Ik moest toch beslist eens een Urbanus-album openslaan, vertelde een vriend mij laatst. Urbanus is de komiek uit België waar ik sinds de filmKoko Flaneluit 1990 niet meer om heb gelachen. ‘Beter een vogel in de hand als geen hand!’ riep Urbanus daarin uit. Toch maar een deel van De avonturen van Urbanus opengeslagen.
In Het verbeterde testament krijgt de jonge Urbanus het aan de stok met niemand minder dan God zelf. Wanneer Urbanus tijdens de godsdienstles de gebeurtenissen uit het Oude Testament te veel betwijfelt, verschijnt een chagrijnige God in de klas om de komiek en zijn klasgenoten een lesje te leren. Hij veroordeelt alle bewoners van het plaatsje Tollenbeek tot het herbeleven van de schepping en creëert een tweede aarde uit een plastic aardbol op een puntenslijper. Daar spelen Urbanus en zijn familie de rollen van belangrijke personages uit het oude testament, maar het zal de lezer niet verbazen dat deze versie van het eerste boek van de bijbel heel anders verloopt. Ontregelende humor, maar bovenal ongein en platte grappen kenmerken het universum van Urbanus, of die zich nu in het paradijs bevindt of elders.
De stripreeks bestaat al sinds 1983. De eerste twee albums schreef en tekende Willy Linthout in zijn eentje, daarna schreef hij de verhalen samen met Urbanus. Het verbeterde testament is alweer het 151ste deel. Kennelijk lusten de Vlamingen de stripavonturen van Urbanus wel.
Op zich biedt Het verbeterde testament een leuk uitgangspunt: de God uit het Oude Testament is immers een wraakzuchtige zuurpruim en die mag wat mij betreft best eens op zijn nummer worden gezet. Toch is het soort humor van Linthout en Urbanus (zie afbeelding rechts) niet de mijne. Veel grappen overstijgen het niveau van de seksgrap niet.
Soms komt het duo wel gevat uit de hoek: wanneer Urbanus en co. aan de schepping ontspannen door met een ruimteschip in de vorm van een kip weg te vliegen, worden ze achterna gezeten door God op een vliegende scooter die roept: ‘Halt! Stop! In naam der schepping!’
Het ietwat eenvoudige tekenwerk van Linthout past in principe prima bij de kolderieke verhaaltjes en dit stripgenre. Het totaalpakketje is echter niet wat ik graag lees en ik zal dus niet snel weer een album van Urbanus oppakken. Misschien komt dat door het cultuurverschil tussen Vlaamse humor en de Nederlandse.
Willy Linthout en Urbans. De avonturen van Urbanus #151. Standaard Uitgeverij. ISBN 9789002249679 € 5,95
Als ik dit soort berichten lees, heb ik het vermoeden dat we nog in de middeleeuwen leven. Sommige mensen, niet toevallig vaak gelovige dwaallichten, doen dat ook nog. Ik kreeg vanmorgen onderstaand bericht binnen: in de Star Wars game The Old republic bestaat de optie om een homoseksuele plotlijn te volgen. Schijnbaar wordt gameproducent Electronic Arts nu overspoeld met haatmail van mensen die homoseksualiteit nog steeds een duivelse activiteit vinden.
Lees maar:
Electronic Arts (EA), maker of the highly popular Star Wars: The Old Republic video game – is the target of a boycott orchestrated by hateful anti-gay groups. Why? Because they had the courage to give players around the world the option of including a gay romance storyline in their interactive Star Wars game.
Right now, thousands of anti-gay letters are flooding Electronic Arts headquarters, threatening to push the company and its staff to the dark side (“Homos are ruining gaming!” wrote one boycotter. “I urge all parents to keep any EA games from their children to prevent them to be AIDS-spreading, Satan-loving scum,” wrote another).
