Categorieën
Mike's notities

Lucide dromen

Ideeën en thema’s voor blogposts spoken al een paar weken door mijn hoofd, maar het leven van alledag is te vol om er echt even voor te gaan zitten. Gewoon even zitten schrijven en tijd voor mezelf nemen zat er niet in deze week.

Oh, schrijven deed ik genoeg. Over Peter Pontiac schreef ik een in memoriam en een aflevering van Stripplaatjes onder de loep over hem voor Eppo. Spijtig dat de aanleiding de dood van een groot stripmaker moest zijn, maar ik ben blij dat we er in het stripblad aandacht aan besteden. Verder ben ik aan de slag gegaan met andere afleveringen voor die rubriek, evenals andere schrijfopdrachten die op de deur stonden te kloppen.

Strook van de allerlaatste aflevering 'Calvin and Hobbes'.
Strook van de allerlaatste aflevering ‘Calvin and Hobbes’.

Vandaag is het erg koud buiten. Hoe deze huismus dat weet? Er ligt een laagje ijs op het water en die is van achter mijn bureau duidelijk te zien. Ook kreeg zojuist een postpakket van Strip2000 dat ijskoud aanvoelde. Ik laat ze wel even ontdooien voordat ik ze ga lezen. Hoewel ik me afvraag of we nog echt sneeuwpret kunnen verwachten zoals in bovenstaande Calvin & Hobbes-strook. Op ontdekking ga ik echter veel de laatste tijd, vooral in mijn onderbewuste. Ik droom namelijk weer erg levendig. Niet alles is even rooskleurig, zitten ook heftige, nachtmerrieachtige dingen tussen. Dromen over verlies. Die horen er ook bij. Gek hoe je een bepaalde periode zo erg bewust kan zijn van de droomwereld. Het is soms alsof je in je slaap een parallel universum betreedt. Misschien is die parallelle wereld wel de echte werkelijkheid en degene waar ik me nu in begeef een droom.

Een vriend van me had het ooit over lucid dreaming oftewel terwijl je droomt besef je dat je droomt en kun je je droom beïnvloeden. Dat is mij nog nooit gelukt, maar misschien wel als ik me meer in de daarvoor beschikbare technieken verdiep. Die vriend van me zegt dat hij in zijn dromen vaak naar zijn handen kijkt en als hij ziet dat hij bijvoorbeeld aan een hand zes vingers heeft in plaats van de standaard vijf, dat hij dan weet dat hij droomt. En dan begint de lol.

Recent werd ik door acteur Jeff Daniels gewezen op een cover van Paul Simons Slip, Slidin’ Away, uitgevoerd door de band The Lone Bellow. Omdat ik na de laatste aflevering van The Newsroom met moeite afscheid nam van zijn personage Will McAvoy en de rest van de cast, besloot ik Daniels een tijdje te volgen op Twitter.

Een van zijn eerste tweets was naar deze prachtige cover van een heel mooi lied. The Lone Bellow slaat weliswaar een couplet van het liedje over, maar verder huilzingt de zangeres precies in de toonsoort die mijn gevoelige snaar raakt. Slip Sldin’ Away is mooie melancholie, zoals de tekst over de man die zoveel van zijn vrouw houdt dat hij bang is zichzelf te verliezen:

I know a man
He came from my hometown
He wore his passion for his woman
Like a thorny crown
He said, “Delores, I live in fear
My love for you’s so overpowering
I’m afraid that I will disappear”

Maar misschien is de levensvisie van de vrouw uit het liedje nog wel het mooiste:

She said, “A good day
Ain’t got no rain”
She said, “A bad day’s when I lie in bed
And think of things that might have been”

Vandaag was het weliswaar koud, maar droog. Het regende niet. Dus het was een goede dag.

Categorieën
Strips

In Memoriam: Peter Pontiac

Peter Pontiac, een van de beste tekenaars van Nederland, is niet meer. Dinsdagavond 20 januari overleden. Hij was al lange tijd ziek.

Foto: Marco Bakker
Foto: Marco Bakker

Peters lever functioneerde niet meer. De afgelopen maanden werd hij behandeld voor levercirrose tot hij op een gegeven moment afzag van verdere behandeling en een eventuele levertransplantatie.

