In Superior Spider-Man #2 MJ and Peter, uh Octopus-Peter are dating. But something is way off here, and it is not Pete’s archaic choice of words.
The good thing about Superior Spider-Man is the fact that Humberto Ramos is not drawing it. Ryan Stegman still draws too cartoony for my taste, but at least he knows human anatomy better than Ramos ever did. Man, do I miss the days when great artists like John Romita JR still drew Spidey’s adventure. But this is a different Marvel at least when Spidey is concerned. It hasn’t been right for a long time if you ask me.
I still don’t get over the fact how poorly written Mary Jane is. It’s like somewhere she got a lobotomy, but Marvel somehow forgot to mention this. Check out this scene for instance:
Mary Jane and Peter are soul mates. They’ve known each other for the longest time. They’ve been married – in some version of Spidey history at least – and went through hell and back, so, one would guess she knows Peter through and through. Why doesn’t see notice that Pete’s not himself… Why doesn’t she question Pete’s behavior more? He hasn’t been acting like himself for the last couple of issues.
Because it’s not convenient for Dan Slott, that’s why. He bends MJ’s characterisation to make her fit in his master plan, which in my opinion makes bad writing. Or maybe another brain-body switch occurred and some dumb blond is inside her head or something…
All right, at the end of issue #2 she seems to suspect something, but still: very late, very thin. Especially considering the rude ways Octopus has been treating her in the last couple of issues. MJ would never stand for that. Not the way MJ was written in the past by Stan Lee, Tom Defalco, Roger Stern and Michael Straczynski that is. That was an independant woman who doesn’t take lip from anyone.
Personally: I can’t wait till Pete’s back in his own skin and a new creative team is working on the title. Till then, I am not spending a single buck on Spidey comics.
Peter Parker dood? In Amazing Spider-Man, euh Superior Spider-Man voorlopig wel, hoewel zijn geest nog wel rondwaart, bleek alweer uit het eerste deel van die slecht geschreven serie. Maar daar gaan we het nu niet over hebben.
Spider-Menis een vijfdelige limited serie die vorig jaar uitkwam. Hierin komt Peter Parker per ongeluk terecht in het Ultimate Universe van Marvel. Dat is het alternatieve universum waar Marvel in het jaar 2000 is begonnen om de helden een verse start te geven. Het begon met Ultimate Spider-Man en langzaamaan werd dat universum steeds groter en kregen alle belangrijke helden van Marvel een alternatieve versie en serie.
Superschurk Mysterio heeft een interdimensionale machine gebouwd en tijdens een confrontatie komt ‘onze’ Peter Parker in het alternatieve Marvel universum terecht waar hij al snel Morales tegenkomt. Het verhaal van Brian Michael Bendis is een vrolijke team-up: natuurlijk gaan Peter en Miles eerst met elkaar op de vuist, zo hoort dat in superheldencomics, maar al snel worden ze vriendjes.
Hartverwarmend vind ik de scène waarin Peter het huis van tante May bezoekt en kennismaakt met de alternatieve versies van May en Gwen Stacy.
Peter ontmoet Gwen. Klik op plaatje voor grotere versie en leesbare dialoog.
Het is eerst een schok voor May en Gwen om Peter weer levend te zien (en zo’n tien jaar ouder dan de versie die zij kenden). Vooral omdat hun Peter dood werd geslagen door de Green Goblin. Zoals je wellicht weet is Gwen Stacy in Peters wereld vermoord door de Green Goblin, dus voor iedereen is het een vreemd, doch warm weerzien.
May omhelst de voor haar alternatieve versie van Peter.
En voor deze lezer ook. Na het beroerde slot van Parkers leven in Amazing, is het fijn om hem nog springlevend te zien in eerdere verhalen, zoals Spider-Men. Een verhaal dat bovendien ook nog eens stukken beter getekend is dan het broddelwerk dat de hoofdserie van Amazing Spider-Man te bieden had. Sara Pichelli is de vaste tekenaar van Ultimate Spider-Man en wat zij doet met haar (digitale) potlood, daar kan een sukkel als Ramos alleen maar van dromen.
Toegegeven: de nieuwe tekenaar van Superior Spider-Man, Ryan Stegman, tekent beter dan Ramos. In dat opzicht is de nieuwe serie een vooruitgang. Maar daar gaan we het nu niet over hebben.
Brian Michael Bendis & Sara Pichelli. Spider-Men Marvel Comics, $3,99 per deel.
Eerder schreef ik al dat ik niet echt blij ben met Amazing Spider-Man #700. Overigens ben ik daarin niet de enige: fans over de hele wereld hebben verbolgen gereageerd op de niet-originele plottwist die Dan Slott de lezer voorschotelt. Eigenlijk is het enige leuke aan de binnenkant van deze comic het feit dat Stan Lee de brieven dit keer beantwoordt. Maar dat terzijde. The Amazing Spider-Man #700 heeft ook een goede kant, namelijk de voorkant die gemaakt is door de Franse kunstenaar Mr Garcin.
De collagekunstenaar, die wel vaker stripmateriaal gebruikt, voegde wat een duizendtal Spider-Mannen lijkt op één cover en maakte een meesterwerk dat nadere bestudering verdient. Vandaar dat ik er met mijn camera in duik om de details van dichtbij te aanschouwen.
Het leuke is: ik heb zo veel Spider-Man-comics gelezen dat ik de meeste tekenstijlen zo herken. Ik kan van veel Spider-Mannen op deze collage kunnen vertellen door wie ze zijn getekend.
De track die ik gebruikt heb is wederom van de hand van de heer Raaphorst.
If you don’t want to be spoiled, don’t read any further. Because I am going all out on Amazing Spider-Man 700.
Amazing Spider-Man #700 variant cover by Joe Quasada.
Still here? Cool, let’s get started.
I have known Peter Parker ever since I was seven years old. I think Spider-Man is Stan Lee’s greatest creation; everything about Peter Parker was spot on from the beginning. I love the guy; Spidey is my favourite comic book character of all time. Period. When I was young, Pete was the guy to look up to, because, no matter how hard things got, he would always do the right thing, he would always try his best and he would never give up. And, most of the time he would succeed.
