Tag: Strips

Categorieën
Boeken Strips

Boekrecensie: Het kan altijd erger

Bert Wagendorp en Jos Collignon zijn respectievelijk columnist en cartoonist voor de Volkskrant. Hun werk is nu gezamenlijk gebundeld in Het kan altijd erger.

Wagendorp heeft zijn schrijfpen ondergedompeld in een sarcastische inkt. Daarmee beschrijft hij het reilen en zeilen in Nederland en geeft hij op gepaste toon commentaar op de wantoestanden in dit land. Een land waar veel rapporten worden geschreven maar beslissingen tot het oneindige vooruit worden geschoven, waar oorlog aan het volk wordt versleten door hem op leugenachtige wijze als opbouwmissie te bestempelen en waar de luchthaven Schiphol allerlei geluidreductiemiddelen verzint om stiekem toch maar te kunnen groeien. Volgens Wagendorp is het maar droevig gesteld in ons kleine kikkerlandje – tijdens het lezen van de bundel werd menig eigen oordeel bevestigd.

Hoorspel
Hilarisch is het idee dat het Ministerie van Defensie twee jaar lang een hoorspel in Uruzgan gaat uitzenden om daar het kwaad (lees: opiumhandel) mee te bestrijden. Wagendorp schrijft: ‘Ik weet niet of u wel eens naar een Nederlands hoorspel luistert. Ik wel, per ongeluk. En ik denk dat we hiermee andermaal heel dicht tegen “marteling” aan zitten. Persoonlijk hoor ik in elk geval liever een gemeen hoge fluittoon of keihard Dries Roelvink – toch probate methodes om alles te bekennen.’ Enkele paragrafen later concludeert hij terecht dat we stapelgek zijn geworden.

Snedig commentaar
Ook geeft hij snedig commentaar op een van de vele verschenen rapporten, zoals De Staat van de Ruimte, Nederland zien veranderen. ‘Prachtig rapport trouwens,’ schrijft Wagendorp. ‘Ik heb me er uren mee vermaakt en viel van de ene verbazing in de andere. Als de Nederlander niet bestaat, en het Mooie Nederland evenmin, dan hebben we in elk geval onze rapporten nog om onze uniciteit te bewijzen.’
Politieke prenten
De cartoons van Jos Collignon doen wat betreft scherpte niet onder voor de teksten van Wagendorp. Collignon tekent al jaren politieke prenten. Dat doet hij met een penseel, wat een mooie losse lijnvoering oplevert. De cartoons slaan lang niet altijd op de column waar ze bij staan, en dat is wel een beetje jammer. Een bundeling van verschillende media werkt wat mij betreft het beste wanneer er een duidelijke wisselwerking tussen beide is. Dan kunnen cartoon en column elkaar immers versterken.

Houdbaarheidsdatum
Het nadeel van columns over de waan van de dag is natuurlijk dat deze een korte houdbaarheidsdatum hebben. Wie weet over een jaar nog wie Bokito was? De ‘film’ van Wilders zal hoogstens een voetnoot halen in de Nederlandse filmgeschiedenis. Zelfs Rita Verdonk zal op een mooie dag vergeten zijn. (Laten we het hopen.) De actualiteit biedt prima stof voor een column in krant of op interpret; gebundeld in boekvorm zijn de columns vooral geschikt als naslagwerk: wat gebeurde er dan precies in 2007-2008, papa? Voor de lange duur zijn vooral de teksten en cartoons over de Nederlandse volksaard interessant.Wie geen zin heeft om de Volkskrant open te slaan (wat ik me zo kan voorstellen) kan de cartoons van Collignon op zijn eigen site bekijken. Een verrassend volledige site: behalve een beknopte biografie, schetsen en ander werk staan er zelfs twee vakantiehuisjes in Frankrijk te koop. De cartoons van Collignon en de columns van Wagendorp staan ook op de site van de Volkskrant. En ja, je kunt natuurlijk ook gewoon de bundel aanschaffen: prima leesvoer voor in de trein.

Categorieën
Striprecensie Strips

Striprecensie: De hel van Rwanda

Genocide is moeilijk voor te stellen. Het uitmoorden van een geheel volk gaat immers het begrip te boven. Wie daar een boeiend fictief verhaal over wil maken moet van goeden huize komen.Tussen april en juli van 1994 werden in Rwanda meer dan een miljoen Tutsi’s vermoord door Hutu-landgenoten. Interventie van de internationale gemeenschap bleef uit, omdat politici het niet eens konden worden of de term genocide op de situatie van toepassing was. Cécile Grenier deed extensief onderzoek naar de genocide in Rwanda en voelde de behoefte om het verhaal van de slachtoffers in stripvorm te vertellen. ‘Al op die heuvels voelde ik de aandrang tot een strip,’ schrijft ze in de inleiding, ‘een ingetogen en krachtig medium om het onzegbare over te brengen, om te delen wat je nooit op het nieuws ziet en wat de cijfers nooit vermelden: het leven van mensen gevangen in de actualiteit.’Grenier schreef samen met Ralph het script voor de strip De Hel van Rwanda ’94. Ze hebben de research van archiefmateriaal en ooggetuigenverslagen van die zwarte periode omgezet in een dramatisch verhaal over de Rwandese Mathilde die haar drie kinderen probeert te beschermen tegen moordlustige Hutu’s en Franse soldaten. Het relaas is vormgegeven door de delicate potloodlijnen van illustrator Pat Masioni. De met pastellen ingekleurde en gedetailleerde tekeningen doen recht aan het kleurrijke Rwandese landschap.Geforceerd
Helaas weten de stripmakers de aandacht van de lezer niet vast te houden. Mathilde staat in de strip symbool voor alle slachtoffers, maar wordt daardoor nooit een volmondig personage. Daarvoor functioneren de scènes in het verhaal te veel als schoolvoorbeelden van de gruwelijkheden die de Tutsi’s zijn aangedaan. De dialogen zijn vooral gericht op het overbrengen van informatie en voelen geforceerd aan. Zoals de scène waarin Mathilde droomt over de geboorte van haar zoon. Tijdens de bevalling zegt de dokter: ‘Een mooie baby, Mathilde! Je zult van hem gaan houden, ook al is hij geboren uit een verkrachting!’Schoolboek
Grenier en Ralph neigen te veel naar het geven van een geschiedenisles. Meer dan naar het vakkundig vertellen van een stripverhaal. Grenier weet haar punt dan ook beter over te brengen in de informatieve tekst achterin de uitgave, waarin in grote lijnen de geschiedenis van Rwanda wordt verteld. De historische achtergrond biedt de broodnodige context voor het beeldverhaal.Als inleidend studieboek dat een voorzichtige indruk moet geven van wat zich heeft afgespeeld in die maanden van 1994 is De Hel van Rwanda geslaagd. Als boeiend stripverhaal blijft het werk vooral in goede bedoelingen steken en schiet het te kort. In Nederland werd De Hel van Rwanda recent uitgebracht door uitgeverij Xtra. Inmiddels is in Frankrijk al het tweede deel verschenen.Deze bijdrage is ook op EeuwigWeekend.nl gepubliceerd.

