Tag: Strips

Categorieën
Striprecensie Strips

Parijs 25/44: Historische figuren in melodrama

De laatste jaren staat Dick Matena extra in de belangstelling door zijn verstrippingen van literaire klassiekers als De Avonden, Kort Amerikaans en Kaas. Kennelijk beviel het opnieuw vertellen van verhalen Matena wel, want Parijs 25/44 is een herbewerking van zijn eigen stripalbum Sartre & Hemingway, dat in 1992 uitkwam.Beide strips verhalen een fictieve ontmoeting tussen de jonge Jean-Paul Sartre en Ernest Hemingway in Parijs, anno 1925. De cast van de strip beslaat verder een scala aan kunstenaars en schrijvers die zich allen ophielden in de Franse hoofdstad tijdens de ‘roaring twenties’. F. Scott Fitzgerald, Getrude Stein, Pablo Picasso, Salvador Dalí en James Joyce. Maar een cast met literaire personages maakt nog geen literaire strip.Uitleg
De strip wordt voorafgegaan door een introductie van de historische figuren die een rol spelen in het verhaal. Omdat de toon van de strip op het uitleggerige af is, lijkt het alsof Matena vooral de historische situatie en typeringen van de personages zoals die door hem worden beschreven in de introductie wilde uitwerken. Een dergelijke visualisering maakt de introductie overbodig.De dialogen tussen de kunstenaars zijn vermakelijk en typeren de personages zoals ze in de introductie worden voorgesteld. Zo wordt Dalí afgeschilderd als iemand met een groot ego die over zichzelf in de derdepersoon spreekt. Om zijn afkeer van moderne kunst te demonstreren gooit de opgewonden Dalí een salade tegen de muur. Wanneer Hemingway de agressieve Dalí op straat schopt, eist deze dat ze hun conflict zullen uitvechten in een duel om zo zijn eer te redden. Een duel wat met een Ferme vuistslag van Hemingway in diens voordeel beslecht wordt.Melodrama
Toch zijn dit soort kleurrijke taferelen slechts omlijsting van een verhaal dat in wezen draait om het ongelukkige leven van één centrale figuur: het meisje Eva dat voor haar vriend Antione de hoer moet spelen. Op een avond redt Hemingway haar van een zelfmoordpoging. Later ontmoet Hemingway de jonge Jean-Paul Sartre. Eva was vroeger de dienstmeid van zijn ouders en de schuchtere schrijver is hopeloos verliefd op haar. Het lot van Eva is de rode draad die als het ware de verschillende scènes in de kunstscène van het Parijs van de jaren twintig aan elkaar moet rijgen. Toch kan de aanwezigheid van de historische personages niet verhullen dat de plot het niveau van een stuiverroman niet ontstijgt. De filmnoirachtige verhaalelementen die op het omslag van de uitgave worden vermeld, zijn mij ook ontgaan. Parijs 25/44 heeft niets met noir van doen, wel met het melodrama.Meester
Het is vooral in de visualisatie dat Matena zich een meester toont. Het realistische tekenwerk van Parijs 25/44 spreekt mij daarom het meeste aan. De tekeningen zijn vrijwel geheel gearceerd, met deze techniek voorziet Matena zijn werk van textuur. Tegelijkertijd contrasteren de witte vlakken van de gezichten met de arceringen en donkere vlakken. Door dit contrast leidt Matena het oog automatisch naar de witte rustpunten in het drukke lijnenspel. Hierdoor verliest de lezer nooit de personages en hun expressies uit het oog en blijft de vertelling overzichtelijk.Matena hanteert een strakke kadrering waarin hij op zowel de voor- als achtergrond acties opvoert. De prenten hebben hierdoor veel diepte. Het geeft de scènes, die toch vooral uit dialogen bestaan, de nodige dynamiek.Lelijke reproductie
Omdat het tekenwerk zo bekoorlijk is, is het des te spijtig dat de prenten zo slecht zijn gereproduceerd. Soms bevatten de zwarte vlakken op de pagina’s witte strepen, alsof het boekje gekopieerd is op een ordinaire kopieermachine. Er zijn smallpress-uitgaven die er beter uitzien dan deze uitgave van uitgeverij Atlas.Matena, Dick. Parijs 25/44.
Uitgeverij Atlas. ISBN 9789045013701Ook verschenen op EeuwigWeekend.nl.
Lees de andere striprecensies op Mike’s Webs.

Categorieën
Striprecensie Strips

24 Hour Comic: Fokke & Sukke en de Moord in Lambiek

Nu deze maand het 24 Hour Comic event weer staat te gebeuren, namelijk op 18 oktober, leek het me een goed idee om eens naar eerdere 24 Hour comics te kijken. In 2005 tekende Jean-Marc van Tol de strip Fokke & Sukke: Moord in Lambiek, met de bekende kanarie en eend in de hoofdrol. Fokke en Sukke staan voor de deur bij stripwinkel Lambiek om mee te doen met de 24 Hour Comics Day, waarin een stripmaker geacht wordt een stripverhaal van 24 pagina’s te maken binnen de tijdspanne van een etmaal. Tot hun verbazing blijkt dat de boel niet doorgaat omdat de eigenaar van Lambiek, toen nog Kees Kousemaker, dood in de stripwinkel is gevonden. Een rechercheur, die verdacht veel op de Cock lijkt en een collega heeft die Fladder heet, ziet er een natuurlijke dood in. Fokke en Sukke vermoeden echter dat hier sprake is van moord en gaan op onderzoek uit.Stripjournalist
In de winkel vinden ze de stapel strips waaronder Kousemaker gelegen heeft. Naast het personeel is ook stripjournalist Jeroen Mirck aanwezig. Met enige trots merkt Mirck op dat hij de eerste was die berichtte over de dood van Kousemaker. Mirck was indertijd nog bijna dagelijks bezig met de stripnieuwssite comicbase. Ook is hij een stripcompadre van me, dus voor mij was het des te grappiger om hem op de bladzijden van deze 24 Hour Comic tegen te komen. Van Tol laat ook enkele bekende stripfiguren optreden in de strip. Zo zien we onder andere Jerommeke, Krimson, Olrik en Rastapopoulos voorbijkomen. Van Tol imiteert in deze scènes de stijl uit de Suske en Wiske-strips en doet dat ondanks zijn snelle tekenhand overtuigend.
Rafelig
Dat het hier gaat om een verhaal dat binnen de tijdspanne getekend is, wordt gaandeweg steeds duidelijker. Als de uurtjes hun tol beginnen te eisen wordt de plot rafelig. Ook grijpt Van Tol steeds vaker naar tijdbesparende technieken als paginagrote plaatjes en grote zwarte vlakken. Ook hergebruikt hij enkele plaatjes. Maar dat soort tekenen van tijdsdruk geven die snelgemaakte strips juist een extra charme. Overigens, mocht je het je afvragen: alles loopt goed af. Het lijk van Kousemaker bleek een reclamepop te zijn. Fokke & Sukke: Moord in Lambiek is een melig avontuur met enkele surrealistische elementen. De strip mag dan misschien niet het beste avontuur zijn van deze vreemde vogels, als 24 Hr Comic is hij zeker geslaagd.In Nederland vindt de 24 Hr Comic-sessie dit jaar weer plaats in stripwinkel Lambiek. Lees ook het verslag van vorig jaar.

