbedrag aan vastzat.’ Vorig jaar weigerden Hanco Kolk en collega Peter de Wit bijvoorbeeld de nominaties voor de Hoogste Prijs van de VPRO. De stripmakers vonden het prijzenbedrag van 1250 niet overeenstemmen met de prestige die de Hoogste Prijs pretendeerde te hebben.
Pos: ‘Natuurlijk is het een eer om de Stripschapprijs te krijgen, maar bij deze waardering hoort ook een geldbedrag. Schilders, schrijvers en dichters krijgen immers ook prijzen waar een aanzienlijk bedrag aan vastzit.’ Pos: ‘Natuurlijk is het een eer om de Stripschapprijs te krijgen, maar bij deze waardering hoort ook een geldbedrag. Schilders, schrijvers en dichters krijgen immers ook prijzen waar een aanzienlijk bedrag aan vastzit.’ Vanaf 2010 zal de Marten Toonder Prijs ieder jaar aan het begin van het boekenseizoen in maart worden uitgereikt. Minister Plasterk zal de eerste Marten Toonder weggeven. Aan wie is nog niet bekend, maar daar het om grote namen gaat die veel voor de Nederlandse stripcultuur betekenen is de kans groot dat stripmakers als Joost Swarte, Dick Matena, Jan Kruis en Hanco Kolk & Peter de Wit op de shortlist staan. Mocht Kolk ooit de prijs krijgen, dan heeft hij geen legitieme reden meer om thuis te blijven. Marten Toonder drukte zijn stempel op de Nederlandse stripwereld met onvergetelijke figuren als Tom Poes en Olivier B. Bommel en verrijkte de Nederlandse taal met termen als ‘denkraam’, ‘grootgrutter’ en ‘zielknijper’. Lees hier meer over de in 2005 overleden stripgrootheid.Dit bericht schreef ik voor het stripblog van Zone 5300.

Categorieën
Strips

Expo Cartoons @ work

Werksituaties bieden genoeg stof voor een goede grap en zijn daarom voor menig cartoonist een dankbaar onderwerp. Een selectie van het werk van Peter de Wit, Paul Stellingwerf en Maurice van Tilburg hangt sinds zondag in de expositie Cartoons @ Work. De opening van Cartoons @ work vond zondag 9 december plaats in Atelier Open. De expositie bevat originele cartoons van Peter de Wit, Maurice van Tilburg en Paul Stellingwerf. Judith Ploegman, voorzitter van FNV Jong, verrichte de opening.
Atelier Open is een project van P&O-adviseur Edith Brouwer en Maurice van Tilburg. Van Tilburg leidt ict-projecten bij Euro Next. Brouwer en Van Tilburg gebruiken de ruimte op de Keizersgracht sinds september 2007 ondermeer als schildersatelier en expositieruimte. ‘We willen een ruimte bieden voor creatieve dingen en leuke dingen,’ zegt Maurice. Kunst dient als een goede ijsbreker om gesprekken op gang te krijgen. Mensen willen al snel weten wat de filosofie is achter een kunstwerk. Dan komt een gesprek nog ergens.’ De expositie is het middelpunt van enkele activiteiten rondom het thema werk. Begin volgend jaar organiseren Brouwer en Van Tilburg ook enkele workshops.Waarom een expositie over werkcartoons?
‘Edith en ik vinden cartoons erg leuk’, zegt Maurice, ‘cartoons zeggen vaak iets over de maatschappij. Ze werpen een grappig licht op werksituaties waar wel wat humor gebruikt kan worden.’ De bescheiden expositie bestaat uit werk van Peter de Wit, Paul Stellingwerf en Maurice zelf. Peter de Wit is al sinds jaar en dag een bekend gezicht in de stripwereld. Zijn strip Sigmund, over een eigenzinnige psychiater die niet zachtzinnig met zijn patiënten omgaat, staat sinds 1994 dagelijks in de Volkskrant. De Wit verwierf daarnaast faam door zijn samenwerkingsverband met stripmaker Hanco Kolk. Samen waren ze verantwoordelijk voor de strip Mannetje en Mannetje en Gilles de Geus. Paul Stellingwerf maakt sinds december 2006 werkgerelateerde cartoons voor IntermediairForward.nl. Tot slot tekende Maurice sinds 1998 vijf jaar lang de strip Bull en Beer voor de AEX aandelenbeurs (nu NYSE Euronext).Waarom deze drie cartoonisten?
‘Peter de Wit is toch een groot voorbeeld van hoe je strips moet maken. Paul Stellingwerf maakt de cartoons voor de site IntermediairForward en heeft dus een duidelijke link met werk. De doelgroep van Intermediair sluit ook goed aan bij onze eigen belevingswereld. Daarbij zochten we naar contrast in de stijl van de cartoons. De Wit tekent op een traditionele wijze met Oost-Indische inkt, terwijl Stellingwerf op een moderne manier en digitaal werkt.’De expositie is te zien van zondag 9 december 2007 tot half februari 2008. Atelier Open, Keizersgracht 429, Amsterdam.