But we can do something about it – if we channel the force for good. Companies like Electronic Arts need to be rewarded when they do the right thing. And together we can help them stand their ground. Sign this urgent letter to Electronic Arts (EA) now, asking them to stay strong and resist the dark side. When 50,000 of us sign on, All Out members will make news by dressing as Star Wars characters and delivering your letters directly to Electronic Arts headquarters:
Homohaat, ik snap het niet. Dat je zelf geen homo bent, nou vooruit, dat kan. Niet iedereen is perfect zullen we maar zeggen, ik ook niet, maar laat iedereen lekker in zijn eigen waarde. Waarom dit soort haters zo bang zijn voor homoseksualiteit is mij een raadsel. Laat ik bij deze meester Yoda zelf maar citeren:
“Fear is the path to the dark side. Fear leads to anger. Anger leads to hate. Hate leads to suffering.”
Een paar weken geleden verbleef ik samen met Paul in Edinburgh, haunted capital of the world. We waren daar om held Kevin Smith te bezoeken, maar ook om gewoon een paar dagen lekker de nerd uit te hangen. Aangezien Edinburgh vol ligt met kerkhoven en twee stripwinkels bezit, kwam dat wel goed.
Kerstliedjes zitten zo bij me ingebakken dat ik ze nooit meer uit mijn hoofd krijg. Sterker nog: vaak spoken ze in augustus al spontaan door mijn brein. Verschrikkelijk natuurlijk om in een zonovergoten Nederland opeens Last Christmas van Wham! te gaan neuriën. Gelukkig kan ik met het plaatsen van deze webvideo gepaste wraak uitoefenen op de homo-erotische heren van Wham!, hun jaren tachtig-kapsels en die verschrikkelijke synthesizer die dit nummer overheerst.
Maar dat niet alleen… heb je wel eens goed naar de tekst geluisterd?
Last Christmas, I gave you my heart
But the very next day, You gave it away
This year, to save me from tears
I’ll give it to someone special
Een jaar na dato heeft hij nog steeds last van het feit dat ze hem dumpte. Een jaar later… kom op zeg! Wat een aansteller. En sterker nog: hij is nog steeds niet over haar heen:
Now I know what a fool I’ve been
But if you kissed me now I know you’d fool me again
Gelukkig is het later in George Michaels carrière nog goed gekomen en heeft hij nog een paar mooie albums gemaakt waardoor ik hem Last Christmas bijna kan vergeven. Bijna. Al het begin is moeilijk, moet je maar denken.
Geen idee wat de lulligste kerstvideoclip aller tijden is, maar die lulligheid van Last Christmas wordt door deze parodie uitstekend geïllustreerd.
En oh ja: Merry X-Mas.
Psychiater Sigmund weet gelukkig wel raad met die viespeuken van de rooms-katholieke kerk:
Verder vind ik dit een aardige actie. Dit soort weerstand zie ik graag in dagen waarin de dwaallichten weer overal te horen zijn. Gisteren zag ik een item bij het NOS Journaal, waarin mensen helemaal uit hun dak gingen omdat ze over Jezus mochten zingen. De nachtmis meets De Toppers. Ik vond dat een enger beeld dan wat ik me voorstel van een algemene vergadering van een stel PVV’ers. Mensen schijnen vergeten te zijn dat Jezus, God en al die andere figuren ook maar gewoon door een paar creatieve schrijvers zijn bedacht.
In de sprookjesachtige striproman Habibi behandelt Craig Thompson onderwerpen als vrouwenonderdrukking, seksualiteit en religie.
De Boekenbeurs in Antwerpen is voor Craig Thompson (1975) het voorlopige eindstation van een promotietour van twee maanden. Hij reisde door thuisland de Verenigde Staten en deed in de afgelopen weken Italië, Frankrijk en Duitsland aan om naar eigen zeggen honderden interviews te geven over zijn nieuwste striproman Habibi. ‘Het leukste aan zo’n tour zijn de ontmoetingen met de lezers, behalve als ze zich misdragen zoals daarnet,’ vertelt Thompson. Een fan werd opdringerig bij de signeersessie toen de lijn werd getrokken bij klant nummer vijftig en hij buiten de boot zou vallen. De rest van de sessie waakte een beveiliger over de stripmaker.
‘Het toeren is niet altijd plezierig. Het is erg vermoeiend, maar noodzakelijk en het hoort bij het proces van het strip maken. Het is net alsof je in een band zit. Je wordt bekend door op te treden, niet alleen door een album uit te brengen.’