Categorieën
Boeken Striprecensie Strips

Waiting for Food #4: Prachtig kijkvoer

Robert Crumb weet de tijd die hij moet wachten op zijn eten goed te besteden. Wanneer voor handen, tekent hij de placemats in restaurants vol. Dat doet de tekenveteraan erg verdienstelijk: reeds zijn er vier boeken verschenen met zijn restauranttekeningen, toepasselijk Waiting for Food geheten. Het vierde boek staat vol met uiteenlopende Crumb-krabbels. Crumb tekent kleine karakterstudies van de aanwezigen in het restaurant en voorziet zijn tekeningen met rake kwalificaties als ‘The ugly hairdo couple’, ‘Loudmouthed young man’ of ‘Cute French boy who came in with very beautiful young girl.’ Soms maakt hij een zelfportret of portretteert hij zijn vrouw Aline. Zo nu en dan zitten er prenten tussen die zijn typische gevoel voor humor uitbeelden. Zo tekent Crumb een droevig kijkende harige vent en schrijft hier ‘Unromantic depiction of sasquatch’ bij. Eén pagina staat vol met Donald Duck, waarin de eend obsceen ‘Take the money!’ roept. Onderstaande prent ‘Tough talk’ deed mij ook schateren:De kunstenaar weet in een enkele tekening een heel verhaal te vatten. Zoals de prent waarin een oudere vrouw haar hand legt op de arm van de veel jongere man die tegenover haar aan tafel zit.Wereldwijsheid
Geregeld citeert Crumb Pete Poplaski, een jarenlange vriend van hem die zo zijn eigen sporen heeft verdiend in de stripwereld. Poplaski komt met wijsheden als: ‘Dying is easy… It’s getting born that’s hard’. Crumb tekent er een stervende man in een ziekenhuisbed bij wiens geestverschijning richting het plafond dwarrelt. Het plafond blijkt de onderkant van het wateroppervlak te zijn.Zap comics & Mr. Natural
Crumb maakte in de jaren zestig en zeventig furore in de Amerikaanse undergroundscene. Hij tekende onder meer verhalen voor American Splendor, de autobiografische strip van Harvey Pekar, en was de drijvende kracht achter Zap Comix, het stripblad waar volgens de overlevering de hele undergroundscene rond San Francisco mee begon. Onder invloed van LSD creëerde Crumb de wijze hippie Mr. Natural. De oversekste strippoes Fritz the Cat is een andere bekende creatie van de tekenaar. Crumb staat bekend om zijn psychedelische strips uit die tijd en heeft een voorkeur voor het tekenen van vrouwen met grote borsten en een breed zitvlak.Wie de film Crumb van Terry Zwigoff heeft gezien weet dat de man uit een vreemd gezin komt. Zijn depressieve broer Charles, met wie Crumb als kind zijn eerste strips maakte, pleegde zelfmoord nadat hij jarenlang bij zijn overheersende moeder had gewoond. Vroeger werd Crumb nog wel eens beschuldigd van misogynie. Tegenwoordig is zijn werk een stuk milder van aard.De reeks Waiting for Food past heel goed in de trend van de laatste jaren: er verschijnen veel bloemlezingen van zijn strips en schetsboeken, maar weinig nieuwe stripverhalen. Het oeuvre wordt dus tot de laatste druppel uitgemolken. Mij hoor je daar niet over klagen: ik ben een grote fan van Crumbs werk en kan er geen genoeg van krijgen. Wat stripmakers betreft is hij een van de groten der aarde.Zelfspot
Crumb lijkt minder productief dan vroeger. ‘I’ve become too self-consious, too inhibited, afraid I won’t measure up to my own reputation. Kinda pathetic, but there it is… paralyzed by my own success!’ schrijft hij in het voorwoord. Deze tekst zit volgens typische Crumb-traditie vol zelfspot. De kunstenaar neemt zichzelf en zijn werk niet al te serieus. Toch schuilt diep binnen in hem nog steeds een onzeker jongetje dat geliefd wil zijn: ‘I want you to LOVE me so much! That’s why I do it, why I try so hard!’Waiting For Food, Number Four is een prachtig boek geworden waarmee je je ogen flink de kost kunt geven. Het is een fijn boek om lekker door te bladeren en zo nu en dan weer eens op te pakken om een tekening nauwgezet te bestuderen. De diversiteit aan thema’s, van absurde historische figuren tot alledaagse taferelen, maakt dat je iedere keer verrast wordt als je een bladzijde omslaat.Waiting For Food, Number Four wordt waarschijnlijk de laatste van de reeks. In het voorwoord klaagt de tekenaar dat de papieren placemats een uitstervende traditie zijn geworden. Ze komen simpelweg steeds minder voor. Net als originele en eigenzinnige stripmakers als Robert Crumb.R. Crumb. Waiting for Food 4, Yet More Placemat drawings by R. Crumb
Oog en blik, 2008
ISBN 978-90-5492-205-6Deze recensie verscheen ook op EeuwigWeekend.nl. ‘Die andere leuke site.’ 🙂

Categorieën
Strips

Stripdagen Houten 2008: Een tas vol strips, zorgen en nieuwe initiatieven

Toen de stripverkopers om half vijf hun waar weer inpakten en de beursvloer langzaam aan steeds leger werd, kon ik niet van de impressie af komen dat het een heel rustige zondag was geweest van de veertigste editie Stripdagen in Houten. Volgens officiële berichtgeving bezochten tussen de vijf en zesduizend bezoekers de stripdagen in Houten in het laatste weekend van september. De beursvloer op zondag vertoonde echter net zoveel lege plekken als een oude man met haaruitval.