Later on, Peter Parker became like a good friend I liked keeping taps on, see how he was doing. How his lovely wife Mary Jane was doing, and Aunt May and all the other regulars on the series. I’ve enjoyed a lot of great comics made by some of the greatest writers and artists in the American Comic Book industry, like Roger Stern, Tom DeFalco, Gerry Conway, Michael Straczynski, Steve Ditko, John Romita Sr. and John Romita Jr., Ron Frenz, and so on. But since the early ninety nineties Marvel seems to have lost some of its magic. The company doesn’t seem to know how to handle Spider-Man. They’ve been tinkering with the formula ever since, with mixed results at best. And somehow, they seem to try to get rid of Peter Parker while wanting to keep Spider-Man as a character. As if those two could ever be separated. We all know the best Spider-Man stories are about Peter and not the Webhead’s exploits.
And with Marvel Now! the company is starting a new series called Superior Spider-Man, without Peter Parker. Once again Marvel tries to kill its flagship character.
Another death in the family
In the last issue of Amazing Spider-Man Peter Parker dies. Well, not really. His archenemy doctor Octopus swapped brains, so now Doc Ock’s brain is inside Peter Parker’s body, while poor Peter is locked up inside Doc Ock’s body. That’s not a problem because Ock is overweight or because Doc Ock is a notorious bastard, but because he’s dying. And if Peter cannot make the switch back in time, he’ll die and Doc Ock will be Spider-Man/Peter Parker. And that is exactly what happens. But there is a small twist: during the final confrontation, the octobot that contains Pete’s brain patterns, manages to download Peter’s memory inside Ock. All the hardships and pain Peter has ever endured, all the sacrifices he has made and all the friend’s he has lost during his life as Spider-Man are shown as key moments in Parker’s life. But they are mixed with Ock’s personality, so it’s like Ock lived through all this hardship and pain. This emotional memory overload if you will miraculously changes the villain’s point of view on life. All of a sudden he believes that with great power comes great responsibility. Ock vows to dying Peter he will be Spider-Man from now on, keeping his family safe.
And yes, knowing Doc Ock, the guy who tried to conquer planet earth numerous times and killed a zillion people, this is a totally believable plot twist. NOT. Sorry, Dan Slott, I just don’t buy it. You didn’t set this up properly: Doc Ock has always been a villain, and now he wants to be the good guy all of a sudden?
Spidey-writer Dan Slott really dropped the ball on this one. He and Spidey’s editor Stephen Wacker let Peter Parker die a dishonourable death. After 700 episodes of Amazing Spider-Man, he deserves a lot better. Why end the series in such a dour note? I thought in 2012 we celebrated 50 years of Spider-Man, not spit in the face of Peter Parker, and kick him while he was already down on the ground?
Of course, I find solace in the idea that this death will not be permanent. Marvel has a history of trying to get rid of Peter Parker: Parker has died a couple of times already and he was replaced by a clone for a while, but those mistakes were always turned around after a while, because the audience, Spidey’s fans, didn’t like these changes. They want Peter Parker in Spider-Man’s suit. It is as simple as that, but a message the marketing people at Marvel do not seem to understand. So I am certain Peter will be back someday. That golden octobot that holds his brain essence or whatever will probably play a big part in the return of Peter Parker.
But that doesn’t mean that the way Marvel has ended Amazing Spider-Man, a series that started in 1963 and has been going on ever since, has left a bad taste in my mouth. It is heart breaking, really.
Superior Spider-Man will be all about Doc Ock’s exploits as Spider-Man, until sales drop and Peter returns once more.
This is not Mary Jane
This is how I would have liked to end the series. Let’s go with Slott’s crazy plot, because up until Amazing 700 it is a pretty good read, and ignore the fact that Slott’s characterisations are way off sometimes. Apart from Doc Ock seeing the light all of a sudden, Mary Jane is very poorly written. Slott reduces her to a one women Spider-Man fan club that talks in over used clichés like: ‘Go get them Tiger’ and ‘You hit the jackpot!’ I find it hard to believe that Mary Jane hasn’t picked up on the strange way Peter/Octopus talks to her and treats her. He snaps at her, calls her ‘woman’ numerous times. Come on, these guys have known each other for ages, Pete would never address her in the way Ock does. Mary Jane must smell something fishy about Peter’s behaviour. But somehow, because Slott doesn’t allow it, she doesn’t. No, she gives him another pep talk and confesses her love to ‘Peter’. Mary Jane was written totally out of character.
Humerto Ramos and his trouble with anatomy.
‘No one dies’
But following Slott’s plot, I would have liked it if during the final confrontation Peter succeeded in transferring his brain patterns back inside his body. After Ock died in Spidey’s arms, Peter and MJ would get back together again, nullifying the whole Brand New Day nonsense and we would be back on track. Even if Peter decided after the transfer to lay low as Spidey for a while, it would have been a better ending for Amazing Spider-Man. Give Pete and us a break, Marvel, and give him a happy ending for once. Don’t try to get rid of Parker all the time to rejuvenate Spider-Man. You killed Ultimate Peter already, you replaced Peter a number of times. Try to think up something original. Marvel used to be called the house of ideas. When it comes to Spider-Man calling Marvel the house of bad ideas seems more appropriate.
Humberto Ramos
There’s one last bone I have to pick: I really don’t like Humberto Ramos’ artwork. His drawing style is a cross between Disney and manga. I always believe Spider-Man is best served with a lot of realism as possible. Sure, Slott uses a lot of humour in his stories, and that’s great fun. But to keep Spidey relatable, he needs to stay realistic for the most part. So a semi-realistic style would counterbalance the sci-fi and humourous elements perfectly. The greatest artist on Marvel, like the Romita’s and Steve Ditko always drew Spider-Man that way. Ramos’s cartoony drawing style would fit the adventures of the Spectacular Spider-Ham better than Amazing Spider-Man.
Not only is his style too cartoony for my taste, it seems that Ramos fell asleep during anatomy class, or maybe he’s never seen a girl naked, because the way he draws the human form is simply appalling. Check out this panel from an earlier Amazing Spider-Man comic and look at Spider-Man’s torso. Spines don’t work like that, unless it is Mr. Fantastic in the Spidey suit- which it isn’t – I’d say Ramos has a lot of catching up to do when it comes to human anatomy.
Humberto Ramos clearly doesn’t know the limits of the human spine.
Most of the time body parts are out of proportion. The faces of a lot of characters look alike. And besides that: Ramos couldn’t draw convincing facial expressions if he wanted to. Look at how he draws Mary Jane in this panel:
The Spidey cast act like bad actors when they come from Ramos’s pencil. And what’s with all these stripes on everybody’s noses? Is everyone having a cold in the Marvel Universe nowadays?