Categorieën
Film Filmrecensie Strips

Filmrecensie: The Incredible Hulk

Het is even wachten voordat de groene reus zijn gezicht laat zien. Niet zo lang als in Ang Lee’s Hulk uit 2003, maar toch houdt regisseur Louis Leterrier de Hulk minstens een kwartier van het scherm. En dan nog is de Hulk bij de eerste verschijning vooral gehuld in schaduw en rook, zodat er niet gek veel van zijn gelaat wordt prijsgegeven.Het moment dat Bruce Banner (Edward Norton) in het nauw wordt gedreven, zijn hartslag boven de 200 slagen per minuut komt en zijn innerlijke monster de vrijheid geeft, dát is het moment waar iedere kijker op zit te wachten. Hoe goed Norton ook zijn best doet om van Bruce Banner een interessant personage te maken; wij willen het onstuitbare monster zien dat de boel sloopt en het opneemt tegen de militaire overmacht.

Net als in de gelijknamige televisieserie heeft Leterrier echter de mens Bruce Banner centraal gesteld, de Hulk speelt op de achtergrond mee. In ieder geval de eerste helft van de film waarin Banner op zoek is naar een geneesmiddel. Het lukt Banner om de Hulk voorlopig doormiddel van meditatietechnieken te onderdrukken. Totdat generaal Ross (William Hurt) hem vindt en hij het aan de stok krijgt met het Amerikaanse leger. Ross ziet in de Hulk het ultieme wapen en zet een nieuw monster in om de Hulk te vangen.Overigens veegt de regisseur heel vakkundig de vorige film van Ang Lee van tafel. In de titelsequentie herschrijft Leterrier de geschiedenis van de Hulk en vertelt hij middels een paar korte shots en teksten hoe Bruce de Hulk is geworden en wat er na het noodlottige experiment met gammastralen met hem is gebeurd.

Televisieserie is inspiratiebron
Het stripfiguur de Hulk werd in 1962 bedacht door Stan Lee en tekenaar Jack Kirby. (Lee heeft zoals gewoonlijk een cameo in de film.) Sindsdien heeft het monster enkele veranderingen ondergaan wat betreft zijn uiterlijk en wat betreft zijn geestelijke vermogens. Scenarist Zak Penn en Leterrier hebben de stripverhalen als uitgangspunt genomen, maar lieten zich daarnaast duidelijk inspireren door de televisieserie uit de jaren zeventig, waarin bodybuilder Lou Ferrigno, met de hulp van een likje groene verf en een slechte pruik, het monster gestalte gaf.Net als in de tv-serie The Incredible Hulk is de Banner in de film een getormenteerde wetenschapper die de aarde rondzwerft in de hoop een geneesmiddel te vinden tegen zijn innerlijke monster. De film bevat enkele eervolle verwijzingen naar de populaire serie die gecreëerd werd door Kenneth Johnson. Bill Bixby, de acteur die Bruce Banner speelde, komt kort voorbij op het televisiescherm. Ferrigno speelt net als in de eerste film een bewaker. Ook mocht hij de stem van de Hulk inspreken. Een lang gekoesterde wens, waar hij vroeger nooit de kans voor kreeg.

Als Bruce plompverloren over straat loopt na de eerste Hulk-out is er een vleugje van ‘The Lonely Man Theme’ van de televisieserie te horen. Ook heet een van de personages McGee – vernoemd naar de razende reporter die Bill Bixby vijf seizoenen op de hielen zat. Tot slot worden Banners ogen helder groen, net als op tv, en zijn er nog een paar andere visuele verwijzingen naar de secundaire inspiratiebron.

Hulk smash!
In de tweede helft van de film neemt de stripversie van de Hulk het over. Dan is het rammen geblazen. Zijn opponent is Abomination, een nieuwe monsterlijke creatie van generaal Ross gespeeld door Tim Roth. De twee digitale monsters van ILM zien er overigens levensecht uit. Ook de interactie met de live-action elementen is feilloos, wat de geloofwaardigheid van de wezens natuurlijk vergroot. En dat is toch noodzakelijk in een monsterfilm. Celibatair leven
Het is moeilijk om een boeiend filmverhaal te maken over een man die in een groen monster verandert als hij kwaad wordt. Hoewel ieder van ons zijn eigen Hulk heeft, is de geloofwaardige vertaling van dit concept naar het witte doek altijd lastig en vraagt een flinke dosis fantasie van de kijker. Het helpt dan om vooral de menselijke kant van het monster te benadrukken. De relatie tussen Banner en Betty Ross (Liv Tyler) krijgt dan ook veel ruimte in het verhaal. Jammer dat die scènes soms het cliché niet weten te overstijgen en geregeld tenenkrommende dialogen bevatten. Op het moment dat Banner aan de hitsige Betty vertelt dat hij geen seks kan hebben omdat dit te veel opwinding voor hem zou zijn, gaan de filmmakers net een stapje te ver. Wie ‘nee’ kan zeggen tegen seks met Liv Tyler moet wel onmenselijk veel zelfdiscipline in huis hebben. Aan de andere kant krijgt de obligate Hollywood-seksscène hierdoor een bijzondere wending.

Ongecompliceerde personages
Ondanks het feit dat je als kijker weet wat je van een Hulk-film kan verwachten, weet Louis Leterrier met verrassende wendingen te komen en vooral de vaart in het verhaal te houden. Plagerig laat hij de eerste helft de Hulk op de achtergrond – bijna alle transformaties vinden plaats in het donker of zijn gehuld in rook – om hem daarna de vrije hand te geven. The Incredible Hulk bewijst dat een film geen diepgaande karakteriseringen nodig heeft om goed te vermaken. Het is voldoende om te weten dat Tim Roths personage naar zo veel mogelijk kracht streeft, zich daarom tot een monster laat veranderen en het tegen de Hulk opneemt om te bewijzen dat hij de sterkste van allemaal is.

Nu ging Ang Lee met zijn Hulk-film wellicht wat te ver wat het psychologiseren van de Hulk betreft, een beetje meer uitgediepte personages hadden Leterriers film geen kwaad gedaan. Die aanpak werkte immers ook prima voor de televisieserie.

Lees ook:

Categorieën
Media Strips

Het liefdes- en familieleven van superheldinnen

Buffy, Faith, Spider-Girl & Claire

Faith: ‘All men are beasts, Buffy. Every guy – from ‘Manimal’ right down to ‘Mr. I Loved The English Patient’. And I don’t care how sensitive they act – they’re still just in it for the chase.’
Uit: aflevering 3.4 ‘Beauty and the Beasts’Spike: ‘I might be love’s bitch, but at least I am man enough to admit it.’
Uit: aflevering 3.8 ‘Lovers Walk’