Snuffelen op de ruilbeurs.

‘De Nederlandse strip zit in een diep dal’
Het beeld was typerend voor het algemene gevoel dat de Nederlandse stripwereld lijkt te overheersen. Niet voor niets luidden Hanco Kolk (S1ngle, Gilles de Geus, Meccano) en Jean-Marc van Tol (Fokke & Sukke) de noodklok in NRC’s katern Zaterdag Etcetera. Volgens Kolk en Van Tol is het maken van strips een liefhebberij geworden. Nieuw talent is wel aanwezig, maar sinds het wegvallen van de belangrijke stripbladen is daar geen begeleiding meer voor. Ook ontbeert Nederland een professionele opleiding. Nu publiceren nieuwe makers vooral online, maar omdat ze daarmee niet worden uitgedaagd, stagneert hun ontwikkeling:

‘Er is in Nederland geen enkele serieuze kunstopleiding waar het tekenen van strips en cartoons te leren valt. Daarmee lijkt een hele kunstvorm uit het Nederlandse cultuurlandschap te verdwijnen.’

Collega-journalist Jeroen Mirck bekeek het essay met een kritische blik. Zie zijn stuk op JeroenMirck.nl. Nieuwe initiatieven
Los van het feit dat het artikel van Hanco Kolk en Jean-Marc van Tol hout snijdt, zijn er wel enkele frisse initiatieven op het gebied van stripbladen te noemen. Het literaire striptijdschrift Eisner zal zoals eerder aangegeven in november verschijnen. Inkt magazine zag recent het licht.
Ik sprak op de beurs met twee makers van het blad: ‘Inkt Magazine is een nieuw podium voor beginnende comic en illustratie artiesten. In plaats van de nadruk te leggen op de gevestigde orde, zoeken we elke keer weer nieuw, onbekend, zich ontwikkelend talent,’ aldus de twee redacteuren. Menno Kooistra, co-hoofdredacteur van EeuwigWeekend.nl, zal er binnenkort een recensie over schrijven.Fijn dat er dit soort initiatieven zijn, al moet daar wel bij gezegd worden dat stripbladen niet zo heel lang mee lijken te gaan in de Nederlandse stripwereld. Stripmagazine Myx, dat van uitgeverij Silvester twee jaar geleden overging naar een andere uitgever, is immers ten graven gelegd. Stripblad Eppo komt volgend jaar wel weer terug. Maar de Eppo zal voornamelijk gevuld worden met oudgedienden en niet met nieuw talent.

Een rij van fans voor De Eppo-stand.

Nieuw talent lijkt zich vooral te concentreren op het maken van cartoons, minder op langere verhalen. Ik vraag me ook af hoe veel kans jong talent krijgt bij de uitgeverijen. Promotie
Bovenstaande prangende kwesties even gelaten voor wat ze zijn: de zondag op de stripdagen was voor mij een goedgevulde dag. De relatief rustige beursvloer gaf gelegenheid om te kletsen met verschillende stripmakers en uitgevers. Gesprekken die dikwijls ideeën opleverden voor nieuwe artikelen en afspraken voor binnenkort te voeren interviews. (Verwacht binnenkort een interview met Marq van Broekhoven – zie foto – over zijn nieuwe album Marq Denkt.)
Samen met collega Kooistra heb ik de website Eeuwigweekend.nl gepromoot bij verschillende stripuitgevers. We snuffelden tussen al het verse stripwerk om nieuw recensiemateriaal te selecteren voor de komende maanden. Kaart Zonder Baard
EeuwigWeekend was niet de enige site die onder de aandacht werd gebracht. Het team van KaartZonderBaard.nl trok er op uit om nietsvermoedende beursbezoekers te verblijden met een promokaart van deze site. KaartZonderBaard.nl is een site waar je gratis eCards kunt versturen. Niet van die suffe Halmark-kaarten, nee, scherpe cartoons en vrolijke prenten van o.a. Hallie Lama, Menno Kooistra, Paul Stellingwerf, Thijs Hermans en Rob van Barneveld. Die waren echter allemaal veel te druk met hangen in de VIP-bar, dus werden de kaarten uitgedeeld door twee promobabes. Na het struinen op de beurs kwam ik met de collega’s van Nieuw Gehoer terecht in de VIP bar, waar deze editie van de Stripdagen werd afgesloten met een welverdiend drankje.Een tas vol
Uiteindelijk ging ik naar huis met een tas vol strips en een hoofd vol met de discussie over de huidige staat van de Nederlandse stripwereld. Deze discussie zal ik zeker volgen.Wordt vast en zeker vervolgd!Lees ook het verslag van vorig jaar.Het laatste nieuws over de stripdagen lees je natuurlijk op de site van de stripdagen zelf.