Maybe they are getting as sick of the nowadays Spider-Man stories as I am. Oh, well, there are always the reprints of Spider-Man’s golden age. Maybe I’ll pick up the current story when Peter Parker has returned from the grave and Ramos has taken a permanent position at Disney drawing cartoon characters.
Laatst zat ik samen met vriendinnetje de foto’s van Daily Webhead van het afgelopen jaar door te bladeren. Dat bewijst voor mij meteen het bestaansrecht van mijn fotoblog, want veel leuke voorvallen was ik alweer vergeten.
2012 zal niet de boeken ingaan als het gelukkigste jaar van mijn leven. Genoeg zwarte bladzijden waar ik niet meer aan herinnerd wil worden, maar daar ga ik de lezer van dit blog niet mee lastigvallen. Daarom een korte terugblik van de toffe momenten uit 2012.
Tijdens het bezoek heb ik een berg opnames gemaakt waar ik verschillende Daily Webhead-afleveringen van heb gemaakt, waaronder deze impressie van de kerkhoven van Edinburgh en deze vreemde snuiter.
Utrecht!
Omdat Hester en Wouter een maand Cuba onveilig gingen maken, vroegen ze me op hun huis en kat te passen. Ik heb altijd al in Utrecht willen wonen, dus dit was een uitgelezen kans om de stad uit te proberen. Een zeer fijne maand was het, ondanks het gejammer van de kat in kwestie.
Parijs De exposities over het werk van Tim Burton en Robert Crumb waren een bezoek aan Parijs zeker waard. Ik zal me niet snel vrijwillig aanmelden voor een vakantie aan de hoofdstad van Frankrijk, want vind het maar niks, maar voor het werk van beide heren mag je me altijd wakker maken. De shots van Parijs moet ik nog steeds een keer monteren tot een aflevering van Daily Webhead, maar de expo van Crumb is reeds gepubliceerd.
Verhuizing
Vanwege geluidsoverlast moesten Linda en ik een andere woning zoeken. Uiteindelijk hebben we die gevonden elders in Amsterdam. Nog steeds een gehorig huis, kennelijk heeft de stad weinig anders te bieden, maar geen vierjarig k*tkind meer dat de hele tijd boven je hoofd heen en weer loopt te rennen. Dat noem ik vooruitgang. O, en aardige buren trouwens.
In de twee maanden vakantie heb ik het Nederlandse landschap weer opnieuw leren waarderen. Da’s ook wat waard vind ik.
Interviews
Voor mijn werk als freelance journalist heb ik weer een paar mooie interviews mogen maken voor onder andere de VPRO Gids. Met plezier sprak ik met stripmakers, animatoren en andere creatieven over hun werk. Onder andere Barbara Stok, Charles Burns, Erik Kriek en Floor de Goede. Een leuke bonus was het geïmproviseerde interview met striplegende Martin Lodewijk die ik bij toeval aantrof bij uitgeverij L.
In de categorie persoonlijke interviews vond ik het erg leuk om mijn vader eens voor de camera te hebben. De warme reacties die ik via Twitter en Facebook kreeg op de video deden mijn hartje goed.
Columnist
Illustratie: Paul Stellingwerf
Ook werd ik dit jaar vaste columnist van filmblad Schokkend Nieuws! Inmiddels zijn er twee verschenen en ben ik druk aan het nadenken over de volgende column. Een erg leuke klus voor een erg tof magazine. Ook gaf ik dit jaar weer een paar blogcolleges, en was ik gespreksleider voor onder andere het Van Gogh Museum.
Vriendschap
Verder koester ik de vriendschap die ik dit jaar heb ervaren met vrienden en blogvrienden door Nederland. Ik heb ontdekt dat sommige mensen altijd voor je klaarstaan wanneer de nood hoog is. Mijn dank daarvoor is groot.
Allen een magisch 2013 gewenst!
Dan wil ik deze terugblik graag afsluiten met woorden van een van de wijste mensen die mijn inziens ooit over de aarde heeft gewandeld:
Sinds ik ben gaan bloggen heb ik een haat-liefderelatie met het reactieformulier. Of eigenlijk: met reageerders.
In beginsel ben ik voor het gegeven dat mensen kunnen reageren op blogposts. In het positieve geval levert dat interessante reacties op die de blogpost verrijken, soms door aanvullende informatie voor de lezer en blogger, soms doordat de reageerder eigen ervaringen deelt met de wereld of een compliment geeft. (Complimenten zijn als chocoladekoekjes voor een blogger en motiveren om meer te schrijven.) Allemaal mooi, maar je ziet te vaak dat mensen hun zure ei kwijt moeten: het zijn immers vaak de energiezuigende zeurpieten die reageren. GeenStijl is daar groot mee geworden. Het grote nadeel van negatieve reacties: ze zetten de toon voor de rest van de discussie en in sommige gevallen zorgen die reacties ervoor dat de discussie een heel andere kant op gaat en eigenlijk niet meer slaat op de blogpost zelf. Dat laatste is helemaal spijtig want een blogger legt ziel en zaligheid in zijn stuk en dan komt er een zuurpruim langs die al dat mooie werk eigenlijk teniet doet.
Lettercols in commercial, entertainment publications are PROMOTIONAL INSTRUMENTS (and entertaining, if done right). Like it, don’t like it, or whatever. If you’re a professional with the brains God gave a goat, you know this and you act accordingly. This isn’t journalism.
Ideally, you select letters positive letters, especially thoughtful, thought-provoking letters, including some, OCCASIONALLY that express thoughtful criticism along with positive comments. A critical letter that is clearly biased or dumb enough to incite the readers to rebut it, if only in their own minds, works too. Publishing 101.
Stan told me that when John Romita replaced Steve Ditko on Spider-Man, the mail was overwhelmingly negative. Stan ran only the rave letters, almost without exception. Soon, the mail became overwhelmingly positive. And, P.S., people got used to John’s style and sincerely started grooving on it. This happened, in part, because the lettercols promoted the new look. That helped to start a movement.
P.S. That wouldn’t have worked if John’s work wasn’t really good. Trying to promote in a lettercol something that’s really lousy usually is a non-starter.