Pontiac (geboren als Peter Pollmann) wordt door velen de godfather van de Nederlandse undergroundstrip genoemd. De in 1951 te Beverwijk geboren tekenaar heeft een eigenzinnige stempel gedrukt op de Nederlandse stripwereld. Hij maakte sociaal geëngageerde strips, erotica en bovenal autobiografische verhalen over zijn drugsgebruik en liefdesleven. Soms grimmig en vol zelfbeklag, vaak niet zonder zelfspot en soms heerlijk luchtig. In het begin van zijn carrière kreeg hij het predikaat undergroundtekenaar opgeplakt, mede door publicaties in Nederlandse, Spaanse en Amerikaanse undergroundbladen.

pontiac_autobiobluesDe autodidact is bij het grote publiek waarschijnlijk vooral bekend als illustrator. Pontiac tekende covers voor bootlegboeken met songteksten van Country Joe & The Fish, The Rolling Stones en Bob Dylan die eind jaren zestig werden uitgegeven door de Leidse Commune waar hij als uit huisgetrapte tiener een jaar heeft gewoond. Muziek is altijd een belangrijke inspiratiebron voor Pontiac geweest. Hij maakte posters, platenhoezen en illustraties van popmuzikanten voor tijdschriften als Hitweek-Aloha, Muziek Express en Oor. Ook tekende hij voor kranten als het AD en NRC en sierden zijn tekeningen soms de cover van de VPRO Gids.

Pontiac_lostlowlands

Stripverhalen
In 1997 kreeg Peter Pontiac de Stripschapprijs voor zijn gehele oeuvre. In 2011 had ik het genoegen met Peter te spreken in zijn huis in Amsterdam. Aanleidingen voor het interview waren het winnen van de Marten Toonderprijs en het uitkomen van Rhythm, een chronologisch overzichtswerk waarin alle stripverhalen van Pontiac zijn opgenomen. In totaal een kleine 400 pagina’s, relatief weinig voor een stripmaker wiens carrière meer dan veertig jaar beslaat. Dat vond Peter zelf ook: ‘Dat zijn er dus gemiddeld tien per jaar. Dat is helemaal niks in vergelijking tot wat Dick Matena allemaal getekend heeft. Die zal schamper lachen om dat aantal. Ik zou graag meer strips maken, maar het levert geen rode cent op. Nederland is immers maar een klein afzetgebied. Het is monnikenwerk waarvoor je maximaal 200 euro per pagina krijgt, als het al ooit wordt voorgepubliceerd in een stripblad. Er zijn nauwelijks nog bladen die er überhaupt voor betalen.’

Lef
styx_zes_plankenkoorts_pontiacHet is spijtig dat Pontiac niet meer strips heeft gemaakt, want daar was hij verdomde goed in. Ik heb hem als maker altijd bewonderd voor de lef en openheid in zijn verhalen. De striproman Kraut (2000) gaat over zijn vader die tijdens WOII oorlogsverslaggever was voor de SS en later als roddeljournalist voor damesbladen zijn brood verdiende. Het is een van de belangrijkste Nederlandse strips die ooit zijn verschenen. Een zeer persoonlijk document en prachtig getekend.

De laatste tijd was Pontiac bezig met een boek over de dood: STYX of de Zesplankenkoorts. Een inzamelingsactie op VoordeKunst leverde, in zeer korte tijd, veel meer op dan het beoogde bedrag van 17.500 euro. Veel mensen gunden het Peter dat hij de dood nog een laatste hak kon zetten door zijn boek op tijd af te krijgen. Helaas is dat niet gelukt.

Met het overlijden van Peter Pontiac is een groot stripmaker heengegaan en bovendien een warmhartige man. Na het interview kwam ik Peter zo nu en dan tegen, de stripwereld is niet zo groot. Altijd was het leuk om Peter te spreken en hadden we een gezellig en interessant gesprek. Peter gaf je altijd het gevoel dat je welkom was.