Categorieën
Strips

Dit weekend moet je in Houten zijn

Misschien wil je je Smurfen-fetisj bevredigen. Of zoek je nog naar die ene Wonderbaarlijke Spinneman uit 1978. Of heb je gewoon zin om je stripboeken helemaal vol te laten signeren. Wat de reden ook is: dit weekend moet iedere stripliefhebber in Houten zijn, want daar vinden traditiegetrouw de Stripdagen plaats.Wil je weten wie er allemaal zullen zijn? Check deze lijst. Expo’s
En als je de stripmakers niet direct durft aan te spreken, dan moet je toch zeker de vele exposities gaan bekijken. Zoals de expositie Wat zeur je nou?! Discriminatie gestript. Vijftien Nederlandse en Vlaamse tekenaars laten in deze expo hun humoristische visie zien op discriminatie op grond van huidskleur, handicap, geloof, geslacht, leeftijd en seksuele voorkeur. Striphelden op het witte doek, de expositie van Ruud den Drijver is ook weer te zien in verband met het filmprogramma van het Nederlands Filmfestival. Een documentaire over Den Drijver zal tevens vertoond worden. Lees het volledige programma van de Stripdagen hier.
Ja, ja, nieuw gehoer weer on tour
De tekenmannen van Studio Nieuw Gehoer zijn er ook. Ze mogen de laatste maanden dan bijna niets meer uploaden op de site, in Houten zullen ze bewijzen dat ze life and kicking zijn. De grote vraag dit jaar is of Menno van zijn grote voorraad Trui-boekjes weet af te komen. Koop die vooral, want volgens het laatste nieuws heeft dit sympathieke oude dametje – wederom – het leven gelaten.Wil je weten hoeveel lol de Nieuwe Hoeren op stripbeursen hebben? Bekijk dan de repo van de stripbeurs in Turnhout vorig jaar. En mocht je dat allemaal worst zijn, kom dan gewoon gezellig langs bij de stand voor een praatje. Zie je in Houten.Waar dan? Nou hier:
De Stripdagen 2008
op 27 en 28 september
in Euretco Expo Center
Meidoornkade 24
3992 AE Houten

Categorieën
Strips

Volgend jaar een Spiderman musical?

Van sommige berichten hoop je gewoon dat ze niet waar zijn. Volgens een artikel in het Vlaamse dagblad De Morgen kunnen we volgend jaar een musical over de superheld Spider-Man op broadway verwachten. Volgens de krant maakte het hoofd van productie van Marvel Studios dit bekend.

Wordt het volgend jaar handtekeningen uitdelen voor het webhoofd?
Tekening: Todd McFarlane

De regie van de musical zou in handen zijn van Julie Taymor die eerder The Lion King op de planken bracht. Muzikanten Bono en The Edge van U2 zouden benaderd zijn voor de muziek. Eerder gingen er al geruchten over het web van dit vreemde bericht. De website van Marvel, de uitgeverij van Spiderman, berichtte vorig jaar april het volgende:

‘Marvel continues to look to every entertainment medium to support the enduring popularity of our Superheroes, and we are thrilled with the talent on board. The all star creative team–led by Julie Taymor, Bono and The Edge–is second to none and we are certain this project will delight fans of Spider-Man and new audiences alike,” said David Maisel, Chairman, Marvel Studios, whose previous Broadway credits include spearheading the 1999 Tony Award-winning Best Musical Fosse.’

Camp!
Oom Ben zou zich in zijn graf omdraaien als je het mij vraagt. Dankzij de goede reeks superheldenfilms, een trend die werd ingezet met X-Men Van Bryan Singer (uit 2000 alweer), zijn superhelden eindelijk een beetje van het predicaat ‘camp’ af. Dit label werd in de jaren zestig vastgehecht aan de kleurrijke helden toen Batman op televisie op de camp-toer ging. (Zie o.a. het stuk Batman in de sixties.) Een musical over het webhoofd zal het campgeurtje weer doen uitstrooien over de superhelden.
Mamma Mia!
Musicals over superhelden, het klinkt als de wereld op zijn kop. Nou ja, musicals zijn om de een of andere reden weer erg populair tegenwoordig. De film Mamma Mia! The Movie (Phyllida Lloyd, 2008) heeft inmiddels in Nederland 815.000 bezoekers getrokken en € 5,5 miljoen opgebracht. Dat berichtte Universal Pictures International dinsdag. Volgens het persbericht ging in Duitsland een fan de film maar liefst 70 keer kijken.Overigens is Spidey lang niet de eerste superheld die zingend op het podium afgaat. In 1966 was er al It’s a Bird…It’s a Plane….It’s Superman! Plannen voor een Batman-musical werden een paar jaar geleden uiteindelijk niet uitgevoerd. Het is te hopen dat Spiderman ook broadway niet zal halen. De laatste aflevering uit de filmreeks was op sommige momenten immers al camp genoeg.
Lees ook:

Categorieën
Boeken Strips

Vrijdagmiddag (2): Geestverruimende middelen en nachtwezens in The ABC

Het regende zachtjes toen ik die vrijdagmiddag The American Book Center op het spui binnendruppelde. Mijn gedachten waren nog even bij de afgelopen uren in het Crea Café, waar ik met een oude studiegenote had bijgepraat. Maar nu was het tijd voor boeken. Nu ja, strips om precies te zijn. The American Book Center huist alweer een aantal jaar op het Spui in Amsterdam. Ik kom er al sinds mijn studietijd, toen de boekwinkel nog aan het einde van de Kalverstraat zat. Het is voor mij de perfecte plek om te snuffelen en onverwachte ontdekkingen te doen.Geestverruimende middelen
Wat mij betreft is een goede boekwinkel een vrijhaven – een plek weg van alledag waar je geestverruimende middelen in de vorm van boeken, teksten en comics kunt vinden en waar je, in het gunstige geval, even rustig kunt bladeren, lezen en snuffelen. De betere boekhandel past bij je smaak en heeft dat ene boek wat je zoekt in de kast staan, of kan daar zonder moeite aankomen. The American Book Center voldoet niet aan alle bovengestelde eisen, want door de smalle gangen en volle winkel word je vaak gestoord in het snuffelen door andere papierzoekers. Ook kun je er niet lekker in een hoekje zitten lezen, zoals dat wel kan in de boekwinkel Borders in Londen. Toch is het een van mijn favoriete plekken om te vertoeven. Omdat het personeel er al jaren werkt, kom je er altijd herkenbare gezichten tegen. De staff van de ABC geeft de indruk hart voor de zaak te hebben. Die herkenbaarheid en continuïteit geven een vertrouwd gevoel. Vanwege de kortingskaart voel je je als klant toch onderdeel van de gehele sfeer daar. En de collectie graphic novels en filmboeken is zeer ruim.