Ik zie een overeenkomst tussen die reacties van lezers op de brievenpagina en de reacties van bloglezers. Veel negatieve reacties lokken meer negatieve reacties uit; veel positieve reacties zorgen dat mensen positief tegen de zaak aan gaan kijken. Als je als blogger zelf zou bepalen welke reacties je onder een stuk plaatst, dan zou je dus de flow van deze reacties kunnen manipuleren. Dat doen bloggers in de prakijk meestal niet, want we leven nog in het vage idee dat internet democratisch is en dat iedereen gehoord moet worden. Onzin natuurlijk. Je kunt als blogger negatieve reacties van lezers met een GeenStijl-mentaliteit gewoon weren van je blog. Hun reacties leveren namelijk niets positiefs op en kosten doorgaans veel te veel tijd. Tijd die je beter kunt besteden aan inhoudelijke reacties waar je nog iets van opsteekt.
Misschien gaat het weren wat te ver voor sommigen, maar dan zou ik ze in ieder geval negeren. Al loop je dan wel de kans dat die negatieve comments die nergens op slaan toch de rest van de discussie sturen.
Let wel: het gaat me niet om reacties van mensen die kritisch zijn over wat je schrijft en dat op een beschaafde, constructieve manier laten weten. Daar heb je wel wat aan als blogger. Aan azijnpissers die alleen maar hun plasje willen doen, niet.
Gewoon je comments uitzetten
Dat neemt overigens niet weg dat je vrij bent als blogger om je commentformulier op een gegeven moment op slot te zetten of helemaal achterwege te laten. Een blog is nog steeds een blog als er niet gereageerd kan worden.
Dat onderwerp leverde sowieso heftige discussies op tijdens #blogpraat. Daar heb ik een paar dingen van geleerd:
Voor mij werken discussies op Twitter niet. Ik vind 140 tekens te weinig om me genuanceerd uit te kunnen drukken. Zonder nuance heb je niet veel aan een discussie. Kortom: wat levert al dat gepraat je eigenlijk op?
Ook discussieren via een commentformulier gaat me steeds meer tegenstaan. Sommige reageerders hebben je stuk niet goed gelezen of verkeerd geïnterpreteerd waardoor een discussie daarna flink loos kan gaan. Tekst en te snel lezen kunnen tot een hoop onduidelijkheid leiden. Als ik een stelling met iemand wil bespreken, spreek ik liever met die persoon af. Voorbeeld: Marco Raaphorst en ik waren flink heen en weer aan het antwoorden op elkaar op mijn blog terwijl we elkaar die avond ook zouden zien, want we gingen samen naar de debatavond in de Balie over journalistiek. Tegenover elkaar zitten praat een heel stuk makkelijker. Je kunt iemand zien, je hoort de nuances in zijn stem en ondertussen kun je ook nog gezellig een glas drinken met elkaar. Ik geef dus weer de voorkeur aan gezichtscontact en laat discussies op het web links liggen, want het kost me simpelweg te veel tijd. Tijd die ik aan andere dingen wil besteden.
Karin, Marco en ik reageren vaak op elkaars blogpost door zelf een blogpost te schrijven. Ik ben van mening dat, wanneer je een blogpost schrijft, jezelf meer de tijd gunt. Dat levert overwegend genuanceerdere teksten op dan via een reactieformulier. En zo ontstaat ook nog eens een mooie ketting aan blogposts die naar elkaar verwijzen.
En als mensen zelf geen blog hebben en toch wat aan je kwijt willen, kunnen ze altijd een mailtje sturen.
Wat betekent dit voor mijn blogpraktijk? Dat ik zo nu en dan gewoon de comments uitzet. Als ik een blogposts schrijf, dan staat daar in principe alles in wat ik te zeggen heb. Ik heb vaak geen zin om dan met Jan en alleman tot het oneindige in discussie te gaan. Daar word ik simpelweg niet gelukkig van en het kost me te veel tijd.
Marvel Comics: The Untold Story van Sean Howe, doet precies wat de titel belooft, namelijk de geschiedenis van Marvel uit de doeken doen. Howe laat geen enkele steen ongemoeid en naast de prachtige anekdotes van creatieve uitbarstingen, heel wat narigheid van de uitgeverij die ons Spider-Man, de Hulk, Fantastic Four, Iron Man en heel wat andere boeiende superhelden bracht. Op dit moment verslind ik het boek.
Deze week heb ik het hele hoofdstuk over Jim Shooter gelezen. Shooter was in de jaren tachtig editor-in-chief bij Marvel, oftewel: de hoofdredacteur van alle titels die uitkwamen. Ik heb altijd veel bewondering voor Shooter gehad, niet in de laatste plaats omdat ik als kind en later de strips die onder zijn supervisie uitkwamen erg goed vond, maar Howe schroomt niet om de minder goede kanten van Shooters perfectionistische karakter te beschrijven. Goh, die man heeft wel een paar rare fratsen uitgehaald zeg. Hij liet professionele tekenaars, mensen die echt wel weten hoe je en scène moet visualiseren, vaak pagina’s overdoen. Zoals ik het begrijp, werd hij door een groot deel van de staf gehaat.
Stan Lee en zijn creatie Spider-Man.
Marvel Comics: The Untold Story is op vele momenten smullen maar voor een fanboy als ik ook erg ontluisterend: levende en dode striplegendes worden weer gewoon feilbare mensen. Des te meer wordt duidelijk dat de uitgeverij jarenlang gerund werd door directeuren die de ballen verstand van strips hebben. Marvel is namelijk jarenlang van het ene conglomeraat naar het andere doorverkocht en zeker in de periode dat het bedrijf naar de beurs ging, moesten aandeelhouders tevreden worden gehouden. Meer winst was het credo en dat ging altijd ten koste van de kwaliteit van het product en vooral ten koste van het werkplezier van de creatieven die het product maken.
Jack Kirby in zijn tekenstudio thuis. Bron: seanhowe.tumblr.com
Chris Claremont, de schrijver die zestien jaar lang van X-Men een succesvolle serie maakte, werd op een gegeven moment zonder bedankje aan de kant geschoven. De Amerikaanse stripgeschiedenis zit vol met dat soort nare voorbeelden, met als grootste voorbeeld wellicht wel Jack Kirby die jarenlang streed met Marvel om zijn originele tekeningen terug te krijgen. Goed, Kirby draaide op een gegeven moment wel door en claimde dat hij zo’n beetje het hele Marvel universum in zijn eentje had bedacht en dat Stan Lee’s rol nihil was in de creatie van Spider-Man, Fantastic Four en De Hulk. Wanneer er tegenstrijdige berichten zijn over hoe iets heeft plaatsgevonden, meldt Howe beide versies van de geschiedenis.