Ik wil dit in memoriam eindigen met een uitspraak van Peter die volgens mij goed van toepassing is:

‘Er is een prachtig vers van Dylan Thomas waarin hij zijn woede tegen de dood verwoordt: “Rage, rage against the dying of the light.” De klootzak die denkt ons te kunnen halen en het godverdomme ook nog doet. Die emotie zou ik er zeker in verwoorden, maar ook de positieve kant van de dood. Het is natuurlijk tragisch als iemand sterft, maar het is absurd om te doen alsof de dood een vijand is, want er pleit ook van alles voor dat hij een vriend is. In de eerste plaats in de gevallen waarin het leven al helemaal niet leuk meer is, maar wat zou het leven zonder de dood zijn? Hij is de lijst om het schilderij.’

Categorieën
Strips

Pontiac haalt meer dan 100% binnen in een paar dagen

Foto: Marco Bakker
Foto: Marco Bakker

Van de week schreef ik over hoe Peter Pontiac voor zijn nieuwe boek over de dood financiering zocht via Voordekunst.nl. Vandaag heeft hij, een paar dagen later dus, al het gehele bedrag opgehaald. Er staat meer dan € 17.500 Euro op de teller.

Natuurlijk ben ik erg blij dat Pontiac nu genoeg geld heeft om zijn project af te maken; dat er zoveel mensen zijn die zijn werk een warm hart toedragen en dat ik er zelf ook een bescheiden bijdrage aan heb kunnen leveren. Door geld te storten en door het crowdfundingproject onder de aandacht te brengen op mijn site en via social media. Berichten van het project werden sowieso al door veel mensen snel en veel gedeeld via Facebook. Het boek Styx of de Zesplankenkoorts zal waarschijnlijk volgend jaar bij uitgeverij Podium verschijnen.

styx_zes_plankenkoorts_pontiac

Categorieën
Strips

Peter Pontiac vraagt geld voor zijn nieuwe boek over de dood

Foto: Marco Bakker
Foto: Marco Bakker

Lang niet altijd besteed ik aandacht aan stripprojecten op crowdfundingsite Voor de kunst. Want dat is bijna onbegonnen werk, aangezien strips maken een arbeidsintensieve bezigheid is die zelden terugbetaald wordt middels albumverkoop. Maar voor Peter Pontiac maak ik graag een uitzondering.

Pontiac werkt hard aan zijn nieuwe striproman Styx of de Zesplankenkoorts, maar is ondertussen doodziek. Over het project zegt hij:

Voor mijn boek Styx of de Zesplankenkoorts dat gaat over de dood in het algemeen en in het bijzonder over de niet te genezen leverziekte die mijn leven beheerst of (als ik pech heb) zelfs eist, zoek ik financiële ondersteuning zodat ik mijn boek kan afmaken voordat de, wellicht niet meer alleen ‘figuurlijk’ op te vatten, deadline onverhoopt afloopt…

Klik hier als je wilt doneren.

Je vraagt je wellicht af waarom het uiteindelijke boek niet als tegenprestatie voor de donaties wordt aangeboden. Peters dochter gaf hierover op Facebook toelichting:

De crowdfunding is ervoor om te zorgen dat het boek überhaupt af komt. De tegenprestatie (prints, e.d.) zijn een bedankje daarvoor. Als iedereen die Peter steunt met een ( kleine) bijdrage het boek erbij krijgt, hebben straks alle mensen die het boek graag willen hebben het boek reeds gekregen. Dat zet weinig zoden aan de dijk… Het zijn mooie prints, etc. en exclusief voor mensen die hem steunen via voordekunst.nl . Ik hoop dat het een succes wordt en Peter in alle rust zijn boek af kan maken zodat we ‘STYX” ergens volgend jaar in de boekhandel kunnen vinden!

Ik hoop dat Peter de benodigde € 17.500 ophaalt.

 

Categorieën
Strips

Pontiac tekent Crumb

Het stripplaatje van de week is afkomstig uit de smallpressuitgave De groeten uit Amsterdam van Peter Pontiac.

In een strip voor Highlife toont Pontiac hoe uitgever Hansje Joustra (weergegeven als stripfiguur DirkJan) samen met Pontiac (potlood) de beroemde stripmaker Robert Crumb meeneemt naar een coffeeshop die naar hem is vernoemd.

pontiac_crumbLeuk detail is natuurlijk het meisje op de fiets die een mooie ronde kont heeft, waar Crumb zo van houdt. Zijn oog valt er niets voor niets op.