Seksueel trauma Dat nieuwe album is Habibi: een gelaagde striproman van ruim 670 pagina’s over de bijzondere liefdesrelatie tussen Dodola en Zem, twee weeskinderen die ontsnappen aan slavernij, samen opgroeien en vervolgens elkaar een tijdlang uit het oog verliezen. Als ze elkaar terugvinden is Dodola het favoriete haremmeisje van de sultan en gaat Zem door het leven als eunuch.
‘Nog voordat mijn eerste strip Good-bye, Chunky Rice (1999) uitkwam, wilde ik al een boek over seksueel trauma maken, maar ik bezat het gereedschap nog niet om dit verhaal te vertellen. Ik moest eerst een betere stripmaker worden en meer zelfvertrouwen krijgen voordat ik zo’n duister project kon aanpakken,’ vertelt Thompson. ‘Ik denk dat iedereen seksueel trauma ervaart. Verkrachting, molestatie en misbruik komen overal ter wereld voor. Daarnaast zijn er verschillende lagen van meer subtiele vormen van misbruik of trauma waar mensen mee te maken krijgen als ze opgroeien en zich seksueel ontwikkelen. In mijn jeugd is er iemand die dicht bij mij staat verkracht. Ook al was het een tweedehands trauma en is het mij niet direct overkomen, die gebeurtenis heeft echt mijn leven gevormd. Ik móest dat in een boek verwerken.’
Worsteling
Personages die op gespannen voet met hun seksualiteit leven is een terugkerend thema in het werk van Thompson. In het autobiografische Blankets (2003) verhaalt hij zijn worsteling met ontluikende seksualiteit en een streng christelijke opvoeding, terwijl hij zijn eerste grote liefde memoreert. In Habibi biedt Dodola haar lichaam aan om te overleven terwijl Zem zich zo erg voor zijn seksuele gevoelens schaamt dat hij zich laat castreren. ‘Ik denk dat mensen zich op verschillende momenten in hun seksuele leven, kunnen herkennen in de archetypes van de prostituee en de eunuch. Soms ben je de prostituee, dan ben je losbandig of je bent middels seks wanhopig op zoek naar een diepere betekenis. En dan zijn er momenten in je leven waarin je volledig bent afgesneden van je seksualiteit, zoals een eunuch of een celibatair priester.’
De stripmaker erkent dat zijn fascinatie met het onderwerp deels te maken heeft met zijn religieuze achtergrond: ‘Religieuze dogma’s kunnen je seksleven in de weg zitten, net zo goed als dat ze spiritualiteit in de weg zitten. Religie kan spiritueel castrerend zijn. Iedereen is spiritueel of men dat nu erkent of niet. Geloof kan een barrière vormen en mensen afsnijden van hun eigen idee van spiritualiteit.’
Goddelijkheid
Thompson beschouwt zich tegenwoordig agnost: ‘Ik geloof dat er iets is dat veel groter is dan mijzelf. Je moet leren om goddelijkheid in jezelf en alle mensen te herkennen. Dat is in essentie wat liefde is.’
Behalve seksueel trauma behandelt Thompson ook onderwerpen als milieuvervuiling en de grote verschillen tussen arm en rijk in het gelaagde Habibi. Met dit boek kon hij een persoonlijker verhaal vertellen dan met Blankets of zijn geïllustreerde reisdagboek Carnet de voyage: ‘In een autobiografie ben ik het enige personage waar ik echt voor kan instaan. De andere mensen in dat verhaal zijn eigenlijk verwaterde versies, het zijn mijn percepties van die personen. In fictie staat ieder personage voor een bepaald facet van de auteur. Ieder personage, zelfs de nare figuren, zijn een deel van je, dus onthul je meer van jezelf. Van het maken van Carnet de voyage heb ik geleerd dat je in memoires de meest pikante zaken achterwege laat. De beste dingen van het leven, de meest kwetsbare en rauwe dingen, zijn te privé om te onthullen. Anders doe je te veel mensen pijn. Je kunt dus meer onthullen in fictie.’
Duizend-en-één-nacht
In Habibi verwijst Thompson veelvuldig naar verhalen uit de Bijbel en de Koran, en legt deze naast elkaar om de overeenkomsten te benadrukken. ‘Ik zie religie als een menselijke constructie die een barrière vormt tussen mensen en culturen. Je moet die grenzen opheffen, want er zijn veel meer verbindingen dan scheidingen. Religies die voortkomen uit Abraham – judaïsme, christendom en islam – zijn in de kern allemaal hetzelfde omdat ze voortvloeien uit dezelfde verhalen, terwijl mensen altijd de verschillen benadrukken.’