Categorieën
Strips

Stripdagen in Houten

De stripdagen in Houten werden dit jaar in het laatste weekend van september gehouden. Hoewel de leukste stripdagen voor mij nog altijd die in Haarlem zijn, is de beurs in Houten toch een goede tweede in de ranglijst der stripbeurzen. Het programma van de beurs bood voor alle leeftijdscategorieën wat interessants: van een Plintkabouterspeurtocht voor de kleintjes tot mangatekenlessen van tekenares Marie Claire Schumacher voor iedereen die het aandurfde een potlood vast te houden. Het merendeel van de bezoekers kwam natuurlijk om menig stripwerk in te slaan en krabbeltjes van tekenaars te scoren. Of gewoon om door te zakken aan de bar met collega’s. Strips? Ja natuurlijk!
Wie voor de strips kwam, had niet te klagen. De verschillende uitbaters van het beeldverhaal waren ruim vertegenwoordigd. Het begrip beursprijs werd helaas niet gehonoreerd en de meeste strips kosten dan ook wat je ervoor in de winkel moet neertellen. Tegenwoordig is het voordeliger om je beeldverhalen online aan te schaffen. Dat maakt dat de gerichte koper eigenlijk niet meer naar een stripbeurs hoeft. Tenzij die natuurlijk graag verrast wil worden door onverwachts werk. Ik vond enkele deeltjes van de klassieke underground comic The Freak Brothers van Gilbert Shelton. Zo te ruiken hebben deze originele exemplaren jarenlang op een muffe zolder doorgebracht. Maar dat mocht de pret niet drukken. Ook een expressief getekend Batman-verhaal, The Secret door Sam (The Maxx) Kieth, wist mijn dag te verblijden.Smallpress, yes please!
De heren van het stripcollectief Nieuw Gehoer maakte voor de tweede keer hun opwachting op een stripbeurs. Hun eerste standhouderschap was in de teleurstellende beurs in Arnhem eerder dit jaar. Nu zaten de Nieuwe Hoeren knus tussen de andere smallpressers waaronder de Clickburgstand en Mangafique. Nieuw Gehoer bracht ter ere van Houten een tweede smallpressuitgave uit (met een voorwoord van ondergetekende). Goed getimed aangezien de site zich mocht verheugen op een Clickienominatie dit jaar.

Illustratie: Hallie Lama

Prijzen? Ja, prijzen
Traditiegetrouw werden er de Stripschapsprijzen uitgereikt. De Stripschapprijs is een oeuvreprijs die sinds 1974 jaarlijks wordt toegekend aan een striptekenaar of tekstschrijver die zich buitengewoon verdienstelijk heeft gemaakt voor het beeldverhaal in het algemeen en het Nederlandse beeldverhaal in het bijzonder. Door de verschillende prijsuitreikers werd het feit dat strip toch vooral een kunstvorm is nog eens benadrukt. Een legitimering die volgens mij overbodig is. Het predicaat kunst is immers niet nodig om iets als volwaardig aan te zien. Bovendien kent ieder medium kunststukjes en minder geslaagde uitingen.