Terwijl ze voor het raam staan komt een dopehoofd naar buiten om te schreeuwen dat ze dicht zijn om vervolgens de deur weer dicht te smijten, niet wetende dat hij oog in oog heeft gestaan met de man waar hij zijn tent naar vernoemd heeft. Tot zover het gemeende eerbetoon van een pot head.

Volgens de Amsterdam Coffeeshop Directory is Coffeeshop Crumbs in de Berenstraat inmiddels gesloten. Verbaasd me niets gezien de ‘klantvriendelijke’ instelling van het personeel zoals deze in de strip van Peter wordt getoond.

De groeten uit Amsterdam en Underground Picture-Show zijn twee uitgaven in eigen beheer waarin Pontiac illustratiewerk heeft verzameld. Je kunt ze voor 10 euro per stuk bij de meester zelf bestellen door een berichtje te sturen naar zijn facebookpagina. Of door even de stripwinkel in Amsterdam te lopen. Bij Lambiek zag ik ze namelijk ook liggen.

Categorieën
Strips

Amsterdam West in het teken van de strip

Stadsdeel Amsterdam-West is drie maanden lang de gastheer van meer dan 35 gerenommeerde Amsterdamse tekenaars. In de maanden februari, maart en april staat het stadsdeel in het teken van de strip en strips in het teken van het stadseel. Op straat, in winkels en in diverse cafés, zal het beeldverhaal zichtbaar zijn. Ook is er een gratis stripkrant met verhalen uit de buurt: Wat Wil West geheten.

Poster getekend door Jan Cleijne
Poster getekend door Jan Cleijne

Centraal in de activiteiten staan drie pijlers: de artistieke waarde van strips, de verhalen van Oud-West, en de betekenis van stadsdeel West als creatief hart. De titel van het project is Zichtbare Lijnen en het doel is om het publiek bewust te maken van de vele mogelijkheden die de negende kunst te bieden heeft.

Stripkrant
Zichtbare Lijnen gaat van start met de feestelijke lancering van de gratis stripkrant Wat Wil West in OT301. Wat Wil West is de opvolger van de stripkrant Orient X Press, die in 2012 stadsdeel Amsterdam-Oost in kaart bracht. Wat Wil West biedt de lezer een blik in de verhalen van de buurt. Van de bitterzoete herinneringen van bejaarde bewoners, de ervaringen van de stadsboeren in de buurtbak, tot aan de interactieve uitklapposter voor jeugdige lezers.

De krant is bovendien geheel als beeldverhaal vormgegeven, zelfs de advertenties zijn strips. Vanaf 5 februari zal de krant in een oplage van 20.000 verspreid worden door Amsterdam West waarbij de postcodes 1053 en 1054 een exemplaar in de brievenbus zullen ontvangen. Daarnaast is Wat Wil West natuurlijk ook ook verkrijgbaar in de betere stripwinkels van groot Amsterdam. Op vrijdag 31 januari wordt de krant gepresenteerd vanaf 21.00 uur en zal worden opgeluisterd door diverse live-acts en dj’s, waaronder de stripmakersbands Blackbird & Thrushes en Onder Kelvin.

Hier alvast wat voorproefjes uit de stripkrant die ik erg mooi vind:

Door Ruben Steeman. Klik op het plaatje voor grotere versie. (Of hoeven we dat tegenwoordig niet meer te melden en spreekt dat voor zich?)
Door Ruben Steeman. Klik op het plaatje voor grotere versie. (Of hoeven we dat tegenwoordig niet meer te melden en spreekt dat voor zich?)
Plaatje uit de strip van Wasco.
Plaatje uit de strip van Wasco.

Zichtbare lijnen
Het stripfestival bestaat uit veel activiteiten, voor een goed overzicht daarvan verwijs ik je graag naar de Facebookpagina. Hier alvast een kleine greep. Op 31 januari zal in restaurant de Peper in de OT301 een expositie openen van tekenaars Merel Barends en Suus van den Akker. Deze expositie is te zien tot en met 1 maart.