De trap naar de eerste verdieping. Foto: Boekhandel-info.nl

De laatste tijd is het scannen van de aanbiedingskast op de eerste verdieping vaste prik geworden als ik in Amsterdam ben. Ook dit keer stonden er weer een paar interessante comics tussen die ik niet wilde laten staan. Nachtwezens
Zoals een mooi gebonden hardcover editie van Nocturnals. Stripmaker Dan Brereton schildert zijn strips. Zijn artwork greep me dan ook meteen: mooi geschilderde platen vol rijke details. De strips over de nachtelijke outcasts werden oorspronkelijk halverwege de jaren negentig uitgegeven. Het verhaal vertelt over de supernatuurlijke avonturen van Doc Horror en zijn dochter Evening. Ze opereren in de fictionele stad Pacific City, ergens gelokaliseerd in Californië. In de verhalen over de Nocturnals worden gangster/pulpverhalen gecombineerd met fantasiewezens, bovennatuurlijke elementen en een halloweenachtige sfeer.

Prachtig werk van Dan Brereton.

Ook waren er veel hardcover Batman-titels in de aanbieding die middag. Ik voelde me als een kind in een snoepwinkel, maar wist mijn koopdrift te beheersen tot een paar titels. Want, laten we eerlijk zijn, The ABC is niet een van de goedkoopste boekwinkels in Nederland. De prijs van de boeken ligt vaak ver boven die van online winkels. Iets wat de aanbiedingenkast des te aantrekkelijk maakt. Toen ik even later op de bank zat, met een verse pot thee naast me, en de bladzijden van Nocturnals opensloeg, ging er een wondere en tot nu onbekende wereld voor me open. En dat is toch de kracht van een goede strip en een goed boek. Mijn honger naar bijzonder leesvoer was weer voor even gestild.Mocht de lezer het zich afvragen: deze tekst is niet gesponsord door de ABC. Desondanks wijs ik je graag op het blog van de boekwinkel.Lees ook:

Categorieën
Striprecensie Strips

De bètacanon van Fokke & Sukke: Ook leuk voor niet-bèta’s

Fokke en Sukke duiken in de bètacanon en weten de begrippen een humoristische draai te geven. Zoals we van ze gewend zijn met veel seks- en studentengrappen.In de bètacanon komen vijftig kernbegrippen uit de natuurwetenschappen aan de orde. Van het getal nul tot ecologie, van evolutie tot plastics en zelfs begrippen als klimaat en fout. Een commissie van acht hoogleraren, voorgezeten door Spinozaprijswinnaar Robbert Dijkgraaf, heeft de canon samengesteld. John Reid, Bastiaan Geleijnse en Jean-Marc van Tol – het team stripmakers achter Fokke en Sukke – hebben de standaardformule van de twee cartoon kanaries gebruikt om de kernbegrippen te verbeelden. En dat werkt aardig.Periodiek systeem
Tijdens de lessen natuurkunde op de middelbare school zat mijn aandacht vooral bij zaken die met biologie te maken hadden. Veel heb ik er dus niet van op gestoken, en uiteindelijk ook geen bètarichting gekozen. Zo te bezien aan De bètacanon van Fokke & Sukke hebben de twee kanaries veel gemeen met middelbare scholieren. Wanneer ze aan een bar een chagrijnige meid tegenkomen, heeft ze volgens hen last van haar periodieke systeem. In sommige gevallen weten Reid, Geleijnse en Van Tol op gevatte wijze de hedendaagse populistische politici te verbinden met een begrip als plaattektoniek:Andere cartoons blijven dichterbij het kernbegrip:Sommige cartoons raken nog maar net de grens van het wetenschappelijke begrip dat ze moeten verbeelden. Zoals deze:Uiteindelijk zijn het toch vooral studentengrappen die de boventoon in dit boekje voeren. Gelukkig maar, want dat betekent dat het begrijpen van de grappen niet afhankelijk is van enige kennis van de kernbegrippen. Het studentenleven snapt immers iedereen. Uiteindelijk is het toch vooral een melig Fokke en Sukke album. Je houdt ervan of niet. Educatief
Voor leken, waaronder ik, is een boekje als dit slechts een speelse introductie tot de begrippen uit de bètacanon. Het album moet interesse opwekken voor het echte werk. Geïnteresseerden kunnen verdieping en vooral uitleg van de begrippen vinden in boekvorm (De betacanon. Wat iedereen moet weten van de natuurwetenschappen. Uitg. Meulenhoff/de Volkskrant, ISBN 9789029080552). Echte bèta’s in spé gebruiken natuurlijk internet voor hun research: http://extra.volkskrant.nl/betacanon/. Op de site FokSuk.nl is de canon gratis te downloaden voor educatieve doeleinden. Ik denk dat deze cartoons de lessen natuurkunde wel kunnen opvrolijken en de aandacht zullen trekken. Eventjes geen biologie…
Deze recensie verscheen natuurlijk ook op EeuwigWeekend.nl.

Categorieën
Boeken Strips

Manuscripta 2008: Schrijvers, literatuur, graphic novels en Tuk Tuk

Manuscripta, de opening van het boekenseizoen, vond dit weekend plaats op het terrein van de Westergasfabriek te Amsterdam. In deze tweede editie speciale aandacht voor de graphic novel onder het mom van de literaire strip. Maar je kon er ook schrijvers in de keuken vinden en getuige zijn van andere fratsen.
Jakhals Frank van De Wereld Draait Door noemde het de huishoudbeurs voor literair Nederland. Een aardige omschrijving voor dit evenement. Manuscripta bestaat uit twee dagen boekenplezier waarin uitgevers hun uitgaven voor het komende jaar presenteren, lezers schrijvers kunnen ontmoeten en er allerlei korte lezingen en workshops plaatsvinden. Volgens de organisatie van Manuscripta kwamen op de eerste dag 5000 mensen kijken. Ondanks de flinke regen die geregeld met bakken uit de lucht kwam storten. De tweede dag was traditiegetrouw alleen voor mensen uit het boekenvak en de media. Tuk Tuk
Samen met mijn literaire buddy Mikki toog ik zondagochtend naar Amsterdam om deze opening mee te maken. Vanaf cs kregen we een lift met de Tuk Tuk van Manuscripta. We scheurden door de straten van Amsterdam en kwamen lekker wakkergeschud binnen mum van tijd op de plaats van bestemming aan. Altijd goed om serieuze zaken een beetje melig te beginnen. Promotie
Terwijl Mikki zich tegoed wilde doen aan alle freebees en boeken die werden uitgedeeld, was ik met een speciale missie naar Manuscripta gekomen. Namelijk het promoten van EeuwigWeekend.nl. Goede contacten met uitgevers kunnen immers geen kwaad voor een redactie die op serieuze wijze boekrecensies publiceert.
Verder is Manuscripta een goede gelegenheid om eens bij te praten met oude bekenden en met collega’s. Om ideeën op te doen voor artikelen en afspraken te maken voor interviews.

