Piotr Nikolievitch Rasputin, ook wel bekend onder de naam Colossus van de X-Men, is niet alleen een superheld met een huid van organisch staal, hij heeft ook aardig wat tekentalent. Dit is een pagina uit zijn schetsboek waarop hij zijn teamgenoten heeft getekend.
Niet toevallig tekent Peter in dezelfde stijl als Marc Silvestri. 🙂
Uit: Uncanny X-Men #225.
Afbeelding © Marvel.
Een snelle, doch rake schets van Daredevil door Frank Miller. Grappig: ondanks alle andere makers die aan Daredevil gewerkt hebben, moet ik bij deze superheld toch als eerste aan de run van Frank Miller denken. Dat blijft mijn favoriete reeks verhalen met Matt Murdock. En natuurlijk Born Again, de strip die Miller samen met David Mazzucchelli maakte.
Bron afbeelding: Marvel Comics Of the 1980s.
Als stripjournalist maak ik geregeld video’s van stripmakers die op beurzen voor hun fans tekeningen maken. Het is namelijk altijd interessant om een tekenaar aan het werk te zien en om uit het niets een illustratie te zien ontstaan. Dat maakt het project Sparkle the Brain van Romano Molenaar ook zo leuk. Hij maakt iedere dag een tekening uit zijn hoofd. Zonder voorstudie zet hij in één keer een illustratie op papier. Een goede manier om zijn vakmanschap op peil te houden en zichzelf nieuwe uitdagingen te geven. Molenaar zet vaak een time-lapse video op zijn facebookpagina waarin je kunt zien hoe hij de tekening maakt.
De illustraties zijn gebundeld in een koffietafelboek en daarin vertelt Molenaar: ‘Sparkle the Brain is een zoektocht van epische proporties voor me geworden. Ik moest diep graven in mijn geheugen om te achterhalen hoe een dier echt functioneert. Hoe rent een paard? Hoe zijn dingen met elkaar verbonden? Hoe ziet iemand er vanonder uit? Ik moest mezelf forceren om deze moeilijke kwesties te confronteren en ze niet uit de weg te gaan, om me te ontspannen en gewoon te beginnen met tekenen.’
Gracieus
Romano tekent ’s ochtends aan de ontbijttafel. ’s Avonds werkt hij de schets uit en voegt hij details toe. De tekeningen behouden evengoed hun spontaniteit en hebben iets schetsmatigs, wat ik erg mooi vind. De tekeningen zijn levendig en energiek, zoals bovenstaande illustratie waarin een mannelijke held een cyborg door tweeën hakt, goed laat zien. Met één gracieuze beweging maakt de zwartharige man zijn tegenstander voorgoed onschadelijk. De cyborg probeert het laserzwaard nog te ontwijken, maar is te traag. De tekening biedt veel ruimte voor speculatie: staan er nog meer cyborgs klaar om in de aanval te gaan? Wie is deze held eigenlijk en waarom wordt hij aangevallen? Het is aan de toeschouwer om de details in te vullen.
Veel tekeningen in het boek Sparkle the Brain zorgen voor een glimlach op mijn gezicht. Dat komt omdat de tekeningen het plezier uitstralen dat Molenaar moet voelen als hij ze op papier zet, maar ook omdat hij erg grappige dingen laat zien. Zoals de tekening geïnspireerd op de vrolijke hippies uit de jaren zestig en de illustratie van de overdreven gespierde, stoere vent met een supersoaker in zijn hand. De pagina die een ode is aan de film Back to the Future is een feest van herkenning. Molenaar tekende onder andere Marty McFly die aan het begin van de film voor een enorme speaker staat met een gitaar in zijn hand. Wie de film kent, weet dat McFly na het aanslaan van het eerste akkoord door de luchtdruk van de speaker wordt weggeblazen.
Draakje
Een opvallende tekening vind ik dit portret van de draak en zijn reisgenote, met name omdat de lijnvoering van Romano hier wat schetsmatig overkomt terwijl er toch een rijk gedetailleerde draak op papier staat. Het is bijna alsof hij snel moest tekenen voordat de poserende draak zijn vleugels uit zou slaan en wegvloog. Draken fascineren de tekenaar: ‘Qua vorm en structuur vind ik ze erg interessant. Ik bedoel de grote kaken, schubben, hoorns en vleugels. Het is een veelzijdig creatuur waar je qua vormen erg goed mee kan werken als tekenaar. En door de grootte krijgt de draak epische waarden. Met al die elementen bij elkaar genomen kun je als tekenaar zo’n draak als het ware een ziel geven.’
Gepubliceerd in Eppo #17 (2015).
Je maakt sinds kort vrijwel iedere dag een illustratie in je schetsboek die je op Instagram plaatst. Waarom?
Ik zit pas sinds kort op Instagram, en dat zorgde meteen voor een stroom aan mooie tekeningen. Ik wilde zelf ook zulke dingen maken, dus besloot ik om maar gewoon te beginnen en elke dag een tekening te posten.
Maak je ze ’s ochtend bijvoorbeeld om je tekenspieren los te maken?
Nee, juist vaak aan het einde van de dag, als een soort afsluiter van de dag. Het is ook heel vrij, totaal tegenovergesteld van mijn normale werk.
Je gebruikt ook gevonden knipsels. Hoe ben je er zo bij gekomen om collages te maken?
Ik verzamel al langer washi tape en mooie papiertjes om ‘ooit’ te gebruiken in mijn tekeningen, maar ik deed er in de praktijk erg weinig mee. Dus nu dwing ik mezelf om er eindelijk eens mee aan de slag te gaan.
Heb je dat collage-maken hiervoor eigenlijk wel vaker gedaan?
Een beetje, ik heb net een nieuw boek afgemaakt en ben daarin op losse snippers papier gaan tekenen en er tape bij gaan gebruiken. Maar dit gaat wel een stapje verder.
Bij een van de foto’s heb je gezegd: “Most of the time I have no idea what I’m doing.” Kun je toch uitleggen hoe je te werk gaat als je zo’n illustratie maakt? Waardoor laat je je inspireren?
Meestal kijk ik eerst wat plaatjes op Pinterest, om zin te krijgen om zelf iets te maken en om ideeën te krijgen. Die zijn meestal erg rudimentair, bijvoorbeeld dat ik een patroon of kleurcombinatie zie die ik ook wel eens wil gebruiken.
Daarna pik ik, vaak willekeurig, wat papiertjes uit mijn verzameling en plak die bijna even willekeurig in mijn schetsboek. Met dat als basis werk ik verder: ik plak er washi tape bij, teken met potloden en stiften, scheur weer wat weg of plak iets ergens overheen… En dan groeit er langzaam een afbeelding en maak ik de tekening af. De Pinterest-ideeën ben ik dan vaak al lang weer vergeten.
Van te voren heb ik nooit een idee wat het gaat worden, het gaat vrij intuïtief, en mislukt daarom ook nog wel eens. Heel anders dan mijn normale werk, waarbij ik overal controle over heb.
Hoe is de respons op Instagram?
Moeilijk te zeggen. Positief, maar ik ben nog maar net bezig, en ik zie vaak zulke lelijke dingen op Instagram met heel veel likes… Ik probeer me maar niet te laten leiden door de hoeveelheid likes en volgers.
Hoop je zo nieuw publiek te winnen voor je werk?
Nee, ik heb niet echt verwachtingen ervan. Het is meer een middel om te zorgen dat ik nieuwe dingen uitprobeer, en ook echt dingen maak in plaats van er alleen over te denken.
Al word ik nu opeens gevolgd door tieners met manga-tekeningen, ook wel weer leuk.
Wanneer kunnen we weer eens een nieuw album van je verwachten?
Snel, hoop ik! Het boek waar ik het eerder over had is klaar. Ik moet het alleen nog scannen en bewerken, en een geschikte uitgever ervoor zoeken.
Ah, fijn! Waar gaat dat album over?
Het onderwerp hou ik liever nog even geheim, daarom heb ik het expres niet vermeld.
Ben benieuwd. We wachten af en ondertussen volgen we Maaike op https://instagram.com/maaike.hartjes/
Eén keer per jaar maakt Gerard Leever een aflevering van zijn autobiografische strip Gleevers Dagboek en de nieuwste zal in StripNieuws #54 gepubliceerd worden. Daarnaast staat in dit nummer ook een oude aflevering over hoe Gerard zijn vrouw Wilma Leenders ontmoette. Deze aflevering is voor het eerst in kleur. Daarnaast staat er een interview met Wilma over haar inkleurwerk in en verzorgt het duo de cover van het blad. Je kunt dus gerust spreken van een Gleever/Leenders focus in de nieuwste StripNieuws.
En waarom ook niet? Het duo gaat al jaren mee in de Nederlandse stripwereld en heeft zijn strepen meer dan verdiend. Gerard was zo aardig om alvast een schets van de nieuwe aflevering naar me op te sturen, een kleine preview van wat komen gaat:
Je maakt tegenwoordig nog maar één aflevering van je dagboek per jaar. Waarom zo weinig?
Dat is eigenlijk vooral omdat ik er niet meer tijd voor heb. Ik heb het erg druk met Suus & Sas voor Tina en daarnaast nog wat losse opdrachten. Daarbij krijg ik niets betaald voor de strip en ik kan om duidelijke redenen (huis, studerend kind e.d. ) niet teveel tijd gaan besteden aan onbetaalde dingen. Helaas wilde Eppo de strip niet meer hebben en als reden werd de lage frequentie gegeven, maar ik voel me prima thuis bij StripNieuws. Ik sluit niet uit dat als ik in de toekomst meer tijd krijg en m’n zoon klaar is met studeren ik de productie verdubbel.
Maakt die lage frequentie het niet heel lastig om te kiezen waar je het over wilt hebben? Of juist niet?
Eigenlijk juist niet! Ik heb Gleevers Dagboek nooit in een hoge frequentie gemaakt waardoor ik de onderwerpen er nooit bij de haren bij heb hoeven slepen. Het moet een onderwerp zijn dat me iets doet en niet ‘een dagje naar de dierentuin’ , bij wijze van spreken. Nu dringen de onderwerpen zich als vanzelf naar voren.
Je hebt een schetsfragment van de strip gestuurd. Wat kun je hierover vertellen zonder natuurlijk al te veel van het verhaal prijs te geven?
Deze halve pagina schets komt uit het nieuwe verhaal ‘Zweet Zweet’ waarin mijn angst voor het geven van workshops en mijn overmatige zweetproductie daarbij wordt behandeld. Elke periode in m’n leven heeft zo z’n geestelijk probleem dat naar voren komt en het mooie daarvan is dat waar anderen de ‘ellende’ over zich heen moeten laten komen, ik er een strip over kan maken. Hoewel het in het algemeen eigenlijk steeds beter met me gaat, hoor. Deze week heb ik nog drie zweetloze workshops gegeven, haha. Het fijne van Gleevers Dagboek is verder dat het eigenlijk veel meer m’n eigen stijl is dan Suus & Sas, veel ronder en meer overdreven. Dat komt ook duidelijk over in m’n schetsen die veel soepeler zijn. Heerlijk om te doen dus ook!
Als je met het verhaal aan de slag gaat, schets je dan in een keer de strip uit omdat die dan al volledig in je hoofd zit of ben je bij de visualisatie erg aan het zoeken?
Voor het schetsen heb je natuurlijk al het scenario waar de layouts al redelijk vast staan. maar het blijft zoeken. Ik ben sowieso een zoekende schetser. Er zijn tekenaars die al precies in hun hoofd hebben wat ze willen hebben en daar ook heel dicht in de buurt komen. Ik heb wel ongeveer een beeld, maar soms lukt het niet op de ene manier en dan probeer ik het anders, en dan weer anders. Gelukkig zien de lezers al dat geploeter niet en het is het resultaat waar het om draait.
Als het goed is, ligt StripNieuws #54 eind februari bij de abonnees (Stripschapleden) in de bus. Het blad is ook in de stripwinkel verkrijgbaar.
Erik Varekamp maakt samen met Mick Peet de strip Agent Orange. Een satirische weergave van het levensverhaal van wijlen prins Bernhard zur Lippe-Biesterfeld. Ook wel bekend als de Duistere Prins der Nederlanden. Tenminste, bij mij dan. Inmiddels zijn er vijf delen in de reeks verschenen. Daarnaast maakt Varekamp illustraties voor verschillende opdrachtgevers, waaronder de VPRO Gids. Ik kwam hem dan ook tegen op de altijd gezellige kerstborrel van de Gids en we raakten aan de praat. Al snel was het plan geboren om eens bij hem op de studio langs te komen.
In deze Daily Webhead vertelt Varekamp over de achtergrond van Agent Orange en zijn nieuwe stripproject over Joseph Kennedy. Tevens krijgen we een uniek kijkje op zijn tekentafel, euh tekentablet.
De muziek in deze Daily Webhead Video is natuurlijk van Marco Raaphorst (maar dat had je vast al geraden!).
Een blik in het zojuist uitgegeven schetsboek van stripmaker Jim Woodring. Problematic is een verzameling van de tekeningen, portretten en scène layouts uit de moleskin schetsboekjes van Woodring. Hij schijnt per maand een hele moleskine vol te tekenen. Boris Kousemaker van stripwinkel Lambiek licht het boekje toe.
Woodring werd bekend met de series Jim en Frank waarin fantasie en autobiografie de meest bizarre verbindingen aangaan. Hij biedt ons een blik op vreemde, surrealistische werelden. De laatste jaren is Woodring ook bekend geworden als speelgoedontwerper. Zijn strips, waaronder het album Weersomstandigheden, zijn vaak tekstloos.
Lees hier meer over Woodring.
De muziek in deze Daily Webhead heb je vast wel herkend. Precies, die is van Marco Raaphorst!
Jim Woodring. Problematic: Sketchbook Drawings 2004-2012
Fantagraphics, $28.99
ISBN-13: 978-1-60699-594-4
De fans van Floor de Goede hebben er lang op moeten wachten, maar 4 januari ligt zijn eerste striproman in de winkels: Dansen op de vulkaan. Dat leek me een mooie gelegenheid om hem te interviewen voor de VPRO Gids. Na het gesprek namen we nog een vlog op waarin de sympathieke stripmaker enkele bladzijden uit zijn schetsboek laat zien.
Kijktip: Zet de video via het tandwieltje rechtsonder op HD (720p) en zet de player op schermvullend, dan kun je de dunne potloodlijnen van het schetsboek het beste zien.
Als Flo voor het eerst op reis is zonder zijn vriend Bas, is hij met niets anders bezig dan met de heimwee naar de ander en ziet hij al het moois om hem heen niet. Maar is er na zoveel jaar samen zijn nog wel afstand nodig om elkaar te missen? Dansen op de vulkaan is een semi-autobiografisch verhaal over de pijnlijke, maar herkenbare kanten van de liefde. We weten allemaal dat een lange relatie vele stadia kent; nog nooit eerder bracht iemand al die facetten van de liefde zo mooi in beeld als Floor de Goede.
Vanaf 4 januari kun je het allemaal zelf lezen.