In de publieke ruimte zijn onder meer de pilaren van het overdekte deel van de Kinkerstraat voor strips gereserveerd. Over de gehele periode dat het festival duurt worden telkens nieuwe pilaren van enorme striptekeningen voorzien. Op 8 februari worden tussen 13:00 uur en 14:30 uur de ramen van de HEMA op de hoek van de Kinkerstraat en de J.P. Heijestraat door 16 tekenaars vol getekend. Op 13 februari gaat vervolgens het Bellamy etalageproject van start: een wandeling met gids langs verschillende etalages in de buurt waarin de tekenaars van Go West de beelden en verhalen die zij in de krant gepubliceerd hebben exposeren, aangevuld met nieuwe verhalen over opgroeien in Oud-West. De wandeling wordt afgesloten in de bibliotheek met livemuziek en informatie over striptekenen en is voor iedereen toegankelijk, al wordt aanmelding van tevoren via kin@oba.nl wel aanbevolen.

Eveneens interessant is de tentoonstelling met werk van Go West-tekenaars in stripwinkel Het Beeldverhaal op de Bilderdijkstraat vanaf 28 februari. Maar er zijn ook individuele exposities van de tekenaars te zien, zoals onder anderen Remco Polman (Floris en Dirkjan) in café Bax, forumcartoonspecialist Bas Köhler in het WG Café, en Jan Cleijne (Helden van de Tour) in café Du Cap.

Meewerkende tekenaars
In alfabetische volgorde: Aart Taminiau, Aloys Oosterwijk (Willems Wereld), Arie Plas, Bas Köhler, Ben Westervoorde, Bjorn, Christina Garcia Martin, Farida Laan, Femke van Heerinkhuizen, Fleur Post, Floor de Goede (Flo), Jan Cleijne, Julie Rosebud, Lotte Klaver, Maaike Hartjes, Maarten Schuurman, Maia Matches, Mass Hab, Marjolein Verbruggen, Mat Vaassen, Merel Barends, Michiel Wijdeveld, Pepijn Schermer, Peter Pontiac, Rey Roman, Remco Polman, René Windig (Heinz), Rogier Klop, Ruben Steeman (Elke dag rust), Rudi Jonkers, Suus van den Akker, Thijs Vissia, Tjeerd Royaards (Cartoonmovement), Typex, Wasco, Willem Vleeschouwer en Yvo Spry.

Zichtbare Lijnen en de stripkrant zijn mede mogelijk gemaakt door Gemeente Amsterdam Stadsdeel West, Amsterdams Fonds voor de Kunst, de meewerkende tekenaars, buurt- en regiegelden, WOOW, diverse instellingen en bedrijven. Het geheel is een initiatief van Maia Machèn en Stijn Schenk.

Categorieën
Spidey's web Strips

Spidey’s web: Spider-Man op je huid

Nu beschouw ik mezelf als een groot Spider-Man-fan, maar sommige dingen gaan zelfs mij te ver. Een tatoeage laten zetten bijvoorbeeld. Toen ik dit getatoeëerde eerbetoon zag, kreeg ik welhaast medelijden met de drager:

spiderman_tattoo
Het is dan ook een rommelig zooitje op deze geïnte rug, vind je niet? Ik zie tekenstijlen van verschillende tekenaars verzameld op wat een fout gecomponeerde pagina van huid lijkt te zijn.

Toch kunnen sommige Spider-Man-tatoeages best mooi zijn trouwens, zoals deze nagetekende Todd McFarlane-Spidey.

Spiderman-tattoo-mcfarlane

Maar toch. Ooit dacht ik eraan om op mijn ene schouder een Spider-Man-hoofd te laten zetten en op de andere die van Batman. Of een Batman en een Joker. Maar nee, tatoeages zijn niet aan mij besteed. Ik uit mijn stripliefde liever op een andere manier.

Een Nederlandse striptekenaar die wel een Spidey-tat heeft laten zetten, is Peter Pontiac. Tijdens een interview vertelde hij mij er het volgende over:

In 1980 zat ik café De Trom aan de bar, dat was toen een hotspot op de Wallen. Herman Brood kwam daar vaak en Henk Schiffmacher ook. Tattoo-artiest Schiffmacher vertelde dat hij een plaatje had dat hij zo mooi vond, dat hij het desnoods voor niets op een arm zou zetten. Toen keek hij mij aan. “Wat is het dan?” vroeg ik?
“Nou, Spinneman, Peter Parker,” zei hij.
Ik was toen niet helemaal fris, dus op een gegeven moment zei ik: “Laten we gaan dan.” Toen heeft hij hem gezet en sindsdien loop ik dus rond met zo’n Spinneman. De tatoeage is helemaal dichtgelopen, want je zag voorheen nog iemand achter een typemachine zitten. In de verte was nog een snelweg met autootjes te zien. Ik ben niet per se een Spider-Man-fan, al vind ik het wel een geweldige figuur. En dat hij Peter Parker heet, spreekt me ook wel aan.’