De sfeer en setting in het boek, de woestijnlandschappen, de harem van de sultan en de architectuur van het paleis en de steden, doen erg denken aan een romantisch beeld van het Midden-Oosten zoals we dat kennen uit verhalen als Duizend-en-één-nacht – een overduidelijke inspiratiebron voor Thompson. ‘In Habibi wilde ik aan de ene kant de stereotypen die we kennen uit oriëntalistische sprookjes als Duizend-en-één-nacht gebruiken terwijl ik tegelijkertijd de thema’s uit die verhalen op een dieper en reëel niveau wilde onderzoeken. Ik had veel plezier in het goochelen met die twee elementen.’
Vrouwen
De stripmaker toont een patriarchale maatschappij waarin de vrouw een ondergeschikte rol speelt. In de eerste scène wordt Dodola al op negenjarige leeftijd uitgehuwelijkt aan een oudere man. Geeft de stripmaker daarmee commentaar op Arabische cultuur? ‘Dit is niet specifiek voor de islamitische samenleving, maar een universeel verschijnsel. Het is 2011 en over de hele wereld is er geen sprake van echte gelijkwaardigheid tussen de seksen. Zelfs in zogenaamd beschaafde culturen als Amerika zijn er nog steeds minder kansen voor vrouwen.’
Erotiek Nu Habibi na jaren arbeid af is, is de stripmaker nog niet klaar met het onderwerp seksualiteit. Een van zijn volgende projecten wordt een strip over seks. ‘Ik onderzoek de historie van erotiek en erotische kunst, want naar mijn mening is dat nog niet op de juiste manier in strips behandeld. En dat moet, want strip is een veel geraffineerder medium om erotiek te verbeelden dan bijvoorbeeld fotografie dat makkelijk pornografisch en uitbuitend kan zijn. Dat zit in de natuur van deze twee media. Fotografie steelt een beeld. Het neemt, terwijl tekenen juist geeft. Tekeningen kunnen veel menselijker zijn.’
Craig Thompson: Habibi Een deken van sneeuw (Blankets) (uitgeverij Oog & Blik/De bezige bij)
De cineast, columnist, televisiemaker en polemist Theo van Gogh werd op 2 november 2004 vermoord door Mohammed Bouyeri. Een religieus dwaallicht dat zich beledigd voelde en vond dat de boosdoener van zogenoemde beledigende uitspraken maar dood moest. Ik hoop dat hij wegrot in zijn cel, waar hij levenslang moet zitten.
Ter vergelijking: Volkert van der Graaf kreeg 18 jaar na de moord op Pim Fortuyn, maar het ziet er naar uit dat hij binnenkort weer vrij rondhuppelt. Iets wat ik niet begrijp en ja, ik vind dat er veel te laag gestraft wordt in dit land.
In de tram moest ik denken aan de speech die cabaretier Hans Teeuwen hield bij de onthulling van ‘De schreeuw’ op 19 maart 2007. Hij zong er een aardig liedje bij, maar ik kon niet meer op de tekst komen. Gelukkig biedt YouTube in dat soort gevallen altijd uitkomst:
Ik mis het geluid van Theo van Gogh. In tegenstelling tot Wilders waren zijn uitspraken vaak gekscherend. Met humor wist hij een hoop op tafel te krijgen. Natuurlijk waren sommige uitspraken op het randje, maar wat dan nog? Wie zich daardoor beledigd voelt… Nou ja, het is werkelijk onvoorstelbaar dat hij daarvoor vermoord is. Ik vind het ook doodzonde dat we geen nieuwe films meer van deze maverick director kunnen zien.Van Gogh wist meestal met een laag budget en een paar dagen tijd een interessant werkstuk af te leveren. Niet altijd briljant, maar altijd boeiend om naar te kijken.
