Op 2 november 2014 is het precies tien jaar geleden dat columnist, interviewer en filmmaker Theo van Gogh op laffe wijze werd vermoord door een moslimfundamentalist. EYE vertoont rond die datum al zijn dertien speelfilms, waarvan EYE er elf heeft geconserveerd.
Paul Verhoeven zal altijd mijn favoriete Nederlandse filmregisseur zijn maar voor Theo van Gogh (1957 – 2004) heb ik ook altijd veel bewondering gehad. Hij was actief als filmregisseur, columnist en televisiemaker. Veel van zijn films maakte hij voor kleine budgetten in zeer korte tijd.
Natuurlijk was Van Gogh tegendraads en wilde hij graag provoceren. Hij voerde zeer scherpe interviews en was niet bang om vervelende vragen te stellen of het zijn gasten ongemakkelijk te maken. In de laatste jaren van zijn leven was hij vooral bekend als criticus van de islam waardoor het beeld van de ‘politieke Van Gogh’ dominant is geworden. EYE wil met het retrospectief vooral de filmmaker Van Gogh zichtbaar maken. Hij maakte tussen 1981 en 2004 dertien speelfilms, waarmee hij waarschijnlijk een van de meest productieve Nederlandse filmmakers was in de afgelopen dertig jaar. Daarnaast regisseerde hij verschillende televisiefilms en -series. Van Gogh maakte films in verschillende genres, van de vroege, in zwart-wit gedraaide lowbudget films Luger en Charley tot de literatuurverfilmingen Een dagje naar het strand, Terug naar Oegstgeest en Vals licht. Van de intieme acteursdrama’s 06, Blind Date en Interview werden na Van Goghs dood Amerikaanse remakes gemaakt. Een andere rode draad in zijn oeuvre zijn de thrillers: Loos, Baby Blue, het op de moord op Fortuyn gebaseerde 06/05 en de politiek geëngageerde tv-films In het belang van de staat en De nacht van Aalbers.
Ik heb nog lang niet alle films van Van Gogh gezien, maar kan me herinneren dat ik Baby Blue een goede thriller vond met fantastisch spel van Roeland Fernhout.
Als onderdeel van het retrospectief worden drie avonden georganiseerd die Van Goghs kwaliteiten als filmmaker belichten, tegen de achtergrond van de Nederlandse filmcultuur van de jaren tachtig tot 2004. Redacteuren van de Filmkrant gaan na afloop van de films in gesprek met cast en crewleden. Ook vertoont EYE vier favoriete klassiekers van Theo van Gogh: Salò, Don’t Look Now, A Clockwork Orange en Repulsion.
Theo van Gogh – alle films, talkshows, zijn favoriete klassiekers en live muziek, van 10 oktober t/m 2 november in EYE, IJPromenade 1, Amsterdam. Zie voor alle info: eyefilm.nl/theo