Heeft Pontiac er ooit spijt van gekregen? ‘Wel een tijdje. Toen ik mijn vrouw en kinderen tegenkwam en ik op Griekse strandjes moest gaan zitten met die grote vleesstempel, vond ik dat wel een tikje gênant.’

Een foto van Pontiacs tatoeage heb ik niet kunnen vinden, maar ik vond wel een scène in zijn strip Lost in the Lowlands waarin hij ernaar refereert:

pontiac_spiderman_tatoeage

Meer Spider-Man-tatoeages vind je hier,en hier en hier. Enjoy.

Zou jij ooit een tatoeage laten zetten van een fictiefiguur? Zo ja, welke en waar?

Categorieën
Boeken Strips

Een echte showcase van Frits Jonker

Zaterdag bezocht ik samen met Linda kadowinkel Gifted in Amsterdam. Linda moest daar wat kaarten van Kadolab afleveren die besteld waren en die ze samen met haar collega ontwerpt en maakt. Tot mijn grote vreugde verkopen ze in Gifted ook strips, waaronder van Peter Pontiac, Zone 5300 en er staat zelfs een hele vitrine waarin het werk van Frits Jonker staat tentoongesteld. Een echte Frits Jonker ShowCase dus.

showcase_fritsjonker
Jonker is typograaf, letteraar en beeldfetisjist. Hij heeft een ietwat curieuze, maar boeiende hobby. 14 februari 2005 begon Jonker met ShowCase, een ‘fanzine’ in de vorm van een strook ter grootte van een derde van een A4-velletje: handgeletterde verhalen over alles wat hem interesseert. Unieke hersenspinsels over en met kunst, typografie, wetenschap, levensvragen en zaken waar geen directe aanleiding toe is. In de strookjes tref je bijvoorbeeld een aflevering aan waarin Frits alleen olifantjes tekent, of bepaalde beeldmerken opnieuw heeft ontworpen. Ook plaats hij wel eens beeldmateriaal dat hem boeit, zoals een stripplaatjes. Deze ShowCases fotokopieert Frits in maximaal 25 exemplaren en verspreid hij gratis onder vrienden en kennissen.

Gemiddeld maakt hij een aflevering per dag. Inmiddels zijn het er meer dan 2200 afleveringen. De eerste 1900 werden in 2012 door uitgeverij Xtra gebundeld in een telefoonboekdik boek getiteld ShowCase. Dat boek zie je op de foto staan, met in de vitrine allerlei extra’s die in de doos van ShowCase zitten, waaronder twee boekjes met portretten die Frits maakte op basis van profielfoto’s op Facebook, andere mini-boekjes, ansichtkaarten en een mp3-CD met daarop onder andere een aflevering van VPRO’s Vrije Geluiden, een in de jaren tachtig en negentig wekelijks uitgezonden radioprogramma geschreven door Jonker en gepresenteerd door Albert Ballintijn.

Ik probeer me te beperken tot ongeveer één aflevering per dag en dat betekent dat ik voor mijn gevoel vooral afleveringen niet maak. En afleveringen die ik niet maak zijn trouwens ook nog eens de beste. (pag. 276)

Eigenlijk is Jonker een blogger zij het dan dat zijn blog op een papierenstrookje verschijnt. Inmiddels zet Jonker zijn ShowCase ook online, wat hem een echte blogger maakt. Al ziet hij dat zelf misschien anders. Labels zijn in deze ook niet belangrijk. Een bijzonder boek is ShowCase in ieder geval wel.

Ik hoop Frits binnenkort te interviewen voor een Daily Webhead-video, want ik vind ShowCase een erg boeiend project.

Categorieën
Strips

Crisis nekt Marten Toonderprijs

Gert Jan Pos geeft Jan Kruis de allereerste Marten Toonderprijs.
Gert Jan Pos geeft Jan Kruis de allereerste Marten Toonderprijs.