Sinds de moord op Van Gogh staat de vrijheid van meningsuiting in Nederland er niet beter voor. De term wordt veel gebezigd, daar niet van, maar ik heb toch sterk het gevoel dat steeds minder kunt zeggen wat je vindt zonder dat er meteen vanuit een bepaalde hoek bedreigd wordt. Wat je ook zegt: er is altijd wel iemand die zich beledigd voelt.
De Deense cartoonrellen. Ik kan daar nog steeds woedend van worden. Je tekent een cartoon met de profeet Mohammed in de hoofdrol en je zit de rest van je leven binnen. Je moet vrezen voor je leven omdat een stelletje idioten vindt dat je hun profeet hebt beledigd.
Omdat er ergens in een boekje staat geschreven dat het betreffende personage nooit afgebeeld mag worden. En daarom ga je de tekenaar maar met de dood bedreigen. Kleinzielige geesten met veel te lange tenen zijn die moslim fundamentalisten. Hun geloof in de islam moet wel heel wankel zijn, want bij ieder kritisch wissewasje beginnen ze moord en brand te schreeuwen, vlaggen te verbranden en mensen te bedreigen.
Bron: NRC Next.
Dinsdag was op het actualiteitenprogramma EénVandaag een interview te zien met cartoonist Kurt Westergaard die de beruchte cartoon tekende. Een held van het vrije woord. Politiek cartoonisten hebben de taak om zaken aan de kaak te stellen. Het is hun werk. En die taak moeten ze gewoon kunnen uitvoeren.
‘Met mijn cartoon wilde ik aantonen, dat terroristen de islam gebruiken als spirituele munitie,’ vertelt hij in een van de vele tv-interviews die hij na de publicatie van de cartoon gaf.
Westergaard is een paar maanden geleden gestopt met zijn werk, omdat hij vreesde voor de veiligheid van zijn collega’s bij de krant. Jarenlang heeft hij zich echter verweerd tegen de geuite bedreigingen van moslim fundi’s. Hij overleefde zelfs een aanslag in zijn huis van een Somalische moslimextremist die met een bijl liep te zwaaien. Het klinkt als het verhaal van een spannende film, maar is de droeve werkelijkheid waarin we leven. Westergaard wordt dag en nacht beveiligd door de geheime dienst. In de afgelopen vier jaar heeft hij minstens tien huizen bewoond, vaak op afgelegen plekken. Een halfje wit halen in de supermarkt is er niet meer bij.
Het gevolg van al dat angstsaaien is zelfcensuur. En dat is, zegt ook Westergaard in het interview, de ergste vorm van censuur die er is. De cartoonist geeft in het interview aan dat hij nog steeds woedend is. En terecht. We zouden allemaal nog steeds woedend moeten zijn op deze inperking van vrije meningsuiting.
Je moet alles kunnen zeggen wat je wilt. Je moet als kunstenaar alles kunnen maken wat je wilt. En je moet ieder onderwerp kunnen aanspreken: sprookjesfiguren uit religieuze boeken, politieke kopstukken, trendsetters, modeverschijnselen, gigantische economische missers, het weer, wat dan ook. Alles zou bespreekbaar moeten zijn. Zo simpel zou de wereld in elkaar moeten zitten.
Saillant detail: later dit jaar publiceert Westergaard zijn autobiografie. Op de voorkant staat – vooralsnog – de gewraakte cartoon gepland. Ik hoop van harte dat we die omslag in alle schappen van alle boekwinkels mogen zien liggen.
Hieronder het interview uit de aflevering van EénVandaag.
Fijn, ze zijn weer terug: de zwarte tampons met voetjes. Ik heb het natuurlijk over de Burka Babes van Peter de Wit. Wederom legt de stripmaker de vinger op de gevoelige plek. Niets nieuws onder de zon, maar nog steeds steengoed.
De dames doken voor het eerst op in de strip Sigmund en komen nog regelmatig langs in de populaire gagstrip. Het bundelen van de strookjes met de moslima’s in hoofdrol heeft uitgeverij de Harmonie geen windeieren gelegd. Van het eerste deel Burka Babes, dat ook in een internationale editie verscheen, werden meer dan 20.000 exemplaren verkocht. Ook over de grens leest men de zwarte humor van De Wit graag. De Spaanse editie werd gepresenteerd tijdens het Ficomic Festival in Barcelona, dat tussen 6 en 9 mei plaats vond. De Franse editie verscheen in mei onder de titel Burqa fashionista.