Sean Howe en zijn boek. Foto: Stefano Giovannini. Bron: www.brooklyndaily.com
Vroeger verdienden de stripmakers die interessante personages bedachten nooit het geld dat die personages opbrachten. Alles viel contractueel onder ‘work for hire’ dus de uitgeverij bezat de copyrights. Stan Lee bedacht veel van zijn superhelden in samenwerking met mensen als Kirby en Steve Ditko, maar de rechten van al die superhelden liggen bij Marvel. Mensen als Kirby en Ditko verdienden dus niets aan de mega-opbrengsten van de Marvel-films bijvoorbeeld.
Dankzij alle vunzige details die Howe bovenhaalt, gaat de glans wel een beetje van Marvel af.
Natuurlijk: de comicsindustrie is een commerciële onderneming. Tegenwoordig wordt er veel meer geld binnengehaald met licenties en films over de superhelden dan de strips zelf. Wie ook nu nog Marvel Comics leest, krijgt door de vele crossovers, herstarts van series en ander stuntwerk het idee dat de marketingafdeling van de uitgeverij de strips schrijft.
Zo is men nu weer eens aan het stunten met Spider-Man. Na Amazing Spider-Man #700 zullen ze de serie stoppen en met Superior Spider-Man beginnen. En er wordt gehint dat Peter Parker de overgang misschien niet overleeft. Alweer. Scribent Dan Slott promoot zijn verhalen flink op Twitter, maar ondertussen zijn de fans onrustig en angstig over wat de marketingmensen nu weer hebben bedacht. Want, dat het hier vooral om marketing gaat mag duidelijk zijn. (Ook al beweert Slott in een interview met Newsarama.com – spoilers! – dat de veranderingen in Amazing Spider-Man niet plotseling uit de lucht komen vallen en dat dit event al lang geleden gepland is.) Alle eventcomics, iets waar Shooter wel zo’n beetje mee begonnen is trouwens, hebben maar een doel voor ogen: meer boekjes verkopen.
X-Men rond 1977. Illustratie: Dave Cockrum. Bron: seanhowe.tumblr.com.
Marvel NOW!
De veranderingen in Spider-Man zijn onderdeel van de Marvel NOW!-Campagne: schrijvers en tekenaars van de ene serie worden opeens op een andere serie gezet. Superheldenteams worden lekker door elkaar gehusseld om een nieuwe dynamiek in de verhalen te brengen. Zo bevat het nieuwe team van The Avengers enkele X-Men, terwijl in X-Men er een tienerversie van Jean Grey rondloopt. (Grey stierf eerder in 2004 en schijnbaar ook in de jaren tachtig). Series worden stopgezet en krijgen een doorstart zoals Superior Spider-Man.
Het lijkt allemaal wat op naar wat DC Comicseen jaar geleden heeft gedaan: alle bestaande series stopzetten en met nieuwe 52 series bij nummer 1 beginnen. Een nieuw instapmoment om de mythe van hun superheldenstal te volgen. Nu zou dat ook meteen wat aanpassingen van deze helden betekenen, een soort van modernisatie waardoor de personages meer van deze tijd zijn.
Hoewel ik niet voor alle 52 nieuwe series kan spreken, viel de vernieuwing in Batman mij behoorlijk tegen. Deze week las ik de eerste bundel nieuwe Batman-verhalen The Court of Owls. Afgezien van een paar aanpassingen van zijn kostuum, dat nu wat meer lijkt op het pak uit de films van Christopher Nolan, zie ik weinig vernieuwing in de wereld van Bruce Wayne.
Spoilers!
Toch is het volgen van dergelijke verhaallijnen het leukst als je de comics per deeltje koopt. Dat doe ik al jaren niet meer: ik lees altijd trades die een paar maanden later uitkomen. Verzamelde comics zijn goedkoper dan ieder deeltje los kopen. Maar je betaalt daar als fan wel een prijs voor: over veel van de belangrijke plotpunten in Spider-Man hoor ik al via het web. Dat hoort nu eenmaal bij deze tijd en bovendien is het niet zo’n ramp: wat er gaat gebeuren zegt nog niets over hoe het gaat gebeuren.
Of Spider-Man nu sterft en hoe je de strip ook noemt waarin hij de hoofdrol speelt: uiteindelijk worden de ergste fouten, euh veranderingen, toch wel weer teruggedraaid, dus ik maak me er nog niet heel druk om.
Sommige fans wel trouwens: ik vind het altijd een genot om boze, verbaasde en andersoortige reacties online te lezen. De vele haatvideo’s over Brand New Daywaren indertijd zeer vermakelijk en ook SevenWebheads maakte een onderhoude vlog over het laatste nummer van Spider-Man. Wie niet wil weten wat voor twists Dan Slott heeft bedacht, moet vooral de video niet kijken. Voor de rest: enjoy!
Ode aan stripmakers
Nog even terugkomend op het boek van Sean Howe: ik vind Marvel Comics: The Untold Story voor fanboys en stripliefhebbers zeker een aanrader. Ondanks alle nagerigheid is het boek toch vooral het verhaal van de stripmakers die de superhelden van Marvel al jaren tot boeiende personages maken. Het is een ode aan hun bloed, zweet, tranen en geniale uitspattingen.
Een nadeel van het boek is wel dat er geen illustratiemateriaal in staat. Dat heeft van alles met copyrights te maken. Gelukkig heeft Howe een zeer levendig Tumblr-blog en Facebook-pagina waarop allerlei juweeltjes uit de archieven van Marvel te zien zijn.
Sean Howe. Marvel Comics: The Untold Story Harper Collins. SBN: 9780061992100; ISBN10: 0061992100
Met Barend de Voogd, hoofdredacteur van filmblad Schokkend Nieuws, zat ik aan de koffie in de Balie, toen hij me vertelde dat regisseur Martin Koolhoven zou gaan stoppen met zijn column. Of ik geen zin had om de nieuwe columnist van Schokkend Nieuws te worden. Zo’n vraag beantwoord je niet met ‘nee’ natuurlijk.
Schokkend Nieuws is al jaren hèt Nederlandse filmblad als het om horror, sciencefiction, fantasy, anime en cultfilms gaat. Het is een eer om daar een bijdrage aan te mogen leveren. Aldus geschiedde. Aangezien ik twee weken geleden mijn tweede epistel bij de redactie inleverde, leek het met hoog tijd om de eerste column online te publiceren:
‘Mij zie je niet met een emmer op mijn kop,’ moet Sylvester Stallone gedacht hebben toen hij de rol van Judge Dredd in de gelijknamige stripverfilming op zich nam. Het merendeel van de film uit 1995 zien we hem dan ook zonder de helm rondlopen die Dredd zo typeert. Sterker nog: in de strip zet de Rechter van de Toekomst hem nooit af. Fans over de hele wereld slaakten dan ook een zucht van verlichting toen bekend werd dat Karl Uban die Dredd gestalte geeft in Dredd 3D, zich niet schuldig maakt aan dergelijke heiligschennis.