De Marten Toonderprijs, de oeuvre prijs die Nederlandse stripmakers moet eren, is na drie uitreikingen alweer verleden tijd. Dat meldt Stripschrift in het aankomende nummer:

Volgens het ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschappen hebben de betrokken cultuurfondsen hun taken voor de nieuwe beleidsperiode moeten aanpassen. Door de bezuinigingen moest bovendien het aantal prijzen worden teruggebracht. De Marten Toonderprijs is hiervan de dupe geworden.

De Marten Toonderprijs werd in het leven geroepen na stevig lobbywerk van een aantal mensen uit de stripwereld, waaronder de tekenaars Jean- Marc van Tol (Fokke & Sukke) en Hanco Kolk (Meccano), bij toenmalig minister van OC&W èn stripliefhebber Ronald Plasterk. Tot dan toe ontbrak er een staatsprijs om het Nederlandse stripverhaal te eren en te ondersteunen.

De Marten Toonderprijs werd officieel gefinancierd door het Fonds BKVB. Dit fonds ging op 1 januari 2012 op in het Mondriaan Fonds, maar er was nog wel geld gereserveerd voor de uitreiking in 2012. De subsidieactiviteiten, waaronder ook voor strips, vielen echter vanaf 2012 echter onder het Stimuleringsfonds voor Architectuur (SFA). Het SFA heet inmiddels Stimuleringsfonds Creatieve Industrie. Dit fonds bekommerde zich niet om de Marten Toonderprijs, die er een stille dood is gestorven, aldus Stripschrift.

In de afgelopen jaren ontvingen Jan Kruis, Peter Pontiac en Joost Swarte de prijs waar 25.000 euro mee gemoeid is en een overzichtstentoonstelling. Het is jammer dat een mooi initiatief nu alweer van het toneel verdwijnt. Als stripjournalist was ik altijd blij met een prijswinnaar, want dat gaf een mooie gelegenheid om eens met de stripmaker te spreken en zijn werk onder de aandacht te brengen. Dit soort grote prijzen zijn altijd goed voor een media-moment en dat soort momenten kan de Nederlandse strip mijns inziens goed gebruiken.

Nu meen ik me te herinneren dat er indertijd met Plasterk is afgesproken dat de Nederlandse regering garant zou staan voor in ieder geval de eerste vijf uitreikingen wat het geld betreft. Blijkt dus maar weer dat afspraken met politici zo weer kunnen veranderen. Zeker als er een vers kabinet is.

Toch maar even met Gert Jan Pos, voormalig stripintendant en tot drie keer toe de juryvoorzitter van de Marten Toonderprijs,  gebeld hoe dat precies zit.

‘Ja, dat klopt van die vijf uitreikingen, zegt Pos. ‘Er was overigens geen sprake van een deal hoor, er was meer een afspraak van “zo gaan we het doen.” Maar politici zeggen wel meer, zoals we beginnen niet meer aan een militaire missie in Afghanistan, bijvoorbeeld.’

Eerder vandaag werd Pos gebeld door persgroep Novum voor een reactie en daarin leek hij te zeggen dat alleen dit jaar de prijs niet zal worden uitgereikt, maar dat dit niet per se het einde van de Marten hoeft te betekenen. Concrete plannen heeft Pos niet in deze richting maar indertijd heeft het ministerie OC&W aan hem laten weten dat er subsidie aangevraagd moet worden door het stimuleringsfonds. En dat kan dus gewoon. Misschien is dit toch niet het einde van de Marten Toonderprijs. ‘Ik hoop dat het stimuleringsfonds Creatieve Industrie zal zeggen dat Stripschrift zich vergist. Het zou jammer zijn als de prijs verdwijnt want er zijn natuurlijk nog heel veel potentiële winnaars. Die winnaars moeten wel een geldbedrag krijgen, anders verschilt de Marten Toonderprijs niet van de oeuvreprijs van het Stripschap,’ aldus Pos.

Het fijne aan dat geldbedrag is natuurlijk dat een stripmaker een deel van zijn tijd vrij kan maken om aan een album te werken zonder per se opdrachten aan te hoeven nemen.