Dikkie Dik was er natuurlijk ook.

Interviews
Natuurlijk werden er over het hele terrein diverse auteurs van verschillende allure aan vragen onderworpen. Zoals bijvoorbeeld A.F.Th. van der Heijden en prominente gast Harry Mulisch. Zijn roman Twee vrouwen uit 1975 zal dit boekenseizoen in een oplage van 900.000 stuks gratis worden verspreid door de CPNB (Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek). Ook kwamen schrijvers in actie tijdens de twee dagen literairfeest. Jean-Marc van Tol (Fokke en Sukke) reed rond op een kar en las voor uit werk van zijn eigen uitgeverij Catullus. Ronald Giphart stond ergens te koken.
De verhalen van Mulisch kende ik wel. Ik was meer nieuwsgierig naar hoe de Illustere Merel Barends zich staande hield op het podium van de Stripfaculteit. Ze werd op beide dagen namelijk geïnterviewd over haar werk en in het bijzonder over de uitgave Verbeelde Gedichten waarin gedichten van J.J. Slauerhoff verstript zijn. Barends is een van de tekenaars die een bijdrage aan dit interessante project heeft geleverd. Ook tekende ze het omslag. De interviews verliepen zoals verwacht vlot. Ook vond er een presentatie plaats van het literaire stripblad Eisner. (Daarover binnenkort meer.)

Barends aan het woord.

Graphic novel
Tijdens Manuscripta was er veel aandacht voor het medium strip, want de graphic novel stond centraal dit jaar. Dit ontstemde echter wat stripuitgevers. Wat is het geval. Manuscripta wordt georganiseerd door de CPNB. Alleen uitgevers aangesloten bij het CPNB mogen op Manuscripta staan. Dat zijn niet de uitgevers die alleen maar strips uitgeven. Natuurlijk zijn er veel uitgevers die zowel literatuur als strips uitgeven, maar echte stripuitgeverijen werden dus buitengesloten. Een volledig overzicht van wat er op stripgebied uit gaat komen bood Manuscripta dus niet. Gelukkig zijn er eind september weer Stripdagen in Houten. Verleden van Nederland
Manuscripta gaat verder dan alleen literatuur. Zo vond de presentatie van Verleden van Nederland, een nieuwe achtdelige documentaireserie van NPS/VPRO, plaats in het Transformatorhuis. Er werden drie fragmenten getoond van de serie en enkele makers en redactieleden waren aanwezig, eindredacteur Ireen van Ditshuyzen (IDTV), presentator Charles Groenhuijsen, professor Piet de Rooy en René van Stipriaan. Zij schreven samen met o.a. Geert Mak het boek Verleden van Nederland.
Rondom het boek en tv-serie is een multimediale campagne opgezet. Er verschijnen speciale boeken, voor scholen worden Canonclips ontwikkeld, er is een serie korte films ‘Groeten uit Nederland’ voor inburgeraars en in iedere provincie organiseren culturele en historische organisaties activiteiten in het kader van Verleden van Nederland. De getoonde fragmenten zagen er interessant uit. In een van de fragmenten werd de Gouden Eeuw behandeld en dan vooral natuurlijk de handelsgeest van de Nederlanders. De VOC was als het ware ook de eerste multinational en zoals Max Westerman laatst ook aangaf met zijn Westermans Nieuwe Wereld, is New York Nederlandser dan we zouden vermoeden. Amerikaanse president
Charles Groenhuijsen, oud-correspondent in de Verenigde Staten voor het NOS Journaal, stond ook op Manuscripta om zijn eigen twee boeken te promoten. Van Hoera! Een nieuwe president en Amerikanen zijn niet gek zijn geactualiseerde uitgaven verschenen. Groenhijsen vertelde over de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Uit zijn verhaal kon je opmaken dat Barack Obama maar weinig kans maakt. Het merendeel van de Amerikanen is conservatief, dus republikeins. Die houden niet van verandering, zijn tegen het homohuwelijk en tegen abortus en tja, eerlijk gezegd zien die een zwarte president ook niet echt zitten. ‘Stel dat John McCain wint, dan worden de verkiezingen in 2012 pas echt interessant’, zei Groenhuijsen. ‘Dan is McCain rijp voor Avondlicht, wat dus betekent dat de vice-president Sarah Palin dan presidentskandidaat wordt voor de republikeinen. Als McCain nu wint, zal Obama in 2012 niet terugkeren, maar Hillary Clinton wél. Dat zou betekenen dat er twee vrouwen zullen strijden om het presidentschap.’ Groenhuijsen kan haast niet wachten tot de volgende verkiezingen, liet hij de toehoorders weten.Na twee dagen Manuscripta ging ik met nieuwe ideeën voor artikelen en een tas vol catalogi en visitekaartjes naar huis. Genoeg leeswerk voorlopig.
Lees ook:

Categorieën
Film Filmrecensie Strips

Filmrecensie Hellboy II: The Golden Army

De originele Hellboy-comics van Mike Mignola zijn herkenbaar door de unieke tekenstijl, de nonchalante houding van het titelpersonage en een wereld waarin folklore, legendes en zelfverzonnen ongein naadloos in elkaar overlopen. Dat de meeste elementen goed zijn te vertalen naar het witte doek werd met de eerste Hellboy (Guillermo del Toro, 2004) bewezen.

Ook nu is Ron Perlman weer perfect gecast als de rode held met de afgezaagde hoorns. Al kost het hem schijnbaar meer moeite dan anders om zich door de dikke laag make-up uit te drukken.

