Ridley Scott – Michael Minneboo

Favoriete 1980s films

Work in progress… Mijn lijstje met favoriete films uit de jaren tachtig.

Misschien komt het door series als The Americans, misschien doordat ik nu de roman De wonderjaren van Billy Marvin aan het lezen ben. Maar het kan ook nog een nawee zijn van het schrijven van Mijn vriend Spider-Man, want daarvoor moest ik ook diep in mijn verleden graven. Een deel van het boek speelt zich af in de jaren tachtig, want toen ontdekte ik Spider-Man.

Hoe dan ook, ik heb ontzettende zin om films uit de jaren tachtig te bekijken. Op cultureel vlak is dit toch wel mijn favoriete decennium wat cinema en series betreft en dat komt natuurlijk omdat het mijn jeugdjaren zijn. Hierin werd mijn persoonlijkheid geboetseerd. In dit decennium werd ik gevoed met cinema die me de rest van mijn leven bij zou blijven en mijn beeld op de wereld grotendeels zou bepalen.

Maar welke films te kijken, want in de jaren tachtig zijn ontzettend veel films uitgebracht. Daarom hier een aanzetje met mijn favoriete films uit die tijd.

Let wel, dit zijn niet per se ‘de beste’ films van toen. Dat zou waarschijnlijk een andere lijst opleveren. Ik geloof niet zo in de Oscars, eerlijk gezegd.

Het is een zeer persoonlijk lijstje met favoriete films. Daarmee bedoel ik films die ik meerdere keren gezien heb. Toen en later. Films die voor mij het decennium bepaalden. Films die me nu zo’n fijn nostalgisch jarentachtiggevoel geven. En films die ik nu ook met veel plezier zal kijken.

Als je begrijpt wat ik bedoel (Harrie Geelen, Bjørn Frank Jensen, Bert Kroon, 1983)

Amsterdamned (Dick Maas, 1988)

Back to the Future (Robert Zemeckis, 1985)

Batman (Tim Burton, 1989)

Beetjejuice (Tim Burton, 1988)

Beverly Hills Cop (Martin Brest, 1984)

Beverly Hills Cop II (Tony Scott, 1987)

Blade Runner (Ridley Scott, 1982)

The Blues Brothers (John Landis, 1980)

Die Hard (John McTiernan, 1988)

E.T. the Extra-Terrestrial (Steven Spielberg, 1982)

Fame (Alan Parker, 1980)

Ghostbusters (Ivan Reitman, 1984)

Highlander (Russell Mulcahy, 1986)

Lethal Weapon (Richard Donner, 1987)

Licence to Kill (John Glen, 1989)

A Nightmare on Elm Street (Wes Craven, 1984)

Planes, Trains & Automobiles (John Hughes, 1987)

Purple Rain (Albert Magnoli, 1984)

Raiders of the Last Ark (Steven Spielberg, 1981)

Robocop (Paul Verhoeven, 1987)

Rocky I t/m IV (Goed, de eerste Rocky stamt uit de jaren zeventig, maar je moet die films toch als een verhaal zien. En het IV is puur, heerlijke koude oorlog paranoia.)

Scrooged (Richard Donner, 1988)

Star Trek II t/m IV

Star Wars Episode V + VI

The Secret of My Succe$s (Herbert Ross, 1987)

The Transformers: The Movie (Nelson Shin, 1986)

Who Framed Roger Rabbit (Robert Zemeckis, 1988)

Wat, denk je wellicht, waar is The Shining?! Of waar is X of Y? The Shining is geen favoriet van me, geen enkele film van Stanley Kubrick eigenlijk. En waar is The Terminator??? Wel, ik vind de Terminator tof, maar niet zo tof als het tweede deel die in de jaren negentig uitkwam.

En daarbij: dit lijstje is een work in progress. Er komen vast nog meer films op te staan, als ik er wat meer over heb nagedacht.

Anyway, jouw lijstje ziet er vast heel anders uit. Laat maar horen in het commentformulier hieronder.

In de maand september brengt Melkweg Cinema een hommage aan striplegende Jean Giraud alias Moebius, die maart dit jaar overleed.

De invloed van stripmakers reikt soms verder dan het witte papier. Dat geldt zeker voor de eigenzinnige Franse stripmaker en kunstenaar Jean Giraud die niet alleen collega’s inspireerde, maar wiens unieke grafische werk vol exorbitante universa en futuristische decors ook filmmakers beïnvloedde.

Onder het pseudoniem Moebius tekende hij surreële en inventieve sciencefictionstrips als De Incal en Arzach, waarin het heldere kleurgebruik, de rijke verbeelding en het gevoel voor humor en relativering opvallen. Deze strips maakten indruk op filmmakers, waardoor Giraud vaak gevraagd werd als decorontwerper en storyboardtekenaar.

Samen met onder andere H.R. Giger was hij verantwoordelijk voor de look van de klassieker Alien van Ridley Scott: uit Girauds pen vloeiden ondermeer de afwijkende en logge ruimtepakken. Ook in de bizarre cyberwereld van Tron en met name in de uitbundige vormgeving van The Fifth Element herkennen we zijn hand. Moebius en geestverwant Jean-Claude Mézières werkten als artdirectors aan de sciencefictionfilm van Luc Besson waarin een kleurrijke visie van toekomstig New York te zien is, met taxi’s die tussen eindeloos hoge gebouwen vliegen en waar op verschillende niveaus trottoirs als bruggen de bouwwerken verbinden.

Als Moebius hanteerde Giraud een surrealistische, expressieve stijl, maar onder zijn eigen naam tekende hij realistisch. In 1963 brak hij internationaal door als tekenaar van de naturalistische westernreeks Blueberry. De titelheld evolueerde van held naar antiheld, een non-conformistische cowboy die zich uiteindelijk zou scharen bij de Indianen. In 2004 maakte Jan Kounen een atypische verfilming van de strip, een mengsel van western en drugsfilm.

In maart dit jaar stierf Giraud op 73-jarige leeftijd aan kanker, daarom brengt Melkweg Cinema van 8 tot 26 september hommage aan de striplegende door bovenstaande films en documentaires over zijn leven en werk te vertonen. Ook zijn er twee producties van filosoof en filmmaker Alejandro Jodorowski waarmee Giraud veel samenwerkte te zien en Thru the Moebius strip, een intergalactische versie van het sprookje van Jaap en de bonenstaak, gebaseerd op de waanzinnige striptekeningen van Giraud. Sommige films van In Focus: Jean ‘Moebius’ Giraud worden ingeleid door stripmakers, waaronder Typex, Jan Cleijne en Tonio van Vugt.

Voor het volledige programma zie: melkweg.nl.

Dit artikel is in NRC Handelsblad van 6 september gepubliceerd.