Illustraties: Mattt Baay en Paul Stellingwerf

Wie zijn werk of uitingsvorm in de spotlight wil zetten en gewicht wil geven aan het medium, organiseert een prijsuitreiking. (De Clickies, de prijs voor webcomics, zetten voor de lage landen het medium drie jaar geleden op de kaart. In dat opzicht hebben prijzen een positieve functie, al blijft de verkiezing van het ene album boven het andere een ietwat arbitraire bezigheid.) Toch kan het geen kwaad om de albums die boven het maaiveld uitsteken onder de aandacht te brengen.
Ik was erg blij met het feit dat S1ngle: Glamour de prijs kreeg in de categorie Nederlands Avontuur en Vermaak. Het album van Peter de Wit en Hanco Kolk liet Een avontuur van Havank 1: Hoofden op Hol, door stripmaker Danier achter zich. Helaas betekende dit dat de horrorbundel Bloeddorst (redactie Menno Kooistra) daarmee ook prijsloos bleef op de Stripdagen. En dat is jammer, want er valt natuurlijk te beargumenteren dat Bloeddorst een origineler project is dan het zesde deel van een stripserie en dat de bundel daarom al een prijs verdient, ook al hebben Kolk en De Wit met S1ngle: Glamour een mooi uitgevoerd en vermakelijk album afgeleverd.Muziek? Ja, soort van…
De prijsuitreiking werd “opgeluisterd” door een solo-optreden van stripmaker Robert van der Kroft (Sjors en Sjimmie, Claire) die een liedje zong ter ere van zijn stripfiguurtje Claire. Na enkele noten was duidelijk dat Van der Kroft nooit de voorrondes van Idols had gehaald wanneer hij daarin op de middenstip had gestaan. Don’t give up your day job, Robert. De tekst van het liedje was geschreven door Ger Apeldoorn (Gé Apeldé voor aficionados). De man die voorheen de X-Men comics van JuniorPress vertaalde en tegenwoordig vooral veel als schrijver van televisieseries actief is.Clickies
Op zondag werden de Clickies voor de derde maal uitgereikt. Spijtig genoeg zagen de Nieuwe Hoeren hun nominatie voor de Group Clickie niet verzilverd worden. Ook Flo greep wederom naast de prijs voor de beste gag webcomic, al kreeg hij wel de publieksprijs. Tot mijn vreugde kreeg de site Little Starman door Sandra Kleine Staarman wel de clickie voor het gebruik van het medium. Dit keer was er een oeuvreprijs voor René van Densen. Volgens de jury had ‘zonder René van Densen de term ‘webcomics’ in Nederland nauwelijks weerklank gevonden. Zonder zijn inzet in Probeersel, Clickburg, Kermis Comics en het inmiddels gestopte Strips.blogo.nl was internet nog voor menig tekenaar niet meer geweest dat een kanaal voor doorplaatsing van je papieren portfolio. Er kan echter zo veel meer met het medium en René heeft dat allemaal ook nog eens geprobeerd.’ (Voor de volledige uitslag van de Clickies zie hier en voor Renés eigen verslag van de Stripdagen hier.)
Zaterdagmorgen signaleerde ik een vermoeide Van Densen die tot in de kleine uurtjes de laatste hand had gelegd aan zijn e-book van The Grim Dot Com. Na vier jaar weekenlijkse updates stopt Van Densen met zijn magnum opus. May the Grim rest in Peace.Lees ook (of niet): Stripbeurs in Rijkswijk, Stripbeurs in Arnhem, Stripbeurs in Kampen, Striprecensie S1ngle: Glamour, Striprecensie Bloeddorst en Striprecensie Nieuw Gehoer en Hallie Lama.

Categorieën
Striprecensie Strips

Striprecensie: Burka Babes

De twee dames in zwarte boerka dragen steevast twee Dirk-tassen. Uit de ene tas steekt een stuk brood, uit de andere een prei. De twee dames debuteerden in de strip Sigmund, maar kregen al snel een eigen podium. Deze stripjes zijn nu door De Harmonie gebundeld in een mooi uitgevoerde hardcover, vormgegeven door Rudy Vrooman.

‘Zo’n boerka is geen gezicht’, moet Peter de Wit gedacht hebben. Misschien dat daarom de meeste grappen in zijn strip het uiterlijk van deze zwarte tenten als uitgangspunt hebben. Ook wordt het feit dat je niet kunt zien wie er onder de boerka schuilgaat – wat meteen het grootste bezwaar is tegen deze religieuze klederdracht – menigmaal aangehaald. De droge grappen hebben dus voornamelijk een visueel karakter. In de sobere stijl van De Wit steken de twee zwarte tampons op voeten mooi af tegen het hagelwitte papier.

De Wit schroomt niet om ook de politieke betekenis – het symbool voor de onderdrukking van de moslima – met humor aan de kaak te stellen. De boodschap van de stripmaker is daarin glashelder. Op het titelblad verkondigt een van de Burka Babes: ‘Fuck artikel 1 van de grondwet! Dit ding moet verboden worden!’
Ondanks het potentiële gevoelige onderwerp is Burka Babes geen politiek manifest. De grappen becommentariëren weliswaar boerka’s in het straatbeeld en stippen enkele vooraannames betreffende moslimfundamentalisme aan, toch zijn ze overwegend luchtig van aard. De Wit overschrijdt nergens een gevaarlijke grens. Gelukkig maar, voordat je het weet veroorzaakt je cartoon een rel.