Doodswens Polderburka’s is net als het eerste deel uit 2007 uitgegeven in een horizontaal hardcover boekje. Wederom gaat De Wit op speelse wijze om met de uitwassen van de islam. De Wit houdt het op het eerste gezicht luchtig. Grapjes over een burka die in de zon ligt om bruin te worden, een fles sunfactor 0 staat naast haar. Een cartoon waarin twee dames poseren voor de Eiffeltoren, terwijl de fotografe hen vraagt om te glimlachen – alsof je door die dunne kijkspleet van de burka ooit een mond zou kunnen zien. Maar vergis je niet: er is duidelijk een kritische noot in De Wits grollen te vinden. Het is voor de dametjes in zwart geen pretje om er als levensgrote tampon door het leven te moeten. ‘Ik wou dat ik dood was!’ schreeuwt het meisje Nilgüm het uit, als haar gevraagd wordt hoe haar eerste dag in burka bevalt. Ook de moslimman komt er niet goed van af: een paar cartoons refereren naar de ondergeschikte positie van de vrouw en mishandeling binnen het moslimhuwelijk. Het is te hopen dat fundamentalisten ook de humor van de burka babes inzien.
Niemand
Dat de burka symbool staat voor onderdrukking, wordt nog eens in de laatste strook door de stripmaker onderstreept, wanneer een burka babe op aanraden van Sigmund zich van haar alles bedekkende gevangenis moet ontdoen, blijkt eronder de burka toch nog een onzichtbare vrouw schuil te gaan. Een wezen zonder identiteit. ‘Ja, dat is de kracht van de onderdrukking,’ verzucht Sigmund. Best schrijnend als je erover nadenkt.
Peter de Wit – Polderburka’s
De Harmonie, € 9,90
ISBN: 9789061699422
Zondagavond was ik in een beetje jolige bui. Ja, ik heb daar zelfs wel eens last van. Samen met @MalafideMarloes had ik een twitterdialoog over #durftevragen. Dé manier om via Twitter aan informatie te komen want meestal krijg je binnen een paar minuten een paar goede antwoorden of suggesties. Ik besloot de vraag die we ons allemaal wel eens stellen in de groep te gooien.
Wat is de zin van het leven?
Zeven simpele woorden in de juiste sequentie vormen de vraag die eigenlijk niet te beantwoorden valt. Er is in ieder geval geen universeel antwoord dat iedereen tevreden zal stellen. De reacties die ik via Twitter binnenkreeg waren dan ook divers en allemaal legitiem.
LindavanH: RT @MichaelMinneboo: Wat is de zin van het leven? #durftevragen 🙂 genieten en je droom leven (??)
JoepLemmers: Voortplanten.
_Fee: Genieten Michael, da’s alles.
RickWildeman: @michaelminneboo: Goede vraag
Namrepus: Biologisch gezien: Voortplanting
FrontaalNaakt: @MichaelMinneboo Hoe ouder ik word, hoe meer het me duidelijk wordt dat het leven absurd en zinloos is.
Abstractisme: @MichaelMinneboo huilen, poepen, knuffelen, delen, universele liefde, snurken, plagen, voelen, leren, uhm en eten natuurlijk en geluk. x Maar ik heb het me ook wel eens afgevraagd #dezinvanhetleven ~ de ware essentie haal ik uit mezelf zijn en doen wat ik wil. Maar vooral mezelf zijn en daar dichtbij blijven, maakt het gelukkigst 🙂
Flugfruit: Tsja…
Het is een open deur: de zin geef je er zelf aan. That’s it.
@Flugfruit: Ja, maar wat is voor jou de zin van het leven dan?
Flugfruit: Uhm.. mijn instelling is dat nu ik er toch ben het gewoon zo leuk mogelijk moet maken. Daarnaast vind ik dat ik moet proberen de wereld iets beter te maken zover dat binnen mijn macht ligt.
@Jasper_Vos: Wat is dat voor site? Een soort van kunstproject ofzo?
@MichaelMinneboo De site heeft als doel om een discussie op gang te brengen. Op persoonlijk, bedrijfs en maatschappelijk niveau. Soort kunst.