Monsterlijk
Omdat bij een vervolgfilm altijd het verrassingselement van het origineel ontbreekt, biedt de sequel vaak alles in overdadige trap: actie, personages en specialeffects. Ook de droge humor, een belangrijk element van de wereld van Hellboy, is in overvloed aanwezig. Hellboy II is een echte creature feature. Allerlei vreemde wezens vullen het beeld. De Trollenmarkt waar Hellboy & co. op zoek gaan naar informatie, is een goede staalkaart van de monsterlijke creativiteit van regisseur Guillermo del Toro (Pan’s Labyrinth). Vooral zijn versie van de tandenfee (kleine afzichtelijke wezens die mensen met huid en haar opeten) mag op zijn minst origineel genoemd worden. Het overdadig gevulde beeld staat in schril contrast met de sobere tekenstijl van Mignola, die zich dikwijls beperkt tot het uitbeelden van de elementaire verhaalelementen.

De sprookjesachtige wezens en virtuele effecten zien er fantastisch uit, maar is de nieuwe Hellboy ook boeiend?

Elfjes
Del Toro schreef het filmverhaal samen met Mike Mignola. Na een bloedige oorlog sloot de mensheid een verbond met elfen, trollen en andere monsters. De mystieke wezens zouden verblijven in de bossen, de mens zou zich in de steden ophouden. Het krachtige Golden Army van de elfen werd tot slapen gebracht om niet meer ten strijde te trekken tegen de mensheid. Zul je net zien dat de zoon van de elfenkoning vindt dat de mensen zich niet aan de afspraak hebben gehouden en het Golden Army weer actief in dienst wil laten treden. Gelukkig staat Hellboy klaar om het leger een kopje kleiner te maken.

Love is in the air
Liefde is de leidraad in deze Hellboy: liefde voor de planeet en liefde voor elkaar. Het zijn de relatiestrubbelingen tussen Hellboy en zijn licht ontvlambare Liz (Selma Blair), gecombineerd met Abe Sapiens (kalver)liefde voor Princess Nuala, die het uitzitten van de film de moeite waard maken. Del Toro geeft deze menselijke emoties voldoende ruimte en maakt ze een integraal onderdeel van de plot. Het is fijn om te zien dat het personage Abe Sapien (Doug Jones) zich verder ontwikkelt, daar hij in de eerste film vooral een bijfiguur was. Een van de leukste scènes in Hellboy II is het avondje doorzakken waarin Hellboy en Abe laveloos op de trap hangen en zich beklagen over de lastige hordes die in de liefde overwonnen moeten worden. Ook mannen met een demonisch uiterlijk snappen vaak niet wat vrouwen nu precies bedoelen.

Overkill
Waar Hellboy II: The Golden Army vooral onder lijdt is de superhelden-overkill. We hebben dit jaar Iron Man, de Hulk en Batman al gehad. Gevechten in de straten van Manhattan tussen goede en kwade monsters zijn zo langzamerhand een cliché geworden. En ook al brengt de climax ons in een betoverende ruimte onder het Ierse landschap – waar het Gouden Leger van 70X70 soldaten ligt opgeslagen – de uitslag van het gevecht tussen Hellboy en Prince Nuada (Luke Goss) is pijnlijk voorspelbaar. Hetzelfde gaat op voor de muzikale score van veteraan Danny Elfman. Zo te horen is de componist toe aan en lange vakantie.Na het zien van Hellboy II: The Golden Army krijg ik vooral zin om de comics van Mike Mignola te gaan lezen. Want alle inspanningen ten spijt – de strips zijn beter.

Hellboy II: The Golden Army draait vanaf 21 augustus in de bioscoop.

Categorieën
Striprecensie Strips

John Callahan: Bijtende cartoons met een gebrek

Mooi zijn ze niet, de tekeningen van John Callahan. Op het eerste gezicht zijn het slordige krabbeltjes, al zijn de scherpe grappen in een oogopslag duidelijk. Callahan raakte op zijn 21ste grotendeels verlamd bij een auto-ongeluk. Hij tekent zijn cartoons met de pen tussen zijn handen geklemd.
Callahan gebruikt zijn tekenpen op cynische wijze commentaar te leveren op de decadente Amerikaanse samenleving. Hij maakt bijtende grappen over eetstoornissen, gehandicapten, Birckenstock-sandalen (prima anticonceptiemiddel volgens de cartoonist), seksuele driften, advocaten en honden. Ook feministen krijgen er flink van langs van Callahan. Zelf verklaart hij zijn afkeer van feministen doordat hij als kind is gemolesteerd door een vrouw.Seksueel misbruik
Callahan weet eindeloos te variëren op zijn stokpaardjes. De cartoonist komt bijvoorbeeld herhaaldelijk in het verweer tegen het christendom. In ‘De korte autobiografie van een seksleven’ kaart hij het conflict aan dat masturberen bij hem als tiener teweegbracht. Aan de ene kant het sterke lichamelijke verlangen om zichzelf te bevredigen. Aan de andere kant het katholieke verbod hierop. Callahan verbeeldt dit dilemma door respectievelijk een duiveltje en een engeltje op zijn schouders te tekenen. Verder kaart Callahan in meerdere cartoons het seksueelmisbruik van koorknapen door priesters aan.Feloranje zonnebril
In zijn thuisland is de invalide tekenaar een cultfiguur met fans als Robin Williams en Bob Dylan. De Nederlandse Filmmaker Simone de Vries maakte de documentaire Raak me waar ik voelen kan over de opvallende cartoonist die, met zijn roodgeverfde haar en feloranje zonnebril, in zijn elektrische rolstoel door de straten van Portland scheurt.Callahan is een veelzijdig man: hij beschreef zijn levensverhaal in een autobiografie en recent kwam zijn eerste cd uit. Het verhaal van de grotendeels verlamde Callahan is natuurlijk bijzonder en trekt veel aandacht. Het goede van zijn scherpe visie is echter dat zijn werk ook overeind blijft als je niets van de maker en zijn gebrek weet. Op zichzelf zijn de cartoons erg sterk, grappig en behoorlijk hard. Al gaat Callahan wat mij betreft nergens over een grens heen.De Amerikanen dachten daar overigens anders over. Zijn cartoon over de jonge Martin Luther King werd door de hoofdredactie van de Miami Herald als racistisch bestempeld. In de cartoon staat King schuldbewust naast de natte plek op zijn bedlakens en zegt tegen zijn boze moeder: ‘I had a dream’. Een cartoon over de Paus leverde protestmarsen op.Vertaling
De Nederlandse uitgave Cartoons met een gebrek bevat een voorwoord van Simone de Vries en een kort interview met Callahan dat eerder in de Humo verscheen. Het boekje is één grote lofuiting op het werk van de cartoonist. In de vertaling naar het Nederlands blijft Callahans humor gelukkig overeind, alleen jammer dat de uitgave een enkele tikfout bevat. Maar ja, niets en niemand is perfect. Callahan weet dat als geen ander met humor uit te beelden.John Callahan. Cartoons met een gebrek. Uitgeverij Xtra. ISBN 978-90-77766-60-6Deze recensie is ook verschenen op EeuwigWeekend.nl.