Burka Babes (Peter de Wit) De Harmonie, 2007. ISBN 978 90 6169 833 3.


Categorieën
Striprecensie Strips

Striprecensie: S1ngle Glamour

‘Dan nu de verkeersinformatie: op de A12 tussen Utrecht en Den Bosch rijdt Nienke en ze is heel erg ongesteld. Het verkeer wordt omgeleid via…’Wie regelmatig naar vrouwenseries als Desperate Housewives, Grey’s Anatomy, Gilmore Girls of voorheen Sex & the City kijkt, weet dat het vrouwenuniversum draait om daten (met de verkeerde vent), het kopen van nieuwe schoenen, ongesteld zijn, ex-vriendjes, lichaamsgewicht (en hoe je ervan afkomt), de Ware en mode. De strip S1ngle van stripduo Hanco Kolk en Peter de Wit beslaat precies deze thema’s en zou goed passen in een Net-5 vrouwenavond, ware het niet dat de vrouwenseries uiteindelijk een nogal vermoeiende uitwerking hebben op de mannengeest, terwijl een uurtje S1ngle lezen de wereld van de vrijgezel aangenaam relativeert.Recent verscheen Glamour, het zesde deel in de serie. Pagina’s lang beleven we de avonturen van vrijgezelle dames Nienke, Stella en Fatima. Nienke vecht met haar overgewicht en met haar moeder aan de telefoon, Stella is een strip-femme fatale en arme Fatima een zuster die smacht naar de patiënt op het witte paard. Daarnaast is er een bescheiden rol weggelegd voor twee artsen die botheid tot kunst verheffen en enkele nerds die zich verbazen over de hoge resolutie van échte vrouwen.S1ngle relativeert de verschillende stereotypen en vooraannames tussen man en vrouw met humoristische kwinkslagen. Kolk en De Wit maken voornamelijk onschuldige grappen die een oppervlakkig kietelen. Soms haken de stripmakers in op de actualiteit: Nienke doet met haar Singlepartij mee met de verkiezingen van 22 november 2006. Politieke partijen met één thema als speerpunt (single-issue partijen) zijn niet ongewoon. Bovendien moet iemand het opnemen voor die arme 2 tot 2,5 miljoen vrijgezellen in Nederland. Het leven van een single valt immers niet mee, en is vaak alles behalve ‘happy’.Aardig moment in de strip is het S1ngle Gala. In dit geval niet zo’n feestje waar een grote groep vrijgezellen wordt samengebracht in de hoop dat er in deze vleesmarkt ergens de vonk overslaat, maar een feestje ter ere van de strip zelf waarin alleen maar bekenden personages zijn uitgenodigd. (DirkJan komt er bijvoorbeeld niet in.)Het concept van S1ngle is gevormd naar een paar belangrijke kenmerken van de vrijgezellenwereld zoals die doorgaans wordt voorgesteld in reclames, door datingbureaus en in artikelen in glossy’s. Dat het uiterlijk belangrijk is in de wereld van de single, wordt benadrukt door de fantastische cover die afgeleid is van het damesblad-format. Maar natuurlijk is het innerlijk ook belangrijk. Daarom is alles goed verzorgd en gedrukt op mooi glad papier. De cartoons zijn met zachte tinten ingekleurd. Daarmee is het stramien van zwart-wit uitgaven in pocketformaat losgelaten. Op de website www.s1ngle.nl kun je nader kennismaken met de verschillende personages door middel van hun datingprofiel of stiekem gluren naar de dames via een webcam.Naast bovengenoemde website worden de stripstroken dagelijks gepubliceerd in twaalf kranten, waar onder Het Parool, Brabants Dagblad en BN/De Stem. Doordat verhaallijnen meerdere stroken beslaan en er regelmatig teruggegrepen wordt op eerder gemaakte grappen (het aloude concept van herhaling en variatie) voelt het album aan als een doorlopend verhaal, dat overigens, net zoals de meeste Net-5 series, een open einde kent.ISBN: 9789061698135Voor meer nieuws en recensies over strips surf naar Comicbase.