Eenmalige aanbieding
Erg leuk om de visie van andere mensen eens te horen en Twitter is daar een prima medium voor. Opvallend genoeg heb ik geen religieuze dwaallichten onder mijn volgers op Twitter anders had het God-argument vast de kop opgestoken.
Natuurlijk heb ik zelf ook wel eens serieus nagedacht over het antwoord op deze vraag. Aangezien God voor mij net zo goed fictie is als dat Jack de Vries een brave echtgenoot zou zijn, geloof ik niet in een hiernamaals. Dit leven is alles wat je hebt. Daarna wordt de uit-knop onherroepelijk ingedrukt. Dus wat is het doel van het feit dat ik hier een bepaalde tijd rond kan lopen?
Voortplanten hoeft voor mij niet: ik heb de wens altijd kinderloos te blijven. Dus die optie valt voor mij af, tenzij we spreken over de daad en niet het potentiële gevolg ervan.
Ik kan me eigenlijk wel vinden in de antwoorden die ik via Twitter kreeg. De visie van FrontaalNaakt onderschrijf ik: Het leven is absurd en a priori zinloos. Toch heb ik er veel lol in en geniet ik elke dag wel van iets. Voor mij heeft het leven an sich geen doel. Het is er gewoon, waarschijnlijk zo’n toevalligheid die je niet kunt verklaren.
Ik heb er niet om gevraagd om geboren te worden, ik hoef niet te reïncarneren, me te verantwoorden aan een niet-bestaande God en al helemaal niet een heilig boontje uit te hangen omdat ik bang ben dat ik anders naar de hel ga. Maar nu ik er toch ben kan ik mijns inziens het beste streven naar plezier en het verwezenlijken van mijn persoonlijke doelen.
En tot slot: laten we de zaken vooral niet te serieus nemen.
‘I love you, but I love Jesus more,’ geeft Dorothy (Kristin Adams) als verklaring waarom ze niet met Perry naar bed wil voor het huwelijk. Ze is daarmee het tegenovergestelde van de wilde Leslie. Leslie is een van de Meiden van Charles Manson. Zij heeft er geen moeite mee haar liefde en lichaam te delen met anderen.
Perry (Gregory – Everwood – Smith) komt in aanraking met Leslie wanneer hij zitting neemt in de jury die moet bepalen of zij, Manson en twee andere vrouwen de doodstraf verdienen. Leslie (Kristen Hager) was betrokken bij de slachting van een gezin. Tijdens de rechtzaak heeft de christelijke Perry moeite met het kiezen tussen zijn lustgevoelens voor Leslie en de wens van zijn vader en verloofde, die vinden dat Manson & Co. de stoel verdienen.
Opoffering
Zware kost? Allerminst. Regisseur Reginald Harkema uit zijn kritiek op Amerika ondubbelzinnig, maar doet dit met een de verzachtende knipoog van de satire. Zowel de familie Manson als het christelijke kamp worden dik aangezet vertolkt. Pa is bereid om zijn zoon te laten sterven in Vietnam, want God heeft immers ook zijn enige zoon moeten opofferen ten goede van de mensheid. Dorothy spant wat domme opmerkingen betreft de kroon: ‘If they can kill a Hollywood actress, they can kill anyone!’
Behalve humor, benadrukt de regisseur op zelfbewuste wijze de kunstmatigheid van de cinema om zijn boodschap te verzachten. Harkema versnijdt bijvoorbeeld archiefbeelden met zijn eigen opnames. In de scène waarin Perry Dorothy op straat ontmoet, kijken ze vol vreugde toe hoe een stel studenten wordt gearresteerd. Deze arrestatie bestaat uit zwart-wit archiefbeeld dat overduidelijk contrasteert met de felgekleurde scènes uit de rest van de film. Ook worden er in een droomsequentie psychedelische effecten toegepast die werden gebruikt in de jaren zestig.
John Waters
En zo gebruikt Harkema wel meer filmtechnieken die de film van een speels karakter voorzien. Sterker nog: een van de juryleden lijkt verdacht veel op filmmaker John Waters. Een verwijzing naar het feit dat Waters zich in latere jaren heeft ingezet om Leslie vrij te krijgen. Ze had in zijn ogen immers al genoeg geleden. En als de echte Leslie ook maar half zo ontwapenend is als actrice Kristen Hager, who can blame him?