Buffy Summers is in veel opzichten het perfecte vriendinnetje: ze is mooi, atletisch, slim en heeft een goed hart. Oké het is een groot nadeel dat ze een druk dubbelleven leidt, ze is immers uitverkoren om vampiers voorgoed koud te maken en daarvoor moet ze vooral in de nachtelijke uren aan het werk. Vergeet het regelmatig samen slapen maar. Ook het feit dat er een horde monsters, demonen en vampiers klaarstaan om Buffy en de mensen in haar naaste omgeving een kopje kleiner te maken kan ook een behoorlijke domper zijn in een relatie. Tussen Buffy en doorsnee jongens wil het daarom niet zo erg vlotten. Tenminste niet in seizoen drie, waarin dit laatste jaar van de middelbare school vooral veel hartzeer in de schoolbanken wordt beleefd. Misschien dat haar voorkeur daarom vooral uitgaat naar nachtelijke wezens als zijzelf: Angel en Spike. Met de normale jongens wil het niet zo vlotten. Het leven van superheld(inn)en
Wat dat betreft leidt Buffy een leven dat vergelijkbaar is met andere tieners die superkrachten bezitten. Het sociale leven van Peter Parker heeft altijd erg geleden onder zijn identiteit van Spider-Man. Het kostte zijn vriendinnetje Gwen Stacy haar leven. Ook Claire uit de serie Heroes heeft grote moeite om haar gave om zichzelf te helen, te verbergen. In het tweede seizoen ontmoet Claire een klasgenoot die net als zij speciaal is: hij kan vliegen. Logischerwijs krijgen die twee iets met elkaar. (Meer over Heroes, lees dit artikel. Heroes wordt op dit moment uitgezonden op de BBC.) Aangezien wederzijds begrip een belangrijke bouwsteen is van iedere relatie, is het logisch dat mensen die allebei in een uitzonderlijke situatie zitten, meer begrip voor elkaar kunnen opbrengen. Net als Claire lijkt Buffy daarom beter te matchen met bijzondere jongens. Angel – de eeuwenoude vampier – was haar eerste Grote Liefde. Veel later in de serie wordt Spike haar speelkameraatje, maar in het begin van seizoen drie date ze even kortstondig met gewone Scott. In seizoen vier en vijf krijgt Buffy iets met supersoldaat Riley, die zichzelf toch niet bijzonder genoeg vindt en daarom uit haar leven verdwijnt.
Ook de vrienden van Buffy trekken vreemde kostgangers aan. Willow die in de serie geleidelijk aan steeds meer een heks wordt, heeft een vriendje gevonden in Oz. Deze gitarist is ook niet de eerste de beste: met volle maan verandert hij in een weerwolf. Uiteindelijk verlaat ook Oz Sunnydale. Bij terugkomst is Willow inmiddels een relatie begonnen met de verlegen medeheks Tara.
Slayer Faith heeft geen problemen met normale mannen als vriendje. Of nu ja, vriendje is een groot woord. She screws them and leaves them. Ze is dus ook een predator als het om haar liefdesleven gaat. Uiteindelijk vindt ze een platonische liefde in de armen van de burgemeester van Sunnydale. Hij is de missende vaderfiguur waar ze zo naar verlangt. Buffy heeft een vaderfiguur in haar watcher Giles. Bad boyfriends
Overigens gaat het liefdesleven van Buffy niet over rozen. De Grote Liefde met Angel is gedoemd te mislukken. Zodra hij een moment van perfect geluk ervaart, verliest hij zijn ziel en verandert hij in de kwaadwillende Angelus. Het consumeren van hun liefdesgeluk is dus uitgesloten. De burgemeester van Sunnydale kwelt het paartje met de vraag wat voor een toekomst die twee samen zouden hebben. Buffy staat in de kracht van haar leven, maar zal uiteindelijk ouder worden. Dit in tegenstelling tot haar onsterfelijke vriendje dat het zonlicht niet kan verdragen.

‘I don’t see a lot of Sunday picnics in the offing,’ grapt de magistraat van Sunnydale.

Het krijgen van kinderen of een andere vorm van normaal leven is uitgesloten. Omdat Buffy uitverkoren is het kwaad te bestrijden, is een beetje normale thuissituatie wenselijk om haar leven in balans te houden. Ze heeft een stabiele basis nodig van waaruit ze haar krachten kan putten. Angel verlaat Sunnydale dan ook aan het einde van seizoen drie omdat ook hij inziet dat de burgemeester gelijk heeft. Kinderlijke ouders
Het familieleven van Buffy en haar moeder maakt veel door dit seizoen. Joyce weet dat haar dochter de Slayer is, maar moet wel met dit feit in het reine komen. Opvallend zijn de rolverwisselingen tussen ouder en kind. Als de inwoners van Sunnydale onder de invloed komen van speciaal snoepgoed, gedragen ze zich als wilde en onverantwoordelijke tieners. (Zie de aflevering 3.6 ‘Band Candy’.) Hoewel het effect van het snoepgoed later teruggedraaid wordt, krijgt Buffy nog steeds rillingen als ze eraan denkt dat haar moeder en Giles sex met elkaar hebben gehad. Als de burgemeester aan het einde van seizoen drie hel en verdoemenis dreigt te ontketenen in Sunnydale, is het Buffy die haar moeder de stad laat verlaten. Ze kan zich ook niet nog eens zorgen maken over haar moeder als ze moet proberen een apocalyps te voorkomen. De rollen zijn hier volledig omgedraaid: het kind beschermt de ouder, en neemt als het ware de rol van de ouder op zich. In latere seizoenen groeit Buffy volledig uit tot moederfiguur voor Dawn, zeker nadat hun moeder overlijdt. Uiteindelijk maakt Buffy het ultieme offer: ze geeft haar leven voor haar zusje. Gebroken familieleven
Kenmerkend aan de verhalen van superhelden zijn de alternatieve families of gebroken gezinnen. Peter Parker is een wees die wordt opgevoed door zijn oom en tante. En na de dood van oom Ben alleen nog maar door zijn tante May. De vader van Buffy is vrijwel afwezig in de serie. Buffy moet het daarom doen met haar alternatieve vaderfiguur de Watcher. Met Giles heeft ze het dan nog getroffen. Wanneer zijn vervanger Wesley laf en inadequaat blijkt te zijn, verzet Buffy zich tegen de Council – de groep Watchers uit Engeland die de slayers al sinds jaar en dag begeleidt en traint. De overgangsrite van het eindexamen is het moment dat Buffy volwassen wordt en zich verzet tegen haar ‘ouders’. Ze is volwassen geworden en heeft ze niet meer nodig. Dit maakt dat Giles zich in het vierde seizoen buiten spel voelt gezet. Het duurt dan ook een tijdje dat hij zijn rol heeft hervonden. Maar dat is een verhaal voor een andere keer.
Niet alleen superheldinnen in de wereld van Buffy hebben een gespannen relatie tot hun ouders. Xander en Willow hebben beide ouders die zich niet voor hun kinderen interesseren. Wat dat betreft is het slecht gesteld met de familiewaarden in Sunnydale. Familie en opvoeding blijken desondanks heel belangrijk te zijn. Faith is van white trash komaf. Ze werd verwaarloosd door haar ouders en verraden door haar Watcher. Door deze slechte voorbeelden en het feit dat ze altijd op haarzelf was aangewezen om te overleven, kiest ze uiteindelijk uit zelfbehoud voor de darkside. De relatie met de burgemeester, als alternatieve vader, maar tevens de man die haar opdraagt te moorden, is in dat opzicht redelijk pervers. Faith is in veel opzichten een alternatief beeld van Buffy: als zij niet haar moeder en Giles had gehad, was ze misschien net zo slecht als Faith geworden. Faith gebruikt haar Slayer-gaven namelijk voor persoonlijk gewin. De macht van de Slayer geeft haar het idee boven de wet te staan en zich alles te kunnen permitteren; de kiem van haar misdadige acties lag al echter reeds in haar opvoeding.
Geen happy ends
Misschien zijn de zelfstandige vrouwen met speciale gaven gedoemd gebroken relaties te hebben. Dat lijkt in ieder geval de boodschap van de serie Buffy the Vampire Slayer te zijn. Maar vergis je niet: ook de mannen in de serie leven niet lang en gelukkig. Dat is de prijs die betaald moet worden voor het heldendom. Een prijs die ook superhelden betalen: Batman heeft net zo min een gelukkig liefdesleven als Buffy. En ook Spider-Man werd recent gescheiden van zijn geliefde. Al had dat ook veel meer met creatieve armoede van Marvel te maken dan met het feit dat het huwelijk niet liep door Peters activiteiten als Spidey. (En het is nog maar de vraag hoe lang het duurt voordat deze boze droom voor beide geliefden weer voorbij is gewaaid.)
Spider-Girl
Dat het ook anders kan, bewijzen de Parkers in de strip Amazing Spider-Girl dat door het fantastische creatieve team Tom DeFalco en Ron Frenz gemaakt wordt. In deze comic is May Parker de dochter van Spider-Man. Ze heeft de gaven van haar vader bij geboorte meegekregen. Haar liefdevolle ouders willen – net als de vader van Claire in Heroes – er alles aan doen om hun dochter te beschermen.
Peter Parker is in een gevecht met de Green Goblin een onderbeen kwijtgeraakt en heeft sindsdien zijn webschieters aan de wilgen gehangen. Zijn dochter wil de traditie voortzetten. Hoewel haar ouders hier in beginsel tegen zijn, beseffen ze uiteindelijk dat May haar lot niet kan ontlopen: grote krachten gaan immers gepaard met grote verantwoordelijkheden. Vader Peter zorgt dat May goed voorbereid de misdaad bestrijdt door haar te trainen. Ook maakt hij zijn webvloeistof voor haar.Daarbij heeft May niet te klagen van mannelijke aandacht. Ze heeft vooralsnog een relatie met Gene Thompson, de zoon van Flash. Al is het in het leven van een superheld(in) altijd de vraag hoe lang die relatie standhoudt. Maar ja, dat geldt natuurlijk voor ieders relatie.
Meer Buffy.Lees ook:

Categorieën
Strips

Stripdagen Haarlem 2008: Tweede dag en napret

Alle posts over de Stripdagen Haarlem 2008 op een rij:

De Stripdagen Haarlem 2008 zijn weer voorbij. Gelukkig maar, want anders was ik nooit meer uit Haarlem weggekomen. Het was veel te gezellig.De tweede dag verliep een stuk rustiger dan de eerste. Wellicht kwam dat door het lekkere weer. Al hadden sommige tekenaars geen gebrek aan aandacht:
Jean-Marc van Tol was zó druk met signeren (de rij voor zijn tafeltje leek nooit leeg te raken) dat hij anderen voor zich moest laten eten. Naast Van Tol zat Floris Oudshoorn (van Swamp Thing & de horrorbundel Bloeddorst) dan ook lekker te schransen.
Berichten uit Haarlem
Hanco Kolk werd zondagmiddag door Jeroen Mirck aan de tand gevoeld tijdens een van de interviewsessies. Mirck schreef over zijn reeks interviews op de stripdagen dit artikel. De dag ervoor had hij ook een gesprek met Randall Casaer over zijn strip Slaapkoppen. Randall C. kreeg de VPRO debuutprijs voor deze bijzonder originele strip. Tijdens het interview praatte Caesar vooral over de invloed van dromen op zijn stripwerk.

Mirck in gesprek met Randall C.

En verder was er zondag weer genoeg publiek bij de Nieuw Gehoer-stand. Roos Manintveld, de vaste fotografe van Studio Nieuw Gehoer, maakte een reportage over de Stripdagen, met prikkelende onderschriften van Hallie Lama.Over foto’s gesproken: illustrator Pieter Hogenbirk maakte een reeks treffende zwart-witfoto’s van de Stripdagen.
Aanwinsten
De beurs bood ook gelegenheid om mijn stripcollectie aan te vullen. Ik ben nu de trotse bezitter van de paperback The Power of Iron Man, een collectie verhalen van deze hightech-held waarin onder andere het beroemde verhaal ‘Demon in A Bottle’ staat. Iron Mans grootste vijand was ooit namelijk alcohol. In de nieuwe Iron Man-film wordt hier subtiel naar verwezen: wanneer Tony Stark in het openbaar verschijnt is de kans groot dat hij een borrel in zijn ene hand heeft (en een schone dame in de andere).
The Greatest Joker Stories Ever Told is een trade waarvan de titel -hopelijk- de lading dekt. Met de aankomende nieuwe Bat-flick kan wat researchmateriaal over de Joker immers geen kwaad. Heel oude Batman-verhalen zijn voornamelijk interessant voor hun curiositeitswaarde, want de manier van vertellen sluit niet aan bij huidige standaarden. De Batman-verhalen uit de jaren zeventig en tachtig zijn daarentegen van een hoger niveau en zullen zeker veel leesplezier bieden. Schrijvers als Denny O’Neil en tekenaars als Jim Aparo en Neal Adams hadden de duistere detective goed in hun vingers zitten. Zij maakten het weer de moeite waard om een Batman-comic te lezen.
Daredevil: The Man Without Fear. Stripauteur Frank Miller beschreef met deze comic Daredevil Jaar Één. Tekenvirtuoos John Romita Jr. zette het script om in een aansprekend visueel spektakel. Ik vond een eerste druk uit 1994. Hoewel het mij normaal gesproken niet uitmaakt welke druk een comic is, ben ik toch blij met de sober doch strak uitgevoerde cover die deze eerste druk omvat. Een knalrode voorkant met rechts Daredevil in silhouet. Een mooi iconografisch plaatje.
Daarnaast heb ik nog De Hel van Rwanda ’94, door Pat Masioni, Cécile Grenier en Ralph, gescoord en de in eerdere posts vermeldde smallpress boekjes. Ongetwijfeld rollen er nog wat recensies uit de laptop binnenkort. Maar eerst ga ik even lekker onderuitgezakt zitten lezen en nagenieten van een heerlijk weekend Haarlem.

Categorieën
Strips

Stripdagen Haarlem 2008: Blik op de eerste dag

Strips, stripmakers, stripverzamelaars, stripfiguren, warme bakken koffie in de zon, gezellige smallpressboekjes, portfolio’s, interviews en vooral veel gezelligheid. Dat was de oogst van de eerste dag Stripdagen Haarlem 2008. Een verslag met plaatjes.Zoals ik van tevoren al had gedacht, heb ik de eerste dag vooral bij de stand van Nieuw Gehoer gezeten. Het uitgestippelde programma van die dag was al snel vergeten.

It’s not that kind of party.

Bovenstaande poster was het eerste strip-element dat ik samen met vriend Paul aanschouwde bij binnenkomst in Haarlem. Zo ruig of kindy als Boudoir Bizarre zou de dag echter niet verlopen: er waren maar weinig mensen in fetisj leer. Niet zo gek want het was een zonnige dag.
Sexueel correct.
Stripmaker Merel Barends kreeg de stempel ‘Seksueel correct’ op haar arm gedrukt bij haar bezoek aan de expositie van het werk van Aloys Oosterwijk – bekend van onder andere Willems Wereld en de reeks over politie-inspecteur Cor Morelli.

Tekenaar Wouter Diesveld signeert.

Diesvelds debuut Muis Mollie Zet Bussen In werd vrijdag 6 juni gepresenteerd in een Haarlems café in typische uitgeverij Blauwe Bloem-stijl, dus vol absurdistisch bedoelde ongein. (Maar laat je dat niet weerhouden het humorvolle surrealistische werk van Diesveld aan te schaffen.) Bandirah, tevreden uitgever van de Blauwe Bloem, claimde dat er zaterdagmiddag al een kleine veertig exemplaren van Muis Molle verkocht waren.
Schuin achter Diesveld zat ‘grafisch huurling’ Serge Baeken te signeren. Baeken promootte op de stripdagen zijn nieuwe project: het grafisch magazine Paper Jam dat maandelijks zal verschijnen.

Stripmaker Floor de Goede en journalist Jeroen Mirck genieten goedgemutst van de zon en een verse bak koffie.
Kennelijk had Mirck Flo niet al te vervelende vragen gesteld tijdens het interview op het podium van de Philharmonie. Een interview waar ik net te laat voor de zaal binnenstapte. Gelukkig biedt Haarlem genoeg terrasjes om leuke gesprekken te voeren.
Voor de fans had Floor nog goed nieuws. Hij maakt samen met schrijver Edward van den Vendel het kinderstripgedichtenboek Opa laat zijn tenen zien. Het zal verschijnen in de Kinderboekenweek. Flo zal voor het boekje 22 gedichten van Van Vendel verstrippen. Ook verschijnt later dit jaar een bundel van de eerste zes Flo-boekjes. De werktitel luidt Dagelijks bij elkaar.Ondertussen bij Nieuw Gehoer
‘Dope’ lieden in de stand van Nieuw Gehoer.
Natuurlijk waren de nieuwe Hoeren ook aanwezig op de Stripdagen. Hier laten Paul Stellingwerf en Menno Kooistra zich van hun ‘dope’-kant zien tijdens een pauze in de signeersessie.
Stellingwerf verkocht op de beurs een mooi boekje met de beste cartoons van Ziekehond.nl. In het boekje staan twee cartoons per pagina. Tijdens produceren van het werkje kwam Stellingwerfs voorkeur voor maken van grapjes met lullen, homo’s en seks duidelijk naar voren: “Ik wilde niet dat er twee pagina’s naast elkaar een lul-grap bevatten. Dat bleek nog best lastig…” bekende de stripmaker met een glimlach. Tegenwoordig update Stellingwerf zijn site Ziekehond.nl niet meer wekelijks. Hij is druk bezig met een nieuw stripproject Frank en Stijn geheten. Horror met een glimlach.

Ziekehond in actie.

Gezien zijn recente ontdekking, zette Stellingwerf zijn hand aan een nieuw thema tijdens de signeersessie: zombie kabouters.

Tekenaar Hallie Lama signeert zich suf.

De boekjes van Hallie Lama liepen erg goed op zaterdag. Misschien kwam het omdat hij jarig was of omdat hij zijn lucky zonnebril op had.

Mattt Baay werkt knoestig door.

Mattt Baay had twee nieuwe uitgaven in de aanbieding en wist aan iedere verdwaasde voorbijganger daarop te attenderen. Kinderen, bejaarden en christenen waren niet veilig voor zijn sales pitch voor Zuper Violence, Zuper Sex and Zuper Bunbuns. Bunbun in kleur is natuurlijk ook een feit waar niemand omheen kan.
Stripmaker Nozzman deed een toer langs de verschillende stands die middag. Hij had een tas vol met zijn nieuwste boekje mee en deed goede zaken bij de verschillende collega’s en stripverkopers.

Bunbun in color. (‘nuff said.)

Jong talent vergelijkt.

Jonge stripmaakster Bo-Danique Blom en Emma Ringelberg bekijken elkaars portfolio. Ringelberg voegde zich later nog bij het gezelschap tijdens het diner bij de Mexicaan waar de meeste stripmakers die avond hun magen vulden.

Na de maaltijd werd er nog op een terrasje verder gepraat over strips. Een cutout van een opgewonden Baloe de Beer stond naast het tafeltje. Hij deed me eraan herinneren dat de Stripdagen natuurlijk veel meer zijn dan alleen de smallpress-markt. Misschien dat ik op zondag wel toe zou komen aan de expositie over storyboards, de interviews in de Philharmonie en de andere items die op mijn lijstje stonden. Voorlopig vond ik het prima om met stripvrienden en collega’s te duiken in het Haarlemse uitgaansleven.
Lees ook:

Categorieën
Strips

Stripdagen Haarlem 2008: Strips & reclame tijdens de Creatieve Marktplaats

De Stripdagen Haarlem 2008 begonnen voor mij nogal mak. Nieuwsgierig naar de mogelijkheden van strips in reclame, toog ik vrijdagmiddag 6 juni naar de Creatieve Marktplaats, gehouden in gebouw Zang & Vriendschap te Haarlem. Op het programma stond een korte lezing van Paul Mertz, Anka Kresse en een optreden van tekencollectief Lamelos.Bij de ontvangst zag ik al enkele bekende gezichten uit de stripwereld. Waar onder: Ytje, Typex, Trik, Argibald, Stephan Brusche, Erik Wielaert, Rutger Ockhorst, Johan en David De Rooij en Aimée de Jongh. Ook waren er opvallend veel illustratrices aanwezig. Flipje & beyond
In zijn lezing blikte Paul Mertz, communicatiedeskundige, vooral terug op stripfiguren die door marketingmensen in het leven waren geroepen. Strips waar je door middel van het zegeltjesplakken voor moest sparen. Een bekend voorbeeld hiervan is natuurlijk Flipje van de Betuwe. Van de avonturen van Flipje en zijn vriendjes verschenen tot 1954 48 stripverhalen, uitgegeven door de Tielse jamfabriek “De Betuwe”. Het figuurtje is eigenlijk bedacht door reclamebureau Van Alfen in opdracht van de fabriek die een mascotte nodig had om zich te onderscheiden.
Mertz gelooft niet dat reclamestrips zoals toen nu nog zouden aanslaan bij het publiek. Mensen zijn niet alleen reclame moe – ze staan immers al bijna constant bloot aan reclame-uitingen – de strips van tegenwoordig zijn ‘directer’, een reclame boodschap zou daarom harder aan komen. Ook gelooft hij dat de reclamestrips niet het niveau halen van wat er vrij wordt geproduceerd. Tips voor beginners
Anka Kresse, freelance illustrator, had een paar rake tips voor de beginnelingen onder het publiek. En dat kwam goed uit, want er waren aardig wat pasafgestudeerden aanwezig. Zoals Ranjit Dommisse die een portfolio met strip- en reclamewerk bij zich had. Dommisse studeerde striptekenen aan de Cartoonschool Amsterdam. Sindsdien werkt hij in opdracht en maakt hij strips. Valesca van Waveren deed illustratie aan de HKU. Ze had een zelfontworpen houtenkoffertje meegenomen dat vol zat met haar werk. Een origineel portfolio dat een diverse collectie aan illustraties en boekjes bevatte. Naast de presentaties gaven Joris Funcke en Boris Peeters van tekencollectief Lamelos gaven een geslaagd licht absurdistisch optreden op het podium. (zie foto – nuff said.)
De officiële presentaties vielen wat tegen die middag, want zo veel kwamen de toehoorders niet te weten over de werking van strips in reclame, maar als netwerkevenement leek de Creatieve Marktplaats mij wel geslaagd. Mensen bekeken elkaar werk gretig, legden contact en wisselden visitekaartjes uit. Ook gaf de ronde van workshops mensen de gelegenheid om professionals uit het veld te spreken en vragen te stellen. Voor mij was dat een mooi moment om het zonlicht weer op te zoeken. Morgen stond er immers nog veel meer Stripdagen op het programma.
Lees ook:

Categorieën
Strips

Stripdagen Haarlem 2008: Voorpret

Op 6, 7 en 8 juni 2008 wordt de eerstvolgende editie van de Stripdagen Haarlem georganiseerd in Haarlem en omgeving. Op circa 50 locaties zijn op 6-8 juni 2008 weer tentoonstellingen, beurzen, optredens, lezingen en allerlei andere activiteiten rond strips, popcultuur, beeldende kunst en gerelateerde zaken. Wat mij betreft biedt het programma dit jaar veel interessant stripplezier. Ik bezoek de Stripdagen Haarlem (die tweejaarlijks plaatsvinden) al jaren met veel plezier. De vorige editie was ik daar als een van de juryleden van de Clickies – de originele prijs voor webcomics die inmiddels zo goed als ten grave is gedragen. Dit jaar ben ik er onder andere in de functie als journalist en natuurlijk als pr-hoer voor stripcollectief Nieuw Gehoer. Uiteindelijk ben ik dat weekend vooral in Haarlem voor de lol. Want dat is wat mij betreft toch de kernwaarde van een stripbeurs: het is er vooral leuk toeven. Programma
Wat hebben de stripdagen dit jaar voor de bezoekers in petto? Check voor het volledige verhaal het programmaoverzicht op hun site. Waar ik vooral zin in heb is de documentaire Graphic Novel, van de VPRO uit 2003 over Eisner, Spiegelman, Craig Thompson en Dominique Goblet. Te zien op zaterdag 7 juni om 12.30 in de Philharmonie. Op zondag is deze om 14 uur te zien. Edith Kuyvenhoven promoot haar stripje over cavia Elp op ludieke wijze door een caviarace. Vrijdagmiddag is er een bijeenkomst over het gebruik van strips in reclames: De Creatieve Marktplaats Haarlem.Russische strips
Aangezien ik niet zo heel veel weet van strips uit Rusland, kan het geen kwaad een kijkje te nemen bij de presentatie van Dimitry Lakovlev. Lakovlev is organisator van het stripfestival van St. Petersburg, ’Boomfest’ geheten. Op uitnodiging van Stichting Beeldverhaal Nederland komt hij in boekhandel Athenaeum aan de Gedempte Oudegracht een presentatie geven over de onbekende, Russische strip. Op zaterdag 7 juni om 17.00 uur. In samenwerking met Pegasus uit Amsterdam, die relevante literatuur uit Rusland zal tonen.
Strippraatjes
Tot slot gaat journalist Jeroen Mirck op de interviewstoel zitten om stripmakers Floor de Goede, Randall C (winnaar VPRO Debuutprijs 2008), Maaike Hartjes & Mark Hendriks (Hongkong Dagboek), Len Munnik (cartoonist voor o.a. Opzij) en niemand minder dan Hanco Kolk (S1ngle, Meccano, Gilles de Geus) te interviewen. Hij schreef er een voorbeschouwing, met een de wat ongelukkig gekozen titel ‘Cartoonrellen op Stripdagen Haarlem‘, over. Vooral de interviews met Flo en met Hanco Kolk lijken me boeiende gesprekken. Kolk maakte met zijn reeks Meccano een van de meest interessante stripreeksen van de Lage Landen. En de (bijna) daily’s van Flo zijn vaak scherp en erg grappig.
En tja, dat die Smurfen 50 jaar oud zijn en een expo hebben en dat Michel Valiant ook een halve eeuw wordt dit jaar, dat geloof ik allemaal wel. Na een paar weken boodschappen doen bij de Albert Heijn kan ik geen Smurfen meer zien. Bijzondere uitgaven
Een vol programma of niet, ervaring wijst uit dat ik de eerste dag waarschijnlijk vooral bij de smallpress rondhang en lol trap met de Nieuwe Hoeren en andere collega’s. Over de Nieuwe Hoeren gesproken (let op, hier komt een schaamteloze plug:) Hallie Lama presenteert deze stripdagen maar liefst twee smallpressuitgaven: De Olijke Paling en Walhallie Boekje Drie. Die mag je natuurlijk niet laten liggen. Ook zal Zeke de Hondt een mooie uitgave van zijn cartoons verkopen. Menno Kooistra publiceert een mix van zijn beste werk sinds 2004 in MennoMix. En Mattt Baay brengt met zijn Bunbun-comic sex & geweld in Zuper Violence, Zuper Sex and Zuper Bunbuns en Violence, Sex and Bunbuns in
Color. Voor een voedzame stripmaaltijd moet je dus bij de stand van Nieuw Gehoer zijn.Eppo
Ook in Haarlem dit jaar zullen de mensen van stripblad Eppo aanwezig zijn op de Grote Markt en de Philharmonie om informatie te verschaffen over de nieuwe jaargang. Ja, je leest het goed: de Eppo komt terug. In 2009 zal in ieder geval een jaargang van 25 deeltjes verschijnen.In de jaren zeventig en tachtig was Eppo het grootste en meest toonaangevende stripblad van Nederland. Nu, ruim twintig jaar na het verdwijnen van Eppo, heeft uitgeverij Don Lawrence Collection het initiatief genomen om het blad geheel in haar oorspronkelijke vorm weer terug te brengen. Op dit moment zijn Henk Kuijpers (Franka), Martin Lodewijk (Agent 327), Carry Brugman (De Partners) en Romano Molenaar en Jorg de Vos (Storm) druk bezig om deze nieuwe verhalen te schrijven en tekenen. Verder hebben Dick Matena, Jean-Marc van Tol, Gerard Leever, Hans van Oudenaarde, Mark Retera, Toon van Driel, Minck Oosterveer, Uco Egmond, Robert van der Kroft, Willem Ritstier, Pieter Hogenbirk en Eric Heuvel zich ook al aan het blad verbonden.Anyway, zie je in Haarlem!
Lees ook:

Categorieën
Striprecensie Strips

Striprecensie: Verder

De Haarlemse stripdagen staan voor de deur. Daarom dit mooie essay van Natasja van Loon over Verder van Marc Legendre.Literatuur & stripsDe Libris Literatuurprijs ging begin mei 2008 niet naar Marc Legendres graphic novel Verder. Wat ook zeker niet onterecht te noemen valt.Maar ongeacht welke mening je erover bent toegedaan, of wat de (al dan niet) intrinsieke kwaliteit van het boek ook mag zijn: dat het genomineerd werd, is op zich al een historische gebeurtenis. Want nog niet eerder haalde een beeldverhaal de longlist van de Libris Literatuurprijs, laat staan dat het de shortlist haalde.
En dat is verdienste.11 maart 2006. De hoofdstedelijke poptempel Paradiso is het toneel van een uniek en eenmalig evenement in de Nederlandse cultuur: Strips in Stereo – waarin muziek, strips en stripboek op magistrale wijze samenkomen. Onder de aanwezigen bevinden zich minstens vier mensen die een agenda delen – ook al zijn ze zich daarvan nog niet bewust. Bij drie van hen is die agenda beroepsmatig, bij de vierde komt het voort uit een vurige passie voor strips. De drie zijn striptekenares Merel Barends, uitgever Hans Enters – die later verantwoordelijk zal worden voor het succes van Verder, en de organisator van Strips in Stereo: Jean-Marc van Tol – tevens een van de geestelijke vaders van Fokke & Sukke, natuurlijk. De vierde ben ik. Twee jaar later is die gemeenschappelijke agenda geformuleerd: om de muur tussen strip en de andere kunsten eindelijk naar beneden te halen. Barends, Enters en Van Tol dragen daar, ieder op hun eigen manier, een steentje aan bij – en met meer dan indrukwekkend resultaat, mag ik wel zeggen. En ik? Ik heb mijzelf gebombardeerd tot de chroniqueur van de stand van zaken.Verder
Het jaar 2008 brengt tal van spannende ontwikkelingen. Jean-Marc van Tol is inmiddels zijn eigen uitgeverij begonnen, en start komend najaar, in samenwerking met Uitgeverij Podium, het eerste literaire tijdschrift voor en over beeldverhalen; Eisner zal aanstormend striptalent een podium verschaffen. Atlas – de uitgeverij van Hans Enters, en altijd vooruitstrevend op het gebied van strips – heeft Merel Barends ingelijfd voor de Verbeelde Gedichten van J.J. Slauerhoff, dat komende zomer uitgebracht wordt en waarin jonge Nederlandse en Vlaamse tekenaars op geheel eigen wijze een interpretatie in stripvorm geven aan de mooiste gedichten van de enige poète maudit die Nederland rijk is. Naast Merel Barends: onder anderen Judith Vanistendael, Filip Leemans, Flos Vingerhoets en Marc Legendre.In het Singer Museum te Laren gaat op 7 februari de expositie Kunst & Strip in première – een geslaagd, en prikkelend voorbeeld van het neerhalen van de muur tussen strip en kunst. De overeenkomst tussen het werk van gerenommeerde kunstenaars als Dick Ket, Charley Toorop, James Ensor en Cobra, en dat van striptekenaars als Paul Bodoni, Marcel Ruijters, Rene Windig en Lamelos, is in een oogopslag duidelijk. Steeds meer uitgeverijen tonen bovendien interesse in de graphic novel; ook Podium – dat al eerder Kraut van Peter Pontiac publiceerde – zet een volgende stap met de presentatie van Exit Wounds van de Israëlische Rutu Modan op de Haarlemse Stripdagen.En dan is er Verder natuurlijk. God mag weten dat ik Verder dolgraag een goed boek wilde vinden. Niet alleen omdat het zo belangrijk is in de strijd tegen de barrière tussen literatuur en strip, maar ook vanwege mijn persoonlijke vriendschap met de uitgever ervan. Maar helaas. Ik las het drie keer, maar snapte het daarna nog steeds niet. Verder is – op zijn zachtst gezegd – een ontoegankelijk boek. Als ontoegankelijkheid een criterium is voor literair gewicht, ja, dan is Verder geslaagd. Maar in mijn ogen is dat geen literaire voorwaarde. Eerder het tegendeel. Want niets is zo moeilijk als eenvoud. Daarnaast is het verhaal niet dwingend – en nu zijn plotloze romans wel vaker een aanwinst voor de literatuur gebleken, maar Verder is ook geen boek dat character-driven is. Daarvoor blijven de personages te vreemd, te diffuus en te zeer op afstand. Bovendien is in de dialogen (het bestaat grotendeels uit dialoog) vaak onduidelijk wie de spreker is, wat de al moeizame identificatie met de personages nog meer belemmert. En ook de associatieve stijl draagt hier niet aan bij. En dat ik – zelf ook bepaald geen vreemde op het gebied van associatief denken – dat zeg, zegt misschien al genoeg.Hoewel ik het strikt genomen geen (strip)tekenen vind, spreekt de collagestijl waarvoor Marc Legendre heeft gekozen, me op zich wel aan. Het is in ieder geval in lijn met de associatieve verteltrant. Wel weer jammer is echter dat de plaatsing van de tekst het beeld veelal overstemt, en dat het ritme van de beelden dikwijls onrustig is. Er zit bovendien relatief weinig expressie in.Valt er dan verder echt niks goeds over Verder te zeggen? Ja. Het is prachtig uitgegeven, en het ruikt lekker. Maar dat het op de shortlist van de Libris Prijs kwam, is niet terecht. Al zeker niet omdat binnen het Nederlandse taalgebied recentelijk veel uitstekende graphic novels zijn uitgekomen die de eer veel meer toekomt, als Rampokan van Peter van Dongen, Inferno van Marcel Ruijters en De Maagd en de Neger van Judith Vanistendael. Dat van deze kandidaten juist Verder uitverkoren werd, is, mijns inziens, dan ook vooral te danken aan het lobbytalent van Marc Legendres uitgever: Hans Enters. En dat is (en dat zeg ik niet omdat ik hem ken. Maar omdat ik van strips houd) – in het licht van onze gemeenschappelijke agenda – een verdienste.
Een aanzienlijke. Natasja van Loon (aka De Schone Schrijfster)
Schrijfster en stripliefhebber.Verder: (Marc Legendre). Atlas 2007. ISBN: 978-90-45-00073-2.
Vermist: (Rutu Modan). Podium 2008. ISBN: 978-90-57-59281-2.
Verbeelde Gedichten van J.J. Slauerhoff: (Diverse auteurs). Atlas, verwacht juni 2008. ISBN: 978-90-45-00092-3.
Rampokan: (Peter van Dongen). Oog & Blik, 2004. ISBN: ISBN 978-90-5492-054-0.
Inferno: (Marcel Ruijters). Oog & Blik 2008. ISBN: 978-90-5492-232-2.
De maagd en de neger: (Judith Vanistendael). Oog & Blik 2007. ISBN: 978-90-5492-190-5.

Categorieën
Strips

Een Nekschot voor vrije meningsuiting?

Cartoonist Gregorius Nekschot is verhoord omdat zijn cartoons discriminerend zouden zijnVan de week is de omstreden cartoonist Gregorius Nekschot opgepakt door de Amsterdamse politie omdat zijn werk beledigend zou zijn voor moslims en mensen met een donkere huidskleur. De cartoonist werd verhoord en na anderhalve dag weer vrijgelaten. Enkele spullen zijn uit zijn huis meegenomen.NRC-Next meldt dat een woordvoerder van het Openbaar Ministerie (OM) wel als doel heeft hem te vervolgen. Het een en ander hangt af van de bevindingen van het Landelijk Expertise Centrum Discriminatie dat bij het OM in Amsterdam is ondergebracht. De keus kan dan zijn: een dagvaarding, waarna Nekschot zich voor de strafrechter moet verantwoorden, of een boete. Ik ben nooit fan geweest van Nekschots werk. Ik vind hem vaak erg grof, maar waardeer de cartoons voor wat ze zijn: een creatieve uiting van een kunstenaar die door middel van zijn werk misstanden aan de kaak wil stellen. (Zie voor een uitvoerige analyse van het werk van Nekschot deze recensie geschreven door (strip)journalist Jeroen Mirck.) Theo van Gogh was overigens wel een fan en plaatste Nekschots cartoons ook op zijn site de Gezonde Roker. Mensen als Hans Teeuwen – een vriend van Nekschot – en verschillende politici zijn verontwaardigd over deze aanhouding. En terecht. Op de website van OM staat vermeld dat het Openbaar Ministerie de cartoons mogelijk haatdragend zijn:

“Bij de beoordeling of de cartoons discriminerend zijn of aanzetten tot haat heeft het OM nadrukkelijk gekeken of de cartoons binnen de grenzen van de vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van artistieke expressie passen. Het is bekend dat cartoonisten in hun spotprenten een bepaald standpunt ventileren. Cartoons hebben vaak een satirisch karakter en kunnen daardoor kwetsend zijn voor anderen. De kwetsendheid van een uiting is echter niet bepalend voor de strafbaarheid daarvan. Volgens het OM zijn bij de beoordeelde cartoons van Nekschot de grenzen van de strafbaarheid echter wel overschreden en daarom strafbaar.”

Bezwaar
Wat mij betreft is actie van het OM sterk overtrokken. Volgens het Meldpunt Discriminatie Internet (MDI) kwamen er veel klachten binnen over Nekschots werk. Een citaat uit de NRC-Next:

“Niet alleen imam Abdul Jabbar van de Ven maakt bezwaar tegen de tekeningen. Dat is echt onzin”, zegt MDI-directeur Niels van Tamelen. “We kregen in die tijd ruim tachtig meldingen van moslims of hun organisaties en van donkere mensen die beledigd waren.” Na de klachten, aldus Van Tamelen, werd de site van de cartoonist enige tijd scherper bekeken. “We hebben toen tientallen tekeningen geselecteerd waarvan wij het idee hadden dat ze over de grens waren. Zeker waren we daar dus niet van en daarom dachten we dat het beter was ze voor te leggen aan het OM.”

Wat mij betreft is deze actie een schoolvoorbeeld van de betutteling van de overheid. Gaan we nu in sneltreinvaart terug naar de jaren vijftig waarin je geen grapje over God kon maken zonder hel en verdoemenis over je uit te roepen? Mag een kunstenaar zich niet vrij uiten? Satire is bij uitstek een vorm om maatschappelijke misstanden aan de kaak te stellen; de cartoon is een prachtige uitingsvorm waarin een stripmaker zijn visie op de wereld verbeeldt. Vaak met een knipoog, soms met een grimmige grap. Is satire binnenkort ook verboden? Kortom: is dit het eerste nekschot voor de vrije meningsuiting?
Beledigd
En waarom is iedereen tegenwoordig zo snel beledigd? Dominee Gremdaat (de onovertroffen Paul Haenen) maakte zich recent ook al druk over alle mensen die zich zo snel beledigd voelen:

Ik word moe van al die mensen die zo snel op hun lange tenen zijn getrapt. Of het nu gelovigen, extremisten of Hyvers zijn. (En ja, even voor de duidelijkheid: dat van die Hyvers was natuurlijk een grapje.) Vrijheid van meningsuiting betekent ook dat er soms vervelende dingen worden gezegd. Ik vraag me overigens af wanneer een rechtbank bewezen acht dat een cartoon haatdragend of haatzaaiend is. (In het officiële persbericht van het OM staat ‘haatdragend’ terwijl in de nieuwsberichten ‘haatzaaiend’ gebruikt wordt.) Misschien loopt ‘deze arrestatie’ met een sisser af en krijgt Nekschot alleen een boete. Maar dat zou ook een belediging zijn van het vrije woord.Wordt ongetwijfeld vervolgd

Update:

  • GeenStijl maakte een videoreportage over het verhoor van Nekschot en ging bij Hans Teeuwen langs.

Lees ook:

Categorieën
Film Filmrecensie Strips

Filmrecensie: Iron Man

Stan Lee, de grootheid die veel populaire superhelden heeft bedacht waaronder Spider-Man, The X-Men en Fantastic Four, heeft ooit gezegd dat Iron Man niet zo succesvol is geworden als zijn andere creaties. Lee wijdt dit aan het feit dat iedereen het harnas van Iron Man kan aantrekken.

In tegenstelling tot de mutanten van de X-Men of de tiener Spiderman, zijn de superkrachten van Iron Man geen intrinsieke eigenschappen, verbonden aan het karakter van het personage. Als Stark zijn harnas uittrekt is hij superheld af.In deze spreek ik Lee (op repectvolle wijze) tegen, want ik denk dat als de film Iron Man een succes wordt, dit in bijzondere mate te danken is aan het feit dat Robert Downey Jr. in het harnas zit. Hij speelt Tony Stark op een lichtvoetige, nonchalante manier, maar geeft de eigenzinnige playboy/uitvinder tegelijkertijd een nuchterheid en daarmee geloofwaardigheid mee. Aan zijn zijde staat de mooie Gwyneth Paltrow als de bijdehante assistente Pepper Potts. (Lang leve de allitererende namen in superhelden comics.) Paltrow toont net zoveel spunk als Downey Jr. en is een vrouwelijke en up-to-date versie van butler Alfred Pennyworth.

Jeff Bridges staat met zijn kale hoofd en volle baard mijlen ver af van zijn rol als De Dude in The Big Lebowski (Coen Brothers, (1998), maar op het moment dat hij zijn slechte kant laat zien denk je toch even: ‘Fuck man, de dude maakt gehakt van Stark!’ Bridges, die naast de onovertroffen Dude een uiteenlopende reeks personages op zijn naam heeft staan, speelt Obadiah Stane met zichtbaar plezier en met genoeg overdrijving. Exact wat we van een superschurk mogen verwachten.

Lichtvoetig, maar geen camp
Iron Man is een vermakelijke film met spektakel, maar vooral veel humor. Een mooi bewijs dat het leven van een superheld niet vol met kommer, kwel en hartzeer hoeft te zitten. Dit komt wellicht omdat de held in kwestie dit keer geen zoekende tiener is of een getraumatiseerde miljonair, maar een succesvolle zakenman die ontdekt dat hij een verplichting heeft aan de wereld om zijn kennis van techniek ten goede in te zetten.Regisseur Jon Favreau (die zelf een klein rolletje speelt als de chauffeur van Stark) en het team scriptschrijvers presenteren een plot waarin de oorsprong van Iron Man op een logische wijze verhaald wordt. Stark wordt door een groep terroristen ontvoerd in Afghanistan en gedwongen om een door hemzelf ontworpen raket na te bouwen. In plaats daarvan zet hij een metalen harnas in elkaar waarmee hij weet te ontsnappen. Deze ervaring heeft een ander mens van hem gemaakt. Als Stark erachter komt dat zijn wapens onder de tafel aan terroristen worden verkocht, besluit hij zijn harnas te perfectioneren om deze handel een halt toe te roepen. Dit ethische dilemma is natuurlijk niet helemaal waterdicht, want kennelijk had Stark er geen moeite mee om hightech wapens te bouwen zolang de Amerikanen die maar gebruikten om oorlog te voeren in de brandhaarden van de wereld. Dit Amerikaans chauvinisme terzijde geschoven, is Iron Man zoals gezegd een prima actiefilm die de prijs van het immer hoge bioscoopkaartje meer dan waard is.

Lees ook:

Categorieën
Strips

Jack & Spidey: Fotostrips