Update 24 juli:
Zelf heb ik de woordvoerder van het Stimuleringsfonds dinsdag niet meer te pakken gekregen. Hij is tot vrijdag op vakantie maar heeft wel het ANP te woord gestaan hierover:

Martijn Oskam, woordvoerder van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie liet dinsdagmiddag weten dat, met het afnemende beschikbare budget in het achterhoofd, is gekozen om projecten te ondersteunen die leiden tot nieuwe inzichten en het aanjagen van innovatie. Dus niet om bewezen talent te eren met een oeuvreprijs. Op die manier kan een nieuwe generatie zich ontwikkelen. (bron ANP/Nu.nl.)

Innovatie?
Ik ben benieuwd wat voor projecten men in gedachten heeft die innoveren. Wat mij betreft mag er wel een prijs komen voor stripmakers die al een tijd bezig zijn en hun talent hebben getoond, maar financieel een steun in de rug kunnen gebruiken. Geen prijs voor beginners, geen oeuvreprijs, maar iets als mid-career. Met een flink geldbedrag zodat die maker tijd vrij kan maken om een mooi stripproject te tekenen. Dat kan een album zijn of iets innovatiefs voor mijn part. Hoewel mijn voorkeur uitgaat naar een goed album, want daar trek je lezers mee. Als ze bij het Fonds dan toch willen innoveren moeten ze zich richten op de digitale verspreiding van strips. Daar valt nog een slag te slaan. Dat zou ook het bereik van het medium vergroten. Zelf lees ik het liefste strips nog van papier, maar natuurlijk vind ik het tof dat je ook op je tablet kunt lezen.

Categorieën
Fotoblog

Gezellig leuten met Henk

Laatst was ik met Linda naar de opening van de nieuwe expositie van Peter Pontiac. Ik kwam daar onder andere Henk van het Nederend tegen. Precies, van Moker ontwerp. We hebben even gezellig bijgekletst terwijl Henks ma ons op de gevoelige, digitale plaat vastlegden. Overigens neemt Henk niet altijd zijn moeder mee, maar volgens mij houdt ze wel van Pontiacs werk. En terecht natuurlijk.

Ik sprak de grootmeester van de Nederlandse undergroundstrip nog even voor de opening.

Foto: Wil van het Nederend.

Categorieën
Daily Webhead Strips Video

Daily Webhead Video: Peter Pontiac exposeert

pontiacheikensexpoZaterdagmiddag 23 februari puilde de KochXBos gallery bijna uit haar voegen door de grote groep belangstellenden die de opening van de expositie van Peter Pontiac bijwoonden. Eigenlijk is het een duo-expositie: behalve originele tekeningen van de grootmeester van de Nederlandse undergroundstrip, zijn er ook beelden te zien van Harma Heikens. ‘Ons werk past eigenlijk heel goed bij elkaar,’ legt Pontiac in mijn video-interview uit. ‘De combinatie van dingen die er vriendelijk uitzien maar tegelijkertijd iets grimmigs hebben, zit in allebei ons werk.’

Het tweede gedeelte van het gesprek wordt de toon persoonlijker als Peter vertelt over de kuur die hij moet gaan volgen om de hepatitis-c waar hij aan lijdt, te bestrijden. Door deze kuur loopt zijn huidige stripproject, een groot boek over de dood, waarschijnlijk vertraging op. Bij deze wens ik Peter van harte beterschap!

De expositie is tot en met 16 maart te bezichtigen op de eerste anjeliersdwarsstraat 36 te Amsterdam.

De muziek in deze Daily Webhead is natuurlijk van Marco Raaphorst.

Categorieën
Strips

Pontiac exposeert

pontiacheikensexpo

In de eerste show van 2013 presenteert KochxBos Gallery twee eigenzinnige kunstenaars van eigen bodem: Peter Pontiac en Harma Heikens. De ongekroonde koning van Nederlandse Undergroundstrip meets de internationaal succesvolle lowbrow beeldhouwster. Verwante geesten, met werk dat elkaar raakt en aanvult.

Vaste bezoekers van mijn blog hoef ik natuurlijk niet meer uit te leggen wie Peter Pontiac is. Voor de meeste stripliefhebbers ook niet, me dunkt. Wie meer over Peter wil weten, check de pagina van Lambiek of zijn blog. En kom daarna gewoon zijn mooie werk in de expositie bekijken in KochXBos gallery.

Meer informatie over mede-exposant Harma Heikens vind je hier.