Categorieën
Film Filmrecensie Strips

Filmrecensie: The Dark Knight

Laten we, om te beginnen, een moment stilte in acht nemen voor de niet zo lang geleden overleden acteur Heath Ledger. Ledger was als een kameleon. Hij kroop volledig in de huid van het personage waardoor je altijd alleen het karakter zag en niet de acteur erachter. Ledger toont het grote bereik van zijn vakmanschap voor een laatste keer in The Dark Knight, door een formidabele Joker neer te zetten.
Dat de Joker een psychopathische moordenaar is, weten trouwe Batman-lezers onder andere uit het verhaal A Death in the Family, waarin hij de tweede Robin doodslaat met een koevoet. Het merendeel van de Batman-verhalen is de Joker echter niet veel meer dan een vervelende grappenmaker. Jack Nicholson bracht ons een eigengereide interpretatie van het personage in Batman van Tim Burton. De rol van de megalomane moordenaar leek hem op het lijf geschreven en borduurde voort op eerder gespeelde personages als Jack Torrance uit The Shining (Stanley Kubrick, 1980). Niets ten nadele van Jack Nicholson, maar door de grappen en grollen ging er nergens een dodelijke dreiging uit van zijn Joker.

Angstaanjagend en onvoorspelbaar
Ledgers Joker daarentegen is vleesgeworden anarchie: hij creëert chaos door mensen in extreme situaties te brengen waarin de regels van alledag niet meer gelden. Zijn motieven zijn ondoorgrondelijk en daarom onvoorspelbaar. De Joker heeft duidelijk plezier in het moorden – dat maakt hem angstaanjagend en levensbedreigend. Om Ledgers Joker lachen we uit pure doodsangst.De relatie tussen Batman (Christian Bale) en de Joker wordt duidelijk verwoord door de schurk: ‘You complete me.’ Batmans aanwezigheid maakt het bestaan van de Joker zinvol. Ze staan respectievelijk voor Orde versus Chaos. Een onstabiel evenwicht dat met de juiste druk van de Joker kan doorslaan in een alles vernietigende chaos.
Papa is boos
Bijzonder sterk is het feit dat de geschiedenis van de Joker in het ongewisse wordt gelaten. Regisseur Christopher Nolan (die ook Batman Begins uit 2005 maakte) verklaart niet waar de grimmige grappenmaker vandaan komt. Al geeft de Joker zelf maar al te graag uiteenlopende verklaringen voor zijn uiterlijk op het moment dat hij de monden van zijn slachtoffers met een mes bewerkt tot de herkenbare grijns. Als de Joker op zoek naar Harvey Dent een fundraiser binnenstormt, pakt hij een van de rijke mannen uit de menigte vast. ‘Weet je,’ verzucht hij, ‘je doet me aan mijn vader denken. Ik haatte mijn vader!’ Daarna zet de Joker een mes op de mond van de man.

Two-Face
In tegenstelling tot de geschiedenis van de Joker vormt de oorsprong van Harvey Two-Face de ruggengraat van het verhaal. Nauwgezet zien we hoe de rechtschapen openbare aanklager Dent (Aaron Eckhart) via een duister pad naar zijn gespleten persoonlijkheid wordt geleid.De warmbloedige vertolkingen van de cast en de goed uitgedachte karakters maken dat je meeleeft met iedere tegenslag die de personages te verduren krijgen. Gotham City mag dan een groots canvas zijn voor de avonturen van Batman, het zijn uiteindelijk een paar sleutelfiguren waar het drama om draait. Zelfs de bijrollen van Gary Oldman (Commissioner James Gordon), Michael Caine (Alfred de butler) en Morgan Freeman (Lucius Fox) staan als een huis. Maggie Gyllenhaal vertolkt de rol van de mooie Rachel Dawes.The Dark Knight zet door zijn rauwe realiteit alle voorgaande Batman-films in de schaduw. Er is niets terug te vinden van de speelse en toch wat kinderachtige interpretaties van Joel Schumacher, of het sprookjesachtige Gotham City van Tim Burton. Nolan toont ons een grimmige wereld. Hierin slaat Batman de Joker bijkans dood om hem te doen opbiechten waar hij Dent en Rachel gevangen houdt. De film heeft vanwege het explosieve geweld dan ook een keuring gekregen voor zestien jaar en ouder.

De prijs van gerechtigheid
Nolan neemt Batman heel erg serieus en maakte van The Dark Knight een bombastische film waarin de morele waarden van Batmans acties onder een microscoop worden gelegd. Welke opofferingen brengt zijn heldendom met zich mee? Hoeveel slachtoffers is de geheime identiteit van Bruce Wayne eigenlijk waard?Batmans acties tegen de onderwereld roepen extreme tegenreacties van de criminelen op, met als summum de Joker himself. Nolan weet de morele dilemma’s te verweven in een dramatisch verhaal dat nooit vaart verliest en enkele verrassende wendingen bevat. Wie zich overgeeft aan Nolans serieuze instelling, staat een bijzonder meeslepend epos te wachten. Met The Dark Knight is de superheldenfilm volwassen geworden.

Ook verschenen op EeuwigWeekend.nl.

Lees ook: