Categorieën
Strips

Striptips: Week 28

Strips worden tegenwoordig vaak behandeld in de reguliere media. Deze week kwamen er twee Nederlandse tijdschriften uit met daarin aandacht voor het beeldverhaal die ik graag even noem.

Hollands Diep: Pontiac en Barends
In het augustus/september nummer van Hollands Diep staat een dubbelportret van stripmakers Peter Pontiac en Merel Barends. Pontiac (60) krijgt in september de Marten Toonderprijs voor zijn oeuvre. Barends (31) is druk bezig met haar eerste grote striproman.


Ik ken Merel al een paar jaar en kijk reikhalzend uit naar haar persoonlijke strip. In het interview vertelt ze: ‘Het gaat over een jongen van rond de twaalf jaar, die lang in een fantasiewereld heeft geleefd. De discrepantie tussen de kindertijd en volwassenheid kan hij niet aan. Het verhaal is redelijk autobiografisch. Mijn broertje heeft een einde aan zijn leven gemaakt toen hij twaalf jaar oud was. Ik was toen zeventien. Het boek begon vanuit mijn zoektocht naar zijn motivatie.’

Pontiac is natuurlijk een oude bekende in stripminnend Nederland. Hij beschouwt Kraut als zijn hoogtepunt. In deze striproman onderzoekt Pontiac de nazigeschiedenis en de mysterieuze dood van zijn vader. Irene de Waal vroeg aan de stripmaker waaraan hij merkt dat hij ouder wordt: ‘Ik accepteer steeds meer wie ik ben. Ik heb me altijd onzeker gevoeld ten opzichte van andere mensen. Niet zozeer vakgenoten, maar de medemens in het algemeen. Nu ben ik minder snel geïmponeerd. Ik durf meer te vertrouwen op mijn kunnen. Voorheen was het een lijdensweg voor ik iets had gemaakt dat ik goed vond. Dan maakte ik schetsen en die tekende ik eindeloos over op de lichtbak. Dat doe ik nu niet meer.’

Ik spreek Peter binnenkort voor de VPRO Gids om over zijn oeuvre bestaande uit strips maar bovenal illustraties, te praten. Dit soort interviews zijn fijne research om me mee voor te bereiden.

VN special literaire strips
In Vrij Nederland #28 staan er met enige regelmaat doortimmerde striprecensies van Peter Breedveld. Dit keer pakt de VN het wat groter aan, met een special rondom wat zij literaire strips noemen. Samen met de Amsterdamse stripwinkel Lambiek selecteerden Sander Pleij en Jeroen Vullings 65 ‘literaire strips’ – lees graphic novels – uit seizoen 2010-2011 en beoordelen deze.

Breedveld interviewde de 78-jarige Thé Tjong-Khing die eigenlijk al dertig jaar geen strips meer maakt, maar illustraties voor kinderboeken des te meer. Uitgeverij Sherpa is nu bezig met het heruitgeven van Thés strips, waaronder zijn klassieke reeks rondom Arman & Ilva. Het interview is ook online te lezen.

Toon Horsten sprak met Joe Sacco, de vader van de journalistieke strips. Eerder stond er al een interview van Horsten met Sacco in de Belgische krant de Standaard. Wie nog meer over Sacco wil lezen: in Pulpman wordt er ook aandacht aan hem besteed en binnenkort staat mijn interview met hem in de VPRO Gids.

In het introductie-artikel van Pleij en Vullings concluderen de auteurs dat de lezer van graphic novels een grote hoeveelheid problemen en/of atrociteiten te verstouwen krijgt. Psychose, schizofrenie, incest, pesten op school, etc, etc. ‘Het leven is zelden een lolletje in de wondere, vaak beeldschone wereld van de graphic novel.’ Waarvan akte.

Veel leesplezier, beste stripliefhebber.

In de nieuwe rubriek Striptips zal ik met enige regelmaat interessante nieuwtjes en items over strips, elders gepubliceerd, aankaarten.

Categorieën
Daily Webhead Strips Video

Video: Serge Baeken exposeert in Lambiek

De Belgische stripmaker/illustrator Serge Baeken deed afgelopen vrijdag stripwinkel Lambiek in Amsterdam aan. Het was immers de dag van de grote opening van zijn expositie én de presentatie van zijn nieuwe artbook 50/50.

50/50 verwijst naar de inhoud van het boek: voor de helft zijn de opgenomen tekeningen in schetsvorm, de andere helft is afgewerkt.

Onderstaande Daily Webhead is een impressie van de expositie, inclusief een gesprek met het tekenbeest zelf. Baeken tekende tijdens ons gesprek heel ontspannen mijn portret, waar ik erg mee in mijn nopjes ben.

Ga na het zien van de video vooral de kunstwerken zelf live bekijken in galerie Lambiek op de Kerkstraat 132.

Daily Webhead: Serge Baeken exposeert in Lambiek from Michael Minneboo on Vimeo.

Categorieën
Strips

Voorpret met Baeken in Lambiek

Vanmiddag was ik vroeg terug uit Hilversum. Een mooie kans om even stripwinkel Lambiek in de Kerkstraat te bezoeken en mijn bestelling op te halen. Boris, Klaas, Vincent en Abel waren druk bezig in de winkel: vrijdag is namelijk de opening van de expositie van Serge Baeken en er moet nog het een en ander worden opgehangen.

Voor de gelegenheid is zelfs een van de muren wit geverfd. Dan weet je zeker dat de heren het serieus nemen. De selectie die al aan de muur hing zag er aantrekkelijk uit. En dat zeg ik niet alleen maar omdat een deel van het geëxposeerde werk pornografisch is. Overigens zal dat de kenners van het Vlaamse tekenbeest niets verbazen.

Op de tafels waar normaliter strips liggen, lagen veel kleine tekeningen uitgestald.

Volgens mij gaat het een leuk feestje worden vrijdag. Het geheel wordt opgeluisterd met een optreden van Cranky & The Law, waarin Baekens dochter speelt. Ook wordt Baekens kloeke artbook 50/50 gepresenteerd.

Wie niet kan wachten, mag zich laten overdonderen met de lange stroken die Serge op een van zijn blogs publiceert.

Categorieën
Strips

Serge Baeken exposeert in Lambiek

De expositie loopt van 15 april tot en met 31 mei. Genoeg tijd dus om je aan het werk van deze geestdriftige tekenaar te vergapen. Maar het leukste is natuurlijk de man himself te ontmoeten tijdens de opening op 15 april.

Check ook Baekens blog en onderstaand video-interview dat ik maakte op de Stripdagen 2009:

Categorieën
Daily Webhead Strips Video

Video Mat Schifferstein: ‘Meer aandacht voor naturalistische strips!’

Vrijdag 11 februari kreeg Mat Schifferstein de Hal Foster Award. Terecht, want met zijn uitgeverij Sherpa brengt hij al zo’n 25 jaar bijzondere strips uit. Vaak kwam Schifferstein voor het eerst met grote namen op de proppen. Je kunt het juryrapport hier lezen.

Illustratie: Hal Foster

Zoals altijd was het een gezellige boel bij Lambiek, waar ook geregeld boekpresentaties worden gehouden en iedere vrijdag een ontspannen borrel is. Je weet nooit met welke stripgrootheden je daar een biertje kunt drinken.

De Hal Foster Award is in het leven geroepen om mensen te eren die in de periferie van het beeldverhaal opereren. Schifferstein vertelde me na de ceremonie dat hij de grootste moeite heeft om zijn boeken in de boekhandel te krijgen. Iets wat helaas voor meer stripuitgevers geldt. In zijn speech benadrukte de gewaardeerde uitgever dat de aandacht voor naturalistische tekenaars de laatste jaren mager is in de stripwereld. Vooral de humorstrip krijgt naar zijn mening aandacht:

‘In Nederland is vanaf het begin een cultuur geweest van humorstrips. Er zijn bijna geen naturalistische avonturenverhalen gemaakt in stripvorm. Tien, twintig jaar geleden was dit nog wel het geval. Toen had je nog bijzondere auteurs als Hans Kresse en Thé Tjong-Khing die met vakmanschap langere verhalen maakten die ook door een groot publiek gelezen werden. Maar inmiddels is de tendens zo veranderd dat mensen strips eigenlijk alleen maar kennen van humor in de krant of eventueel van de jeugdbladen.’

Misschien dus maar goed dat Minck Oosterveer binnenkort de Stripschapprijs krijgt uitgereikt. Hij is een van de weinige Nederlandse stripmakers die een realistische stijl hanteert. Al mogen we stripmakers als Fred de Heij en Dick Matena natuurlijk niet vergeten.

Onderstaande video is een impressie van de prijsuitreiking. Schiffersteins pleidooi voor meer aandacht voor realistische strips is er vrijwel in zijn geheel in opgenomen.

Daily Webhead: Hal Foster Award 2011 from Michael Minneboo on Vimeo.

Categorieën
Strips

Uitgeverij Sherpa krijgt Hal Foster Award 2011

Mat Schifferstein van uitgeverij Sherpa krijgt dit jaar de Hal Foster Award. Schifferstein krijgt de prijs voor zijn verdiensten als uitgever van beeldverhalen. De uitreiking vindt vrijdag 11 februari om 17.30 plaats in Stripantiquariaat Lambiek te Amsterdam.

De jury wil met de toekenning van de Hal Foster Award aan Mat Schifferstein haar waardering uitspreken voor het nimmer aflatende enthousiasme waarmee deze uitgever onbekende strips en stripartiesten voor een Nederlands publiek bereikbaar maakt.

‘Al meer dan 25 jaar brengt Mat Schifferstein met zijn uitgeverij Sherpa de mooiste parels uit de internationale stripwereld naar stripminnend Nederland. Hij heeft de moed om tekenaars te presenteren waar andere uitgeverijen zich niet aan wagen, zoals Baudoin, Toppi, Munoz en Baru. Hij heeft ook een scherpe neus voor nieuw talent,’ aldus de jury.

Schifferstein gaf in de jaren negentig de verhalen van Alan Moore (Watchmen) en Neil Gaiman (Sandman) uit. En zo volgden er nog velen in de loop der jaren, zoals Van der Mey, Andreas en Mezzo & Pirus. En onlangs bracht hij Nate Powell en Mariko en Jillian Tamaki naar Nederland voor de boekpresentaties van respectievelijk Verzwelg me en Skim.

‘Mat Schifferstein volgt altijd zijn smaak. Terwijl in Angoulême of de Frankfurter Buchmesse stripuitgeverijen elkaar de zaal uitvechten om beroemde auteurs vast te leggen, heeft Mat ondertussen contracten op zak van boeken, waarvan we nog niet wisten dat ze niet mogen ontbreken in onze boekenkast. Maar hij denkt ook aan mensen die wèl weten wat ze in hun boekenkast willen. Het prachtige Arma en Ilva van Thé Tjong-Khing, een van de beroemdste tekenaars/illustratoren van Nederland, wordt door hem opnieuw gepresenteerd in een werkelijk prachtige editie. Mat Schifferstein is een ware ambassadeur van de strip,’ aldus de jury van de Hal Foster Award.

Deze jury bestaat dit jaar uit Klaas Knol, Aloys Oosterwijk, Ben Westervoorde, Floris Oudshoorn en Peter de Wit. De Hal Foster Award is ingesteld door Studio Arnhem om mensen te huldigen die zich bijzonder verdienstelijk maken in de periferie van het beeldverhaal. De prestigieuze bokaal werd in 1982 voor de eerste maal uitgereikt aan René Meulenbroek voor zijn ridderspel in een special over de Middeleeuwen van het stripblad Eppo. Andere winnaars zijn o.a. Peter de Wit, Frits Jonker, Pieter M. Dorrenboom, Shamrock, Vince en Klaas Knol.

Categorieën
Strips

Moet er een leeswijzer op strips?

Vorige week kwam in het nieuws dat men in Tokio extreme manga aan banden wil leggen. Verhalen met expliciete verkrachtingen en incest mogen niet meer verkocht worden aan kinderen onder de achttien jaar.

In een video van NOS Headlines komt stripmaker en manga-expert Aimée de Jongh aan het woord. Ze vertelt hierin dat ze bang is dat door de wet ook de bravere mangastrips aangepakt gaan worden. Producenten vinden de wet te vaag en vrezen dat ze in hun artistieke vrijheid beperkt zullen worden.

Mijn collega’s van de site Blikvoer hebben aan het onderwerp de vraag gehangen of er een kijkwijzer moet komen op heftige strips. Voor hun video bezochten ze stripwinkel Lambiek in Amsterdam, waar verkoopster Lotte het woord deed.

Op zich kan zo’n kijkwijzer niet veel kwaad, al kun je je afvragen of dat in de praktijk helpt. Op Amerikaanse comics staat al jaren aangegeven voor welke leeftijd de strip bedoeld is. Ik weet niet of verkopers zich daaraan houden. Lotte in Lambiek in ieder geval niet.

Waar ik wel faliekant op tegen ben, is censuur. Iedereen moet kunnen produceren wat hij wil; stripmakers moeten kunnen tekenen wat ze willen. Ook pornografische scènes. Het zijn immers maar lijntjes op papier. Moet je kinderen daar tegen in bescherming nemen? Tot een zekere leeftijd vast wel, maar dat mag niet betekenen dat dergelijke strips helemaal niet meer geproduceerd mogen worden.

Categorieën
Strips

De E van Heinz gepresenteerd in Lambiek

Vrijdag 26 november wordt het tweede deel van Heinz van H tot Z gepresenteerd in Galerie Lambiek.

Heinz van H tot Z omvat de complete verzameling van dagstroken van de eigenwijze en volstrekt onvoorspelbare rode kater gecreëerd door René Windig en Eddy de Jong. Het zijn stuk voor stuk mooie, dikke albums. Prachtig uitgegeven met geïllustreerde noten achterin waarin de wereld van Heinz en de makers verder wordt uitgediept.

Vrijdag wordt dus het tweede deel uit de reeks, deel E gepresenteerd in Lambiek. De uitgave van 272 pagina’s bevat alle krantenstrips van mei 1989 tot en met december 1991 in chronologische volgorde. Hennie de Brandweerman brengt zijn koffergrammofoon mee en zal de avond opfleuren met goeie ouwe jaren 50 rock-‘n-roll. Windig zal zonder morren – neem ik aan – exemplaren signeren. De Jong is er helaas niet bij want die verblijft nog in het buitenland.

Liefhebbers van katten, strips en Heinz in het bijzonder zijn welkom vanaf 16.30 in Galerie Lambiek op de Kerkstraat 132 in Amsterdam.

Categorieën
Strips

Dit weekend weer 24 Hour Comics Day bij Lambiek

De stripwereld heeft zo haar tradities en een ervan is de 24 Hour Comics Day. Deze wordt op verschillende locaties in de wereld gehouden en ook in Amsterdam bij Stripwinkel Lambiek.

Dit jaar wordt het evenement voor de zesde keer gehouden in ’s werelds oudste stripwinkel. Een kleine dertig stripmakers krijgen 24 uur de tijd om evenzoveel strippagina’s te tekenen. Ze mogen van tevoren geen verhaal bedenken. Koffie en maaltijden worden belangeloos gedoneerd door verschillende sponsoren. Lambiek zorgt voor de rest.

Wie zo gek was om dit evenement te bedenken? Scott McCloud bedacht en organiseerde de eerste editie in 1990. Het begon allemaal met een weddenschap tussen McCloud en vriend Steve Bissette. Inmiddels is het een wereldwijd fenomeen. Dit jaar doen er al meer dan 1500 tekenaars op 105 locaties in 14 landen mee. Maar wie weet zijn het zaterdag wel meer, als het feest begint.

Het is natuurlijk leuk als je even langskomt in de winkel om de kunstenaars een hart onder de riem te steken of goede ideeën te opperen als ze even vastzitten met hun verhaal.

De thuisblijvers kunnen het geheel volgen op Lambiek.net waar een speciale 24 Hours pagina te vinden is: www.lambiek.net/24hourcomics/index.htm.

Voor de rest van de wereld checkt u: http://www.24hourcomicsday.com/sites.html

In Amerika worden de 24-uurs strips uitgegeven in bundels. In Nederland gebeurt dit niet altijd, maar duiken de snelgetekende beelverhalen wel soms op in boekvorm. Hallie Lama’s Koning van de uien is te bewonderen in de Pulpman en de strips van Jeroen Funke werden gebundeld in Victor & Vishnu: Text Free.

Bij Lambiek beginnen de tekenaars op zaterdagochtend 11:00 uur en sluiten op zondag 3 oktober om 11:00 af met een champagneontbijt. Lambiek blijft natuurlijk tijdens ‘24 Hour Comics Day’ 24 uur open.

Deze video maakte ik in 2008 van het evenement:

Categorieën
Strips

Hartjes en Westervoorde signeren in Lambiek

Maaike Hartjes en Ben Westervoorde komen op vrijdag 9 juli, vanaf 16.00 uur, hun nieuwe stripboek, respectievelijk Donker en Siglo XXV, signeren in Galerie Lambiek.

Leuk detail: Maaike heeft meegeschreven aan Siglo XXV verhaaltjes en Ben heeft Maaike destijds een beetje op sleeptouw genomen in Afrika. In Donker brengt Hartjes brengt met haar eigen kijk op de wereld onderwerpen uit het dagelijkse Zuid-Afrikaanse leven in beeld. Het boekje is een persoonlijk reisverslag in een land vol extremen.

In Siglo XXV verlaten Toby en zijn familie de drukbevolkte aardkloot om te emigreren naar een ruimtestation tussen Saturnus en Uranus. Op dit station wonen aliens uit het hele universum. Toby houdt zijn vrienden op aarde op de hoogte via intergalactic e-mail. Deze ervaringen worden verteld in 1-pagina verhaaltjes.

Galerie Lambiek
Kerkstraat 132
1017 GP Amsterdam

Categorieën
Strips

Ruijters en De Haan signeren in Lambiek

Ben je na het lezen van het interview met Marcel Ruijters nieuwsgierig geworden naar Roadkill, of naar de stripmaker zelf? Kom dan vrijdagmiddag tussen 15 en 18 uur naar stripwinkel Lambiek in Amsterdam. Zone-collega Sandra de Haan signeert er ook.

De Haan signeert haar stripalbum Hokjesdenken, wat eigenlijk haar eerste echte album van  is. Na vijf in eigen beheer uitgebrachte comics in de reeks TeeVee BlablaZee werd
het tijd voor een dikker boek. Hokjesdenken telt 104 pagina’s en bundelt Sandra’s beste strips van 2005 tot 2010. Een deel was al eerder te lezen op www.sandradehaan.nl en in Zone 5300.

Autobiografische scènes en dialogen vormen de hoofdmoot van Hokjesdenken, al betekent dat zeker niet dat alles waar gebeurd is. De werkelijkheid is namelijk
maar één van de ingrediënten die aan de tekentafel in de blender gegooid worden, samen met een scheut fantasie, betweterij, borrelpraat, wishful thinking en absurde wendingen.

Absurd mag je ook het thema van Roadkill noemen, waarin Marcel Ruijters seriemoordenaars en hun auto portretteert. Ik sprak hem hier recent uitgebreid over voor Het Parool. (Al mag je het thema natuurlijk ook grappig, apart of eigenzinnig noemen. Dat laat ik geheel aan je eigen smaak over.)

Wil je vrijdag 18 juni je favoriete seriemoordenaar laten signeren, kom dan langs bij stripwinkel Lambiek in de Kerkstraat 132 te Amsterdam, tussen 15 en 18 signeren de twee Zone-tekenaars hun strips.

Categorieën
Strips

Laatste eer Kees Kousemaker

De Nederlandse stripwereld en de stad Amsterdam hebben deze week wat kleur verloren. Dinsdag 27 april overleed stripkenner Kees Kousemaker op 68 jarige leeftijd. De Nederlandse stripgeschiedenis gaat haar tweede fase in: het post-Kees Kousemaker tijdperk.

Illustratie: Yiri T. Kohl

Kees Kousemaker opende in 1968 stripantiquariaat Lambiek aan de Kerkstraat in Amsterdam, de eerste stripwinkel van Europa. Hij schreef boeken over strips, waaronder Strip voor Strip (1970), Wordt Vervolgd (1980), en De wereld van de Nederlandse strip (2005).

Vanaf 1986 hield hij in Lambiek met grote regelmaat exposities, onder meer van het legendarische Amerikaanse tijdschrift Raw, Guust-tekenaar André Franquin en Chris Ware. Zijn inspanningen werden ook over de grenzen erkend, en in 1995 bekroond met de Will Eisner Retailers Award.

In 2006 werd hij voor zijn verdiensten voor het beeldverhaal geridderd in de Orde van Oranje-Nassau. De laatste elf jaar van zijn leven hield Kousemaker zich vooral bezig met de Comiclopedia (www.lambiek.net), inmiddels uitgegroeid tot ’s werelds grootste database over strips en stripmakers.

Place to be
Stripantiquariaat Lambiek noem ik wel eens gekscherend het clubhuis van de Nederlandse stripwereld. Behalve interessante exposities en andere events die daar plaatsvinden, is daar iedere vrijdag is de losse vrijdagmiddagborrel. Het is een prachtige samenscholingsplek voor tout stripmakend Nederland.

De stripliefhebber, voorzichtig geïnteresseerde en verdwaalde toerist zijn er ook goed op hun plek. Het personeel heeft verstand van strips. Het beeldverhaal mag dan tegenwoordig een prominentere plaats hebben in de boekhandel, kennis over het medium zul je niet snel bij de doorsnee boekenboer vinden. In Lambiek is dat anders. Sterker nog, toen de stripwinkel opende kon je bijna nergens nog gewoon een stripje kopen.

Tot mijn spijt heb ik Kees nooit goed gekend. Ik kom de laatste jaren veel in Lambiek, maar toen was de dagelijkse gang van zaken reeds overgenomen door zijn zoon Boris. Ik kan je dus geen leuke anekdotes vertellen over Kees.

Ik was afgelopen donderdag wel in Lambiek toen de kist in de galerie stond. Het hout van de kist was prachtig voorzien van allerlei illustraties van Nederlandse stripmakers. Een mooi eerbetoon.

Vandaag wordt Kousemaker de laatste eer bewezen in de Amstelkerk te Amsterdam.

In memoriam
Kousemaker wordt ook op het web geëerd: Collega stripjournalist Peter Breedveld schreef een hartverwarmend stuk over Kousemaker. Jeroen Mirck, oud-stripjournalist, sprak weleens met Kees tijdens zijn bezoeken aan de stripwinkel en memoreert Kousemakers erudiete toespraken bij exposities. Mijn collega van Zone 5300, Natasja van Loon, schreef tevens een raak In Memoriam:

Kees Kousemaker was een drijvende kracht, een inspiratiebron, een ware pionier en held voor iedereen die de stripwereld een warm hart toedraagt, en is van onschatbare waarde voor het Nederlandse beeldverhaal geweest.

AT5 sprak in 2008 met Kees in verband met het veertigjarige bestaan van de stripwinkel. Zie hier de video die zich niet laat embedden.

Dat Kousemaker wel in was voor een geintje bewijst hij in deze webvideo. Een parodie op het televisieprogramma Kunst & Kitsch waarin Kousemaker als expert een rol speelt.