Zo zijn stripfans: ze willen het liefste een zo trouw mogelijke adaptatie zien. Christopher Nolan snapt dat deels: in The Dark Knight Rises draagt schurk Bane de gehele film een soort zuurstofmasker voor zijn mond. Goed, in de strip draagt hij een masker dat zijn gehele gezicht bedekt, maar een kniesoor die daar op let. Dat Bane door een masker praat is immers al vervelend genoeg, want erg verstaanbaar is hij daardoor niet. En dat terwijl deze met testosteron opgepompte terrorist de neiging heeft om ellenlange, Shakespeariaanse speeches af te steken om de ideologie achter zijn terreurdaden te duiden. Tenminste, ik vermoed dat zijn toespraakjes daarover gaan, het gemompel kan net zo goed betekenen dat hij zijn favoriete menu van de Thai aan het opzeggen is.
Dredd 3D
Acteurs zijn doorgaans niet zo blij met dikke lagen make-up of gezichtsbedekkende maskers: ze belemmeren hun expressies waardoor het veel lastiger is om emoties over te brengen, laat staan dat het spel genuanceerd kan zijn. Sprekende ogen kunnen dit enigszins compenseren: Hardy kijkt de hele film dan ook intensief chagrijnig; ook de heldere ogen van Michael Keaton spreken boekdelen in het Batmanmasker uit de Tim Burton-films. Willem Dafoes Green Goblin wordt echter pas bedreigend op het moment dat hij zijn kostuum niet aan heeft en heel schizofreen met zichzelf in de spiegel praat.
Door het gezichtsbedekkende masker kunnen we ons moeilijker in het personage verplaatsen. Het Spider-Man masker van Tobey Maguire gaat niet voor niets zo vaak kapot op cruciale momenten. In de eindconfrontatie met de Green Goblin in de eerste Spider-Man-film (Sam Raimi, 2002) is Maguires masker dan ook flink gehavend. Omdat we nu de stress, pijn en vermoeidheid van zijn gezicht af kunnen lezen, kunnen we ons beter inleven en krijgt het gevecht meer emotionele diepgang. Daarbij duidt de gehavende staat van zijn kostuum ook nog eens aan hoe slecht Spidey eraan toe is. In dat opzicht kan een kostuum ook een narratief middel zijn.
Na het zien van de trailer vermoed ik dat we bij Dredd 3D weinig emotionele diepgang hoeven te verwachten. De helm kan daarom net zo goed opblijven.
Het is een dag waar ik altijd met plezier naar uit kijk: 31 oktober, Halloween. Het leukste feestje van het jaar. Eigenlijk de enige feestdag die ik echt serieus neem. Kerst is verbonden aan allerlei regeltjes en daar ben ik wars van, terwijl je Halloween kunt vieren zoals je zelf wilt. Je kunt de feestdag naar eigen smaak inrichten.
Spider-Man versus The Hobgoblin. Illustratie: Charles Vess
Zelf ben ik niet zo van de verkleedpartijtjes, maar hordes volwassenen steken zich rond deze tijd in Halloweenkostuum om goede sier te maken. Prima natuurlijk. Even lekker losgaan, je eigen identiteit inruilen voor een fictieve. Of bepaalde karaktereigenschappen die je normaliter verborgen houdt naar de oppervlakte laten komen. In ieder van ons schuilt immers wel een Dexter. Die kun je niet loslaten, maar je kunt hem tijdens Halloween wel een beetje zuurstof geven.
Mijn fascinatie voor Halloween begon bij de films van Tim Burton. De sprookjesachtige wereld, waar vreemde buitenbeentjes wonen, skeletten kerstmis overnemen, huisvrouwen tot katvrouwen verworden en miljonairszonen zich als levensgrote vleermuizen uitleven, sprak mij als kind al erg aan. Nog steeds ben ik gek op het werk van Burton, maar mijn liefde voor Halloween reikt veel verder.
Gothic
Naar horrorfilms bijvoorbeeld en dan met name gothic horror. Oude films van Universal Studio’s kijk ik graag, en werk uit de Hammer Studio’s. Films waarin de gothic style zwaarder weegt dan het aantal slachtoffers dat op gruwelijke wijze wordt afgeslacht. Hoewel films over massaal hak- en snijwerk ook weer erg leuk kunnen zijn, daar niet van. Schurken als Freddy Krueger, daar mag je me gerust wakker voor maken. Liever wel zelfs.
En ook voor spookverhalen van schrijvers als Poe.
Goblin
De Green Goblin. Illustratie: John Romita Jr.
Voor mij is de wereld van Spider-Man, en het Marvel Universum in het algemeen, ook een en al Halloween wat de klok slaat. Superhelden gaan verkleed in de meest kleurrijke outfits, terwijl de superschurken daar niet voor onderdoen. Sterker nog, De Green Goblin, Spidey’s aartsvijand, is wat mij betreft bij uitstek een Halloween-character. De Green Goblin vliegt rond op een vleermuisvormige glider, hij draagt een groen trol-achtig masker en gooit met pompoenbommen.
Maar misschien is de Hobgoblin, die de Green Goblin als template gebruikte voor zijn wapens en kostuumontwerp, nog wel meer Halloween. De hoofdkleur in zijn pak is immers oranje, net als de pompoenen die tijdens dit feest een prominente plaats innemen. En hij is een kopie van de Groene Trol, weliswaar met wat aanpassingen maar toch. Het Halloween zoals we dat nu kennen is natuurlijk ook een verbastering van wat het ooit was. Het is een importproduct uit de Verenigde Staten.
Overigens geldt dat Halloweeneske natuurlijk ook voor het universum van DC Comics, en dan met name voor Gotham City, waar Batman huist. Gotham City wordt bevolkt door Halloweeneske schurken en helden: de Joker, de Madhatter, Scarecrow, Penguin, etc. Niet zo gek dus dat Tim Burton ooit twee Batman-films maakte.
Wie een pure dosis Halloween & Batman tot zich wil nemen, moet de strips The Long Halloween en de voorloper Haunted Knight maar eens lezen. Beide beeldverhalen zijn aan de hand van schrijver Jeph Loeb en tekenaar Tim Sale, een bijzonder team dat wel meer goede strips op zijn naam heeft staan.
Halloween beleef ik dus vooral tussen mijn oren. Ik lees graag over deze feestdag, ik kijk films, lees strips en verzamel op mijn Tumblr afbeeldingen die in deze sfeer passen.
Tegelijkertijd ben ik nog steeds op zoek naar het hoe en waarom van mijn Halloween fetisj en die van anderen.
Ik heb in de afgelopen jaren een reeks webvideo’s gemaakt over het onderwerp.
Over zombiewalks bijvoorbeeld, wat ik een fascinerend verschijnsel vind.
Maar ook dit soort bewegende decorstukken kunnen mij zeer bekoren. Het is kitsch natuurlijk, maar ook dat is onderdeel van Halloween.
Halloween in het echte leven, da’s lastiger te vinden. Zeker buiten het seizoen om. Toch is er genoeg gothic sfeer in de wereld, als je weet waar je moet zoeken. Daarom bezoek ik graag spookachtige kerkhoven. Wie lang genoeg op een oud kerkhof rondhangt, gaat vanzelf allerlei dingen zien die tegen de grens van het paranormale aanliggen. Wat dat betreft doet een gezonde dosis fantasie wonderen voor de Halloweenliefhebber die in het dagelijks leven ook een beetje spooky spanning zoekt.
Goed, genoeg geblogd over Halloween. Ik ga naar buiten, eens zien wat Amsterdam allemaal aan Halloween gedaan heeft dit jaar.
Het gebeurt niet vaak dat een Spider-Man-comic begint met een stukje poëzie, maar Bill Mantlo is dan ook geen gewone schrijver. Zijn tussendoortje Een huis is geen thuis (Peter Parker, the Spectacular Spider-Man #120, in Nederland uitgegeven als Peter Parker, De Spektakulaire Spiderman #45) is ook geen doorsnee Spider-Man-strip, maar een sociaal drama, expressief in beeld gebracht door Keith Giffen.
In deze comic krijgt Spidey het aan de stok met een bende die door een huisbaas is ingehuurd om zijnhuurders te verjagen. Op een avond ontwaart Spider-Man een opstootje voor een oud, vervallen gebouw. Een paar opgeschoten jongeren worden bedreigd door een oude man. De oude man heeft een hakmes in zijn hand. Voordat de oude man kan uithalen, trekt Spidey het mes uit zijn handen via een webdraadje.
Van een van de aanwezige agenten hoort hij dat de straatbende en de oude man buren zijn. Ook al verpesten ze het leven van de medebewoners, ‘Die jongens hebben ook recht op een huis,’ aldus de agent. Dat dit zaakje stinkt, mag duidelijk zijn en al snel krijgt Peter Parker de opdracht met een collega de bewoners van het pand te interviewen voor een artikel in The Daily Bugle. Niemand durft echter met de journalisten te praten, behalve de oude man van de avond ervoor. Die vertelt hen dat het gebouw al jaren verwaarloosd wordt door de eigenaar. Die wil het pand afbreken om er luxe flats voor in de plaats te laten bouwen, maar dat kan pas als de huidige bewoners vertrekken. En dat vertikken ze. Daarom huurde hij tuig in om de brave burgers weg te jagen. De angst die in het pand begon te heersen maakte van de oude man een weduwnaar.
Angst
Spidey besluit een oogje in het zeil te houden en blijft bij het gebouw rondhangen. En aangezien hij aan muren kan kleven doet hij dat dus letterlijk. Als hij even afgeleid wordt door een overval in het naburige park, komt de bende in actie. Als Spidey weer bij het gebouw terug is, ligt de oude man dood op de stoep. Gesprongen denkt men, maar Spidey weet wel beter: deze man is naar beneden geduwd. Hij neemt het op tegen de bende en schakelt de leden ervan een voor een uit. De leider bewaart hij voor het laatst. Voor het eerst ervaart het tuig zelf hoe het is om angst te voelen. Spidey weet hem zo bang te maken dat de jongen alles bij de politie bekent. Helaas is pand dan al afgebrand.
Een huis is geen thuis is een mooi voorbeeld van sociaal engagement in een superheldenstrip. Dat was indertijd niet ongewoon, de Spider-Man-verhalen stonden vaak met beide benen in de grimmige realiteit die New York toen was. Iets wat tegenwoordig bijna niet meer voorkomt.
Dikke schaduwen
De strip valt in het bijzonder op door de expressieve tekeningen van Keith Giffen. De personages geeft hij expressieve koppen, soms wat karikaturaal, maar effectief. Ook plaatst hij reeksen close-ups achter elkaar om emoties te benadrukken en de spanning te verhogen.
Giffen tekende Spider-Man als een van de eerste met grote witte ogen op het masker. Todd McFarlane zou dat later ook doen. Hij tekende het webhoofd nog veel spinachtiger dan zijn collega, maar het kan heel goed zijn dat hij deels door Giffens werk is geïnspireerd.
De tekenaar benadrukt de sombere sfeer in het verhaal door gebruik te maken van dikke slagschaduwen. Soms net iets te veel overigens, het ene plaatje waarin de huurbaas van Peter Parker in beeld komt, lijkt Mrs. Muggins eerder een vent dan een vrouw op leeftijd.
De laatste scène gaat over een huurdersvergadering waar Peter Parker ook aanwezig is. Huurders komen samen tegen de hebzucht van de verhuurders die steeds hogere prijzen voor hun krotten vragen. Hoe ze die willen bestrijden? Door een petitie te tekenen voor veilige en betaalbare huizen. In wezen is dit verhaal nog steeds relevant, en door de crisis misschien meer dan ooit.
Het is juist door dit soort verhalen dat als tienjarig kind leerde hoe de wereld in elkaar steekt. Wat dat betreft was het lezen van Spider-Mans avonturen naast ontspanning, soms net zo leerzaam als op school zitten. De strippagina als schoolbord.
Kasplantje
Schrijver en jurist Bill Mantlo was een van de juweeltjes van de Amerikaanse stripindustrie. Hij leeft nog steeds, maar werd in 1992 aangereden door een auto en is lange tijd in coma geweest. Hierdoor heeft hij zodanige hersenbeschadiging opgelopen, dat hij constant verzorgd moet worden. Verhalen schrijven is er ook niet meer bij.
Bill Mantlo en Keith Giffen. Een huis is geen thuis in: Peter Parker, the Spectacular Spider-Man 120 (1986) Marvel Comics/Juniorpress
Donderdag wordt het boek Er gebeurde o.a. niets gepresenteerd bij Athenaeum in Haarlem. Het is een ‘roman-in-korte-verhalen’ zoals auteur Joubert Pignon het werkje zelf omschrijft. Mijn favoriete stripheld Spider-Man speelt een kleine rol in een van de verhalen.
De auteur was zo vriendelijk om me de tekst toe te sturen:
STEM (1)
Op straat zie ik een man die ik van vroeger ken. Hij lijkt gek geworden. Hij fietst slingerend over straat en schreeuwt er hardop bij. De mensen op straat kijken verschrikt op. Als de man de mensen ziet kijken schreeuwt hij naar ze. Bij de pinautomaat zie ik de man weer. Hij is van zijn fiets gestapt, maar schreeuwt nog steeds. Ik sta achter hem in de rij. Als de man aan de beurt is, steekt hij geen pasje in de gleuf. Hij staat alleen maar te schreeuwen met zijn fiets aan de hand. Na een minuut stapt de man op zijn fiets en fietst weg.
Vroeger kwam ik vaak in de Haarlemse stripwinkel Nou En?!. Ik kocht stripboeken en bleef rondhangen in de winkel, omdat ik, wanneer ik lang genoeg in de winkel bleef rondhangen, bier kreeg van de eigenaar. De winkel had een aantal vaste klanten. Die kochten strips, praatten met elkaar en wachtten tot ze bier kregen. Een van de vaste klanten was een rocker met een zware basstem. Toen ik zijn stem voor het eerst hoorde, herkende ik zijn stem meteen. Het was een stem uit het verleden, die ik ooit eens door de telefoon gehoord had. In de winkel kocht de rocker altijd stripboeken van Spider-Man. De rocker vertelde dat Spider-Man zijn grote voorbeeld was, dat hij wilde zijn zoals hij. De rocker vertelde dat hij van plan was een boek over zijn vader te schrijven. Hij kwam altijd op de fiets. Hij was er erg zuinig op. Hij had de fiets van zijn vader gekregen.
Toen we een jaar of tien waren lazen mijn beste vriend Harold en ik altijd samen stripboeken. Op een dag lazen we in een nummer van Spider-Man een lezersbrief waarvan de toon ons niet aanstond. We vonden de man een enorme sukkel. De naam en de woonplaats van de schrijver stonden onder de
brief. Haarlem. In het telefoonboek zochten we de man op. We draaiden zijn nummer. Er werd opgenomen. Een basstem zei de naam van de briefschrijver. Een harde, diepe stem. Harold en ik schrokken, riepen snel: ‘Sukkel!’ in de hoorn en hingen op.
Die brievenpagina in de Nederlandse uitgaven van Marvel Comics kan ik me nog goed herinneren. Zelf heb ik er ook wel eens een schrijfsel aan gewaagd die ook gepubliceerd werd. Niets mooiers kon ik me op die leeftijd voorstellen om mijn eigen brief in een Spider-Man comic te zien staan. Nou ja, behalve een bezoekje aan de redactie dan. Dat heb ik ook eens meegemaakt, maar dat is een verhaal voor een andere keer. De brievenpagina was een handige manier van de Juniorpress redactie om een vinger aan de pols te houden en te horen wat er onder de lezers speelde, welke series ze graag vertaald wilden zien en hoe ze bepaalde verhalen vonden. Al had de Nederlandse redactie natuurlijk geen invloed op wat er in Amerika geproduceerd werd, in het geval van sommige series maakten ze wel een selectie van wat ze wel en niet uitgaven.
‘Er gebeurde o.a. niets gaat over een jonge verkoper in een dierenwinkel die meer van het leven wil, maar niet precies weet wat. Uit een knarsende, schurende collage van zeer korte verhalen ontstaat een relaas over werken te midden van cavia’s en goudvissen, over een gestoorde buurman, drank, liefde, literatuur, verdwijnende vriendschappen en de dood. Met een droogkomische stijl weet Joubert Pignon de lezer te verwonderen. Er gebeurde o.a. niets is het verhaal van iemand die wil ontkomen aan zichzelf, maar uiteindelijk niet in beweging kan komen. Ondertussen nadert, onder andere, het onheil,’ aldus de flaptekst.
Er gebeurde o.a. niets wordt uitgegeven door Atlas Contact en ligt vanaf eind volgende week in de winkel. Het boek wordt donderdag 4 oktober gepresenteerd vanaf 19:30, bij boekhandel Athenaeum Haarlem (Gedempte Oude gracht 70 Haarlem)
De jaren tachtig waren een gouden tijd wat Marvel Comics betreft: er werden goede en boeiende verhalen verteld die dieper gingen dan de eeuwige strijd tussen superheld en schurk. In die tijd begon ik de avonturen van Spider-Man, De Hulk, Fantastic Four, X-Men en Avengers te lezen. Er ging een bijzondere wereld voor me open waar ik nog steeds graag tijd doorbreng, al is Marvel niet helemaal meer wat het geweest is. Dit is niet alleen de zucht naar nostalgie die hier spreekt. Goed, de comics uit die tijd herlezen biedt inderdaad een warm gevoel zoals alleen de deken der nostalgie dat kan geven, maar los daarvan staan veel van de verhalen van toen nog steeds als een huis.Daarom ben ik ook zo blij met het blog van Jason Shayer dat geheel gewijd is aan Marvel Comics in de jaren tachtig. Al meer dan drie jaar publiceert hij geregeld besprekingen, art work, covers en nieuwtjes over die periode op Marvel 1980s. En er zit heel wat mooi artwork tussen van mensen als John Byrne, Frank Miller, Art Adams, Bill Sienkewitz en Mike Mignola. Soms toont Shayer de pagina’s zoals ze in de comic zijn gepubliceerd, maar soms ook in schetsvorm, wat het blog een boeiend en rijk archief maakt voor de liefhebber.
Kijk maar eens naar deze pagina uit Peter Parker: Spectacular Spider-Man #132 met de potloodtekeningen van Mike Zeck en het inktwerk van Bob McLeod. Oplettende lezers herkennen het klassieke verhaal Kraven’s last hunt meteen natuurlijk.
Het is ook een levendig blog, dat wil zeggen: mensen reageren op de stukken van Shayer en zo ontstaat er soms een leuke dialoog tussen blogger en lezers. Daar hou ik van.