De luchtige benadering doet niets af aan de strekking van de film. In wezen handelen zowel de Meiden van Manson als de leden van het Christelijke gezin op basis van een onzinnig vertrouwen in één man (respectievelijk Charles Manson en Jezus) en claimen ze beiden de waarheid in pacht te hebben. Met dit verschil dat de vader van Perry, die voor de Vietnamoorlog en de doodstraf is, het gelijk van de meerderheid van de Amerikaanse bevolking en president Nixon aan zijn kant heeft. In mijn ogen zijn pa en Manson beiden waanzinnig. Perry twijfelt nog, maar gaat na zijn jurering doodleuk werken voor een bedrijf dat napalm maakt. Wie uit naam van God spreekt heeft immers gelijk.
Tijdens het kijken van Leslie, My Name is Evil, bekroop mij dan ook een beangstigend idee: het is niet moeilijk voor te stellen dat christelijke fundamentalisten in de Verenigde Staten helemaal niet doorhebben dat Harkema zijn film satirisch heeft bedoeld. Mensen die hun leven wijden aan een sprookjesfiguur en blind vertrouwen in geestelijk leiders die onzinnige verbanden leggen tussen homoseksualiteit en pedofilie, zijn in mijn ogen eigenlijk enger dan de Meiden van Manson. (Zolang de dames het hakmes in de keukenla laten liggen uiteraard.)
Leslie, My Name is Evil stemt tot nadenken. En dat maakt het voor mij een fijne film.
Deze recensie is ook op het Imagine filmblog van Zone 5300 gepubliceerd. Wil je meer recensies over de films op Imagine? Check de artikelen van mijn collega’s.
Je praat tegen dovemansoren als je een gelovige probeert uit te leggen waarom het geloof in God een onzinnige bezigheid is.
Vroeger had ik het misschien geprobeerd, maar tegenwoordig zie ik in dat dit net zo nutteloos is als hopen dat er met een kabinet waarin Balkenende de scepter zwaait ooit nog goede beslissingen worden genomen. In onderstaande video wordt door middel van logica het geloofs vraagstuk ontkracht. Nutteloos natuurlijk, want het lijkt me duidelijk dat geloven in God en logica niet samen gaan, noch dat fundamentalisten zich laten overtuigen van een (logisch) tegengeluid, maar het verhaaltje is wel vermakelijk.
Tot mijn genoegen heeft de Vlaamse schrijver Dimitri Verhulst maandag de Libris Literatuurprijs 2009 gewonnen met zijn boek Godverdomse dagen op een godverdomse bol.
Bij deze wil ik de jury bedanken voor het uitverkiezen van Verhulsts boek. Maar vooral de Vlaamse schrijver moet bedankt worden om zo’n prachtige titel aan zijn werk te geven. Het schenkt mij een sardonisch genoegen dat deze heerlijke titel de hele dag door de lezers van de journaals uitgesproken gaat worden in dit Nederland der vertrutting.
Dit Nederland waar een Bond tegen het – fucking – vloeken bestaat die denkt volwassen mensen te moeten opvoeden en dat hoopt te doen door stationsmuren vol te plakken met kinderachtige leuzen. Het LageLand waar omroepen werknemers schorsen omdat ze een beetje bloot in bladen verschijnen en die geen tegenspraak dulden tegen niet-letterlijke interpretaties van een oud stoffig sprookjesboek. Een niet zo NederigLand waar de christenen aan de macht zijn door vooral alle belangrijke beslissingen uit te stellen uit angst de coalitie te breken, maar ondertussen van alles lopen te verbieden en welhaast tot in de slaapkamer komen controleren of je wel vroom leeft. En waar aan de andere kant oppositiepartijen met één programmapunt het premierschap denken te halen. Een Waterland waar een dwaze man de Ark van Noach na laat bouwen en menig brievenbus laat volstouwen met een reclamefolder voor het scheppingsverhaal.
Ik hoop dat de moraalridders van Nederland iedere keer als Verhulsts boek vandaag bij naam wordt genoemd, binnensmonds zullen vloeken van ongenoegen.Godverdomse dagen op een godverdomse bol! Zeker weten!Lees ook: